دولت اردن در ادامه فرایند برگزاری رزمایش‌ها و نمایش‌های تسلیحاتی خود در پی بروز بحران شورش گروه‌های سلفی غربگرا در سوریه، بزرگترین نمایشگاه جنگ‌افزارها در جهان را که تنها نمونه آن در منطقه به شمار می‌رود با حمایت ویژه پادشاه آن کشور برگزار نمود.

این نمایشگاه در زمینه تجهیزات عملیات ویژه و تجهیزات جاسوسی فعالیت دارد. گرچه مقاله حاضر، در تشریح چند و چون مانور شیر در کمین در اردن است، اما قبل از ورود به بحث مانورهای برگزار شده لازم است از نمایشگاه دوسالانه سوفکس صحبت کنیم تا بتوانیم گره برگزاری مانورها را هم دریابیم.

دولت اردن به بهانه برگزاری بزرگترین نمایشگاه تسلیحاتی جهان در فضای بحران زده منطقه، توانست حجم بیشتری از جنگ‌افزارهای غربی و عربی به مرزهای سوریه برساند تا بتواند اهداف چندین ساله انگلیسی‌ها را در منطقه عملی سازد.

این نمایشگاه هر دو سال یک بار برگزار می‌شود و در آن، جدیدترین تجهیزات و تسلیحات دفاعی را از تمامی نقاط جهان به همراه تصمیم  سازان و نمایندگان دولت‌های مختلف با هدف همکاری و اطلاع از آخرین راهکارها و تسلیحات موجود در جهان گرد هم آورد.

یک روز پس از برگزاری نمایشگاه سوفکس، همایشی بین المللی با عنوان "نیروهای عملیات ویژه" در اردن برگزار شد که  در این همایش، تعدادی از رؤسای جمهور کشورها و وزیران دفاع و رؤسای ستادهای ارتش و افسران ارشد نیروهای ویژه دریایی و هوایی از منطقه و جهان شرکت داشتند.

پايگاه اطلاع رساني فرماندهي کل نيروهاي مسلح اردن در مطلبي به تشريح جزئيات نمايشگاه تسليحاتي جهاني موسوم به سوفکس  پرداخته و گفت: اين نمايشگاه هر دو سال يک بار برگزار مي‌شود و طي يک روز، بزرگترين توليدکنندگان جنگ افزارها در جهان را به همراه سياستمداران و مقامات ارشد نظامي و نمايندگان دولت‌ها دور هم جمع مي کند تا در مورد مسائل امنيتي و عمليات ويژه با هم بحث و تبادل نظر کنند. پس از اين يک روز، سه روز ديگر نيز براي اطلاع از تازه‌ترين فناوري‌هاي جاسوسي و وابسته به حوزه امنیت ملي از کشورهاي جهان اختصاص داده شده تا کشورها بتوانند با چالش‌هاي موجود در زمينه امنيت و دفاع مقابله کنند. اين نمایشگاه همچنين با هدف ارائه فرصت هاي همکاري و اطلاع از آخرين راهکارها و تجهيزات براي حمايت از امنيت ملي کشورها و تقويت آن برگزار مي شود.

اردن در طرح های غرب و آمریکا علیه منطقه به عنوان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های حمله احتمالی به سوریه مطرح است و غرب به بهانه‌های مختلفی چون رزمایش‌های بزرگ و برگزاری بزرگترین نمایشگاه‌های تسلیحاتی، سلاح‌هایی را از کشورهای مختلف وارد خاک اردن می‌کند، سلاح‌هایی که به احتمال قوی در صورت وجود طرحی برای حمله به سوریه از آنها استفاده خواهد شد. ابقای موشکهای پاتریوت و جنگنده‌های اف 16 در اردن بعد از مانور اخیر حاکی از عملی شدن طرحهای غرب و آمریکا و اسرائیل در منطقه است.

ويژگي هاي نمایشگاه سوفکس

- مشارکت ۳۵۲ شرکت توليد داخلي، منطقه اي و بين المللي ارائه کننده جنگ افزار

- مشارکت ۳۴ کشور جهان

- حضور ۱۱۷ هيئت رسمي از سران ارشد بخش هاي دفاعي و وزراي دفاع و تصميم سازان کشورهاي مختلف در نمايشگاه و همايش

- حضور ۷۲ دولت در نمايشگاه شامل هيئت ها و شرکت هاي حاضر

- مشارکت ۵۰ هيئت رسمي بلندپايه

- حضور ۶۸۰ هيئت رسمي در همايش، شامل ۳۰۰ سرلشکر، ۹ وزير دفاع و ۲۵ فرمانده نيروهاي ويژه

- پوشش رسانه اي گسترده از سوي رسانه ها و مجلات تخصصي در زمينه مسائل دفاعي در سطح منطقه و جهان

- مساحت نمايشگاه در ۲۰۱۰ به ۷۵ هزار متر مربع افزايش پيدا کرد تا بتواند افزايش درخواست هاي شرکت هاي ارائه کننده محصولات را پاسخ دهد.

- برگزاري مسابقه بين جنگنده ها به مدت سه روز

- ايده مسابقه باعث شد تا تيم ها با تمرين و مانور با ديگر گروه هاي تمريني از نيروهاي ويژه کشورهاي ديگر بپردازند.

- اين مسابقه سهم زيادي در تبادل تجربيات و دانش و تاکتيک هاي جنگي خاص بين تيم ها داشت.

- اين مسابقه علاوه بر افزايش مهارت هاي شرکت کنندگان در مبارزه با تروريسم، نقش زيادي در کسب تجربه براي آنها داشت.

- هفت کشور و ۱۰ يگان در اين مسابقه که براي نخستين بار در جهان برگزار شده بود، شرکت کردند.

هيئت هاي حاضر در سوفکس با تقسيم قاره‌اي:

آمريکاي شمالي: ۱۸ درصد

آمريکايي جنوبي: يک درصد

آفريقا: ۱۶ درصد

کشورهاي عربي: ۳۴ درصد

اروپاي شرقي و مرکزي: ۱۴ درصد

اروپاي غربي: ۱۸ درصد

جنوب اقيانوس آرام: يک درصد

آسيا: هشت درصد

الاسد المتاهب (شیر در کمین) 1

این نمایشگاه البته همه اقدامات نظامی اردنی ها و دنیای غرب در بیخ گوش سوریه محسوب نمی‌شود، دولت اردن با همکاری 19 کشور دیگر از سال 2012 رزمایشی را آغاز کرده است که قرار است همه ساله دنبال شود، اولین دور این رزمایش با عنوان"شير در کمين در سال 2012 با حضور 12 هزار نظامي از 19 کشور جهان در اردن برگزار ‌شد.

 کشورهاي اردن، آمريکا، عربستان سعودي، استراليا، بحرين، برونئي، مصر، فرانسه، عراق، ايتاليا، کويت، لبنان، اسلووني، قطر، امارات عربي متحده، انگليس و پاکستان شرکت‌کننده اعلام شده در اين رزمايش بودند.

با وجود اعلام مقامات رسمي مبنی بر اينکه 19 کشور در اين رزمايش شرکت کرده‌اند، نام 17 کشور اعلام شد و دو کشور دیگر هنوز هم مخفي مانده که با توجه به اخبار منتشرشده، يکي از آنها رژيم صهيونيستي است. این روند در مانور دوم یعنی در سال جاری نیز تکرار شد.

البته تحليلگران بر اين اعتقادند که حضور 19 کشور در اين رزمايش بيش از آنکه حالتي واقعي و نظامي داشته باشد، جنبه تبليغاتي دارد؛ چرا که عمده نيروهاي انساني و تجهيزات موجود در آن از سوي سه کشور آمريکا، عربستان سعودي و اردن تأمين شد.

اين رزمايش ابتدا قرار بود يک هفته طول بکشد، اما به طرز مشکوکي چهار برابر زمان اعلام ‌شده طول کشید که هنوز مشخص نيست نيروها و تسليحات چهار برابري اين رزمايش از کجا تأمين شده است.

در اهداف برگزاري رزمايش بين‌المللي "شير در کمين" با حضور رژيم صهيونيستي ابهامات گسترده‌ای وجود دارد که نشان می دهد برگزاري بزرگترين رزمايش عربي در تاريخ اين کشور و در قلب خاورميانه اسلامي، ديکته آمريکا به يک مزدور منطقه‌اي است که در راستاي تحولات سوريه و با هدف فشار بر محور مقاومت اسلامي از يک سو و برنامه هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران از سوي ديگر انجام مي‌شود.

پنهان‌کاري‌هاي زيادي درمورد عملیات صورت گرفته در اردن تحت پوشش اين رزمايش وجود دارد؛ مخفي‌کاري‌ها در اين رزمايش به حدي بوده است که در هفته‌هاي اول آن حتي نام کشورهاي شرکت‌کننده دراين رزمايش که رسانه‌هاي اردني آن را بالغ بر 19 کشور ذکر مي‌کنند، اعلام نشد و البته هنوز هم تعدادي از اين کشورها ناشناخته مانده‌اند و از سوي ديگر، از ماهيت تمرين‌هاي نظامي آنها نيز اطلاع دقيقي در دست نيست.

این مانور گسترده و نمایشگاه بزرگ تسلیحات نظامی در شرایطی انجام شد که منطقه در پی تشدید بحران در سوریه و درگیری ها در لبنان در التهاب به سر می‌بُرد، مقامات اردني که ظاهراً گسيل‌شدن سلاح‌هاي غربي به اردن به بهانه رزمايش را ناکافي مي‌دانستند، نمايشگاه بزرگي نيز در اين کشور ايجاد کردند تا بتوانند با خيالي آسوده‌تر در مرزهاي سوريه مستقر شوند و در زمان مقتصي بدون کمترين فوت وقت، مأموريت آمريکايي خود را انجام دهند.

 اين در حالي است که از ماه‌ها پيش، از عَمان گزارش مي‌رسید که هتل‌هاي اين کشور مملو از مبارزاني است که از کشورهاي مختلف به اردن آورده شده‌اند و با آمادگي کامل براي اقدامات تروريستي در سوريه منتظر فرا رسيدن زمان عمليات عليه سوريه هستند.

موضوع عجيب ديگر در مانور پارسال، تعداد نيروهاي انساني شرکت‌کننده در اين تمرين‌هاست؛ درحالي که از اردن تنها سه‌هزار و 853 نفر در اين رزمايش حضور داشتند وعربستان نيز 800 نيرو در آن داشت، آمريکا شش‌هزار و237 نيروي نظامي خود را به اين رزمايش گسيل کرد و بقيه 16 كشور هم فقط حدود هزار و110 نفر را در اين مانور شركت دادند.

اين، نشان مي‌دهد که رزمايش مزبور، بيش از آنکه جنبه اردني داشته و براي دفاع از اين کشور باشد، طرحي منطقه‌اي است که آمريکا آن را طراحي کرده و حکومت عبدالله دوم به عنوان مزدور آمريکا در منطقه تنها اجراي اين طرح را بر عهده دارد.

الاسد المتاهب (شیر در کمین) 2

مانور شیر در کمین 2013 نیز با مشارکت 19 کشور در مرکز و جنوب اردن برگزار شد، در این مانور 15 هزار نیروی نظامی مجرب شرکت کرده که طبق اعلام رسمی 4500 نیروی نظامی آمریکایی و 3500 نیروی اردن و بقیه از دیگر کشورها می‌باشند. کشورهای شرکت کننده در مانور عبارتند از کانادا، بحرین، مصر، فرانسه، عراق، ایتالیا، عربستان، کویت، پاکستان، قطر، ترکیه، لهستان، امارات، انگلیس، آمریکا، یمن و اردن.

این در حالی است که رسانه‌های خبری اخیرا از اعزام 8 هزار نظامی آمریکایی به اردن پرده برداشتند، از سوی دیگر اخیرا اعلام شد که این نیروها از بندر عقبه اردن به سمت نوار مرزی این کشور با سوریه در حال انتقال هستند.

کسري بودجه دولت اين کشور و ميزان بدهي خارجي اردن که از مرز 24 ميليارد دلار گذشته، نشان می‌دهد اردن قدرت تأمين مالي برنامه‌ريزي و برگزاري اين رزمايش بزرگ را ندارد. در همین راستا می توان به این نکته اشاره کرد که بر اساس آمارهاي رسمي، اردن در پنج سال گذشته، كمك‌هاي نظامي اقتصادي به ارزش چهار ميليارد و 200ميليون دلار از آمريكا دريافت كرده است. البته سفر اخير عبدالله دوم، شاه اردن به عربستان سعودي و دیدار وی با ملک عبدالله بن عبدالعزیز آل سعود، احتمالات ديگري غير از کمک‌هاي آمريکا را نيز مطرح کرده است.

در همين راستا بود که شوراي همکاري شيخ‌نشين‌هاي عربي حاشيه خليج فارس در آخرين نشست خود مقرر کرد که به مدت پنج سال، سالانه نيم ميليارد دلار به اردن کمک بلاعوض کند، این در حالی است که اردن هنوز به عضويت اين شورا در نيامده است!

همین سرمایه گذاری های بدون چشم‌داشت! خارجی است که بسیاری از تحلیلگران مسایل راهبردی را متقاعد کرده که این مانور قطعا با بحران سوریه ارتباط مستقیم دارد.  با این وجود «عونی العدوان» فرمانده اتاق عملیات نیروهای مسلح اردن در مانور «شیر در کمین» در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با رابرت کاتالانوتی فرمانده مرکزی نیروهای آمریکا مدعی شد که این مانور پیامی برای سوریه نبوده و هیچ ربطی به درگیری‌های آنجا ندارد.

با وجود انکار ارتباط این مانور با حوادث سوریه از سوی کشورهاي اصلي شرکت‌کننده منابع رسانه‌اي تأکيد مي‌کنند که اين رزمايش ارتباط مستقيمي با حوادث سوريه دارد و تمرين‌هايي براي حضور نظامي در سوريه در اين رزمايش انجام مي‌شود.

شبکه سي‌ان‌ان در اين راستا به نقل از منابعي اعلام کرد که نيروهاي آمريکايي و اردني، نحوه نفوذ در مراکز داخل سوريه با سلاح‌هاي شيميايي و بيولوژيک را براي حملات احتمالي به سوريه تمرين مي‌کنند. گزارشگر اين شبکه آمريکايي افزود؛ آنها خطرات احتمالي استفاده از اين سلاح‌ها در فضاي اردن را که شباهت زيادي به شرايط زيست‌محيطي سوريه دارد، در اين رزمايش به بررسي گذاشته‌اند.

از سوی دیگر مسکو استقرار سامانه دفاع موشکی پاتریوت در اردن و جنگنده‌های «اف16» بعد از مانور را محکوم کرد و آن را تلاش غرب برای شعله ور کردن آتش جنگ داخلی در سوریه دانست.