حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران در افتتاحیه نمایشگاه کتاب تهران با بیان اینکه ارتباط ما با مکاتب توحیدی و پیروان ادیان دیگران، با کلمه کتاب صورت می‌گیرد و ما آنها را اهل کتاب می دانیم گفت: کتاب، به معنای ظهور و بروز خرد و اندیشه انسان است و به همان اندازه که اندیشه و خرد دارای حرمت است، کتاب، نویسنده کتاب، نشردهنده آن و خواننده کتاب نیز دارای حرمت و احترام است.

*باید تلاش کنیم حرمت اهل قلم در قانون حفظ شود

وی با تاکید بر اینکه باید در قانون تلاش کنیم حرمت اهل قلم را نگاه داریم که این قلم مورد احترام خالق و آفریننده جهان است و به این قلم قسم یاد کرده است، اظهار داشت: ارتباط مسلمانان با ادیان آسمانی دیگر با کلمه کتاب شکل می‌گیرد و کلمه اهل کتاب ارتباط ویژه ما مسلمانان با همه فرق و ادیانی است که به نزول کتاب آسمانی معتقدند.

وی افزود: کتاب به معنای ظهور و بروز خرد و اندیشه انسان است، به همان اندازه که خرد و اندیشه دارای حرمت است کتاب و نویسنده کتاب و نشردهنده آن و خواننده کتاب نیز دارای حرمت و احترام است البته حرمت کتاب و یا آفریننده اثر تنها با زبان و بیان نیست؛ ما باید در قانون‌مان، در مقررات‌مان، در حمایت‌هایمان و امنیت حقوقی‌مان و اجتماعی‌مان، در امنیت فرهنگی تلاش کنیم تا حرمت اهل قلم را نگاه داریم که این قلم مورد احترام خالق و آفریننده جهان است که به این قلم او سوگند یاد کرده است پس قلم دارای حرمت است و صاحب قلم دارای حرمت بیشتر، ما همه باید تلاش کنیم اسیر خلق کتاب و کتاب‌خوانی و دوست داشتن کتاب و یار کتاب بودن را بیشتر کنیم.

رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: آن حبل متینی که ما را به همه اعصار و دوران‌ها و کشورها و مناطق جهان متصل می‌کند، کتاب است که ما را به دیار دور و نزدیک، به اقوام و قبایل و راه و روش آنها و فرهنگ آنان آشنا می‌سازد پس کتاب حلقه اتصال همه انسان‌هاست، همه ما را به یکدیگر متصل می‌کند، اسلام آیینی است که تعلق به قوم و قبیله‌ای ندارد، دارای عصبیت عشیره‌ای، قومی و قبیله‌ای نیست، ریشه ورود حقایق و علم و دین و فرهنگ را، عقل و دل می‌داند نه طایفه و سرزمین.

* لزوم تامین امنیت و آزادی نویسنده و ناشر کتاب

وی خاطر نشان کرد: پس کتاب همانند فرهنگ و دین مرز نمی‌شناسد، ارزشی است فرای همه مرزهای سیاسی یا جغرافیایی، اگر ما می‌خواهیم کتاب جایگاه اصلی خود را بیابد باید برای آفریننده کتاب و ناشر آن  و عرضه‌کننده کتاب در همه مراحل امنیت و آزادی را تضمین کنیم.

روحانی بر همین اساس تأکید کرد: کتاب به معنای ثبت آن چیزی است که در دل و جان داریم، بر روی سنگ باشد، بر روی برگ باشد، بر روی صفحه مجازی باشد، به صورت نقاشی باشد، حتی اگر به صورت مجسمه‌سازی باشد، به صورت خلق ساختمان با معنا و مفهوم خاص یعنی معماری باشد، همه آثار ثبت شده جهانی و محفوظ مانده به نوعی کتابند.

وی همچنین گفت:کتاب به معنای آن است که ما از دیروزمان باز نمی‌مانیم که چه بوده است و نسبت به فکر فردایمان که چه باید باشد نیز فاصله نمی‌گیریم، اگر کتاب می‌خواهد جامعه ما را در مسیر تعالی و پیشرفت قرار دهد، باید با نقد توأم باشد، کتاب و نقد، اندیشه و نقد، متمم یکدیگر و مکمل یکدیگرند . کدام اندیشه است که بدون نقد و نقادی به پیش برود و کمال یابد و کدام نقدی است که بدون اندیشه بتواند مفید فایده باشد؟

روحانی تأکید کرد: ما در دنیای کتاب هم باید زمینه را برای نوشتن بهتر و آرام‌تر و آسان‌تر و بدون دغدغه فراهم کنیم، اگر خلق اثر بدون دغدغه امکان‌پذیر بود، آن همه بنده بر امنیت و آزادی تأکید نمی‌کردم، بگذاریم آنچه در دل و اندیشه وجود دارد بر روی صفحه کاغذ خودنمایی کند.

*دولت در پی سانسور دولتی نیست

وی ادامه داد: البته دولت در پی سانسور دولتی نیست، همانطور که می‌بینید بیشترین نقد امروز در جامعه از دولت و دولتمردان می‌شود، افتخار می‌کنم به دولتی که شرایطی را به وجود آورده است تا همه به راحتی سخن بگویند و انتقاد کنند و گاهی البته از کاه کوه می‌سازند، نقد حق مردم است، حق همه گروه‌هاست، چه اقلیت و چه اکثریت .

*انتقاد از دولت با پول بیت المال پسندیده نیست/ شناسنامه ‌دار نقد کنید

رئیس‌جمهور متذکر شد: اما آنچه پسندیده نیست آنکه با پول مردم و با بیت‌المال مردم از دولتی که منتخب مردم است و با رأی اکثریت مردم فعالیت خود را آغاز کرده است، کسی بخواهد به جای نقد تخریب را پیشه گیرد، این امری است که دولت نمی‌پسندد، ما از همه می‌خواهیم با شناسنامه سخن بگویند، بگویند از کجا هستند، بگویند وابسته به کدام جناح هستند، با نام جناح خود سخن بگویند نه با نام ملت ایران، ملت ایران راهش روشن است، ملت ایران در عصر حاضر به دنبال آرامش است، ملت ایران به دنبال اعتدال است. ملت ایران به دنبال پیشرفت است.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه ملت ایران در عصر حاضر به دنبال آرامش، اعتدال، پیشرفت و اخلاق است اظهار داشت: اگر گروهی می‌خواهند ذهن مردم را از تعالی اخلاقی بازدارند و با اتهام، تهمت و دروغ به اخلاق ضربه بزنند یادشان باشد امسال سال فرهنگ و اقتصاد است نه سال تخریب، دروغ و مشغول کردن مردم به خود از طریق رویدادهای تخیلی که از ذهن‌های کوچک برمی‌خیزد.

روحانی اضافه کرد: همانطور که باید به دنبال اقتصاد مقاومتی باشیم باید به دنبال فرهنگ مقاومتی نیز بود.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه چیزی که ملت را در برابر فرهنگ‌های دیگر تضمین می‌کند همان فرهنگ مقاومتی است افزود: این موضوع فرهنگ ما را در برابر موج‌های انحرافی حفظ می‌کند.

وی فرهنگ دانش‌بنیان را نیاز امروز جامعه دانست و تصریح کرد: فرهنگ ما در کنار دینی قرار دارد که اساس آن بر تفکر است و دین ما در همه نقاط ما را به سمت عقلانیت هدایت می‌کند و فرهنگ ایران فرهنگی است که از دیرباز در آن یکتاپرستی حضور داشته است.

رئیس‌جمهور ادامه داد: جامعه و اعتقادات ما چارچوبی را برای همه نویسندگان و مولدان فرهنگ مشخص کرده و این چارچوب منافع، مصلحت ملی و احترام به فرهنگ و دین مردم است.

وی احترام به اسرار کشور، تمامیت ارضی و وحدت ملی را از دیگر چارچوب‌های اعتقادی دانست و ادامه داد: البته ملت به کسانی که بخواهند در کشور تفرقه ایجاد کنند اجازه ظهور نخواهد داد.

رئیس‌جمهور با اشاره به نقش مادران، معلمان و اساتید دانشگاه در پیشبرد اهداف فرهنگی اظهار داشت: اگر امروز به دنبال فرهنگ و اقتصاد مقاومتی هستیم راهی جز اعتدال، وحدت و همراهی مسالمت‌آمیز نداریم.

*اجازه ایجاد تفرقه را ندهیم

وی با بیان اینکه اجازه ندهیم عده‌ای در میانمان تفرقه ایجاد کنند، گفت: نباید بگذاریم شرایط منطقه‌ای که امروز برای تعامل ما با جهان فراهم‌تر است به هم بخورد.

روحانی نمایشگاه کتاب را نوعی تعامل سازنده با جهان دانست و افزود: این نمایشگاه محل تلاقی فرهنگ و اندیشه‌ها است و نباید تنها محل فروش کتاب باشد.

وی با تاکید بر ایجاد زمینه لازم برای فعالیت فرهنگ‌دوستان اظهار داشت: باید مشکلات را از پیش پای نشر برداریم و فضا را برای همه تلاش‌کنندگان در زمینه فرهنگ و نشر کتاب آماده کنیم.

*هیچ کس در ممیزی بهتر از افکار عمومی نیست

رئیس‌جمهور با اشاره به علاقه دولت به واگذاری بحث ممیزی کتاب به ناشران و صاحبنظران این حوزه گفت: هیچ‌کس در ممیزی بهتر از افکار عمومی نیست.

روحانی با تاکید بر اینکه دولت معتقد است باید دخالتش را در همه امور کاهش دهد و کار را به صاحبان آن رشته واگذار کند ادامه داد: همه ما و از جمله دولتمردان نیازمند به ارشاد صاحبان فرهنگ هستیم.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: صاحبان فرهنگ ما نیاز به ارشاد و گشت ارشاد ندارند و باید بگذرند و عبور کنند و دیگران را ارشاد نمایند و آنها نیز احترام فرهنگ و جامعه و دین را به خوبی حفظ خواهند کرد.