قرار گفتگو با رییس کمیته دفاعی مجلس، در ساختمان بهارستان هماهنگ شد.

از درب شمال، با کمترین معطلی (البته در ساعات کم تردد پارلمان) وارد شدیم و برای رفتن به اتاق 721 به طبقه هفتم رفتیم.

اتاق‌های نمایندگان در این طبقه از ساختمان بزرگ بهارستان قرار گرفته و هر چند نماینده با یکدیگر در یک اتاق کار می‌کنند، از این نظر، کوثری با 2 نماینده دیگر تهران یعنی علی‌اصغر زارعی و مهدی کوچک‌زاده هم اتاق است.

سردار اسماعیل کوثری که از حدود 2 سال قبل ریاست کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس (بعد از غلامرضا کرمی نماینده سابق کرمان) را برعهده گرفته است، در کارنامه خود 15 سال فرماندهی پرافتخارترین لشکر عملیاتی سپاه (لشکر 27 محمد رسول‌الله(ص)) را دارد. (از سال 64 تا 78)

جانشینی قرارگاه ثارالله سپاه و ریاست اداره امنیت ستادکل نیروهای مسلح از دیگر مسئولیتهای قبلی اوست.

در این مصاحبه که اولین گفتگوی تفصیلی با کوثری به عنوان «رییس کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس» است، به موضوعاتی از قبیل شرح وظایف، عملکرد و کارنامه این کمیته، ارتباط آن با نیروهای مسلح، مهمترین وظایف آن در حوزه‌هایی نظیر خدمت سربازی، نظارت و هماهنگی نیروهای مسلح و بویژه بودجه سنواتی دفاعی کشور پرداخته شد که متن کامل آن را در زیر می‌خوانید.

* تشریح ساختار کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس

کوثری در ابتدای این گفتگو ضمن مروری گذرا بر نحوه شکل‌گیری کمیته دفاعی مجلس به عنوان یکی از کمیته های کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، اظهار داشت: این کمیسیون در واقع از تلفیق 3 کمیسیون مجزا از مجلس ششم به بعد تشکیل شد چرا که تصمیمات سیاست خارجی و داخلی باید در یک راستا می‌بودند و اگرچه به ظاهر در نام کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، کلمه «دفاع» وجود ندارد، اما باید گفت بیش از نیمی از موضوع بحث در این کمیسیون، مربوط به «دفاع و امنیت» است.

کوثری ادامه داد: دلیل اینکه بیشتر موضوع بحث به دفاع و امنیت برمی‌گردد، این است که تمام نیروهای مسلح ما در حوزه دفاعی فعالیت می‌کنند و نیروی انتظامی و وزارت کشور و اطلاعات هم امنیتی هستند و فقط وزارت خارجه در بُعد سیاست خارجی فعالیت می‌کند.

مسئول کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: در این کمیسیون 3 کمیته اصلی داریم که شامل کمیته‌های دفاعی، خارجه و امنیت می‌شود. البته کارگروه‌های جداگانه‌ای هم مانند منافع ملی و حقوق بشر وجود دارد.

* وظایف و اختیارات کمیته دفاعی مجلس؛ از خدمت سربازی تا بودجه‌های دفاعی

وی با اشاره به حیطه وظایف و اختیارات کمیته دفاعی مجلس اظهار داشت: این کمیته در اصل به هماهنگی با نیروهای مسلح، وزارت دفاع و نیروی انتظامی در خصوص قوانینی که آنها نیاز دارند، می‌پردازد، مانند بحث سربازی، حریم پادگان‌ها و مقرهای نظامی و مسائل ایثارگران. در این کمیته در خصوص اصلاح قانون در صورت نیاز نیروهای مسلح به صورت تخصصی کار می‌شود.

کوثری ادامه داد: بحث دیگر این کمیته، بودجه نیروهای مسلح در بُعد دفاع و همچنین قراردادهای نظامی است. نظارت بر حسن اجرای نیروهای مسلح مخصوصا در رابطه با بحث آمادگی‌ها و یا ساخت، تولید و پروژه‌های دفاعی از دیگر وظایف این کمیته است که در رابطه با آن، جلساتی با نیروهای مسلح برگزار و بر آن نظارت می‌کنیم.

* تفاوت نحوه مصرف بودجه در حوزه دفاعی و دیگر وزارتخانه‌ها

وی با بیان اینکه باید از 10 سال قبل با بودجه دفاعی در این حوزه سرمایه‌گذاری شود تا در روز مبادا مورد استفاده قرار گیرد، گفت: حوزه دفاعی مثل دیگر وزارتخانه‌ها نیست که بودجه‌ای که به آنها داده می‌شود همان روز استفاده شود، مخصوصا که سیاست کلان دفاعی ما بر اساس تجهیزات داخلی است لذا در این راستا به تحقیقات، تست، تولید اولیه و تولید انبوه داخلی نیاز داریم.

* باید تعامل تجاری دفاعی با دیگر کشورها داشته باشیم

مسئول کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: ما در خصوص محصولات دفاعی، هم باید کیفیت را بالا ببریم و هم کمیت را، تا بتوانیم آن را صادر کنیم و تعامل تجاری دفاعی با کشورهای دیگر داشته باشیم.

وی در ادامه گفت‌وگو اظهار داشت: از طرف دیگر، دولت و نیروهای مسلح در قالب لوایح و مجلس طرح‌هایی را مطرح می‌کنند تا نیروهای مسلح در کوتاه‌ترین زمان لازم برای ورود به صحنه مقابله با دشمن و حراست از مرزهای جغرافیایی و برقراری امنیت، آماده باشند.

* جلسات کمیته دفاعی مجلس با نیروهای مسلح درخصوص بودجه

کوثری تصریح کرد: در برخی موارد ما فرماندهان نظامی را به کمیته دفاعی مجلس دعوت می‌کنیم و در بعضی موارد نیز ما به همراه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نزد آنها می‌رویم تا در خصوص موارد مختلف بحث و گفت‌وگو داشته باشیم.

کوثری با اشاره به بودجه سال 93 گفت: قبل از آمدن لایحه بودجه به مجلس، کمیته دفاعی 3-4 جلسه با نیروهای مسلح اعم از سپاه، ارتش، بسیج، وزارت دفاع، نیروی انتظامی و وزارت کشور داشت تا بتوانیم هم عملکردها را بگیریم و هم برای آینده برنامه‌ریزی کنیم و از طرفی ببینیم که آنها از بودجه راضی هستند یا نه.

این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: ما در خصوص برنامه 5 ساله پنجم هم با نیروهای مسلح در جهت بالا بردن تقویت بنیه دفاعی به صورت مستمر جلسه داشته‌ایم.

* غفلت لایحه بودجه از سهم 3هزار میلیاردی تقویت بنیه دفاعی

کوثری با اشاره به ماده 197 هـ برنامه پنجم گفت: این ماده می‌گوید دولت مکلف است در لایحه بودجه سنواتی، نسبت به افزایش 2 درصد سالانه سهم اعتبارات دفاعی در طول برنامه اقدام و پیش بینی لازم را به عمل آورد. که در پایان سال 90 آن 2 درصد به مبلغ 3 هزار میلیارد تومان واگذار شد و  برای بنیه دفاعی بسیار خوب بود. ما نیز دنبال کردیم و دیدیم ستاد کل نیروهای مسلح مبلغی را برای تحقیقات و تولید انبوه پروژه‌های دفاعی به وزارت دفاع داد که اثر خوبی داشت و همچنین به دیگر نیروهای نظامی برای بالا بردن بنیه نظامی داده شد.

* دولت ماده 197 را از بودجه 93 حذف کرد

وی با بیان اینکه 8 ماده برنامه پنجم مربوط به تقویت بنیه دفاعی است، افزود: اما متأسفانه شاهد بودیم که در سال 91 و 92 ماده 197 در لایحه بودجه بوده ولی عمل نشد اما در بودجه سال 93 این موضوع اصلا نیامده است که ما این را اعلام کردیم و پیشنهاداتی داده شده تا به صورتی با هماهنگی خود مسئولین در دولت، این موضوع به شکلی تأمین شود.

* کم شدن 5 هزار میلیارد تومان از درآمد اختصاصی سپاه

مسئول کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: از طرف دیگر، چون بودجه عمرانی در سال 92 عملیاتی نشده و تنها یک چهارم آن تا پایان سال احتمالا عملیاتی خواهد شد، لذا خود به خود دولت به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) بدهکار است و نمی‌تواند بدهی خود را بدهد به همین دلیل از درآمد اختصاصی سپاه هم 50 هزار میلیارد ریال کم شده است.

* بودجه بسیج حداقل باید با سال قبل برابر باشد

وی ادامه داد: سومین نکته‌ای که در بودجه 93 در حوزه دفاع کم دیده شده، بحث بودجه بسیج است. بودجه بسیج در سال گذشته 800 میلیارد و اندی تومان بوده که به 600 میلیارد رسیده و این یعنی یک چهارم کاهش یافته است در حالیکه ما در کشور تورم را داریم و حداقل باید برابر بودجه سال قبل قرار می‌گرفت.

کوثری تأکید کرد: برادرها می‌گویند افرادی که متولی هستند، خیلی در معاونت راهبردی دولت تلاش کرده‌اند، اما شاهدیم که این بودجه در حوزه دفاع ارائه شده است و حتما باید در این خصوص توجه خاص شود.

وی با بیان اینکه سازمان تامین اجتماعی و بازنشستگی نیروهای مسلح هم وضع خوبی در بودجه ندارد، گفت: این سازمان، ماهانه 150 میلیارد تومان و در کل، 1800 میلیارد تومان کمبود دارد.

* ارتش، سپاه و نیروی انتظامی کسری و بدهی دارند

وی تصریح کرد: با این حال ارتش، سپاه و نیروی انتظامی کسری و بدهی دارند لذا در بحث دفاع باید توجه بیشتری شود. این در حالی است که مثلا وزارت آموزش و پرورش که طبق گفته وزیر مربوطه، حداقل25 هزار نیروی اضافه دارد، بودجه بسیار بالایی به خود اختصاص داده است که در ردیف اول قرار دارد. البته من نمی‌گویم که نباید به وزارت آموزش و پرورش پول بدهند بلکه باید به همه به اندازه‌شان داده شود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری تأکید کردند که اگر به نیروهای مسلح توجه نشود عرض یک ساعت همه چیز از دست می‌رود. ما هم نمی‌گوییم که باید همه چیز را به نیروهای مسلح بدهند، بلکه حداقل چنین دیده شود که ما تهدیدهای زیاد و دشمنان بسیاری داریم.

وی افزود: با این حال کشورهای جنوبی ما که دشمن خارجی ندارند و آمریکا از آنها حمایت می‌کند، بودجه دفاعی‌شان چندین برابر ما است.

* نمی‌توان تغییرات آنچنانی در بودجه دفاعی صورت داد

وی در ادامه اظهار داشت: درحال حاضر در مجلس نمی‌توان تغییرات آنچنانی در بودجه دفاعی صورت داد اما پیشنهادات منطقی از سوی ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت دفاع مطرح می‌شود که امیدواریم با دولت به توافق برسیم.

* جلسات مجلس با نوبخت و وزرای نفت و دفاع پیرامون بودجه دفاعی

مسئول کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه این کمیته راجع به بودجه با معاونت راهبردی ریاست جمهوری جلسه داشته است، اظهار داشت: قبل از آمدن بودجه، کمیسیون برنامه و بودجه، آقای بروجردی و کمیته دفاعی با آقای نوبخت، وزیر دفاع و وزیر نفت به همراه معاونینشان 3 جلسه مشترک داشتیم تا این مسائل در بودجه حل شود.

* اینکه برخی فکر کنند نیروهای مسلح مصرف کننده هستند، غلط است

کوثری در خصوص علت کم توجهی به بودجه دفاعی توسط دولت اظهار داشت: بحث اعتقاد داشتن و نداشتن نیست، بحث خواستن و اراده است. باید اراده باشد تا اهم و فی‌الاهم کنند، ما باید بدانیم حوزه دفاعی باید همیشه خود را آماده نگه دارد برای روز مبادا. حالا اگر در ذهن برخی بیاید که نیروهای مسلح مصرف‌کننده هستند، غلط است.

نماینده تهران در مجلس گفت: از طرف دیگر سپاه، ارتش و نیروی انتظامی وقتی کارهای عمرانی و بزرگ در کشور انجام می‌دهند، برخی می‌گویند چرا اینگونه است؟ در حالیکه قانون اساسی و فرمانده کل قوا اجازه می‌دهند نیروهای مسلح در زمان صلح به دولت کمک کنند. این در حالی است که وقتی این نهادها فعالیت‌های عمرانی را انجام می‌دهند، پولشان داده نمی‌شود.

وی افزود: از سوی دیگر وقتی پولی داده می‌شود در همان لحظه تبدیل به سلاح نمی‌شود و طول می‌کشد، لذا با وجود اینکه همه کشورهای اطراف ما هر روز تلفات می‌دهند که همه‌اش زیر سر آمریکا و اسرائیل است، ولی در ایران خبری نیست و امنیت برقرار است و اگر موردی باشد سریعا با آن برخورد می‌شود. پس اینکه بگوییم نیروهای مسلح ما مصرف‌کننده هستند، غلط است.

* متاسفانه برخی می‌گویند تعداد نیروهای مسلح در ایران زیاد است

کوثری خاطرنشان کرد: برخی دیگر می‌گویند تعداد نیروهای مسلح در ایران زیاد است، که باید گفت با این تعداد، بودجه دفاعی ایران نصف بودجه دیگر کشورها هم نیست و بهترین بازدهی را دارند. ما شاهدیم همین افراد امنیت، آرامش و انضباط مرزی را در کشور ما رقم زده‌اند. لذا نباید با این دید به موضوع نگاه کنیم اما متأسفانه الان این دید وجود دارد.

* قرار است تیمی از وزارت دفاع برای جایگزین S300 به روسیه برود

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به نقش کمیته دفاعی مجلس در معاهدات نظامی با کشورهای دیگر گفت: ما به صورت دائم با وزارت دفاع و ستاد کل نیروهای مسلح در تماس هستیم و این موضوعات را پیگیری می‌کنیم.

کوثری ادامه داد: در همین راستا به همراه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با سفیر ایران در روسیه دیدار داشتیم و در مورد سامانه جایگزین S300 صحبت کردیم، تیمی از وزارت دفاع رفته و قرار است مجددا نیز تیمی برود و صحبت کند و زمانی که وقت قرارداد شود، حتما از مجلس هم فردی خواهد رفت و در جریان قرار می گیرد.

* برای تامین امنیت کشور در کاری می‌کنیم

کوثری همچنین در خصوص وضعیت مرزها و حادثه تروریستی سراوان اظهار داشت: وزارت کشور و وزارت خارجه در این خصوص با پاکستان مراوده کرده و توافقنامه‌هایش موجود است. منتهی پاکستان در بلوچستان خود مشکل دارد و از طرف دیگر آمریکایی‌ها در پاکستان و ارتش آن نفوذ دارند، اما با این حال ما کار خودمان را می‌کنیم.

وی افزود: در خصوص این حادثه نیز تروریست‌ها در مرز بودند و افراد ما را در خاک خودمان زدند که 16 نفر از نیروهای ناجا به شهادت رسیدند. البته مرزبانان پاکستان اصلا حضور فعالی در مرزها ندارند و ما هم هر کاری برای تامین امنیت کشورمان انجام می‌دهیم.

* ستاد کل نیروهای مسلح اختیار دارد مدت زمان سربازی را کم و زیاد کند

کوثری در بخش دیگری از گفتگو با فارس، با اشاره به برخی اظهارات مبنی بر کم کردن مدت زمان سربازی اظهار داشت: سربازی در ایران طبق قانون، 24 ماه است و البته ستاد کل نیروهای مسلح اختیار دارد بر اساس نیاز و شرایط، مدت زمان آن را کم و زیاد کند و این اجازه به ستاد کل نیروهای مسلح داده شده است.

* نقش ایران در دستگیری ماجدالماجد

تحولات لبنان و دستگیری سرکرده گروهک تروریستی وابسته به عربستان در این کشور، موضوع دیگری بود که کوثری به آن اشاره کرد و اظهار داشت: شاهد بودیم که ماجدالماجد با همکاری نیروهای لبنانی در کمترین زمان دستگیر شد این در حالی است که ما همکاری‌های امنیتی با لبنان داریم. ایران با کسی رودربایستی ندارد.

وی ادامه داد: حتی ما اعلام کرده بودیم که باید در بازجویی ماجدالماجد حضور داشته باشیم که اگر حضور پیدا می‌کردیم او خیلی از مسائل را می‌گفت و عربستان زیر سؤال می‌رفت زیرا او فرمانده بود و همه چیز را برملا می‌کرد البته الان هم منتظریم تا مطالبی که او در مدت بازداشت گفته منتشر شود و عاملین کشتار دقیقتر مشخص شوند.

مسئول کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: در هر صورت مشخص است که عربستان قطعا در این قضیه نقش داشته و با پول افراد را در لبنان خریده است. بنابراین ما در برابر این اقدامات تروریستی اگر خود دولت‌هایشان هم کاری نکنند، اقدام خواهیم کرد.

* جزئیات جلسه سید حسن نصرالله با رهبر انقلاب درباره سوریه

وی همچنین به موضوع کشور سوریه پرداخت و با اشاره به سفر تیمی از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به سوریه و لبنان گفت: چند ماه پیش، تیمی از کمیسیون به سوریه و لبنان رفتیم و با بشار اسد و مسئولین سوریه و سپس با سیدحسن نصرالله دیدار داشتیم.

کوثری ادامه داد: سیدحسن نصرالله در این جلسه به ما گفت: «حدود 9 ماه بعد از شروع حوادث سوریه، دیدیم اوضاع خراب و کار تقریبا تمام است. به همراه تعدادی از مسئولین، خدمت مقام معظم رهبری رفتیم و گفتیم فکری به حال سوریه و بشار اسد کنید. ایشان تمام صحبت‌های ما را گوش دادند و در پایان فرمودند شما اشتباه می‌کنید، بروید  کارتان را انجام دهید، تدبیر و برنامه ریزی کنید، هم سوریه می‌ماند و هم بشار اسد.»

مسئول کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: این نشاندهنده دید یک انسان الهی به نام ولی فقیه است که اگر محکم بایستیم، دشمن هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.