کارشناسان فرهنگی لباس و پوشاک را پرچم انسان و به تبع آن جامعه توصیف می کنند که از جمله خاکریزهای اصلی است که دشمنان در هجمه های فرهنگی به دنبال تسلط بر آن هستند.
غلامعلی حداد عادل در کتاب فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی این چنین می نویسد:
"لباس انسان پرچم کشور وجود اوست، پرچمی که او بر سر در خانه وجود خود نصب کرده و اعلام میکند که از کدام فرهنگ تبعیت میکند ... جامعه غربی با لباسی که برتن دارد با ما سخن می گوید اگر به این سخن گوش دهیم فلسفه و فرهنگ غرب را خواهیم شنید. دوختن لباسهای تنگ برای مردم هزار سال پیش کاری چندان دشوار و پیچیده نبوده که نتوانند از عهده آن برآیند و امروزه هم دشوار نیست، علاوه براین مردم قدیم هراندازه هم که مطابق معیارهای غربی عقب مانده فرض شوند این اندازه می فهمیده اند که اگر شلوار را گشاد ندوزند و دامن پیراهن راکوتاهتر کنند صرفه جویی کرده اند و این خود به نفع آنهاست . پس نمی توان گفت این تفاوت در شکل لباس ناشی از پیشرفت و عقب ماندگی است و نمی توان گفت که شرقیان اگر می توانستند آنها هم مثل مردم امروز غرب لباس می دوخته اند . باید گفت: این جهان بینی و نظام ارزشهای شرق است که اقتضای چنان لباسی را دارد و لباس امروز غرب نیز متناسب با جهان بینی و فرهنگ امروز غرب است. در تمدن غرب "زن، فقط تن" است و ارزش او به اندازه ارزش تن اوست. در چنین فرهنگی لباس وسیله ای برای پوشش تن نیست بلکه برای آرایش آن است و در چنین حال و هوایی که شخصیت زن به نمایش جسم اوست لباس او باید تنگ باشد تا با کمک آن بعضی از اندام خود را در "قالب" و بعضی دیگر را در "قاب" بگیرد. آنچه مدل لباس را تعیین می کند روانشناسی جنسی است و در حقیقت مبتکران مدهای تازه همواره در کار تنظیم نسبت میان برهنگی وپوشیدگی هستند تا بتوانند حداکثر جلوه و جاذبه را در این جنس وحد کثر اشتیاق را در آن حنس دیگر ایجاد نمایند. این تنها لباس زن نیست که تابع رابطه "چشم و جسم" است که لباس مردان نیز هست. محدودیتهایی که برای غریزه جنسی در اسلام معین شده برای هدایت و رساندن انسان به مقصد است. تن تنها بخشی از وجود انسان است و انسان همه تن نیست، لباس به تن نمی کند که تن را عرضه کند بلکه لباس می پوشد تا خود را بپوشاند. لباس برای او یک حریم است به منزله دیواری و دژی است که تن را از دستبرد محفوظ می دارد و کرامت او را حفظ می کند. لباس برای آن است که تحریک جنسی را کم کند نه آن که بر قدرت تحریک بیفزاید ، لباس پوست دوم انسان نیست بلکه خانه اول اوست. انسان اسلام به جای آن که تن خود را به خلق بفروشد جان خود را به خدای خویش میفروشد"
یک نگاه ساده به وضعیت پوشاک در شرایط کنونی جامعه ایران گویای آن است که پرچم دشمن، بازار، محیط علمی و اجتماعی و خانههای اکثر ما را فتح کرده است.
بررسی پوشاک ارائه شده در بازار شهرهای مذهبی همچون اصفهان و کازرون و محله های مذهبی تهران همچون نازی آباد و شهرری وضعیت بحرانی پوشاک و عدم رسیدگی، فرهنگسازی، نظارت و توجه نهادها و دستگاههای مربوطه را به خوبی نشان میدهد.
با این نوع طرحها و پوشاک ارائه شده در بازار، مانتوهای آستین کوتاه، تنگ و لباسهایی با عکس نامناسب مانکنهای غربی چگونه میتوان به بهبود وضعیت عفاف و حجاب در جامعه امید بست؟!
این وضعیت در فصل تابستان در حالی خود را نشان میدهد که مسئولان همچون سالهای گذشته در مقابل علت و چرایی این موضوع تنها سری به نشانه تأیید مشکل تکان میدهند و بررسی موضوع را تنها در صورت ایجاد هماهنگی یکپارچه میان مجریان امکانپذیر میدانند.
هر ساله جلسات متعددی در کمسیونهای فرهنگی و اجتماعی و سطح کلان کشور با کارگروههای مختلف مد و لباس در ارگانهای مربوط تشکیل میشود که تنها خروجی آن برخورد قهریه نیروی انتظامی و قوه قضاییه با افرادی بوده است که نوع پوشش و لباس آنها با شرعیات دین اسلام و اصول کشور همخوانی ندارد. روشی که مسئولان نیز میدانند هیچ گاه جوابگو نبوده ولی همچنان به اجرای آن ادامه میدهند.
معضل اصلی ناهماهنگی و عدم سیاست واحد و کلان در عرصه فرهنگی است
بهروز جعفری، عضو کمسیون فرهنگی مجلس کشور از تشکیل جلسه با وزیر ارشاد، وزیر کشور، آموزش و پرورش، علوم،تحقیقات و فناوری و پزشکی و تمام کسانی که به نوعی در فرهنگ دخالت دارند، خبر می دهد و با اشاره به اینکه ایجاد فرهنگ یا فرهنگسازی امری دستوری نیست و باید به تدریج و با هماهنگی همه دستگاهها به آن پرداخت، ادامه می دهد: وقتی که یک فیلم در دولت اصلاحات مجوز اکران نمیگیرد و همان فیلم در دولت اصولگرا به اکران میرسد، این امر به وضوح نشاندهنده ناهماهنگی و عدم سیاست واحد و کلان در عرصه فرهنگی است.
جعفری وجود الگوهای نامتناسب در فیلمهای داخل کشوری و حجم تبلیغات بیگانه در این فضایی ناهماهنگ داخلی را عامل دیگری در ترویج مدگرایی غربی در کشور برشمرده و می افزاید: لباسهای وارداتی و مد مسئله بدی نیست اما باید مطابق با فرهنگ و اصالت در کشوری که ادعا داریم فرهنگ غنی و تاریخ اصیلی دارد بتوان اختراع کرد.
عضو کمسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه گروهکهای مثل شیطانپرستی به وسیله پوشاک پیام خود را منتقل میکنند تصریح می کند که برخی مدهای وارداتی با هدف و بعضی بی هدف وارد کشور میشوند.
جعفری در حالی که از دخیل کردن 17 دستگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی در مسئله عفاف و حجاب خبر می دهد در عین حال به این نکته اذعان می کند که امروزه عزم واحدی برای مقابله با جمعآوری لباسها و مدلهای غربی نیست.
خاک خوردن دو ساله طرح تحول اجتماعی
محمد جواد ابطحی عضو کمسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز تاکید می کند که با برخورد قهره و قوه قضاییه کاملا موافق است و افرادی که به سمت مدهای غربی میروند مزاحمین نوامیس مردم هستند.
وی اجرایی نشدن طرح تحول اجتماعی بعد از دو سال تصویب را نداشتن پشت کار مسئولان مربوطه می داند و می گوید: اگر قرار است برخورد نیروی انتظامی با مزاحمین نوامیس مردم و بد حجابی یا بی حجابی در یک دورهای با جدیت دنبال و در دورهای به طور کامل تعطیل شود اگر این کار صورت نگیرد بهتر است.
مدگرایی و استفاده از مدلهای غربی نه تنها به فرهنگ بلکه به اقتصاد کشور نیز ضربه زده است. به گونهای که دومین وارد کننده خاورمیانه در لوازم آرایشی هستیم.
عضو کمسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اعتراض به اینکه در یک همایشی برترین مقاله حجاب و عفاف را به خانمی دادند که خود لباس تنگ و کوتاه و آرایشکرده بود، تصریح می کند که قانون حجاب و عفاف در کشور درست است و عیب از قانون نیست بلکه مشکل از مجریان است که از عهده وظایف خود بر نیامدند.
هیچ وقت یک پیشدبستانی نمیتواند برای دانشگاه الگو درست کند!
سید محمد کسایی مشاور عالی مجمع امور صنفی استان اصفهان که سابق بر این رئیس اتحادیه پوشاک استان نیز بوده است در پاسخ به این سوال که چرا مجمع امور صنفی با توجه به نقش مهمی که بر عهده دارد، همیشه در حاشیه به سر میبرد می گوید: هیچ وقت یک پیشدبستانی نمیتواند برای دانشگاه الگو درست کند، حتی دانشگاهیان نیز در این زمینه دستشان باز نیست و صدای انها به جایی نمیرسد. چرا که ایراد از سیاستگذاریهاست.
ابراهیم خطابخش رئیس اتحادیه پوشاک استان اصفهان هم ضمن تأیید این مطلب تصریح می کند: در ایران مصرف کنندگان پوشاک یا خریداران مدل را به فروشندگان القا میکنند در حالی که در کشورهای اروپایی این استوانه برعکس است و تولیدکنندگان پوشاک با مدلسازی و تبلیغات توسط قهرمانان و هنرپیشهها، مدل مد نظر خود را به ذهن خریداران القاء میکنند.
وی می افزاید: به منظور طراحی پوشاک ملی ایران، باید مرکز و سازمانی جداگانه از فعالیتهای روزمره اتحادیه پوشاک متولی آن شود تا با تخصیص بودجه جداگانه و استخدام کارشناسهایی با جمعآوری طرحهای پوشاک مناطق مختلف ایران آمیختهای از طرحهای دیروز و امروز تعریف کنیم که مطابق با سلایق همه باشد.
کسایی ، بررسی پروانه کسب، صدور مجوز فعالیت، شناسایی افراد متخلف و رسیدگی به شکایات، مدیریت پرسنل اتحادیه را از امور روزمره دانسته که تمام وقت مسئولان اتحادیه را گرفته است به گونهای که فرصتی برای طراحی لباسهای ایرانی باقی نگذاشته است.
قدرت شوی لباس آپارتمانهای خصوصی در تزریق مدلهای غربی
رئیس اتحادیه پوشاک استان اصفهان برگزاری مراسم شوی لباس در برخی از آپارتمانها را علت ترویج مدهای غربی در پوشاک می داند و در پاسخ به این سوال که آیا قدرت این مراکز محدود در مقابل قدرت تعداد کثیری از مراکز وابسته بیشتر است، اظهار می کند: همیشه وقتی یک کار منفی در مقابل مثبت قرار میگیرد ، قدرت آن بیشتر است.
وی همچنین با اشاره به عزم جدی مسئولان اتحادیه در جمعآوری مدلهای غربی و ضد اسلامی از بازار پوشاک کشور تاکید می کند که بلوزهای آستین کوتاه و بدن نما یا مانتوهای کمتر از95 سانتیمتر در بازار نباید باشد و اگر وجود دارد یا از دید کارشناسان اتحادیه پوشاک مخفی مانده یا اینکه از سوی مراکز غیر قانونی توزیع شده است و در صورتی که صدا و سیما از اتحادیه پوشاک در ارائه طرحهای جدید و ایرانی پشتیبانی کند به جای صادر کردن مدلهای سنتی ایرانی به کشورهای عربی که بیشتر ایرانیان نیز خواهان آن هستند، این نوع پوشاک را با قیمت مناسب در داخل تزریق میکنیم.
آشفته بازار پوشش باعث ناهماهنگی شناختی و هویتی
یک جامعهشناس نیز در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به سخن علامه محمد تقی جعفری مبنی بر اینکه اگر مولد نبودیم حتما مقلد خواهیم بود ، به تقلید از غرب در نوع پوشش و فرهنگ اشاره کرده و می گوید: آنچه امروزه باعث شکلگیری نوعی ناهنجاری اجتماعی و عدم درونی سازی ارزشهای دینی و ملی کشور به نسل جوان شده ناهماهنگی در ارائه هنجارها و شرایط جامعه است، مثلا در حالیکه هنجارهای جامعه برای بانوان لباس آستین بلند را تجویز میکند در مانتو فروشیها، مانتوهای آستین کوتاه مد است.
مرتضی پدریان با بیان اینکه برخی از مدها میتواند بستر ساز انحراف اجتماعی باشد، تصریح می کند: تعریف هنجارها از نظر جامعه با تعریفی که مردم از آن دارند متفاوت است و نظام حاکم راجع به هنجارهای اجتماعی نگاهی مغایر با نگاه عامه جامعه دارد.
وی با استناد به تعریف هویت فردی و جمعی می افزاید: که مشکل جامعه امروزی ایران این است که نقطه اتکا برای نسل جوان یا نوجوان تعریف نکرده و نسل جوان ما نمیتواند خود را از باب هویت ملی یا دینی تعریف کند و دچار ناهماهنگی شناختی شده است.