بارها شنیدهایم که کشاورزان با کمبود کود مواجه شدهاند ولی آیا شاخصی وجود دارد که مشخص شود کشاورزان تا چه اندازه کود نیاز دارند و چه میزان مصرف کردهاند، تنها راه حل در این بخش مصرف استاندارد است که تولید محصول را تضمین میکند.
عدم استفاده صحیح از کود شیمیایی در مزارع کشاورزی باعث میشود تا افت شدید تولید محصولات بوجود آید و به این دلیل باید کوشید تا مصرف صحیح کود شیمیایی به کشاورزان آموزش داده شود، کود شیمیایی به دلیل تاثیرگذاری سریع بر رشد گیاه همیشه از سوی کشاورزان مورد درخواست بوده است ولی این رفتار در کشاورزی اصلا تائید شده نیست و باید قدری هم به سلامت تولیدات توجه داشت.
*کودشیمیایی باید محدود شودکارشناسان کشاورزی بر این اعتقادند که باید مصرف کودهای شیمیایی محدود شود و در این زمینه تنها باید به کود حیوانی رجوع کرد، ولی استفاده از کود حیوانی معایبی نیز دارد که یک کشاورز در این زمینه میگوید: کود حیوانی دو مشکل اساسی دارد، یکی اینکه تامین حجم زیادی از آن بسیار دردسر دارد و قدری هم دشوار است و از طرفی باعث رشد علف هرز در مزارع کشاورزی میشود که این مشکل بسیاری از کشاورزان را رنج میدهد.
محمداسحاق جوانزاده میافزاید: بارها برای جایگزینی کود حیوانی برای کود شیمیایی تلاش کردهام ولی به دلیل این دو مشکل اساسی امکان این مهم فراهم نشده است، از سویی دیگر تاثیرگذاری کود شیمیایی در رشد و نمو گیاه بسیار سریع است ولی کود حیوانی تاثیرگذاری کمتر ولی ماندگارتری دارد.
وی خاطر نشان میکند: یک سال از کود حیوانی برای مزارع گندم استفاده کردیم که 30 درصد هزینه خرید کود حیوانی را برای مبارزه با علفهای هرز موجود در مزرعه استفاده کردیم که این مشکل باعث توقف استفاده از این نوع کود در مزارع کشاورزیمان شد.
شاید نظرات این کشاورز با تجربه در کشاورزی با کود حیوانی صحیح باشد ولی کارشناسان برای مبارزه با این نوع مشکلات نیز راههایی پیشبینی کردهاند که یکی از این کارشناسان میگوید: بارها به کشاورزانی که قصد استفاده از کودهای حیوانی و یا آلی دارند سفارش میکنیم که باید انبار آرامش برای کود احداث کنند.
محمدرضا احمدیان میافزاید: باید کودی که برای مصرف در مزارع کشاورزی فصل آینده در نظر گرفته میشود از فضصل قبل در انبار آرامش نگهداری شود تا هم پوسیده شود و هم علفهای هرز آن درصورت وجود رشد کرده و نابود شده باشند، البته نحوه کود دهی نیز در این نوع کشاورزی متفاوت است.
این کارشناس با تجربه کشاورزی عنوان میکند: برای استفاده از کود حیوانی باید دو تا سه ماه قبل از کشت زمین کود مورد نیاز زمین کشاورزی را به زمین منتقل کرد و این اتفاق باعث میشود تا همه دانههای علفهای هرز موجود در زمین زراعی رشد کنند و قبل از کشت محصول اصلی جان خود را از دست بدهند و این خود روش بسیار تجربه شدهای برای استفاده از کود حیوانی در کشاورزی است.
وی با اشاره به اینکه تاثیر کود حیوانی ماندگارتر است، میافزاید: زمانی که زمینی را با کود حیوانی کشت میکنیم تاثیرات کود حیوانی تا کشت بعدی نیز در زمین زراعی میماند ولی در کودشیمیایی این اتفاق هیچگاه رخ نمیدهد و کود در همان بازه زمانی تاثیر میکند و بعدا نیز در زمین تاثیری نمیگذارد.
احمدیان میگوید: استفاده از کودشیمیایی تنها زمان رشد و نمو گیاهان را تسریع میکند و در زمین کشاورزی زود تاثیر میگذارد و به این دلیل کشاورزان بسیار راغب هستند تا از این نوع کود استفاده کنند.
*مصرف غیر اصولی کودشیمیایی افت تولید را به همراه داردبسیاری از کارشناسان معتقدند که باید استفاده از کود شیمیایی را به اندازهای که نیاز است تجویز کرد و بیش و یا کمتر از آن میزان لازم باعث ایجاد افت تولید میشود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خوزستان در این زمینه میگوید: کشاورزان باید بر اساس شاخصهای تعیین شده کودشیمیایی استفاده کنند و خارج از این شاخصها افت تولید به دنبال خواهد داشت.
محمد قاسمینژاد میافزاید: مصرف خارج از میزان نیاز باعث میشود تا 35 تا50 درصد تولید محصولات کشاورزی با افت مواجه شوند و این مهم را باید مدنظر داشت، زیرا بسیاری معتقدند هرچه بیشتر به زمین کشاورزی کود داده شود تولید بیشتر است در صورتی که این اعتقاد بسیار غلط است.
وی خاطر نشان میکند: مصرف کود ازته را باید باید با دقت انجام داد، زیرا کاهش استفاده از این نوع کود افت تولید محصولات را تشدید میکند، از سویی دیگر باید بر اساس شاخصهای تعیین شده برای کشت این نوع کود را مصرف کرد برای گندم آبی بین 350 تا300 کیلوگرم در هر هکتار و برای دیم نیز 100 تا150 کیلوگرم در هکتار باید از این نوع کود استفاده شود.
استفاده صحیح از کود شیمیایی و استفاده غالب از کود حیوانی میتواند سلامت محصولات و افزایش تولید محصولات کشاورزی را به دنبال داشته باشد و در این بین باید دقت لازم انجام شود تا افزایش تولید و تسریع در عملآوری بر سلامت مردم و مصرف کنندگان تاثیر منفی نگذارد.