مدرس دانشگاه علوم پزشكي جندی‌شاپور اهواز گفت: به نظر می‌آید به علت فشار زياد در سال‌های اخير براي بالا بردن آمار انتشار مقالات، نقش آموزش در اين ميان کم‌رنگ شده است؛ به ‌خصوص در اساتيد جوان‌تر، اشتياق بیشتر براي چاپ مقالات و ارتقا رتبه‌بندی دانشگاه‌ها سبب شده که تلاش واقعي و جدي در زمینه ارتقای كيفيت آموزش صورت نگيرد.

دكتر رضا اماني درباره راهکارهای ارتقا كيفيت پایان‌نامه‌ها، اظهار کرد: به‌ طور کلی واقعيت اين است كه پایان‌نامه، حاصل توافق و علاقه استاد و دانشجو و زمينه كاري موجود براي موضوعات مورد توجه است و طبیعتا دیدگاه‌های فردي، زمینه‌های تجربي اساتيد و ميل ‌دانشجو براي انجام آن پایان‌نامه شرط ضروري است.

وي بابیان‌ اين كه وجود تحريم‌ها روي كيفيت و كميت پایان‌نامه‌های دانشجويي اثرگذار بوده است، تصريح كرد: تحريم‌هاي پیش‌آمده و محدوديت‌هاي ناشي از آن، در كيفيت و كميت پایان‌نامه‌های دانشجويي تاثیرگذار بوده است، به ‌طوری‌ که براي خريد برخي وسايل آزمایشگاهی بايد هزينه بالاتري پرداخت شود و اين افزايش هزینه‌ها، بر انجام کامل‌تر پایان‌نامه‌های پژوهشي تاثیر منفی داشته است.

اماني در ادامه افزود: ‌بر اساس هزینه‌هایی كه براي پایان‌نامه‌های دانشجويي تعریف‌شده، در دانشگاه علوم پزشكي به هر پایان‌نامه مقطع كارشناسي ارشد، 8 ميليون تومان و به هر پایان‌نامه مقطع دكتري 20 ميليون تومان بودجه تعلق می‌گیرد كه دانشجو و اساتيد بر اساس اين بودجه پروژه‌هاي دانشجويي را تعريف مي‌كنند. متاسفانه پس از تعيين سقف هزينه براي پایان‌نامه‌ها، قيمت بسياري از مواد افزايش چشم‌گیری داشت و به همين دليل برخي از مراحل انجام آزمایش‌های پژوهشي حذف شد، كه بر كيفيت كار دانشجو اثر منفي می‌گذرد.

اين مدرس دانشگاه با اشاره به رويكرد مقاله محور در نظام ‌آموزشي دانشگاهي كشور، خاطرنشان كرد:‌ هم‌اکنون از اساتيد و دانشجويان تحصيلات تكميلي انتظار زيادي می‌رود كه مقالات باکیفیت بالايي (ISI) در مجلات معتبر به چاپ برسانند، از سوي ديگر رويكرد برخي انتشارات بین‌المللی‌ نسبت به انتشار تحقيق‌هاي اساتيد ايراني تغيير كرده است و سخت‌گيري‌ سال‌های اخير در چاپ مقالات محققان ايراني بالاتر رفته است، اين دو مشكل همزمان، امكان انتشار مقالات با کیفیت بالا را براي محققان ايراني محدودتر نموده است.

وي با بیان اين‌كه گاهي علاقه‌هاي شخصي يك استاد دانشگاه الزاما با اولويت‌های موجود در جامعه هماهنگي ندارد، تاکید كرد:‌ اين مساله سبب آن شده كه نتيجه پژوهش‌هاي اين‌گونه اساتيد فارغ از ارزش علمي آن؛ كاربرد چنداني در شرايط كنوني كشور نداشته باشد. معمولا اساتيدي كه در خارج از كشور تحصیل‌کرده‌اند به زمینه‌های پژوهشي دانشگاه زمان تحصيل خود در خارج از كشور علاقه بيشتري نشان می‌دهند. اين در حالی است كه اين تحصيلات با اولويت‌هاي كشور هم‌خوانی ندارد و كاربرد كمتري در جامعه ما دارد.

اماني با بیان این‌که قدم نخست جهت كاربردي كردن پایان‌نامه‌ها، شناسايي اولويت‌هاي اساسي كشور است؛ گفت: در تعريف پايان‌نامه‌ها باید اولویت كشوري -ملي و اولويت علمي مطرح شوند. در تعيين اولویت‌های علمي و منطقه‌ای بايد دقت كرد كه الزاما اين اولویت‌ها با اولویت‌های ساير مناطق هم‌خوانی ندارد. بهترين راه‌ حل اين است كه هم اولویت‌های كشوري و هم اولویت‌های محلي هم‌زمان توسط اساتيد مدنظر قرار داده شود.

اين مدرس دانشگاه عنوان كرد: اساتيد بايد به موضوع تخصصي خود کاملا اشراف داشته باشند. اگرچه اين موضوعات تخصصي كه در منابع درسي نوشته‌شده‌اند، مفيد هستند اما به دليل اين كه در كشورهاي پيشرفته نوشته شده‌‌اند، با معيارهاي پژوهشي كشور مطابقت ندارند. در اين ميان اساتيد، با بهره‌گیری از تجربه و توانايي خود بايد بتوانند با استفاده از مطالب پايه‌هاي منابع علمي،‌ راهكارهاي مورد نیاز پژوهشي را در كشور اتخاذ كنند.

وي بیان كرد: تاکید زياد بر كميت‌گرايي، ايجاد مستندسازي و انتشار مقاله، سبب شده تا اساتيد جديد رغبتي براي افزايش بيشتر كيفيت تدريس نداشته باشند و تلاش براي انتشار تعداد مقالات زياد نیز موجب شده که پروژه‌هاي آموزشي خوب فراموش شود. جهت رفع اين معضل، پيشنهاد مي شود در بالا بردن كيفيت آموزش و برگزاري دوره‌های كاربردي آموزشي سرمایه‌گذاری زيادي صورت پذيرد.

اماني درباره راهكا‌رهاي تربيت نيروي ماهر در دوره‌هاي تحصیلات تكميلي، تاکید كرد: ‌اولویت‌های كلاسيك منابع درسي دانشگاه بر اساس اولويت جامعه ما نيست. كتاب‌هاي علمي روز بر اساس نياز جامعه مربوط نوشته‌ شده و الزاما نيازي نيست كه زمينه تحقيق جامعه ما نيز بر مبناي اين كتاب‌ها باشد. اين به معني نفي علم روز نيست. اساتيد بايد با استفاده از مطالب پایه‌ای اين منابع و نيازهاي آموزشي و تحقيقي كشور، پژوهش‌هاي دانشجويان تحصيلات تكميلي را تعريف كنند.