وزير کشور در جلسه ستاد انتخابات که روز گذشته برگزار شد، با اشاره به پايان يافتن زمان تبليغات انتخابات رياست جمهوري و شوراهاي اسلامي شهر و روستا گفت: زمان تبليغات تمام کانديداها در هر دو انتخابات رسما از ساعت 8 صبح پنج‌شنبه - (92/3/23) به پايان مي‌رسد.


ساز و کار قانون جديد انتخابات رياست‌جمهوري در زمينه تبليغات به شرح زير است:

طبق ماده 62_ به منظور تضمين برخورداري يكسان نامزدهاي رياست جمهوري از امكانات دولتي كميسيوني به نام كميسيون بررسي تبليغات انتخابات زير نظر هيأت اجرائي مركزي انتخابات و بنا به دعوت وزير كشور تشكيل مي‌گردد.[37]

‌ماده 63_ اعضاء كميسيون بررسي تبليغات رياست جمهوري عبارتند از:

1_ دادستان كل كشور يا نماينده تام‌الاختيار او

2_ وزير كشور يا نماينده تام‌الاختيار او

3_ دبير هيأت اجرائي مركزي انتخابات

4_ رئيس شورا يا يكي از اعضاي شوراي نظارت بر سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران به انتخاب شورا

5_ رئيس سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران يا نماينده تام‌الاختيار او[38]

‌تبصره_ شوراي نگهبان مي‌تواند يك نفر از ميان اعضاي خود يا از خارج را به منظور نظارت بر كار كميسيون مزبور تعيين نمايد.

‌ماده 64_ چنانچه به تشخيص كميسيون بررسي تبليغات برنامه‌هاي تبليغاتي ضبط‌شده نامزدها در صدا و سيما در برگيرنده مطالب توهين‌آميز يا هتك حرمت ساير نامزدها يا ديگر افراد و يا مغاير با قوانين باشد، سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران موظف به حذف آن مطالب است و درصورتي‌كه ضمن پخش برنامه زنده‌اي موارد مذكور از سوي هر يك از نامزدهاي انتخابات يا نماينده آن‌ها واقع شود، سازمان موظف است با تشخيص كميسيون بررسي تبليغات به ميزان مناسب و به صورت ضبط‌شده فرصت احقاق حق بدهد.[39]

‌ماده 65_ نامزدهاي رياست جمهوري كه صلاحيت آنان توسط شوراي نگهبان تأييد و اسامي آن‌ها از طرف وزارت كشور اعلام مي‌گردد هر يك حق دارند به طور مساوي از صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران براي معرفي و ارائه برنامه‌هاي خود استفاده نمايند.

ترتيب و تنظيم برنامه تبليغات نامزدهاي انتخاباتي از طريق صدا و سيما به عهده كميسيون بررسي تبليغات مي‌باشد.

‌ماده 66_ فعاليت‌هاي انتخاباتي نامزدهاي رياست جمهوري رسماً از تاريخ اعلام اسامي آنان به وسيله وزارت كشور آغاز و تا بيست‌ و چهار ساعت قبل از شروع اخذ رأي خاتمه مي‌پذيرد.

‌ماده 67_ فعاليت انتخاباتي در مرحله دوم از تاريخ اعلام رسمي نتايج قطعي آراء مرحله اول شروع و تا بيست ‌و چهار ساعت قبل از آغاز اخذ رأي مرحله دوم ادامه ‌خواهد يافت.

ماده 68_ انجام هر گونه فعاليت تبليغاتي از تاريخ اعلام رسمي اسامي نامزدها له يا عليه نامزدهاي رياست جمهوري از ميز خطابه نماز جمعه و يا هر وسيله ديگري كه جنبه رسمي و دولتي دارد و فعاليت كارمندان در ساعات اداري و همچنين استفاده از وسايل و ساير امكانات وزارتخانه‌ها و ادارات، شركت‌هاي دولتي و مؤسسات وابسته به دولت و نهادها و مؤسساتي كه از بودجه عمومي (‌به هر مقدار) استفاده مي‌كنند و همچنين در اختيار گذاشتن وسايل و امكانات مزبور ممنوع بوده و مرتكب، مجرم شناخته مي‌شود.

تبصره 1_ مؤسسات و نهادهايي كه دارايي آنان از اموال عمومي است، همانند بنياد مستضعفان، مشمول ماده فوق مي‌باشند.

تبصره 2_ ادارات و سازمان‌ها و ارگان‌هاي دولتي و نهادها و اعضاي آن‌ها با ذكر سمت خود حق ندارند له يا عليه هيچ‌يك از نامزدهاي انتخاباتي اعلاميه، اطلاعيه، پلاكارد بدهند.

‌ماده 69_ الصاق اعلاميه، عكس، پوستر، هر گونه آگهي تبليغاتي بر روي علائم راهنمايي و رانندگي، تابلوي بيمارستان‌ها، تابلوي مدارس و ساير مؤسسات آموزشي دولتي و وابسته به دولت ممنوع بوده و مأمورين انتظامي در صورت مشاهده چنين مواردي متخلفين را جلب و به منظور تعقيب قانوني به مقامات قضايي تحويل مي‌نمايند. شهرداري‌ها و بخشداري‌ها نيز بايد نسبت به امحاء چنين اوراق اقدام نمايند.

‌ماده 70_ هيچ كس حق ندارد آگهي يا پوسترهاي تبليغاتي نامزدهاي انتخاباتي را كه در محل‌هاي مجاز الصاق گرديده در مدت و زمان قانوني تبليغات پاره و يا محو نمايد و عمل مرتكب جرم محسوب مي‌شود.

‌ماده 71_ داوطلبان رياست جمهوري و طرفداران آنان در تبليغات انتخاباتي به هيچ وجه مجاز به هتك حرمت و حيثيت نامزدهاي انتخاباتي نمي‌باشند و متخلفين طبق مقررات مجازات خواهند شد.

‌ماده 72_ هر گونه آگهي و آثار تبليغاتي بايد قبل از شروع اخذ رأي از محل شعبه ثبت نام و اخذ رأي توسط اعضاء شعبه محو گردد.

‌ماده 73_ مقامات‌ اجرائي‌ و نظارت انتخابات حق تبليغ له يا عليه هيچ‌يك‌ از داوطلبان انتخاباتي را نخواهند داشت. تخلف از اين قانون جرم محسوب مي‌شود.

‌ماده 74_ كليه رسانه‌هاي ديداري و شنيداري و مكتوب و الكترونيك و ساير شبكه‌هاي مجازي، حق ندارند آگهي يا مطلبي عليه نامزدهاي انتخاباتي درج كنند و يا مطالبي بنويسند كه دال بر انصراف گروه يا اشخاصي از نامزدهاي معين باشد. در صورت وقوع اين تخلف، نامزدهاي مزبور حق دارند پاسخ خود را ظرف هجده ساعت پس از انتشار، به وسيله وزارت كشور به رسانه مزبور بدهند و رسانه مزبور مكلف به نشر فوري آن در اولين زمان ممكن است.

درصورتي‌كه رسانه مزبور قبل از ساعات ممنوعيت تبليغاتي اطلاع‌رساني نكند يا منتشر نشود، مدير مسئول آن بايد با هزينه خود پاسخ نامزد را به روزنامه يا مجله هم طرازي كه قبل از ممنوعيت تبليغات چاپ مي‌شود، ارسال نمايد و آن نشريه مكلف به درج آن در اولين چاپ نشريه است.[40]

ماده 75_ در صورت درخواست كتبي و رسمي اشخاص حقيقي و حقوقي، چاپخانه آگهي تبليغاتي انتخاباتي را چاپ خواهد نمود.

‌ماده 76_ ذيل آگهي‌هاي تبليغاتي چاپي بايد نام و نشاني دقيق چاپخانه و تاريخ چاپ درج شده باشد.

‌ماده 77_ مسئولان چاپخانه‌ها موظفند چهار نسخه از هر يك از اوراق تبليغاتي انتخاباتي را بلافاصله پس از چاپ همراه با يك نسخه از درخواست رسمي تقاضاكنندگان جهت ضبط در پرونده سريعاً به وزارت كشور و شوراي نگهبان ارسال دارند.

‌تبصره_ وزارت ارشاد اسلامي موظف است مفاد مواد (74) و (75) و (76) را به چاپخانه‌هاي كشور بخشنامه نموده و در مورد متخلفين با توجه به ماده (26) آيين‌نامه تأسيس چاپخانه و گراور سازي مصوب 27/12/1358 شوراي انقلاب تصميم مقتضي اتخاذ نمايد.

و اما در انتخابات رياست جمهوري سال 92 که بايد طبق قانون جديد برگزار شود کميسيوني با قوانين مورد تصويب خود که به آن در انتها اشاره خوايم داشت به تصويب رسيده است.
 
با توجه به سخنان امروز وزير کشور و طبق جدول زمانبندي انتخابات که پيش‌تر اعلام شد پس از پايان زمان تبليغات کانديداهاي انتخابات رياست جهوري و شوارهاي اسلامي شهر و روستا هيچکدام از کانديداها نبايد در 24 ساعت قبل از برگزاري انتخابات هيچگونه فعاليتي در راستاي تبليغات در کشور داشته باشند که در اين مورد عناوين مجرمانه اي از شوراي نگهبان به عنوان هئيت نظارت بر انتخابات براي برخور مشخص با کانديداها در اين زمان اعلام شد که به ترتيب زير به آن اشاره شده است.


عناوين مجرمانه در انتخابات رياست‌جمهوري

1- خريد و فروش راي مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 1 و ماده 75 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

2- تهديد يا تطميع در امر انتخابات مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 3 و ماده 75 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

3- راي دادن با شناسنامه جعلي مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 4 و ماده 75 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

4- راي دادن با شناسنامه ديگري مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 5 و ماده 75 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

5- راي دادن بيش از يك بار مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 6 و ماده 75 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

6- اخلال در امر انتخابات مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 8 و ماده 75 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

7- كم و زياد كردن آرا و تعرفه ها مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند9 و ماده 76

 8- تقلب در راي گيري و شمارش آرا مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند10 و ماده 26 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

9- تقلب در برگ راي يا اوراق تعرفه مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 11 و ماده 76 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 75 آيين نامه

10- دخالت نيروهاي نظامي در امر انتخابات مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 16 مستند قانوني در انتخابات خبرگان ماده 49 آيين نامه

11- توصيه به انتخاب نامزد عين در محل صندوق مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 7 و 12 و ماده 75 و 26

12- تغيير يا تبديل يا جعل يا ربودن يا معدوم كردن اوراق انتخاباتي مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 13 و ماده 76

13- باز كردن يا شكستن لاك و مهر صندوق مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 14 و ماده 76

14- جابجايي و دخل و تصرف در اوراق انتخاباتي مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 15 و ماده 76

15- ايجاد رعب و وحشت در صندوق مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 16 و ماده 77

16- دخالت در امر انتخابات به نحو غير قانوني مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 17 و ماده 78

17- هتك حرمت نامزدهاي انتخاباتي مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 65 و ماده 85

18- انتقال صندوق راي به غير از محل آگهي شده مستند قانوني در انتخابات مجلس ماده 66 بند 18 و ماده 76

فهرست جرایـم مرتبط با انتخـابات ریاسـت جمهوری در فضـای مجـازی که توسط کارگروه تعیین مصـادیق محتـوای مجرمانـه که بر اساس قانون جرایم رایانه‌ای، قانون انتخابات ریاست جمهوری و اصلاحیه اخیر آن(مصوب بیست و ششم دی‌ماه 1391)، قانون مجازات اسلامی، قانون مطبوعات و سایر قوانین اعلام شده، به شرح ذیل است:

 بند "ط" - مصادیق محتوای مجرمانه مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری:

 انتشار هرگونه محتوا به منظور ترغیب و تشویق مردم به تحریم و یا کاهش مشارکت در انتخابات ، تجمع اعتراض آمیز بدون مجوز، اعتصاب، تحصن، ادعای غیرواقع مبنی بر توقف انتخابات و یا هر اقدامی که به نحوی موجب اخلال در امر انتخابات ریاست جمهوری گردد. (بند 7 ماده 33 قانون انتخابات ریاست جمهوری و بند5 ماده 6 و 25 قانون مطبوعات ):

 1- تشویش اذهان عمومی، سیاه نمایی و بیان مطالب خلاف واقع علیه کشور، ایجاد اختلافات مابین اقشار جامعه بویژه از طریق طرح مسائل قومی و نژادی، انتشارهرگونه نتایج نظرسازی و نظرسنجی کاذب در خصوص انتخابات و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری (بند7 مادة 33 قانون انتخابات ریاست جمهوری مواد500 و 698 قانون مجازات اسلامی بند 4 مادة 6 قانون مطبوعات- مصوبه شورایعالی امنیت ملی):

 2- انتشار و تبلیغ علائم تحریم انتخابات (ماده 500 قانون مجازات اسلامی).

 3- انتشار هجو یا هجویه و یا هر گونه محتوای توهین آمیز یا تخریب در فضای مجازی علیه انتخابات و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری (ماده 700 قانون مجازات اسلامی).

 4- انتشار هرگونه مطلب از سه روز قبل شروع اخذ رأی تا پایان رأی گیری علیه نامزدهای انتخاباتی و یا انتشارمطالبی خلاف واقع دال بر انصراف گروه یا نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری (مواد 74 و 91 قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی).

 5- استفاده غیرمجاز از سایت‌ها و وبلاگ‌های متعلق به دستگاه‌های دولتی و مؤسسات و نهادهایی که تمام یا بخشی از دارایی و بودجه آنها از اموال عمومی است، به منظور تبلیغ له یا علیه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری (مواد62 ، 68 و 88 قانون انتخابات ریاست جمهوری).

 6- انتشار محتوای تبلیغاتی نامزدهای ریاست جمهوری در فضای مجازی خارج از مدت زمان مقرر برای فعالیت انتخاباتی (مواد 66 و 67 قانون انتخابات ریاست جمهوری).

 7- انتشار هرگونه محتوا در جهت تحریک، ترغیب، تطمیع و یا تهدید افراد به خرید و فروش آراء، رأی دادن با شناسنامه جعلی و شناسنامه دیگری، جعل اوراق تعرفه، رأی دادن بیش از یک بار، تقلب در رأی گیری و شمارش آراء(ماده 33 قانون انتخابات ریاست جمهوری و ماده 43 قانون مجازات اسلامی).

 8- انتشار هرگونه محتوا به منظور ایجاد رعب و وحشت برای رأی دهندگان یا اعضاء شعب (بند 16 ماده 33 قانون انتخابات ریاست جمهوری و آئین نامه اجرایی آن).

 9- استفاده ابزاری از تصاویر اشخاص برای تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری (بند 10 ماده 6 قانون مطبوعات).

 10- انتشار هرگونه محتوا مشتمل بر توهین، افترا و نشر اکاذیب علیه نظام ، قوای سه گانه، سازمان های حکومتی و نهادهای اجرایی و نظارتی انتخابات ریاست جمهوری (مواد 500 ، 618 و 609 قانون مجازات اسلامی و بند 8 ماده 6 قانون مطبوعات و ماده 18 قانون جرایم رایانه‌ای).

 11- انتشار هرگونه محتوای دارای طبقه بندی(محرمانه و سّری)

   12- مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری(تبصره 4 ماده 80 قانون انتخابات ریاست جمهوری، ماده 3 قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سّری دولتی و ماده 3 قانون جرایم رایانه‌ای و بند 6 ماده 6 قانون مطبوعات).

 13- انتشار محتوای خلاف واقع در ارتباط با نتایج بررسی صلاحیت‌ها، شمارش آراء، نتایج انتخابات. (مواد 697 و 698 قانون مجازات اسلامی و بند 7ماده 33 و 80 و 85 قانون انتخابات ریاست جمهوری)

  14- انتشار محتوا با هدف دخالت در امر انتخابات با سمت یا سند مجعول یا به هر نحو غیر قانونی در فضای مجازی (بند 15 و 17 ماده 33 و 85 قانون انتخابات ریاست جمهوری).

 15- انتشار و توزیع هرگونه محتوای تبلیغاتی از سوی کارکنان ادارات، سازمان‌ها، ارگان‌های دولتی و نهادها با ذکر سمت خود، له یا علیه هر یک از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری درفضای مجازی(مواد 68و 88 قانون انتخابات ریاست جمهوری).

 16- انتشار و توزیع هرگونه محتوای تبلیغاتی از سوی مقامات اجرایی و نظارتی انتخابات له یا علیه هر یک از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری درفضای مجازی (ماده 73 قانون انتخابات ریاست جمهوری).

 مصادیقی که نیاز به شکایت خصوصی دارند


 1- انتشار ادعاهای کذب و غیرواقعی توسط نامزدها در خصوص دارای بودن سابقه مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی و مدرک تحصیلی (ماده 555قانون مجازات اسلامی و قانون مجازات استفاده غیرمجاز از عناوین علمی مصوب (6/12/88)).

 2- انتشار هرگونه محتوا در جهت هتک حرمت و حیثیت و نشر اکاذیب علیه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری (ماده 71 و 92 قانون انتخابات ریاست جمهوری و ماده 698 و 700 قانون مجازات اسلامی و ماده 30 قانون مطبوعات ).

 3- انتشار صوت، تصویر یا فیلم خصوصی و خانوادگی و یا اسرار شخصی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری بدون رضایت آنها به نحوی که موجب ضرر یا هتک حیثیت آنان گردد.

 4- ایجاد هرگونه تغییر و یا تحریف فیلم ، صوت یا تصویر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به نحوی که عرفاً موجب هتک حرمت و حیثیت او شود . (ماده 16 قانون جرایم رایانه ای )

 5- هرگونه دسترسی غیرمجاز، شنود، تخریب ، تغییر ،محو ،متوقف کردن و سرقت اطلاعات محتوای تارنماها و پست الکترونیکی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و سامانه های رایانه ای مرتبط با انتخابات بند ج ماده 25 قانون جرایم رایانه ای)

 6- انتشار اسامی متهمان تخلفات انتخابات ریاست جمهوری قبل از رسیدگی به اتهامات آنها در مراجع قضایی و قطعیت رأی . (تبصره یک ماده 188 قانون آیین دادرسی کیفری و ماده 697 قانون مجازات اسلامی)

 7- انتشار علت رد صلاحیت داوطلبان بدون رضایت آنها در صورتی که موجب افشای اسرار و یا هتک حیثیت آنها شود. (ماده 17 قانون جرایم رایانه ای ، ماده 31 قانون مطبوعات و ماده واحده لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبین رد صلاحیت شده در انتخابات مصوبه 22/8/78مجمع تشخیص مصلحت نظام)

 8 ـ متهم نمودن داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری بدون دلیل و مدرک و با اغراض شخصی. (تبصره 3 ماده 80 قانون انتخابات ریاست جمهوری)