کارشناس موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی عدم برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح با وجود جابجایی‌های گسترده گندم را سبب افزایش هزینه حمل‌ونقل و به تبع آن افزایش قیمت تمام شده‌ نان و سایر فرآورده‌های گندم اعلام کرد.

مرضیه محمودی نیا در سخنرانی پژوهشی" مساله مکان‌یابی محور در شبکه توزیع گندم (منطقه‌ای)" که با حضور پژوهشگران موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی برگزار شد، گفت: گندم از قدیمی‌ترین و پرمصرف‌ترین گیاهان زراعی جهان است به طوریکه از سالیان بسیار دور و قبل از آنکه بشر به موارد مصرف گیاهان از نظر تغذیه پی ببرد، مهمترین منبع غذایی برای آنان بوده است.

وی با بیان اینکه در سرزمین ما هزاران سال است که گندم بخش مهمی از سبد غذایی مردم را تشکیل می دهد افزود: اغلب محصولات کشاورزی از قبیل مرکبات، صیفی‎جات، غلات و ... به سبب شرایط آب‎وهوایی و جغرافیایی مختلف در کشور و در ماه‎های مختلف سال تولید می‎شوند که باعث می‎شود عرضه‎ی این محصولات در ماه‎ها و فصول سال متفاوت شود.

مجری این طرح تصریح کرد: علاوه براین برخی محصولات به دلیل راهبردی و اساسی‎بودن برای جامعه، در طول سال مورد مصرف قرار می‎گیرند، بنابراین تولید در مقطع کوتاه سال و مصرف در طول سال ایجاب می‎نماید که با ایجاد ظرفیت‎های ذخیره‎سازی مناسب در مراکز موردنیاز اعم از تولید و مصرف موجب تامین امنیت خاطر مصرف‎کنندگان و تولیدکنندگان گردد.

وی با اشاره به پراکندگی زیاد تولید گندم و نیز مصرف این کالای استراتژیک در سطح کل کشور گفت: شبکه توزیع گندم شبکه ای گسترده است که میزان جابه‌جایی آن در سال و حتی در ماه‌های مختلف زیاد است.

محمودی نیا عدم برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح با وجود جابجایی‌های گسترده گندم را سبب افزایش هزینه حمل‌ونقل و به تبع آن افزایش قیمت تمام شده‌ نان و سایر فرآورده‌های گندم عنوان کرد و بر حذف یارانه و افزایش سهم بخش خصوصی در شبکه توزیع گندم و نان طی سالیان اخیر، توجه بیشتر به مدیریت شبکه توزیع گندم و کاهش هزینه‌های توزیع و حمل‌ونقل تاکید کرد.

وی بر بهبود شبکه توزیع گندم و استفاده موثرتر از خطوط ریلی  و تخصیص مبادله عرضه کننده و مقاصد مصرف کننده گندم تاکید کرد و افزود: باید در کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل گندم و بهبود شبکه توزیع آن برنامه ریزی کرد.

مجری این طرح تصریح کرد: یکی از روش‌های نوین محصولات، استفاده از نقاط توزیع مبتنی بر محور می‌باشد. شبکه‎های مبتنی بر محور در بین شبکه‎های توزیع به عنوان شبکه‎هایی که جریان بین گروه‎ها را به طور موثری جابجا می‎کنند، شناخته شده‎اند.. وی یکی از موضوعات مهم در خصوص گندم که منجر به افزایش جابه‌جایی آن در سطح کشور می‌شود را وجود گندم‌هایی با کیفیت متفاوت در مناطق مختلف کشور دانست و گفت:  این امر منجر به افزایش جابه‌جایی‌ها به منظور ترکیب گندم‌های با کیفیت متفاوت می‌گردد.

محمودی نیا اظهار کرد: در شبکه توزیع گندم استفاده از نقاط توزیع به نحوی که جریان‌های مختلف را تجمیع نماید و به این ترتیب بتواند گندم‌ها را با کیفیت متفاوت ترکیب نماید، مطلوب می‌باشد. بنابراین با توصیفی که از محورها صورت گرفت، شبکه‌های مبتنی بر محور می‌تواند شبکه مناسبی برای توزیع گندم باشد.

وی از دیگر ویژگی‌های شبکه توزیع گندم را وجود مدهای متفاوت حمل‌ونقل عنوان کرد و افزود: گندم در داخل کشور توسط خطوط ریلی و جاده‌ای جابجا می‌شود. خطوط ریلی توانایی جابه‌جایی بار بیشتر و هزینه کمتر را دارند، اما تمامی نقاط کشور به این خطوط دسترسی ندارند.

وی ادامه داد: بنابرابن مدل باید به گونه‌ای طراحی شود که این محدودیت حاکم در شبکه توزیع گندم را در نظر گرفته و شبکه با توجه به مسیرهای موجود مدل‌سازی شود.

مجری این طرح استفاده از خطوط ریلی بین محورها را سبب افزایش جا به جایی حجم بالایی از گندم با هزینه بسیار پایین تر ذکر کرد و گفت: تقویت زیرساخت‌های ریلی در مسیرهای دیگر موجب تغییر مکان محورها و بهبود بیشتر در هزینه‌های حمل‌ونقل می‌گردد.