با وجود
گذشت بیش از 150 سال از اولین کاوش رسمی باستان شناسی در خوزستان هنوز
وضعیت باستان شناسی خوزستان با مشکلات عدیده ای هم به لحاظ علمی و هم صنفی
روبرو است و اکنون باستان شناسان بومی استان دچار یاس و سرخوردگی هستند.
به گزارش خوزنیوز به نقل از مهر، چندی پیش دومین نشست تبادل نظر تنی چند از باستان
شناسان بومی در اهواز برگزار شد تا مشکلات باستان شناسان و حروه فعالیت
آنها در استان خوزستان مورد موشکافی و بررسی قرار بگیرد.
در سال ۱۹۷۷ میلادی چنین گردهمایی هایی به همت دکتر ژان پرو رئیس هیت
باستان شناسی فرانسه در شوش برگزار می شد که افرادی مثل دکتر عزت الله
نگهبان، دکتر یوسف مجیدزاده، دکتر صادق ملک شهمیرزادی، دکتر سعید گنجوی در
آن به موضوعات کلان در حوزه باستان شناسی می پرداختند .
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان در خصوص نشستی که در مدت
اخیر برگزار شد، گفت: این نشست فقط با حضور تعداد معدودی از باستان شناسانی
که یا پرسنل خود اداره کل میراث فرهنگی خوزستان هستند و یا درپروژه های
این اداره کل مشارکت دارند در هتل پرشیا (بهبهانی سابق) اهواز برگزارشد.
مجتبی گهستونی تصریح کرد: دلیل انجام این نشست بررسی وآسیب شناسی باستان
شناسی خوزستان همراه با راهکارها و مشکلات عنوان شده است. با این حال در
اواخر دوره مدیریت سابق میراث فرهنگی بود که یکی از باستان شناسان و از
نزدیکان مدیر کل تصمیم گرفت تا جمعی از باستان شناسان و البته دیگر
کارشناسان میراث فرهنگی را گرد هم بیاورد که فراخوان های چند باره نامبرده
راه به جایی نبرد و به دلیل استقبال کافی نکردن افراد مورد نظر، تشکیل آن
اتحادیه یا انجمن به حافظه سپرده شد.
وی عنوان کرد: از آنجایی که اداره کل میراث فرهنگی خوزستان با انتقادهای
فراوانی روبرو است و در انجام ماموریتهای خود در حوزه باستان شناسی چندان
موفق نیست و نتوانسته نظر منتقدین را با انجام فعالیتهای باستان شناسی موثر
جلب کند تصمیم گرفته تا با فراخوان تعدادی از باستان شناسان نزدیک به خود
به راه حل هایی دست یابد.
گهستونی گفت: با نگاهی به لیست دعوت شوندگان در این نشست کاملا دولتی که
در راس آنها مدیر کل میراث فرهنگی خوزستان هم حضور داشته و اداره جلسه را
نیز در دست دارد می توان پی برد که برگزار کنندگان این تجمع در حال ارزیابی
شرایطی هستند تا شورای باستان شناسی استان خوزستان تشکیل شود. از آنجایی
که قرار بود این شورا با حضور باستان شناسان آزاد برگزار شود اما فعلا سطح
گفتگوها در همین حد که چه کسانی می توانند در این شورا حضور داشته باشند
مطرح است.
خود باستان شناسان بومی به خوبی می دانند که دچار یاس و سرخوردگی هستند و
به کارشان توجه کافی نمی شود. عمده باستان شناسان خوزستانی می دانند که
هنوز نتوانسته اند بخشی از تلاشهایی که باستان شناسان در یکصد سال اخیر
برای بررسی و شناسایی خوزستان انجام بدهند را تکرار کنند و امروزه در ادامه
همان یافته ها که مسیرش از قبل مشخص است گام بر می دارند.
زمانی اگر فردی همچون لوبرتون در محوطه ها و تپه هایی همچون جعفرآباد ،
جوی ، بندبال ، بوهلان و... در شوش، دکتر عزت الله نگهبان در هفت تپه
و یا پیردلوگاز و هلن کلنتور در چغامیش ، بنه فاضلی و چغانبوت
خوزستان کاوش می کردند از تمام جهات مورد توجه و حمایت قرار می گرفتند در
حالیکه باستان شناسی امروز ما در اغلب اوقات به خصوص در خوزستان ، در قالب
به یک مقوله جدی و مهم مورد اهمیت قرار نمی گیرد و آنجایی که دچار تنگنا می
شویم و یا با بن بستی مواجه می شویم به باستان شناسی اقبال نشان می دهیم.
در چنین شرایطی باید گفت باستان شناسی به یک کالای ویترینی تبدیل شده است.