کشت و صنعت‌ خوزستان در تولید و اشتغال منطقه نقش مهمی ایفا می‌کنند ولی چند سالی است معضل شوری رودخانه کارون بر تولیدات این واحدهای بزرگ تاثیر مستقیم گذاشته است.

این روزها بیشترین مسئله‌ای که درباره آن بحث می‌شود مشکل شوری رودخانه کارون و تاثیرگذاری آن بر صنایع استان است، شوری آب در رودخانه کارون به نحوی زنگ هشدار را به صدا درآورده است که بیشتر صنایع موجود در حاشیه رودخانه که آب را به عنوان یکی از مواد اولیه مورد نیازشان در سیکل کارخانه‌ای خود استفاده می‌کنند با مشکلات زیادی مانند شدت و سرعت خوردگی در لوازم جانبی مواجه می‌شوند و این معضل روز به روز خسارت‌ها و هزینه‌های نگهداری این صنایع را افزایش می‌دهد.

از طرفی صنایع بزرگی مانند کشت و صنعت‌های خوزستان روز به روز با افت شدید برداشت محصول مواجه می‌شوند و به این دلیل این خسارت‌ها بر تولید ناخالص این کارخانه‌ها نیز تاثیر می‌گذارد، علاوه بر کاهش سود این کارخانه‌ها افزایش هزینه‌ها را نیز در بر داشته است.


بر اساس نظرات کارشناسان، شوری آب رودخانه کارون در خوزستان به ویژه از شهرهای شوشتر به پایین مشکلات زیادی در همه بخش‌های تولیدی ایجاد کرده است، ثمرنشینی محصولات کشاورزی حتی هزینه کارخانه‌های استان را تحت تاثیر قرار داده است و به این دلیل تنها در این مجال به بررسی مشکل شوری بر تولید کشت و صنعت‌های خوزستان به بحث نشستیم که در ادامه می‌خوانید...

محصولات آستانه تحمل شوری دارند

معاون عمرانی استاندار خوزستان معتقد است که شوری رودخانه کارون در شرایط کنونی تاثیر چندانی بر کیفیت آب در پایین دست این رودخانه نگذاشته است و به این دلیل هنوز گزارشی در این زمینه به دستش نرسیده است.

احمد سیاحی می‌افزاید: تاثیرگذاری شوری آب بر اقتصاد خوزستان قابل بررسی است و در این زمینه می‌توان به بررسی تبعات این معضل پرداخت ولی هنوز شواهدی در این زمینه مشهود نشده است که تیمی این مهم را دنبال کند.

شاید معاون عمرانی استاندار خوزستان شوری رودخانه کارون را در شرایط کنونی عادی دانسته و تاثیرات را نیز بسیار ناچیز عنوان می‌کند ولی مشاور امور رودخانه‌ها و تالاب‌های استاندار خوزستان می‌گوید: قطعاً شوری رودخانه کارون بر صنایع حاشیه رودخانه و کشاورزی پایین دست استان تاثیر گذاشته است و این مسئله را نمی‌توان کتمان کرد.

مهدی قمشی می‌افزاید: خوزستان از رودخانه کارون سیراب می‌شود، فارغ از دلیل شوری آب کارون باید اذعان کرد که رودخانه کارون در چند سال گذشته دچار شوری آب شده است و این شوری در پایین دست به ویژه در محصولاتی مانند گندم، جو و نیشکر تاثیر بسیار زیادی گذاشته است.

وی با اشاره به برخی معضلات در این بخش می‌گوید: محصولات کشاورزی تاحدی در مقابل شوری مقاومت می‌کنند و از آن مرز که آستانه تحمل محصولات نام‌ دارد محصولات با افت شدید و یا نابودی مواجه می‌شوند و به این دلیل در حال حاضر در خوزستان شاهد افت شدید محصولات هستیم.

مشاور استاندار خوزستان می‌افزاید: شنیده شده است شوری آب در برخی از مناطق استان به نحوی بوده است که برخی از مناطق قابل برداشت نبوده و کشت‌های کشاورزان به ثمر ننشسته است و به این دلیل باید برای مقابله با این مشکلات فکری اساسی کرد.

وی می‌گوید: بر اساس بررسی‌های انجام شده بیش از 17 میلیون تن نمک در سال‌های گذشته در آب رودخانه حل شده و به دشت خوزستان رفته است و در این زمینه نیز قصد نداریم نهاد و یا دستگاه خاصی را متولی این مشکل معرفی کنیم، آنچه مهم است تاثیراتی است که بر اکوسیستم رودخانه و حواشی رودخانه‌های استان گذاشته شده است.

قمشی خاطرنشان می‌کند: محصول پرکشتی مانند گندم تا یک‌هزار و 700 میکروموس بر سانتی‌متر مکعب شوری را تحمل می‌کند و پس از این میزان با کاهش تولید مواجه خواهد شد و به این دلیل چون در برخی از مناطق خوزستان شوری آب تا چهار هزار میکروموس بر سانتی‌متر مکعب نیز می‌رسد برداشت محصول گندم در شمال و جنوب خوزستان با هم تفاوت دارد.

خسارت 25 درصدی به تولید شکر در خوزستان

معاون کشاورزی توسعه نیشکر خوزستان می‌گوید: شوری آب رودخانه تا 30 درصد به تولید شکر در خوزستان زیان وارد کرده است.

حسین آمیلی با اشاره به اینکه نیشکر در برابر شوری بسیار حساس است، می‌افزاید: نیشکر تا یک‌هزار و 700 میکروموس بر سانتی‌متر مکعب در برابر شوری بدون نشانه است ولی بعد از این میزان به ازای هر یک‌هزار میکروموس بر سانتی‌متر مکعب شوری 6 درصد افت تولید به همراه دارد.


وی خاطرنشان می‌کند: در سال‌جاری برخی از مزارع تولید نیشکر در خوزستان با آب شوری چهار هزار و 500 میکروموس بر سانتی‌متر مکعب آبیاری شده است و این میزان یعنی بیش از 28 درصد افت تولید که به طور متوسط این افت تولید به طور متوسط 25 درصد تخمین زده شده است.

گفتنی است، تاثیرگذاری شدید بر کیفیت و میزان تولید، ایجاد معضل برای کیفیت اراضی کشاورزی و بحرانی شدن صنعت کشاورزی و سایر صنایع وابسته به آب رودخانه باعث می‌شود تا زنگ خطری برای صنعت در خوزستان به صدا درآید و به این دلیل باید رفع مشکل را به طور اساسی در دستور کار قرار داد.

گزارش از مجتبی نارنج‌پور