اهواز؛ کلانشهر بافته شده در فرسوده‌ها
وجود خانه های مخروبه و خالی از سکنه در
مکانی که از آن به عنوان مرکز خرید کلانشهر اهواز یاد می شود، چهره ای
دلخراش و به دور از زیبایی به شهرستان اهواز بخشیده که تعجب هر تازه واردی
را به خود معطوف می کند.برخی از این املاک صاحب مشخصی ندارند و سال‌های سال است کسی برای سرکشی به آنها نیامده و به عبارتی صاحب آنها مشخص نیست ضمن اینکه برخی املاک دیگر به علت اختلافات وراث نیز به امان خود رها شده اند.
فرسودگی بیشتر از میزان مصوب
شهردار اهواز در این باره می گوید: دوسوم بافت شهر اهواز فرسوده است و دولت و شهرداری هم قادر نیست که بافت فرسوده این شهر را احیاء کند.
منصور کتانباف اظهار می کند: یک‌هزار و 417 هکتار از شهر اهواز فرسوده است و یک سوم جمعیت اهواز در این بافت ساکن هستند. اگر چه این تنها میزان مصوب بافت فرسوده است و فرسودگی شهر اهوار بیشتر از این میزان است.این رقم نشان می‌دهد مردم اهواز از شرایط مطلوبی برای زندگی شهری بهره‌مند نیستند.
وی با بیان این که اهواز حدود یک میلیون و 200 هزار نفر جمیعت دارد و روزانه 100 هزار نفر مهمان و ساکن گذری دارد، می افزاید: یک هزار و 400 هکتار بافت فرسوده،مساحت مصوب شده آن برای نوسازی و بهسازی است و حدود یک هزار هکتار هم بافت فرسوده غیرمصوب داریم.
کتانباف می گوید: تا زمانی که مشارکت مردم در زمینه احیای بافت فرسوده جلب نشود، در این زمینه توفیقی نخواهیم داشت. همچنین میزان تسهیلات بانکی که به هر واحد مسکونی برای نوسازی و بهسازی آن پرداخت می‌شود، قابل توجه نیست.
به گفته وی؛ یکی از دلایلی که در اهواز از طرح نوسازی و بهسازی بافت فرسوده توسط شهروندان استقبال نشده، موضوع مالکیت اسناد واحدهای مسکونی است.
شهردار اهواز می گوید: 50 درصد تخفیف عوارضی که شهرداری اهواز برای احیای بافت‌های فرسوده قایل شده، معادل 2 میلیارد تومان است. اگر این مبلغ تخفیف که باید از سوی وزارت مسکن و شهرسازی به شهرداری اختصاص یابد، به شهرداری پرداخت شود، احیای بافت فرسوده در وسعت بیشتری انجام می‌شود.
سکونت 400 هزار اهوازی در فرسوده ها
«400 هزار نفر از شهروندان اهواز، معادل یک سوم جمعیت این شهر در بافت‌های فرسوده ساکن هستند». این را شهردار کلانشهر اهواز می گوید.
کتانباف با بیان اینکه 12 محله اهواز جزو بافت‌های فرسوده به شمار می‌روند، مساحت بافت‌های فرسوده شهر اهواز را یک هزار و 417 هکتار عنوان کرده و می گوید: منطقه زرگان 33 هکتار، منطقه زویه 23 هکتار، منطقه منبع آب 171 هکتار، منطقه حصیرآباد 51 هکتار، منطقه عامری و خزعلیه 56 هکتار، مرکز شهر و خیابان یوسفی 325 هکتار، منطقه کوت عبدالله 315 هکتار، کوی علوی و سیاحی 165 هکتار، منطقه عین‌دو 59 هکتار، ملاشیه 101 هکتار در بافت‌های فرسوده شهری قرار دارند که نیاز به نوسازی دارند. همچنین منطقه نهضت آباد با 68 هکتار جزو بافت‌های فرسوده شهری معرفی شده است.
فقدان سند و صاحب؛ موانع احیا
این مقام مسئول در مورد ضرورت نوسازی بافت‌های فرسوده توضیح می دهد: در صورتی که این بافت‌ها احیا نشود بحران ایجاد می‌کند و تخریب آنها مشکلات زیاد اجتماعی در پی دارد که بر همین اساس برای سازمان مدیریت بحران نیز تکالیفی برای جلوگیری از خسارت در این بخش تعیین شده است.
کتانباف یکی از موانع احیای بافت‌های فرسوده را املاک فاقد سند، املاک بلاصاحب و مجهول المالک عنوان می کند.
او با بیان اینکه شهرداری به تنهایی توانایی نوسازی بافت‌های فرسوده را ندارد، می گوید: با بودجه کنونی شهرداری، برای نوسازی این بافت‌ها در اهواز حدود 50 سال زمان نیاز است؛ به همین دلیل برای احیای بافت‌های فرسوده مشارکت ساکنان و سرمایه گذاران ضروری است.
وی اختصاص 20 میلیون تومان تسهیلات کم بهره، اعمال تخفیف 50 درصدی در عوارض و اعطای 8 میلیون تومان وام ودیعه در صورت تجمیع واحدهای ریزدانه برای هر واحد را ضوابطی برای تشویق مردم به نوسازی بافت‌های فرسوده عنوان می کند.
کتانباف در ادامه احیا و بهسازی بافت‌های فرسوده را از موضوعات مهم ملی و جهانی می داند و می گوید: بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری شامل بافت‌های روبنایی، زیربنایی، مستحدثات، خیابان‌ها و دسترسی‌هایی هستند که فرسودگی و نفوذناپذیری از ویژگی‌های آنهاست.
ضرب الاجلی برای پیشانی شهر
به هر حال این خانه ها که از آن به عنوان بافت فرسوده نیز یاد می شود برای بسیاری از مردم جای ابهام دارد که چرا پیشانی مرکز شهر چهره ای ناخوشایند به خود گرفته و به هیچ وضع حاضر به اصلاح آن نیست.
گزارش از ایناس عبدالخانی
