تهدید اکوسیستم زاگرس با هجوم آفت ملخ بال‌کوتاه
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان گفت: آفت ملخ بال‌کوتاه به عنوان یکی از مخرب‌ترین آفات جنگلی در ناحیه رویشی زاگرس، اکوسیستم این منطقه را به طور جدی تهدید می‌کند و سالانه خسارات جبران‌ناپذیری به پوشش گیاهی وارد می‌کند.
سجاد عالی محمودی با اشاره به بازدیدهای میدانی از عرصه‌های جنگلی شهرستان لالی اظهار کرد: در این بازدیدها، آثار تخریب گسترده ناشی از هجوم آفت ملخ بال‌کوتاه در جنگل‌های زاگرس به وضوح مشاهده شد.
وی افزود: این حشره با تغذیه از برگ و جوانه‌های درختان، به ویژه گونه‌های بومی ارزشمندی مانند بلوط ایرانی، بنه و بادام کوهی، باعث کاهش شدید پوشش گیاهی و حتی نابودی درختان می‌شود.
این پژوهشگر اختلال در روند احیای طبیعی جنگل را از دیگر پیامدهای هجوم این آفت برشمرد و تصریح کرد: نهال‌های جوان و تازه‌رویش به شدت در برابر این آفت آسیب‌پذیر هستند و این موضوع، تجدید نسل جنگل را با مشکل مواجه می‌کند.
عالی محمودی ادامه داد: از بین رفتن پوشش گیاهی در اثر فعالیت این ملخ به تسریع فرسایش خاک منجر می‌شود که تهدیدی جدی برای حاصلخیزی و پایداری اکوسیستم جنگلی است.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات خوزستان برهم خوردن تعادل اکولوژیک و پیامدهای اقتصادی-اجتماعی را از دیگر تبعات این هجوم عنوان کرد و گفت: کاهش تولید علوفه برای دام‌های عشایری که معیشت آنان وابسته به این جنگل‌هاست و همچنین افزایش هزینه‌های کنترل آفت، از جمله این پیامدها به شمار می‌روند.
وی اظهار کرد: طغیان آفات جنگلی به معنای افزایش ناگهانی و شدید جمعیت آفات در یک منطقه است که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد.
عالی‌محمودی با تشریح عوامل طغیان این آفت خاطرنشان کرد: این عوامل شامل شرایط زیستی مانند افزایش طبیعی جمعیت آفات، کاهش شکارچیان طبیعی آنها و عوامل محیطی نظیر تغییرات آب و هوایی، خشکسالی‌های طولانی‌مدت و شرایط نامساعد جوی می‌شود.
وی افزود: در کنار عوامل طبیعی عوامل انسانی از جمله مدیریت نادرست عرصه‌های جنگلی، تغییر کاربری اراضی و استفاده بی‌رویه از سموم و کودهای شیمیایی نیز سهم بسزایی در تشدید این پدیده دارند.
این پژوهشگر منابع طبیعی افزود: علاوه بر این، اختلال در زنجیره غذایی و کاهش تنوع زیستی، به همراه استرس‌های محیطی نظیر خشکی شدید و آلودگی، می‌توانند به تضعیف درختان و افزایش آسیب‌پذیری آنها در برابر آفات منجر شوند.
وی گفت: شناخت این عوامل و نحوه تعامل آنها با یکدیگر، به مدیریت مؤثرتر جنگل‌ها و کاهش طغیان آفات کمک شایانی می‌کند.
این پژوهشگر توضیح داد: با توجه به اینکه تفاوت میزان تأثیر این عوامل در محیط‌های مختلف، لازم است به صورت علمی و دقیق، مهمترین عوامل موثر بر طغیان و گسترش این آفات در جنگل‌های زاگرسی استان خوزستان مورد بررسی و مطالعه جامع قرار گیرد.
عالی محمودی با اشاره به سابقه مبارزه با این آفت تصریح کرد: با توجه به پیشینه طغیان این آفت و سایر آفات جنگلی در استان، اقدامات گذشته اگرچه محدود، اما ناکافی بوده است.
وی تاکید کرد: لازم است برنامه‌های آینده مبارزه با آفات، همراه با راهکارهای بیولوژیک، به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه‌های مدیریت پایدار جنگل در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادغام شود.
این پژوهشگر با تأکید بر شدت خسارات وارده خاطرنشان کرد: با توجه به وضعیت بحرانی، اجرای برنامه‌های مدیریتی فوری و همه‌جانبه برای نجات جنگل‌های زاگرس از این تهدید جدی، امری ضروری است.
