مدیر گروه خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی خوزستان گفت: اولویت خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی کوتاه کردن مدت پرداخت غرامت است.

ماهیت کشاورزی بودن استان خوزستان و به تبع آن لزوم پاسخگویی مناسب نسبت به سوالات کشاورزان و تولیدکنندگان در خصوص جبران زیان‌های طبیعی، ما را بر آن داشت تا با جهانپور معماریان مدیر گروه خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی استان هم صحبت شویم و بسیاری از ابهامات موجود را شفاف سازی کنیم.

معماریان مدت 17 سال در بخش بیمه کشاورزی سابقه مدیریت و اجرا دارد، کارشناسی ارشد زراعت را داراست و در زمینه تدریس علوم بانکی و بیمه‌ای نیز فعالیت دارد.

چه عواملی بخش کشاورزی را از دیگر بخش‌ها متمایز می‌کند؟

بخش کشاورزی یک بخش ویژه‌ای است و آنچه که آن را متمایز می‌کند «وقوع حوادث قهری» است و این حوادث قهری در استان ما به تواتر صورت می‌گیرد و خسارات زیادی را حادث می‌کند. اصولاً ایران یکی از کشورهای بلاخیز است که از 40 بلای طبیعی که در دنیا اتفاق می‌افتد، 30 مورد را به چشم می‌بیند و به طبع، استان خوزستان با توجه به شرایط ویژه، متأسفانه سالیانه خسارات هنگفتی به بخش کشاورزی آن وارد می‌شود. گاه این خطرات به قدری ویرانگر است که تولیدکنندگان را از چرخه تولید خارج می‌کند. بر اساس اهداف و سیاست‌های دولت در بخش کشاورزی و به منظور اطمینان خاطر تولید کنندگان «بیمه کشاورزی» به عنوان ابزاری کارآمد و با هدف جبران قسمتی از خسارات قهری وارده به آنان در خدمت بخش کشاورزی قرار گرفته و به عنوان یکی از صدها خدمتی که بانک کشاورزی انجام می دهد به جامعه کشاورزان خدمت‌رسانی می کند.

محصولات تحت پوشش بیمه خدمات کشاورزی در استان کدامند؟ لطفا آمار مختصری ارائه دهید.

در استان چیزی بیش از 100 هزار نفر از کشاورزان از خدمات بیمه‌ای برخوردار هستند، تعداد 108 مورد محصولات بیمه‌ای را تحت پوشش داریم که محصولات در بخش‌های زراعت، باغبانی، منابع طبیعی، دام، طیور، آبزیان هستند. حدود یک میلیون از اراضی زراعی باغی و منابع طبیعی تحت پوشش بیمه‌ای قرار دارند و بیش از 40 میلیون قطعه طیور در سال را تحت پوشش قرار می‌دهیم تعداد  400 هزار واحد دامی و مزارع پرورش ماهی و میگو نیز در حدود 2 هزار هکتار تحت پوشش قرار دارند.

برای رفاه حال تولیدکنندگان چه اقداماتی صورت گرفته است؟

در کنار این حجم کار، به منظور بهره‌گیری مطلوب از متخصصان بخش کشاورزی حدود 600 نفر از فارق التحصیلان رشته کشاورزی را در 11 شرکت سازماندهی کردیم که کار بیمه کشاورزی را در اجرا، انجام می‌دهند به این دلیل که در راستای اصل 44 و رعایت برون سپاری و استفاده از متخصصان بخش کشاورزی با هدف ایجاد اشتغال این کار صورت گرفته که همین واگذاری امور به بخش کشاورزی باعث شده که مطلوبیت و رضایتمندی به دلیل تسریع در کارها صورت بگیرد. از جمله اقدامات دیگری که انجام دادیم، استانداردسازی مکانیزم‌های ارزیابی خسارت و مکانیزه کردن خدمات‌دهی که با استفاده از سامانه سابکا صورت گرفته، است. حضور به موقع کارگزاران در عرصه‌های تولید، افزایش تعداد کارگزاران، برگزاری کلاس‌های آموزشی و تعدد گزینه‌های متناسب با سلایق بیمه‌گزاران از عمده اقداماتی بوده که در راستای رضایتمندی کشاورزان صورت گرفته است.

اولویت بیمه محصولات کشاورزی چیست و این بیمه در سطح کشور در چه جایگاهی قرار دارد؟

اولویت اصلی ما در واقع، کوتاه کردن زمان پرداخت و ایجاد رضایتمندی کشاورزان است. جایگاه صندوق بیمه استان در کشور یک جایگاه بسیار ممتازی است و از این بابت که ما رتبه نخست پوشش بیمه در سطح کشور را داریم همچنین رتبه سوم پوشش بیمه‌ای محصولات باغی و آبزیان در کشور را دارا هستیم که در نوع خود قابل تأمیل است.

در شهرستان شادگان چه تعداد بیمه‌گذار دارید؟ تاکنون چه میزان غرامت به آسیب دیدگان پرداخت کرده و این غرامت‌ها متعلق به کدام بخش از تولید است؟

شهرستان شادگان به دلیل شرایط خاصی که دارد همیشه مورد توجه صندوق بیمه کشاورزی بوده است. در این شهرستان، قریب 11 هزار نفر تحت پوشش هستند و از خدمات بیمه کشاورزی بهره‌مند هستند و به‌طور متوسط حدود 70 میلیارد ریال غرامت در سال 92 پرداخت کردیم که بخش عمده‌ای از این مبلغ اختصاص داشت به بخش باغات، آنجا که حدود 8 هزار نفر از بیمه گذاران ما در همین بخش قرار دارند و در سال زراعی گذشته مبلغ  48 میلیارد ریال غرامت به باغداران پرداخت کردیم.

محصولات تحت پوشش بیمه خدمات کشاورزی در شادگان کدامند؟ آیا آماری از آنها ارائه دارید؟

بیمه محصولات کشاورزی در شهرستان شادگان 32 هزار هکتار محصولات زراعی مختلف را تحت پوشش قرار داده است. گندم آبی، جو آبی، کُلزای آبی و برنج عمده این محصولات هستند. در بخش دام 7 هزار واحد دام که عمدتا دام سبک و گاو بومی و آمیخته هستند. طیور عمدتاً نیمچه گوشتی هستند تعداد یک میلیون و300 هزار قطعه تحت پوشش بیمه‌ای قرار دارند و در بخش باغات حدود 2 میلیون اصله نخل را تحت پوشش داریم و همه ساله این روند تکرار می‌شود و این تعداد از محصولات از مزایا و چتر حمایتی بیمه برخوردار هستند. از کل میزان حق بیمه ای که اختصاص دارد حدود 70 درصد آن را دولت تقبل کرده و قسط 30 درصد را کشاورزان پرداخت می‌کنند که این در نوع خودش حمایت و کمک مؤثری است. در سال زراعی جدید نیز غراماتی را اختصاص دادیم که از ابتدای سال تا کنون 26 میلیارد ریال به بیمه گزاران شادگانی پرداخت کرده‌ایم که در اثر خسارات قهری در بخش زراعت، سیل و باران‌های سیل آسا و طوفان بوده است. در بخش طیور، عمدتاً بیماری‌ها و عوامل بیماری‌زا بوده که بیش از 3 میلیارد ریال نیز به این بخش اختصاص یافت.

آیا بیمه محصولات کشاورزی صرفا برای پرداخت غرامت دایر شده است؟

نکته قابل توجه هم همین جا است که تولید کنندگان ضمن رعایت کامل مفاد قرار دارد نسبت به اعمال مدیریت و کنترل در واحد تولیدی و مزارع و باغات خود اقدام کنند چرا که اساساً هدف بیمه، توسعه بخش کشاورزی است و صرفاً بحث جبران خسارات نیست و هدف این است که بیمه به عنوان یک ابزار حمایتی در کنار تولید کنندگان قرار بگیرد و به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت ریسک بتواند در کنار جامعه تولید کنندگان ایفای نقش کند که باید مسائل مدیریت، رعایت اصول بهزراعی، رعایت اصول دقیق کاشت، داشت و برداشت و مسائلی  که مدیریت مرتبط با باغات هست را رعایت کرده و مراقبت از واحدهای تولیدی خود را داشته باشند که مشکلی پیش نیاید هر چقدر مدیریت قوی تر باشد به توسعه اقتصادی و درآمد بیشتر منجر می‌شود ضمن اینکه بیمه به عنوان یک ابزار اطمینان خاطر در کنار آنها حضور خواهد داشت.

مراحل اجرایی بیمه محصولات کشاورزی کدامند؟ محدوده زمانی این بیمه‌ها به چه صورت است؟

رشد روزافزون فعالیت‌های صندوق بیمه منجر به این شد که یک تجدیدنظری در اجرای سیاست‌ها داشته باشیم که رویکرد واگذاری امور بیمه به شرکت‌های خدمات بیمه‌ای اتفاق افتاد و در حال حاضر در استان تعداد 11 شرکت در این راستا فعالیت می‌کنند. مراحل اجرایی بیمه کشاورزی به این شرح است که به طور کلی اجرای بیمه کشاورزی در سه قسمت عمده قابل تعریف است؛‌1.انعقاد قرارداد  2.نظارت و بازرسی  3.ارزیابی و و پرداخت غرامت.

در مرحله انعقاد قرارداد، کشاورزان باید بدانند که در محصولات باغی، زراعی و منابع طبیعی زمان محدودی وجود دارد و فقط مجاز به صدور بیمه نامه در محدوده زمانی «کِشت» هستیم و اگر به موقع مراجعه نکنند ما قادر به پوشش بیمه‌ای متقاضیان نخواهیم بود. این محدوده زمانی در زمینه باغات، از آغاز تا پایان دوره گُل‌دهی که حدود یک ماه است ولی در زمینه دام، طیور و آبزیان پرورشی در طول سال می‌توانند مراجعه کنند و نسبت به تقاضای پوشش بیمه اقدام کنند و پس از بازدید گروه کارشناسی و کنترل‌های بُعد بهداشتی و اطمینان از سلامت تولیدات و نصب پلاک‌های دام، عملیات بیمه‌ای که یک سال شمسی است آغاز می‌شود آبزیان یک دوره پرورشی و زراعت و باغات نیز یک دوره تولید لحاظ خواهد شد.

چه نکته مهمی در هنگام حادث شدن عوامل خسارت‌زا باید رعایت شود؟

آنچه خیلی مهم است زمان وقوع خسارت هست که باید قبل از «محو آثار خسارت» به شرکت‌های بیمه‌ای مراجعه و درخواست خود را ارائه دهند لذا چنانچه بعد از محو آثار خسارت مراجعه کنند، امکان بررسی دقیق خسارت از کارشناسان ما سلب می‌شود.

مهمترین مرحله عملیات بیمه‌ای کدام است؟

مرحله «ارزیابی خسارت» را که به عنوان نبض سیستم عملیاتی بیمه تلقی می‌کنیم و نسبت به آن حساسیت خاصی داریم. در این مرحله با اعزام گروه‌های کارشناسان بیمه، میزان خسارت را برآورد فنی می‌کنیم سپس برای مرحله پرداخت غرامت می‌رسد که این سلسله عملیات پرداخت بیمه محسوب می‌شود. کارشناسان بیمه بر اساس محاسبات انجام شده و درصد خسارت‌های وارده که در گزارش‌های ارزیابی درج می‌شود، غرامت مربوط به خسارت دیدگان را محاسبه و پرداخت می‌کنند.

عمده سیاست‌های بیمه محصولات کشاورزی در استان کدامند؟

از بُعد اطلاع‌رسانی سه سیاست عمده را در استان پیگیری می کنیم. اشاعه و ترویج صحیح فرهنگ بیمه، کمک به توسعه بخش کشاورزی و سرانجام توسعه کمی و کیفی بیمه کشاورزی در استان است. همه ساله کلاس‌های ترویجی در بین روستائیان برگزار می‌کنیم و به روستاییان و تولیدکنندگان آموزش های لازم را رخ به رخ ارائه می‌دهیم. همچنین از طریق صدا و سیما و دیگر رسانه‌ها از بُعد تعهداتی که صندوق بیمه نسبت به بیمه‌گذار دارد اطلاع‌رسانی کافی صورت می‌گیرد. برگزاری دوره‌های آموزشی متعدد برای گروه‌های هدف خاص، جامعه کشاورزان، تولیدکنندگانی همچون مرغداران، آبزی‌پروران، زنبورداران، باغ داران و کشاورزان همچنین برای مروجین، مسئولان و کارشناسان در رده‌های مختلف صورت می‌گیرد همچنانکه در طرح جدید هم از طریق نظام صنفی قرار شد که در آینده نزدیک دوره‌های آموزشی و پیام‌های ترویجی را به روستائیان اعلام کنیم.

بیمه کشاورزی، هر یک از محصولات را در برابر چه نوع حوادثی تعهد پرداخت غرامت دارد؟

عوامل خسارت‌زای تحت پوشش بیمه در بخش زراعت برای هر محصولی متفاوت بوده و نوع خطر تحت پوشش نیز متفاوت است ولی عمده حوادث قهری در بیمه برنج عواملی مانند: تگرگ، سیل، بارانهای سیل آسا، سرما و هستند، در بیمه گندم آبی نیز تگرگ، سیل، باران‌های سیل آسا، سرما و یخبندان، طوفان و خشکسالی لحاظ شده است. در بیمه نخیلات که شامل محصولات سال و اعضای بازده هست در طول قرارداد عوامل خطری همچون: تگرگ، سیل، زلزله، باران‌های بی‌موقع زمان تلقیح، وزش باد رگم در هنگام باز شدن گل‌ها، رطوبت و حرارت موثر بر عارضه ترشیدگی، خشکیدگی خوشه خرما و طوفان در نظر گرفته شده و بیمه ما از بهمن ماه هر سال آغاز و تا پایان آذرماه سال بعد ادامه دارد.

جوجه‌های یکروزه گوشتی از مبادی تولید تحت پوشش قرار می‌گیرند و خسارات ناشی از سوانح طبیعی و حوادث قهری و بیماری پیش‌بینی شده است و از یک روزگی تا 48 روزگی این محصول را تحت پوشش داریم و در صورت بروز اتفاق غرامت متعلقه به تولیدکنندگان پرداخت خواهد شد.

چه توصیه‌ای به کشاورزان و تولیدکنندگان دارید؟

دولت عمده حمایت و خدمات حمایتی خود را در قالب بیمه کشاورزی کانالیزه کرده و توصیه‌ام این است که تولیدکنندگان حتما محصولات خود را تحت پوشش بیمه قرار دهند و با تنظیم قرارداد در دفاتر ما از مزایای بیمه کشاورزی در استان بهره مند شوند چرا که وقوع حادثه، خسارت سنگینی تحمیل می کند و برای همین خاطر است که بیمه به عنوان ابزار حمایتی و کارا در خدمت جامعه تولیدکنندگان ایفای نقش می کند.