شاید وقتی نام جنگ می آید همگان به صورت ناخودآگاه یاد خرمشهر و آبادان می افتند زیرا این دو شهر در هشت سالجنگ تحمیلی کانون درگیری های رزمندگان اسلام و دشمن بعث بود ولی در کنار این دو شهر، مناطق دیگری هم بودند که طعم تلخ بمباران های ناجوانمردانه را چشیدند ولی شانه هایشان در مقابله با این جنگ نابرابر خم نشد.
حدهن چعباوی از زنان سالخورده شوشی به خاطرات دوران جنگ می پردازد. او در
این باره می گوید: منزلمان در خیابان مفتح بود. ناگهان صدای جنگنده ها را
شنیدیم. صداهایی که انسان را به جنون می رساند.
حدهن به آسمان اشاره کرد و گفت: آسمان پر از جنگنده بود. آتش همه جا را
سرخ کرده بود و همه دستپاچه بودیم. سکوت همه منطقه را فرا گرفت و بعد از آن
فقط صدای فریاد و شیون زنان و کودکان به گوش می رسید.
این زن سالخورده شوشی همچنین افزود: در همین روزهای اولیه جنگ بود که
شنیدیم خمپاره به نزدیکی یکی از نانواهای خیابان آزادی شوش برخورد کرد و
بسیاری را مجروح کرده است.
از چنانه تا بیت چریم، زیر آتش بعث
شوش و روستاهای اطرافش از آماج حملات نیروهای بعثی در امان نبودند. با این
حال، جنگ طی هشت سال تمامی مناطق این شهرستان از منطقه چنانه گرفته تا
مناطق چعب، خسرج، شاوور، صرخه، بیت چریم و هفت تپه را به زیر بمباران گرفته
بود.
فرمانده ناحیه مقاومت سپاه شهرستان شوش دانیال در این باره گفت: این
شهرستان 18 ماه زیر حملات ویرانگر عراق قرار داشت ولی شانه هایش در این مدت
خم نشد و به خوبی از کشور دفاع کرد.
سرهنگ علی صفری در ششمین جشنواره شعر بسیج خوزستان اظهار کرد: شانه های
شهرستان شوش دانیال نبی(ع) مدت 18 ماه زیر بار توپ ها و خمپاره های دشمن خم
شده بود.
به گفته وی، اما مردم این شهرستان همواره در طول جنگ تحمیلی حتی با درگیری
های تن به تن و حماسه آفرینی و ایثار جانشان اجازه ندادند دشمن به اهداف
شوم خود دست یابد.
صفری عنوان کرد: از شهرستان شوش دانیال به عنوان شهر حماسه فتح المبین،
شهید آوینی، 600 لاله خونین بال و عاشق انقلاب و امام و ولایت نام برد و
نقش مهم شاعران و شعر را در انقلاب یادآور شد و زبان شعر را از همه جوانب
در تداوم انقلاب موثر خواند.
وی ادامه داد: شعر انقلابی و حماسی شاعران متعهد موجب شد خیل عظیمی از
شیفتگان انقلاب و به سوی جبهه ها رهسپار شوند و از کیان اسلامی دفاع کنند.
فرمانده ناحیه مقاومت سپاه شهرستان شوش دانیال، انقلاب اسلامی را یک
انقلاب فرهنگی خواند و خواستار حرکت شاعران و هنرمندان در راه ارتقای سطح
فرهنگی جامعه شد و اظهار کرد: هنرهای سالم و اسلامی در انقلاب اسلامی
جایگاه ویژه ای دارند و باید بتوانند جایگاه رفیع خود را پیدا کنند.
صفری گفت: شعری که در دل انسان سبز شود و همچون آفتاب بتواند جهان را منور کند بر دل سنگ هم می تواند اثر بگذارد.
بی تعهدی، حمله به میراث
با شروع جنگ تحميلي و پيشروي ارتش عراق به نزديکي شوش، دشمن بارگاه نبی
دانیال را آماج گلوله باران خود قرار داد به نحوي که بخشي از گنبد اصلي آن
تخريب شد.
رژیم عراق طی جنگ تحمیلی با خصومت آشکاری نسبت به میراث فرهنگی، میراث چند هزار ساله شوش و خوزستان را هدف قرار داد. او معاهده 1954 لاهه درخصوص حفاظت از اموال فرهنگی در زمان مخاصمات مسلحانه را امضاء کرده و متعهد به اجرای مفاد آن بود؛ با اینحال امضای این معاهده سبب نشد تا بسیاری آثار تاریخی از گزند حمله در امان بمانند.
به گزارش مهر، طبق معاهده 1954 لاهه، کشورهای امضاءکننده متعهد میشوند
اموال فرهنگی منقول، غیرمنقول، بناها و مجموعههای تاریخی و فرهنگی را چه
در سرزمین خود و چه در سرزمین یکدیگر از طرفین این معاهده محترم شمارند و
از هرگونه استفاده از خود اثر یا عرصه و مناطق مجاور آن به صورتیکه در صورت
وقوع جنگ موجب تخریب یا آسیب وارد شدن به اثر شود، پرهیز کنند.
در زمان جنگ مسئولان وقت میراث فرهنگی توانستند بخشی از آثار موزه شوش را
به موزه ملی ایران در تهران انتقال دهند. با این حال برخی از آثار و اشیاء
در اثر موج انفجار آسیب دید. محوطه باستانی هفت تپه و چغازنبیل و مناطق
همجوار آن بر اثر اصابت موشک و راکت آسیبهایی دید.
فتح المبین یادگار شوش
عملیات فتح المبین در ساعت سی دقیقه بامداد روز دوشنبه ۲ فروردین ۱۳۶۱با
رمز یا زهرا علیها السلام در جبهه جنوب در منطقه غرب شوش و دزفول با وسعت
حدود ۲۵۰۰ کیلومتر مربع انجام میشود. طرحریزی عملیات فتح المبین از اواسط
آبان ١٣٦٠ آغاز شده بود. این عملیات با فرماندهی مشترک ارتش و سپاه با
استعداد ۳۵ گردان ارتش و ۱۰۰ گردان از سپاه، جمعا به تعداد حدود صد هزار
نفر نیرو صورت گرفت و در مقابل ارتش عراق از استعداد ۷ تیپ زرهی، ۲۰ تیپ
پیاده، ۱۰ گردان توپخانه معادل با حدود ۸۰۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰۰ نیرو برخوردار بود.
منطقه عمومی فتحالمبین در غرب رودخانه کرخه واقع شده است و از شمال به
ارتفاعات صعبالعبور «تیشکن، دالپری، چاه نفت و تپه سپتون»، از جنوب به
ارتفاعات «میشداغ، تپههای رملی و چذابه (شیب)» و از شرق به مرز بینالمللی
(در شمال و جنوب فکه) منتهی میشود.
منطقه مزبور ٢٥٠٠ کیلومتر مربع وسعت دارد و از لحاظ جغرافیایی ناهموار
است و علاوه بر ارتفاعات یادشده،دارای تپههای ماهور بسیار و بعضاً غیر
قابل عبور است. این بلندیها به دلیل پستی زمین در شرق کرخه،روی شهرهای
شوش، هفت تپه و جاده اهواز – اندیمشک کاملا مشرف هستند.
«ارتفاعات ابوصلیبی خات» با ٢٠٢ و ١٨٩ متر، کوههای «برغازه، رقابیه
تیشکن، کمر سرخ، تنگه ابوغریب و رقابیه، مراکز رادار، سایتهای ٤ و ٥،
پادگان عین خوش» و نقاط حساسی همچون «دوسلک و سه راهی قهوهخانه» از عوارض
مهم منطقه عملیاتی فتحالمبین بودند.
جادههای آسفالته دزفول به دهلران، عین خوش به چم سری، جاده تنگه ابوغریب،
جاده امامزاده عباس به چاه نفت و پلهای ساخته شده روی رودخانههای
«چیخواب» و «دویرج» نیز از مهمترین راه های مواصلاتی منطقه محسوب میشدند.
درنهایت عملیات با پیروزی قاطع نیروهای ایران و آزادسازی حدود ۲۵۰۰ کیلومتر مربع از مناطق اشغال شده توسط عراق به پایان رسید.
شوش با اینکه سال ها از جنگ فاصله گرفته است اما هنوز از کمترین امکانات
بهره مند نیست. مشکل بی آبی روستاهای این شهرستان، کودکانی که در کانتینر
درس می خوانند و امکانات رفاهی ای که وجود ندارد، همه از دغدغه های مردم
این شهرستان است. حال باید دید که پس از سال ها بارش آتش بر این شهرستان،
آیا باران رحمت از سوی دولت بر این شهرستان می بارد یا نه؟