حسن روحانی رئیسجمهور در نهمین دوره اجلاس بینالمجالس که صبح امروز در سالن اجلاس سران برگزار شد، اظهار داشت: آقای رئیس، رؤسا و نمایندگان محترم مجالس کشورهای اسلامی، هیأتها و مهمانان گرانقدر در آغاز سخن حضور شما را در ایران، "سرزمین کهن" تمدن پرور، تاریخساز، فرهنگمدار و دین باور صمیمانه خوش آمد میگویم.
*اجلاس مجالس اسلامی فرصتی برای فهم متقابل است
رئیسجمهور تصریح کرد: گردهمایی مجالس کشورهای اسلامی فرصتی مغتنم برای بیان اندیشه، تعامل فیمابین در حوزههای اندیشه و عمل، فهم متقابل، آشنایی عمیق با مسائل جهان اسلام و تصمیمگیری و حرکت در مسیر جهانی معتدلتر، مطمئنتر، امنتر و توسعهیافتهتر برای همه مسلمانان است.
وی اضافه کرد: ضروری میدانم به جهتگیریهای اساسی سیاست خارجی کشورم در رابطه با جهان اسلام و آینده مسلمانان در این نشست ارزشمند اشاره کنم و آنچه از رهگذر تحولات سیاسی و استوار بر اعتدال، تدبیر و امید و مبتنی بر اخلاق و تعامل حاصل شده است را بیان کنم.
روحانی ادامه داد: علاوه بر این همه میدانیم که امروز مسلمانان با موضوعات، بحرانها و چالشهای بزرگی روبرو هستند. این موضوعات طیف قابل توجهی را در بر میگیرند، از نابسامانی در مسائل امنیتی تا بحرانهای اقتصادی، از فقدان نظم اجتماعی تا تلاش بیش از 60 ساله برا آزادی سرزمین فلسطین و قدس شریف و کوشش چند ساله اخیر برای حل سیاسی بحران سوریه.
رئیسجمهور با بیان اینکه مسلمانان باید از فاز امنیتی حاکم بر جوامع خود عبور کنند گفت: تحول در جهان اسلام نیازمند تحول در فکر و گفتمان است.
*مسلمانان باید جایگاه شایستهتری داشته باشند
رئیسجمهور با بیان اینکه منابع عظیم طبیعی، انسانی و جغرافیایی جهان اسلام به گونهای مناسب برای مقابله با طیف مشکلات به کار گرفته نمیشود، گفت: بدون تردید مسلمانان با ثروت عظیم اقتصادی و موقعیت ژئوپلتیکی که در اختیار دارند باید جایگاه شایستهتری در جهان داشته باشند.
روحانی ادامه داد: علاوه بر مواهب طبیعی و موقعیت ژئوپلتیک ثروت عظیمتری به نام اسلام در میان مسلمانان وجود دارد که اگر اصول آن را مد نظر قرار دهیم در مدت زمان کوتاهی سرزمینهای اسلامی از وحدت، ثبات، پیشرفت و عزت کمنظیر برخوردار میشوند.
وی با تأکید بر اینکه اگر مسلمانان به آموزههای اسلام عمل کنند به جای ایجاد مشکل در خانواده اسلام، برکت و گشایش را خواهیم دید، تصریح کرد: آنچه اسلام و آموزههای پیامبر (ص) خاندان پاکش در روایات شیعه و سنی به ما میآموزد این است که منفعت و مصلحت جمع را اولویت قرار دهیم.
رئیسجمهور با تأکید بر لزوم نگرش مساوی به همه مسلمانان تصریح کرد: باید به علم و دانش اهمیت داده و با عمل خود موجبات گرویدن دیگران به اسلام را فراهم کنیم.
*گسترش همکاری با کشورهای اسلامی از اولویتهای اصلی ایران است
روحانی اظهار داشت: من به عنوان رئیسجمهور ایران اعلام میکنم که در رویکرد خود به جهان اسلام در تصمیماتم منافع همه کشورهای اسلامی به ویژه کشورهای مسلمان منطقه را مد نظر قرار میدهد.
وی با اشاره به اهمیت جایگاه مسلمانان در نظام بینالملل افزود: در سال 1982 تا 1987 کشورهای در حال توسعه 31 درصد و کشورهای پیشرفته 69 درصد از تولید ناخالص جهان را در اختیار داشتند و پیشبینی میشود از سال 2012 تا 2017 سهم کشورهای در حال ظهور 74 درصد و پیشرفته 26 درصد باشد؛ سؤال اینجاست که جایگاه کشورهای اسلامی در میان اقتصادهای نوظهور و جهانی کجاست؟
رئیسجمهور سهم کشورهای شرق آسیا و آمریکای جنوبی در اقتصاد جهان را مد نظر قرار دارد و اضافه کرد: امروز ثابت شده که بنیانهای اقتصادی و بانکی و احترام به حقوق شهروند و خواست آنها استوانههای استقلال و حفظ هویت ملی هستند.
روحانی تصریح کرد: در نظامهای کنونی کشورهایی با اتکاء به اقتصاد داخلی توانستهاند جایگاه خود را در برابر قدرتهای جهانی ارتقاء بخشند.
*جهان اسلام نیازمند یک نظریه بزرگ تحول آفرین است
وی با بیان اینکه جهان اسلام نیازمند یک نظریه بزرگ تحولآفرین است، گفت: در این نظریه باید جهان اسلام بهتر شناخته شود و در نهایت زمینه بهرهبرداری از ظرفیتهای جهان اسلام ایجاد شود.
روحانی تصریح کرد: این در شأن مسلمانان نیست که قدرتهای دیگر بخواهند مشکلات آنها را حل کرده یا اقدام به میانجیگری کنند، فقدان وحدت و انسجام و دوری از آموزههای پیامبر عظیمالشأن اسلام چنین شرایطی را برای ما به وجود آورده است.
رئیس جمهور ادامه داد: تفسیر نادرست از اعتقاد به سرنوشت از پیش تعیین شده، فقدان حساسیت به روش و تفکر کار جمعی، توقف در مسائل ذهنی و انتزاعیات، اجازه مداخلات به قدرتهای خارجی در برخی کشورها، بیتفاوتی در برابر هجمههای مخرب فرهنگی، کاهش خودباوری و عدم اعتماد به قدرت عظیم موجود و ضعف اساسی در ایمان به اراده و تصمیم مجموعهای از شرایط ناگوار را برای مسلمانان پیش آورده است تا نتوانند با اهتمام و یکپارچگی مسائل خود را حل کنند.
وی افزود: شناخت منظومه جهانی و جایگاه مسلمانان در آن مهمترین چالش فکری و عملی ما مسلمانان در تحولات عظیم دنیای جدید، دگرگونههای برآمده از تحول عظیم جهانی شدن است. مطالعه متون پرگهر اسلامی به ما نشان میدهد اسلام خود منبع تحول تحرک و رشد است، طی چند قرن اول ظهور اسلام، مسلمانان تمدنی عظیم و مثالزدنی به لحاظ فلسفی علمی اخلاقی اجتماعی و مادی بنا کردهاند.
روحانی اظهار داشت: اسلام دارای فرهنگ غنی و مخزنی بیپایان از باورها و تعالی نجاتبخش است. اینکه کدام بخش از آموزههای دینی در چه شرایطی اولویت بیشتر پیدا میکند و کدام قسمتها بیشتر مورد اهتمام قرار گیرد و اینکه مجموعه اصول اخلاق و باورها در یکجا دیده شوند و اخلاق اسلام با توجه به شرایط زمان و مکان به کار بسته شود بستگی به توان تشخیص قدرت اولویتبندی ابتکار عمل و فکر و درجه درک عمیق از فرهنگ بلند اسلام و فهم مسائل زمان و مکان دارد.
*نیازمند ارتقا اعتماد به نفس میان مسلمانان هستیم
رئیس جمهور تاکید کرد: ما به شدت نیاز داریم تا شخصیت و اعتمادبهنفس مسلمانان را ارتقا بخشیم. ذهن قبیلهای و غیر متحرک موجود در جوامع اسلامی که ما را از کار و تلاش و اهتمام دور نگه داشته است را کنار بگذاریم چراکه تحول در جهان اسلام نیازمند تحول در فکر، ذهنیت، اندیشه ،رویکرد و گفتمان است تا جایگاه جمعی مسلمانان در نظم جهانی مشخص شود و مسلمانان از مبتکرترین کارآمدترین و موثرترین ملتها و شهروندان جهانی محسوب شوند.
وی ادامه داد: طبیعی است که ما نمی توانیم بدون کار و تلاش و بدون فکر و اندیشه و تدبیر و امید و انسجام و نظم از دیگران سبقت بگیریم. باید با جرات جسارت اعتماد به نفس و خودباوری کارهای بزرگ جمعی انجام داده و مسلمانان را در مسیر متفاوتتری قرار دهیم.
روحانی افزود: به باور من تمام آنچه که اکنون در ارتباط با ضرورت تحول در دنیای اسلام عنوان کردم به یک عامل کلیدی وابسته است و آن مدیریت کارآمد تشخیص دقیق اولویتهاست. از این رو موضوع تشخیص و مدیریت و فکر در تحول جامعه اسلامی امری کلیدی است.
*مسلمانان باید از فاز امنیتی حاکم بر جوامع خود عبور کنند
رئیس جمهور گفت: ما مسلمانان هرچه سریعتر باید از فاز امنیتی حاکم بر جوامعمان عبور کنیم و به فاز توسعه هدفمند پیشرفت و تولید ثروت و قدرت در سطح جهانی منتقل شوید.
وی تاکید کرد: آیا قابل قبول است صد هزار مردم بیگناه سوریه در تمدن نابود شده شام و شهرهای ویران شده آن یا در چادرها زندگی کنند و غیر مسلمانان در فکر تامین غذا و امنیت آنها باشند؟ آیا در شأن ما مسلمانان است که هزاران کودک سوری از مدرسه رفتن محروم بمانند؟ آیا در شأن ما مسلمانان است مردم فلسطین در غزه از حداقل امکانات زندگی برخوردار نباشند و سرنوشت و آینده آنان توسط غیر مسلمانان رقم بخورد؟
روحانی ادامه داد: آیا در شأن ما مسلمانان است اسلامهراسی در منظومه جهانی جایگزین دین رحمت و الفت شود؟ آیا فراموش کردهایم که رژیم اشغالگر قدس از عموم این بحرانها سود میبرد و هر زمان که مسلمانان در منطقه با یکدیگر درگیر شدهاند سیاستهای اسرائیلی نسبت به فلسطین و لبنان خشنتر و خونبارتر شده است.
وی افزود: از منظر امام خمینی (ره) و رهبری معظم انقلاب و جمهوری اسلامی ایران و مسئله اشغال سرزمینهای اسلامی تنها زمانی حل خواهد شد که مسلمانان با وحدت عمیق واقعی به مقابله با غاصبان بپردازند.
*اولویت جمهوری اسلامی ایران مسائل جهان اسلام است
روحانی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران که پیوسته مبنای فکر و مدیریت خود را با جهانبینی با عظمت اسلامی پیوند زده است دست دوستی، همکاری، محبت، همزیستی مسالمتآمیز، تدوین دستور کار جمعی برای اهداف مشترک، شناخت متقابل منافع سیاسی و امنیت یکدیگر، ائتلافهای بزرگ گسترش تجارت تبادل دوجانبه و چندجانبه را به روی همه کشورهای اسلامی دراز میکند.
روحانی با بیان اینکه ایران پس از انقلاب همیشه اولویت خود را با موضوعات جهان اسلام تعیین کرده، گفت: بر همین اساس دفاع از ملت مظلوم فلسطین و آزادی قدس و همچنین حمایت از کشورهای مظلوم جهان همواره مد نظر مسئولان جمهوری اسلامی قرار داشته است.
رئیسجمهور اضافه کرد: امروز مسلمانان به صورت همه جانبه در معرض تهدیدها و مخاطرات برنامهریزی شده خارجی هستند.
وی با اشاره به ایجاد مخاطراتی در زمینههای جلوگیری از رشد اقتصادی، فرهنگی و ممانعت از ایجاد وحدت میان مسلمانان از سوی بیگانگان تصریح کرد: شاید امروز به نظر برسد که برخی کشورهای مسلمان از این قاعده مستثنی شدهاند ولی واقعیت همه جانبه بودن این تهدیدهاست.
روحانی پیشنهاد ایران به مجمع عمومی سازمان ملل متحد مبنی بر مقابله جهانی با خشونت و افراطیگری را مد نظر قرار داده، افزود: این پیشنهاد به صورت قطعنامه اجماعی به تصویب اعضای سازمان ملل متحد رسید و تکیه بر مبنای مشترک عقلانی دارد.
رئیسجمهور ادامه داد: همه انسانها در فطرت خود کرامت، رحمت و اعتدال را میپسندند و از تجاوز بیزارند.
*تحریم ها جلوه دیگری از خشونت است
وی تروریسم را بلایی خشن و فرامرزی خواند و افزود: خشونتهایی که به اسم مبارزه با تروریسم انجام میشود نیز محکوم است؛ اعمال فشار و تحریم جلوه دیگری از خشونت بوده و ضد حقوق بشر است.
روحانی با بیان اینکه تحریمها بیش از آنکه حاکمان و دولتمردان را مورد هدف قرار دهد، مردم عادی را قربانی میکند، تصریح کرد: نتایج تحریمها همان جنگطلبی و آتشافروزی است.
رئیسجمهور با تأکید بر استفاده از فرصتهای پیش رو در جهان اسلام برای ایجاد تفاهم بین کشورهای مسلمان اظهار داشت: امروز نیازمند تفاهم بیشتر هستیم تا به راهبردهای مشترک دست پیدا کنیم و بدون فهم متقابل نمیتوانیم به حل و فصل مشکلات جهان اسلام بپردازیم.
وی ادامه داد: تنها از این طریق میتوانیم صلحی دائمی را به ارمغان آورده و امیدوار باشیم که به بهترین راهحلها و راهبردها برای حل معضلات مسلمانان دست یابیم و در این راه باید در ذهن داشته باشیم که اسلام بهترین راهنمای ما خواهد بود.
روحانی در پایان با ابراز امیدواری نسبت به دستیابی به اهداف اجلاس اتحادیه مجالس اسلامی در جهت پیشرفت مسلمانان، آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری در زمینه پیشرفت اهداف این اتحادیه را اعلام کرد.