تغییر اقلیم، تهدید کننده امنیت غذایی و ماندگاری جمعیت روستایی
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، تغییرات اقلیمی را تهدیدی جدی برای امنیت غذایی، معیشت روستاییان و ماندگاری جمعیت در مناطق روستایی استان عنوان کرد و بر ضرورت اقدام فوری برای افزایش تابآوری بهرهبرداران تاکید کرد.
سیدحسین آرامی با اشاره به اینکه تغییر اقلیم از حیطه بحثهای نظری فراتر رفته و به واقعیتی ملموس و روزمره تبدیل شده اظهار کرد: کشاورزان خوزستانی به طور عینی و محسوس تاثیرات این پدیده را بر زندگی و امرار معاش خود احساس میکنند.
وی کاهش چشمگیر بارندگی، افزایش محسوس دما، تواتر و شدت بیشتر خشکسالیها و افت بیسابقه سطح منابع آب زیرزمینی و سطحی را از نشانههای واضح تغییر نگرانکننده اقلیمی و تهدید امنیت غذایی برشمرد.
این پژوهشگر حوزه منابع طبیعی هشدار داد: اگر روند کنونی مدیریت منابع و الگوی کشت بدون تغییر اساسی ادامه یابد در آیندهای نه چندان دور با چالشهای عمیقی در تامین امنیت غذایی و ناپایداری سکونت در روستاها مواجه خواهیم شد این شرایط میتواند به عاملی برای ترک زمینها و مهاجرت اجباری جوامع محلی تبدیل شود.
آرامی با تاکید بر ابعاد پیچیده این چالش توضیح داد: مسئله تنها به کمآبی محدود نمیشود آنچه آسیبپذیری را مضاعف میکند درهمتنیدگی تغییرات اقلیمی با فرآیندهای تخریب زمین است این همافزایی مخاطرات، ما را ناگزیر به تدوین و اجرای یک برنامه عمل یکپارچه و جامع، برای سازگاری مجبور میکند.
تشریح راهکارهای فوری برای کاهش آسیبپذیری
وی در بخشی دیگر از سخنان خود به تشریح راهکارهای عملی و فوری برای کاهش آسیبپذیری و سازگاری با شرایط جدید پرداخت و گفت: اولویت نخست، مدیریت هوشمند و صرفهجویانه آب است که محور آن، گذر از روشهای غرقابی سنتی به سمت گسترش سریع روشهای نوین آبیاری تحت فشار و ترویج الگوهای آبیاری دقیق است.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات خوزستان دومین راهکار کلیدی را تغییر الگوی کشت و معرفی ارقام مقاوم عنوان کرد و افزود: باید به کشت محصولات پرآبخواه پشت کنیم و با معرفی و ترویج ارقام زراعی و باغی سازگار با کمآبی، شوری و گرمایش، پایههای تولید را بازتعریف کنیم این مرکز در این زمینه، ارقام مناسب و دانش فنی لازم را در اختیار کشاورزان قرار میدهد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سومین محور را حفاظت و احیای خاک دانست و تصریح کرد: خاک سرمایه اصلی تولید است جلوگیری از فرسایش خاک، افزایش مواد آلی آن و بهرهگیری از روشهایی مانند کشاورزی حفاظتی، برای حفظ این سرمایه در شرایط تغییر اقلیم حیاتی است.
لزوم تنوعبخشی به اقتصاد روستا
آرامی در ادامه بر لزوم تنوعبخشی به اقتصاد روستا تاکید و خاطرنشان کرد: نباید تمام معیشت روستا را تنها بر دوش کشاورزی متکی کنیم توسعه فعالیتهای جانبی مانند گردشگری روستایی، صنایع دستی و تبدیلی، پرورش ماهی در سیستمهای متراکم و کممصرف، میتواند درآمد خانوارها را پایدارتر کند.
این پژوهشگر نقش مراکز تحقیقاتی و ترویجی را بسیار کلیدی ارزیابی کرد و گفت: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، به عنوان پشتیبان علمی جامعه بهرهبردار، مأموریت خود را در قالب ارائه آموزشهای هدفمند، انتقال یافتههای تحقیقاتی درباره ارقام و روشهای مقاوم و مشاوره فنی برای اجرای عملی راهکارهای سازگاری تعریف کرده و آماده همکاری گسترده با کشاورزان پیشرو و تمامی ذینفعان بخش کشاورزی است.
وی عنوان کرد: توانمندسازی کشاورزان و مجهز کردن آنان به دانش و فناوریهای سازگار با تغییر اقلیم، تنها راه هوشمندانه برای حفظ پایداری تولید، امنیت غذایی و جلوگیری از خالی شدن روستاها در استان خوزستان است.
