مذاکرات ایران و ۱+۵ این بار با حضور وزرای خارجه در نیویورک برگزار می‌شود و قرار است دور بعدی مذاکرات در نیمه اکتبر در ژنو برگزار شود.


وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 (آمریکا، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) به همراه کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعت 16:30 پنجشنبه به وقت نیویورک (24 به وقت تهران) در نیویورک گردهم می‌آیند تا درباره برنامه هسته‌ای ایران به گفت‌وگو و تبادل‌نظر بپردازند.

سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی و مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه، ظریف را در این نشست همراهی می‌کنند.

برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که وزرای امور خارجه ایران و آمریکا بر سر یک میز به مذاکره می‌نشینند.

البته مرضیه افخم سخنگوی دستگاه دیپلماسی دیروز (سه‌شنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران اعلام کرد که دیدار دوجانبه وزرای امور خارجه ایران و آمریکا در دستور کار قرار ندارد و هر چه هست در چارچوب 1+5 است.

در نشست روز پنجشنبه کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، سرگئی لاوروف، جان کری، ویلیام هیگ، لوران فابیوس، گیدو وستروله و وانگ یی وزرای امور خارجه روسیه، آمریکا، انگلستان، فرانسه، آلمان و چین حضور دارند.

آخرین نشست ایران و 1+5 با حضور سعید جلیلی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و معاونان وزرای خارجه 1+5 طی روزهای 16 و 17 فروردین ماه سال جاری (1392) در آلماتی قزاقستان برگزار شد.

تیر ماه 1387، مهر ماه  1388، آذر ماه 1389 به ترتیب مذاکرات ژنو یک، دو و سه برگزار و استانبول بهمن 1389 و همچنین 26 فروردین ماه 1391 میزبان دور بعدی گفت‌وگوها بود. این مذاکرات سوم و چهارم خرداد در بغداد و 29 و 30 خرداد ماه در مسکو و هشتم و نهم اسفند ماه 1391 در آلماتی برگزار شده بود.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان که به منظور شرکت در شصت و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک به سر می‌برد، روز دوشنبه اول مهر ماه با کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفت‌وگو کرد.

طرفین در این دیدار ضمن انجام مذاکرات سازنده، توافق کردند نشست ایران و 1+5 در سطح وزرای امور خارجه روز پنجشنبه (4/7/92) در نیویورک و نشست بعدی وزرای ایران و 1+5 نیمه اکتبر در ژنو برگزار شود.

ظریف در این دیدار با اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای انجام مذاکرات هدفمند در چارچوب زمانی مشخص پیرامون مسئله هسته‌ای، تصریح کرد: اگر واقعیت‌های ایران امروز مدنظر قرار گیرد، مسئله هسته‌ای قابل حل است.

*مذاکرات در مسیر گذشته حرکت نمی‌کند

یک مقام نزدیک به هیئت مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان در نیویورک پیش از نشست ظریف و اشتون در این باره به خبرنگار فارس گفت: به دنبال انتخابات ریاست جمهوری در ایران و دیگر تحولات مهم منطقه‌ای و بین‌المللی، فضای مذاکراتی بین ایران و ١+٥ نسبت به گذشته به طور کامل دگرگون شده و بنابراین مذاکرات هسته‌ای نه در شکل و نه در محتوی نمی‌تواند در مسیر گذشته خود حرکت کند.

این مقام با تاکید بر اینکه ذره‌ای از حقوق هسته‌ای مردم ایران نادیده انگاشته نخواهد شد، تصریح کرد: می‌بایست چارچوب‌های مفهومی و رویکردهای عملیاتی جدیدی تعریف شوند که نتیجه آنها یک بازی برد - برد باشد. بنابراین اینکه توپ در زمین کدام طرف است، دیگر تعبیر درستی نخواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: این بازی جدیدی است که قواعد جدید مربوط به خود را خواهد داشت و هدف آن نیز رسیدن به یک نقطه مشترک مورد توافق طرفین می‌باشد.

*مباحث روشن ایران در نشست نیویورک/ حقوق هسته‌ای و غنی‌سازی در خاک ایران

مرضیه افخم سخنگوی دستگاه دیپلماسی روز سه‌شنبه دوم مهر ماه درباره نشست ایران و 1+5 در نیویورک، اظهار داشت: این نشست آغازی برای مذاکرات هسته‌ای در دوره جدید است. پیش از این جمهوری اسلامی مواضع صریح خود را مبنی بر لزوم احقاق حقوق مسلم مردم ایران در داشتن انرژی هسته‌ای برای مصارف صلح‌آمیز و حق غنی‌سازی در داخل خاک ایران به طور صریح و روشن بیان کرده است.

وی افزود: ما معتقدیم مذاکرات 1+5 باید گویای عزم جدی طرف‌های خارجی برای رسیدن به راه‌حل در زمان‌بندی مشخص باشد.

افخم درباره محورهای اصلی گفت‌وگوهای ایران با 1+5 نیز عنوان کرد: مباحث ما خیلی روشن است. حقوق مسلم مردم ایران و حق غنی‌سازی در خاک ایران بحث‌های اصلی ماست. به نظر می‌رسد در نشست پنج‌شنبه وزرای خارجه روندهای قبلی را مرور کنند.

*سطح مذاکرات قابل تغییر است/مذاکره برای مذاکره پذیرفته نیست

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هدایت کننده مذاکرات است، خاطرنشان کرد: متناسب با تفاهمات و مباحثی که مطرح می‌شود، سطح مذاکرات نیز قابل تغییر است.

اینکه آیا جمهوری اسلامی محدوده زمانی مشخصی را برای دریافت پاسخ از طرف‌های مقابل در بحث هسته‌ای تعیین کرده است؟ سؤال دیگری بود که افخم به آن پاسخ داد و افزود: ما اعلام کرده‌ایم که مذاکره برای مذاکره پذیرفته نیست و در عین حال مذاکرات باید دارای محدوده زمانی باشد که منافع طرفین را تأمین و مذاکرات برد - برد شکل بگیرد.

همانگونه که افخم عنوان کرد این مذاکرات در نوع خود مهم است. البته همانگونه که بارها مقامات کشورمان عنوان کرده‌اند تیم ایرانی بر حقوق مسلم ایران در دسترسی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و حق غنی‌سازی در داخل خاک ایران تأکید و از حقوق مسلم ملت عقب‌نشینی نخواهد کرد.