نویسنده، کارگردان و بازیگر تئا‌تر آبادان گفت: امیدوارم مسئولان مشکلات هنرمندان را در هر رشته‌‌ای که هستند دریابند.

  عبدالرضا سواعدی، متولد سال 1347 در آبادان، نمایشنامه‌نویس، کارگردان و بازیگر تئاتر که در حال حاضر سرپرستی گروه بامداد را در اختیار داشته و کارهای بومی این هنرمند آبادانی همیشه در دید مردمان این خطه چشم نواز بوده است.

از این‌رو بر آن شدیم تا در بازگشت این گروه از جشنواره فجر، پای حرف‌‌های ناگفته و درد ودل‌های، این هنرمند بومی شهر آبادان نشسته و از احوال این قشر آمیخته با احساس با خبر شویم.

سواعدی که علاقه به کار هنری را از سال‌ها پیش در خود دیده، پس از اجرا برای رزمندگان در جبهه‌ها در دوران بازسازی همزمان با بازگشت مردم به شهر، کار تئا‌تر را به صورت جدی آغاز کرده و در روزهایی که جعبه جادویی، چنان دردی از مردم دوا نمی‌کرد، شاید نمایش‌‌های سواعدی و سواعدی‌های شهر آبادان گرما بخش سالن‌ های تئا‌تر آبادان و مشخصا سالن ثامن الائمه آبادان بود.

وی در سال‌های اخیر کارهای برجسته‌ای را به روی صحنه برد و نمایش‌های بومی را در منطقه احیا کرد، نمایشنامه‌هایی که هر کدام گوشه‌ای از زخم و دردهای مردم بومی منطقه و مشخصا شهرهای آبادان و خرمشهر را در برداشت.

«تی 72» و «عالیه» از جمله این کار‌ها بودند که در دو سال اخیر جای خود را در نظر دوستداران فن نمایش پیدا کرد، در این بین نویسندگی قوی و به بازی گرفتن بازیگران توانمند منطقه از نقاط قوت این نمایشنامه‌های بودند، در این نشست سعی کردیم سکوت کنیم، تا برای دقایقی حرف‌های آمیخته به محبت عبدالرضا سواعدی را بدون هیچ سوالی از زبان خودش بشنویم.

*سواعدی: سال 58 بود که توسط یکی از بستگان بلیطی تهیه شد که ابتدا فکر می‌‌کردم بلیط سینماست، اما به یکباره سر از سالن آمفی تئا‌تر دبیرستان رازی درآوردیم، و آنجا بود که با دنیای زیبای تئا‌تر آشنا شدم، آن نمایش را هیچگاه فراموش نخواهم کرد «در برابر چشم» کاری از غلامحسین ساعدی بود که در آن زمان فن هنرمندان آبادانی چشمم را به خود خیره کرد و توانایی‌های این شهر به چشمم هویدا شد و به هنر نمایش علاقه‌مند شدم.

در دوران دفاع مقدس و در اواخ جنگ تحمیلی با حضورم در جبهه، چند کار را برای رزمندگان اجرا کردم و شاید آغازی بود بر ورودم به دنیای نقش آفرینی و نقش سازی، سال 70 نیز با بازگشت مردم به آبادان و آغاز دوران بازسازی نخستین کارم را در مقام نویسندگی به انجام رساندم.

  از نخستین کار نویسندگی‌تان و «اثر باز هم آبادان» توضیح دهید.

*سواعدی: اولین باری که نویسندگی یک کار را به سرانجام رساندم در سال 70 بود که دوست داشتم ضمن نوشتم تجارب کارگردانی نیز کسب کنم، و نخستین بار «باز هم آبادان» را نوشتم که هشت بار این نمایشنامه را بازنویسی کردم.

آن روز‌ها، تلویزیون برنامه زیادی بای مردم نداشت و این نمایش را در 22 شب اجرا کردیم و عین 22 شب اجرای ما، سالن ثامن الئمه مملو از جمعیت شد، در ‌‌نهایت درآمد حاصل از بلیط فروشی «باز هم آبادان» ‌را صرف انسان‌‌های بی‌بضاعت و بیمار کردیم.

  در خصوص احیای نمایش‌های بومی فعالیت‌های مطلوبی انجام داده‌اید ما نیز دوست داریم با آنها آشنا شویم...

*سواعدی: در طول این مدت کارهای زیادی را به انجام رسانده و بر وری صحنه بردم، اما کارهایی که هرگز از خاطرم محو نخواهند شد و در ذهن دارم، در سال 72 اولین کارگردانی را تجربه کردم، و کاری که مرا در سطح استان و کشور مطرح کرد، آدمک بود که در سال 76 بر روی صحنه رفت.

همچنین بچه گنجشک در سال 77 را بر روی صحنه بردم و پس از آن نخستین کار بومی با نام «بخوان کرخه» خلق شد که می‌توانم به جرات بگویم که احیاگر نمایش‌های بومی در منطقه بودم و به این موضوع افتخار می‌‌کنم و خداوند را شکرگزارم.

در سال 80 نیز «کاست هشت» را اجرا کردیم و و سال 82 نیز ستاره از کارهایی بود که علاقه زیادی به آن دارم، سال 83 «تنهایی گلوله» بهترین کار روز نهم جشنواره فجر شد و در سایر کار‌ها، بوارده شمالی، شط شور، سرخط خبر‌ها، تی 72 و عالیه از جمله کارهای شاخص من در سال‌ های گذشته تا به امروز به شمار می‌روند.

*سواعدی: معضلات موجود فقط مختص شهر آبادان نیست، بلکه برای فرهنگ و هنر هزینه نمی‌شود، یکی از اساسی‌ترین مشکلات موجود کمبود منابع مالی است که نمی‌توان اداره ارشاد را مقصر دانست، اداره ارشاد وظایف دیگری نیز دارد و نمی‌تواند تمام بودجه خود را تنها صرف تئا‌تر کند، البته جای شکر ان باقی است که با حضور سرپرست فعلی این اداره در آبادان، هنرهای تجسمی و نمایشی جان تازه ‌ای گرفته و جشنواره‌های فرهنگی و هنری احیا شده‌اند، اما کمبود امکانات در همه سطوح هنرمندان را آزار می‌‌دهد.

من گلایه‌ای از برخی هنرمندان و قلم به دستان دارم که چرا نکات مثبت شکل گرفته در ارشاد آبادان را نادیده گرفته و فقط مترصد فرصتی برای حمله به این نهاد هستند، فراموش نکنیم که سرپرستی فعلی چهار جشنواره را احیا کرد، چرا این نکات منعکس نمی‌‌شود؟ ضمن اینکه نمی‌توان از نقش خمانم دلباری، سرپرست سابق حوزه هنری، نادیده گرفت که ایشان به حق یک هنرمند و کار‌شناس هر بودند و خدمات زیادی را به هنرمندان آبادانی ارائه دادند و خوشحالم که ایشان جشنواره پایتخت پنجره‌‌ها را تشکیل دادند که تا سال آینده نیز به صورت کشوری برگزار خواهد شد، که متاسفانه به هر دلیلی حاضر به ادامه کار نشدند و برای ایشان آرزوی موفقیت می‌‌کنم و برای مدیریت فعلی نیز آرزوی توفیق دارم.

  کیفیت و کمیت تئاتر آبادان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

*سواعدی: کمیت در تئا‌تر آبادان بسیار بالا است، در شهرهای دیگر مطلقا این حجم کار را مشاهده نخواهیم کرد و با تمام اختلاف نظر‌ها و سلیقه‌‌ها، همدلی هنرمندان در جشنواره‌های به چشم می‌آید.

این مسائل را باید بازتاب داد که فرهنگ آبادان همچنان زنده و فعال است و این همه هنرمند جوان و با استعداد در خود می‌‌بیند، من خواستار آن هستم تا رسانه ‌ها این موضوع را ببیند و عنوان کنند که با تمام مشکلات موجود همچنان کار‌ها ساخته می‌‌شود و به نمایش در می‌‌آید.

شرایط بسیار خوب پیش می‌‌رود و در چنین اوضاعی بسیار به آینده هنر این شهر امیدوار شده‌ام، ما جوانان خوب و موفقی در این عرصه داریم که باید به آن‌ ها بها دهیم و از آن‌ها حمایت کنیم، امیدوارم بزرگان این عرصه در منطقه، همچون بهزاد وزیری و عبدالرضا ثامری، به عرصه برگردند چرا که جای خالی آن‌ها به شدت احساس می‌شود.

  وضعیت سالن‌های تئاتر آبادان راضی کننده است؟

*سواعدی: سالن‌های نمایش آبادان نیازمند یک تحول جدی هستند، مشکلاتی که در بخش نور وجود دارد و در موضوع صدا و صداگذاری نیز مزید بر علت شده‌‌اند، که امیدوارم هر چه سریع ‌تر این معضلات برطرف شود.

امیدوارم وعده‌هایی که مبنی بر بازسازی سالن اجتماعات شهید رهبر داده شده عملیاتی شود و ما شاهد یک سالن استاندارد دیگر در آبادان باشیم.

*سواعدی: در طول دوران کاری کسانی بودند که یا با آنان هم بازی بودم و یا از آنان بازی گرفته‌ام که در کار خود بسیار موفق بوده‌اند، علی سهیم‌پور از جمله این افراد است، خانم‌‌ها سهیلا رهگشای، شیرین دژآگاه، مرجان بنی‌سعید، زهرا امیری، هورا تیلا، و در بین افراد جدید نیز خانم‌ها مرجان پارسا و رزا ایرانمنش از توانمندان و استعداد‌های نو این رشته هستند که به حق درک درستی از این هنر پیدا کرده‌اند و رضایت کامل از ایشان دارم، همچنین نباید در این بین نام‌هایی چون مهدی پریوش، فرشید قنبری، حسین چعبی و عبدالرضا نصاری را فراموش کرد.

  از دردنامه‌های هنرمندان این مرز و بوم بگویید..

*سواعدی: هنرمندان این منطقه با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند، آنها از داشتن بیمه محروم هستند و اکثرا در منازل اجاره‌ای ساکن هستند و خیال آسوده‌ای برای ارائه هنر خود ندارند، امیدوارم که مسئولان مشکلات هنرمندان را در هر رشته‌‌ای که هستند دریابند، چرا که هنرمند نگین جامعه است، و چون با احساس خود برای مردم نقش آفرینی می‌‌کند، باید بستر آسایش او فراهم شود تا بتواند روحیه مثبت را به مخاطب خود و به مردم منتقل کند، به نمایندگی از همه هنرمندان این مشکلات را بازگو کردم و در انتظار گوشه چشمی از سوی مسئولان و نهاد‌های دولتی در شهر آبادان و خرمشهر هستم تا مثل همیشه که در کنار ما بودند و از حمایت آنان بی‌بهره نبودیم، اکنون نیز، چاره‌ ای برای این قشر زحمتکش و هنرمند بیاندیشند.

علی دایلی