مقایسه قیمت‌ها در بهار امسال با بهار 1391 نشان از آن دارد که قیمت هر متر مربع مسکن در کلان‌شهر تهران بین 2 تا 3 برابر افزایش پیدا کرده و در سایر کلان‌شهر‌ها نیز قیمت خانه‌ها حداقل تا دو برابر بالا رفته است.

در همین حال آمار اتحادیه کشوری مشاوران املاک نشان می‌دهد که نزدیک به 127 هزار و 395 قرارداد در سامانه املاک و مستغلات کشور از تاریخ اول فروردین ماه تا 21 خرداد امسال به ثبت رسیده است که از این تعداد 79 هزار و 161 قرارداد مبایعه نامه، 41 هزار و 315 اجاره نامه، 19 اجاره به شرط تملیک، 783 پیش فروش، یک هزار و 244 قرارداد خاص و 4 هزارو 873 سرقفلی بوده است.

همچنین کل قراردادهای ثبت شده شهرستان تهران در این مدت زمان، 21 هزار و 21 قرارداد بوده است که از این تعداد 10 هزار و 279 قرارداد مبایعه نامه، 9 هزار و 494 اجاره نامه، یک قرارداد اجاره به شرط تملیک، 870 پیش فروش، 128 قرارداد خاص و 249 قرارداد سرقفلی به ثبت رسیده است. علاوه بر این آمارهای اعلام شده از ثبت معاملات در سال گذشته نشانگر آن است که در این مدت 157 هزار و 986 قرارداد اجاره در استان تهران منعقد که نسبت به سال گذشته 63 هزار و 241 مورد افزایش یافته است.

بر اساس قراردادهای ثبت شده در استان تهران، در چهار ساله اخیر این استان شاهد افزایش تعداد مستاجران و مالکان بوده است که نسبت به هر دوره دیگری مشهود است. از بین سا‌ل‌های 88 تا 91 ، امسال بیشترین قراردادهای املاک در استان تهران ثبت شده است و قراردادهای اجاره تهرانی‌ها نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است.

همچنین در این مدت 521 هزار و 113 قرارداد اعم از مبایعه‌نامه،‌ اجاره‌نامه، پیش‌فروش، قراردادهای خاص، سرقفلی و اجاره به شرط تملیک ثبت شده که نسبت به سال گذشته 124 هزار مورد افزایش یافته است. از نظر قیمت نیز طبق اعلام مرکز آمار ایران، تهران همچنان رکوردار قیمت اجاره مسکن در کشور است طوری‌که متوسط اجاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی برای اجاره هر متر مربع زیربنای مسکونی معامله شده 129 هزار و 536 ریال در استان تهران بوده است.

در این میان اگرچه رییس اتحادیه مشاوران املاک از کاهش قیمت مسکن خبر می‌دهد اما اظهارات متناقض ایشان به هیچ روی نمی‌تواند مبنای کارشناسی داشته بلکه سبب شده تا معاملات این بازار با رکود به کار خود ادامه دهد. البته موج کاهش قیمت در بازار خرید و فروش مسکن تا اندازه‌ای به راه افتاده اما این موج تا زمانی که کاهش قیمت‌ها را به ثبات نرساند و رقم آن در قراردادها ثبت نشود، نمی‌تواند ادعای ارزانی مسکن داشت. بررسی بازار مسکن در بهار گویای این موضوع است.

خرید خانه؛ آرزوی برباد
کارشناسان مسکن هم اعتقاد دارند که جهش قیمت مسکن در اردیبهشت امسال به‌وضوح بیانگر رشدی بالاتر از درصدهای اعلام شده است. مقایسه قیمت مسکن در برخی از محلات شهر تهران نشان می‌دهد قیمت‌های اردیبهشت‌ماه در مقایسه با اسفند سال 1391 معادل 9 درصد و در مقایسه با اردیبهشت‌ماه  1391 متوسط نرخ افزایش، معادل 78 درصد بوده است. دیگر آن‌که برخلاف نیمه نخست سال گذشته که بیشترین افزایش قیمت‌ها در مناطق متوسط‌نشین و محلات حاشیه‌ای تهران اتفاق افتاده بود، در اردیبهشت ماه سال 1391 شاهد افزایش تا 100 درصدی قیمتها در مناطق شمالی تهران هستیم.

اگرچه از یک‌سال پیش خرید خانه در شرایط سختی قرار گرفته اما از زمستان 1391 به این طرف این مهم آرزویی دست نایافتنی شده چراکه افزایش قیمت‌ها با هیچ مبنای اقتصادی سازگار نیست. این وضع نه‌تنها در تهران که در سایر کلان‌شهرهای کشور هم قابل مشاهده است. به‌عنوان نمونه در کلان‌شهر اصفهان متوسط قیمت هرمترمربع یک واحد مسکونی بین 4 تا 5 میلیون تومان است.

در این کلان‌شهر بالاترین قیمت مربوط به منطقه باغ دریاچه در غرب اصفهان است. حداقل قیمت در این منطقه دو میلیون و 500 هزار تومان و حداکثر آن 6 میلیون و 800 هزار تومان است. کم‌ترین قیمت هم مربوط به منطقه بلوار شفق در جنوب‌غربی اصفهان بوده که حداقل قیمت هر مترمربع 700 هزار تومان و حداکثر آن یک میلیون تومان است.

در کلان‌شهر شیراز نیز یک واحد 250 متری در منطقه قصردشت واقع در شمال غرب شیراز بین 450 تا 550 میلیون تومان قیمت دارد. ارزان‌ترین خانه‌ها در این کلان‌شهر را می‌توان در منطق پاسارگاد واقع در جنوب‌شرق شهر پیدا کرد. طوری که یک واحد مسکونی 200 مترمربعی حداقل 160 و حداکثر 200 میلیون تومان قیمت دارد. اما در کلان‌شهر ارومیه، قیمت یک واحد مسکونی با 100 مترمربع زیربنا در مناطق مختلف شهر، متفاوت است. بر این اساس قیمت این خانه در خیابان دانشکده از حداقل 250 تا حداکثر 300 میلیون تومان است. این قیمت در منطقه 8 شهریور به حدود 100 تا 130 میلیون تومان و در منطقه ابوذر از 80 تا 100 میلیون تومان در نوسان است.

در کلان‌شهر یزد هم حداقل قیمت هر مترمربع مسکن100 متری در منطقه صفاییه  از 5 تا10میلیون ریال، در بلوار جمهوری 5 تا 12 میلیون ریال، در  منطقه قاسم آباد4 تا 7 میلیون ریال، در منطقه امامشهر2 تا 5/4 میلیون ریال، در منطقه آزادشهر 2 تا 5/4 میلیون ریال، در خیابان‌مهدی و بلوار دهه فجر 5/1 تا 3 میلیون ریال و در منطقه حسن آباد 1.5 تا 50 میلیون ریال است.

افزایش 25 درصدی اجاره‌بها
از سوی دیگر معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی بر افزایش 25 درصدی نرخ اجاره‌بها در سال گذشته صحه گذاشت و با بیان اینکه اجاره‌بها در سال گذشته بین20 تا 25 درصد افزایش یافته، گفت که امسال هم وزارت راه و شهرسازی با همکاری سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و سازمان تعزیرات وارد بازار اجاره می‌شود. ابوالفضل صومعلو درباره افزایش قیمت مسکن در سال گذشته هم اذعان داشت که عده‌ای با افزایش قیمت مسکن از بازار سوء استفاده می‌کنند.

ما 14 تا 15 درصد را برای اجاره سال گذشته تعیین کردیم، عده‌ای از مردماعتراض کردند که حداکثر افزایش اجاره‌بها را باید 10 درصد اعلام می‌کردید و در تمام کشورها حداکثر اجاره‌بها این رقم افزایش پیدا می‌کند.

او تصریح کرد میانگینی که از اتحادیه مشاوران املاک گرفتیم افزایش 20 تا 25 درصدی اجاره‌بها در درسال گذشته را نشان می‌داد، بنابراین سعی کردیم که کمتر از این نرخ باشد. صومعلو با تاکید بر این‌که اجاره‌بها در سال 1391 تا 22 درصد هم گزارش شده‌ بود، خاطرنشان کرد که میانگین قیمتی که از سوی وزارت راه و شهرسازی اعلام شده بود، در بازار به اجرا رسید و مستاجران مشکلی درباره این قیمت نداشتند بنابراین امسال هم اجاره‌بها افزایش پیدا می‌کند به‌همین منظور دولت وارد بازار اجاره خواهد شد.

در حال حاضر بنگاه‌های املاک بیشتر به معاملات اجاره اختصاص دارد و متقاضیان زیادی برای این موضوع به بنگاه‌ها مراجعه می‌کنند اما گرانی اجاره‌بها اعتراض متقاضیان را به‌دنبال دارد ‌طوری‌که اغلب مستاجران پس از مراجعه به بنگاه‌ها از قیمت‌های جدید شگفت‌زده می‌شوند. نرخ‌های اعلام شده از سوی مالکان بالاتر از عرف بازار است و اغلب مستاجران توان پرداخت این رقم‌ها را ندارند. به‌اعتقاد فعالان بازار مسکن، نرخ اجاره‌بها تا 40 درصد افزایش یافته است.

بنابر اعلام آن‌ها یک واحد 38 متری و نوساز در سبلان شمالی با انباری،20 میلیون تومان رهن و200 هزار تومان، اجاره داده می‌شود و یک سوییت 25 متری در چیذر 10 میلیون تومان ودیعه و 350 هزار تومان به اجاره گذاشته شده است. یک واحد 45 متری در میدان فلاح هم به20 میلیون تومان ودیعه و 100 هزار تومان اجاره داده می‌شود و در رودکی- مرتضوی نیز برای یک آپارتمان 40متری طبقه2 یکخواب با 6 متر انباری با 20 میلیون تومان ودیعه و 100 هزار تومان اجاره تعیین شده است.

همچنین یک واحد 51 متری یک‌خوابه با عمر 2ساله، با پارکینگ و انباری در منطقه هروی با نرخ 50 میلیون تومان رهن و 500 هزار تومان ماهیانه، اجاره داده می‌شود و واحدی دیگر در امیرآباد شمالی به متراژ 52 مترمربع با انباری، بدون پارکینگ، 68 میلیون تومان رهن کامل داده می‌شود. در محدوده خیابان آذربایجان آزادی هم واحدی 55 متری و دوخوابه با 20 میلیون تومان رهن و 540 هزار تومان اجاره داده می‌شود و در تهرانپارس- ساجدی برای آپارتمانی 68 متری و یک خوابه با انباری و پارکینگ 10 میلیون تومان ودیعه و950 هزار تومان اجاره تعیین شده است.

واحد دوخوابه دیگری در سهروردی‌ جنوبی با متراژ 70 مترمربع با 10 میلیون تومان رهن و یک میلیون و 400 هزار تومان اجاره داده می‌شود و در دروس- یخچال برای یک واحد 70 متری 2 خوابه نوساز، 100 میلیون تومان ودیعه تعیین شده است. همچنین در شهرک گلستان منطقه 22 نیز یک آپارتمان 100 متری دوخوابه با پارگینگ و انباری80 میلیون تومان رهن کامل داده می‌شود.