مثل شوک بود. وقتی که بالاترین مقام نظام سلامت از وجود روغن پالم در شیرهای پرچرب خبر داد. خبر داغی که خیلی زود تیتر روزنامه‌ها شد اما حالا مدیر کل مواد غذایی وزارت بهداشت می‌گوید: داستان جور دیگری است.

حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت در جمع خبرنگاران پرده از یک تخلف بزرگ برداشت، او از اضافه کردن روغن پالم در شیرهای پرچرب سخن گفت، که به گفته او اکنون دیگر به اثبات رسیده است و پرونده آن برای تصمیم آخر روی میز رئیس جمهور است.

هاشمی وجود روغن پالم را در شیرهای پرچرب تائید کرد و گفت: متأسفانه این موضوع صحت دارد و ما گزارش مربوطه را به رئیس جمهور ارائه کرده‌ایم.

وی افزود: شیرهای پر چرب بسیاری از چربی‌هایش به خاطر روغن پالم است نه به خاطر چربی طبیعی شیر و مردم بدانند که هزینه را برای چه شیری پرداخت می‌کنند.

وی به مردم توصیه کرد تا به جای استفاده از شیر پرچرب از شیر کم‌چرب استفاده کنند و اضافه کرد: باید این تخلف در صنایع لبنی به صورت تدریجی اصلاح شود چرا که نمی‌توان صنایع لبنیات را به یکباره تعطیل کرد.

هاشمی در واکنش به اینکه بخش عمده شیرهای موجود در بازار را شیرخشک تشکیل می‌دهد، گفت: نمی‌گویم شیر خشک خوب است اما روغن پالم به مراتب بدتر از آن است.

روغن پالم یا همان روغن نخل، یک نوع روغن گیاهی است که از قسمت گوشتی میوه درخت نخل روغنی استخراج می شود.

رسول دیناروند معاون غذا و داروی وزیر بهداشت در این باره می‌گوید: روغن پالم حاوی اسید چرب و ترانس است که جزو چربی های مضر محسوب می شود.اما چون در مقابل حرارت نسبت به سایر روغن های گیاهی مقاوم تر است از آن برای تهیه روغن های سرخ کردنی در صنایع روغن استفاده می‌شود.

به گفته رئیس سازمان غذا و دارو، در گذشته میزان مجاز این روغن وارداتی در روغنهای خوراکی 50 درصد بود که با مصوبه اخیر شورای عالی سلامت در دولت، حد مجاز استفاده از این روغن در روغن‌های نیمه جامد تولید داخل به 30 درصد کاهش پیدا کرد.

وی می گوید: کاهش مصرف روغن پالم در غذای مصرفی مردم یکی از اولویتهای وزارت بهداشت است زیرا روغن های مضر از عوامل اصلی افزایش بیماریهای قلبی و عروقی در کشور ماست.

درست در زمانی که وزارت بهداشت به فکر برنامه ریزی برای کاهش میزان مصرف روغن پالم در سبد غذایی مردم است، این بار این روغن مضر به صورت کاملاً غیر قانونی سر از شیرهای پرچرب درآورده است، در واقع برخی صنایع لبنی چربی شیر را گرفته و از آن برای تولید محصولات لبنی دیگر استفاده می کنند و حاصل آن را که شیر کم چرب است به بازار عرضه می‌کنند و برای تولید شیر پرچرب به آن روغن پالم را به صورت مصنوعی اضافه می کنند.

تولید و مصرف شیر در کشور ما طی سالهای اخیر به موضوعی چالش برانگیز تبدیل شده است. همین چند سال پیش بود که مسئله اضافه کردن وایتکس یا آب ژاول به شیر در صنایع لبنی به سوژه داغ رسانه‌ها بدل شد.

علت آن، این بود که در برخی کارخانه های تولید شیر، شیرهای ارزانتر را که احتمالاً بار میکروبی بیشتری دارند، برای صرفه اقتصادی خریداری می‌کنند و بعد برای از بین بردن این بار میکروبی و کاهش تعداد میکروب در واحد حجم از مواد ضدعفونی کننده مانند آب ژاول استفاده می‌کنند.

همزمان با این موضوعات بحث برانگیز، گرانی و افزایش قیمت شیر و محصولات لبنی نیز بر کاهش مصرف شیر در کشور ما که میزان سرانه مصرف آن یک سوم نیاز روزانه افراد است، دامن زده است، نگرانی که گاهی مسئولان را از بیان واقعیاتی که در صنایع شیر می‌گذرد بر حذر می‌دارد تا میزان مصرف لبنیات در بین مردم از این که هست کمتر نشود.

این بار فریب مردم و اضافه کردن روغن پالم در شیرهای پرچرب است که خبرساز شده است، زهرا عبداللهی،متخصص تغذیه و مدیر کل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در این مورد می‌گوید: روغن‌های حاوی مقادیر زیاد اسید چرب اشباع مانند روغن پالم(نخل) موجب افزایش کلسترول بد خون یعنی LDL می‌شوند که در نهایت تنگی و انسداد عروق و سکته‌های قلبی را به دنبال دارند.

وی اضافه می‌کند: روغن پالم بیشترین میزان اسید چرب اشباع را (حدود 50 درصد) در بین روغن های گیاهی دارد و در بهترین حالت نوع پالم اولئین و سوپر اولئین که ادعا می‌شود سالمتر است، در حدود 30درصد اسید چرب اشباع دارد که حداقل زیان مصرف آن انسداد و تنگی عروق و بیماری‌های قلبی عروقی است که در حال حاضر مهمترین علت مرگ و میر در کشور به شمار می‌رود.

موضوع استفاده از روغن پالم در شیر و ماست آن قدر برای مردم و رسانه ها مهم بود که خبرنگاران امروز هم جلوی وزیر بهداشت گرفتند و از جزئیات آن پرسیدند، وزیر بهداشت پاسخ داد: روغن پالم روغنی است که سال‌های سال است که از کشور مالزی می‌آید و به دلیل قیمت ارزان و سودآوری بالا بیشتر از گذشته وارد شده است.

وزیر بهداشت ادامه داد: این روغن به دلیل کیفیتی که دارد برای سلامتی مضر است و تخلفات موجود در لبنیات به بازار آمده نشان می‌دهد که به جای چربی طبیعی از بدترین نوع چربی صنعتی استفاده کرده‌اند.

وی در پاسخ به تکذیب صنایع لبنی در استفاده از روغن پالم گفت: گزارشهای ما موجود است اگر لزوم داشته باشد آن را رسانه‌ای می‌کنیم، ما مجوز ورود این محصولات را نمی‌دهیم بلکه وزارت صنعت و جهاد کشاورزی متولی واردات آن هستند.

هاشمی تصریح کرد: این موضوع در شورای عالی سلامت غذا بحث شده و قرار است مصرف آن کاهش یابد، این در حالی است که هم‌اکنون 50 درصد روغن‌های وارداتی پالم است که قرار است در مرحله اول به 30 درصد و سپس به 15 درصد برسد.

هاشمی ادامه داد: از لبنیات موجود در بازار نمونه‌گیری می‌شود تا شرکت‌های متخلف شناسایی شوند، به عنوان مثال در ماست با چربی 12 درصد روغن پالم وجود دارد به همین دلیل نظارت‌ها را افزایش می‌دهیم چرا که حق سایر شرکت‌هاست که اسامی متخلفان را اعلام کنیم تا هم آنها متهم نشوند و هم مردم بتوانند از محصول سالم خریداری کنند؛ با شرکت‌های متخلف طبق قانون برخورد خواهد شد.

گزارشی از وجود روغن پالم در شیر و ماست نداریم

صبحتهای بالاترین مقام رسمی نظام سلامت در حالی در رسانه ها منتشر می شود که هدایت حسینی، مدیر کل نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت به گونه ای دیگر سخن می گوید، او در این مورد به خبرنگار گفت: تاکنون گزارشی از وجود روغن پالم در شیر و ماست در کشور نداشته‌ایم اما وزارت بهداشت مجوز استفاده از این روغن را در برخی محصولات لبنی مانند بستنی، پنیرپیتزا، کره و خامه قنادی صادر کرده است.

به گفته حسینی روغن پالم یا روغن نخل یکی از انواع روغن گیاهی خوراکی است که بیشتر از کشورهای آسیای جنوب شرقی به ایران وارد می شود، این روغن مانند سایر روغن های گیاهی کلسترول ندارد و اسید چرب ترانس نیز ندارد اما میزان اسید چرب اشباع آن از سایر روغن های گیاهی مانند آفتابگردان، سویا و کلزا بیشتر است.

وی گفت: وزارت بهداشت با توجه به مزایای چربی های گیاهی نسبت به چربی های حیوانی برای برخی محصولات لبنی اجازه استفاده از روغن های گیاهی را به عنوان جایگزین روغن حیوانی صادر کرده است از جمله این محصولات پنیر پروسس، پنیر پیتزا و پنیر خامه است، همچنین مجوز استفاده از این روغن در بستنی، خامه قنادی و کره های مالشی نیز از سوی وزارت بهداشت به تولید کنندگان محصولات لبنی صادر شده است.

مدیر کل نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت افزود: البته شرط استفاده از این روغن در این محصولات این است که حتماً بر روی بسته بندی این محصولات قید شود که مثلاً 10 درصد روغن حیوانی این محصول با روغن پالم یا هر روغن گیاهی دیگر جایگزین شده تا مصرف کننده مطلع باشد.

حسینی ادامه داد: غیر این محصولات چهارگانه ذکر شده وزارت بهداشت مجوز استفاده از روغن گیاهی را در هیچ محصول لبنی دیگری صادر نکرده البته سازمان استاندارد اجازه استفاده از این روغن را در شیرخشک های صنعتی داده است که البته وزارت بهداشت با آن مخالف است و چنین مجوزی را وزارت بهداشت صادر نکرده است.

وی گفت: تاکنون گزارشی مبنی بر وجود روغن گیاهی در شیر یا ماست در کشور نداشته ایم اما با توجه به هشدار وزیر بهداشت نظارتها در این مورد نیز دقیق تر می شود. البته نظارت وزارت بهداشت و نمونه گیری از محصولات غذایی در بازار یک فرآیند دائمی است.

مدیر کل نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت اضافه کرد: مصرف لبنیات پر چرب با توجه به شیوع بالای چاقی و بیماریهای قلبی و عروقی در کشور به مردم توصیه می شود.

حالا مردم مانده‌اند و شیرهای توی ویترین های مغازه ها که هر روز قیمتشان بالاتر می رود، محتوایشان زیر سوال است و پوکی استخوان و کمبود کلسیم که سلامت ایرانیان را نشانه گرفته است.