رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان بر لزوم اختصاص سهم آلایندگی به بخش کشاورزی استان تأکید کرد و گفت: این اقدام راهکاری حیاتی برای جبران خسارات ناشی از آلایندهها به بخش کشاورزی است که میتواند در تقویت امنیت غذایی کشور نقشآفرین باشد.
جواد سلطانی کاظمی یکشنبه ۲۳ شهریور در جریان سفر اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی به استان و نشست با تشکلها، اتحادیهها و فعالان بخش کشاورزی، با اشاره به اینکه خوزستان بیشترین آسیب را از آلایندگیهای صنعتی میبیند، اظهار کرد: بخش کشاورزی استان به دلیل تعامل مستقیم با طبیعت، بیشترین لطمه را از آلایندهها متحمل میشود، اما در قوانین فعلی هیچ سهمی از حق آلایندگی به این بخش اختصاص نیافته اسن و منابع آن صرفاً به شهرداریها و دهیاریها برای ساختوسازها تخصیص مییابد.
وی افزود: در استان خوزستان، ۱۰ تا ۲۰ درصد آن، کشاورزی استان را متحول خواهد کرد. این مطالبه که از اهمیت بالایی برای پایداری اقتصادی و اجتماعی خوزستان برخوردار است، میتواند زمینهساز احیای مناطق محروم و مرزنشین باشد که کشاورزی تنها منبع اشتغال آنهاست.
سلطانی کاظمی با اشاره به چالشهای بیسابقه بخش کشاورزی خوزستان در سال جاری، آن را یکی از سختترین سالها توصیف کرد و گفت: امسال با کمبود بارندگی بیسابقه در ۶۰ سال اخیر، کاهش ذخایر سدها و حتی بارندگی پایین در استانهای بالادست مواجه بودیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان افزود: علاوه بر این، تنش سرمایی در اسفندماه، زمانی که محصولات اساسی در حساسترین مرحله بودند، خسارات پنهانی به مزارع گندم و کلزا وارد کرد.
وی همچنین به ناترازی در برق و گاز اشاره کرد و گفت: این ناترازی منجر به کاهش تولید پتروشیمیها و کمبود کود اوره در بهمن و اسفند شد. این عوامل، مجموع خسارات کشاورزی استان را به بیش از ۳۵ همت رساند و پیشبینی میشود کشتهای تابستانه نسبت به سال گذشته، تاکنون بیش از یک میلیون تن کاهش داشته باشد.
سلطانی کاظمی با بیان اینکه بهرغم این محدودیتها، بخش کشاورزی استان دستاوردهایی هم داشته است، ادامه داد: باوجود چالشها، خوزستان ۱۸.۵ درصد از تولید و خرید گندم کشور را با یک میلیون و ۴۳۳ هزار تن تأمین کرد. در دانههای روغنی نیز با ۲۵ درصد افزایش نسبت به سال گذشته، ۷۷ هزار تن کلزا تولید کردیم که ۳۰ درصد تولید کشور را تشکیل میدهد.
وی با بیان اینکه صادرات بخش کشاورزی استان در سال ۱۴۰۳ به یک میلیارد و ۱۴۸ میلیون دلار رسید، با اشاره به حوزه شکر، گفت: خوزستان با تولید یک میلیون تن شکر نیشکری و چغندر پاییزه رتبه اول کشور را دارد.
سلطانی کاظمی بیان کرد: تولید کلی استان ۱۷.۵ میلیون تن است و ۱۴ درصد از امنیت غذایی کشور را تأمین میکند که این نقش با تلاش بهرهبرداران و کشاورزان استان حفظ شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان با اشاره به ویژگیهای منحصربهفرد کشاورزی استان گفت: تولیدات استان عمدتاً محصولات اساسی مانند گندم، شکر و ذرت است که اهمیت استراتژیک دارند. بخش کشاورزی ۲۵ درصد اشتغال استان را پوشش میدهد و در مناطق محروم و مرزنشین، تنها گزینه اشتغال است.
سلطانی کاظمی خاطرنشان کرد: برای مثال، نخیلات در انتهای حوضههای آبریز مانند آبادان و خرمشهر به شدت در معرض خسارت هستند و از بین رفتن آنها میتواند منجر به خالی شدن این مناطق از سکنه شود که پیامدهای جدی مختلفی به دنبال دارد. بنابراین نیاز به توجه ویژه به انتهای حوضههای آبریز است تا پایداری اجتماعی و اقتصادی حفظ شود.
سلطانی کاظمی در بخش پیشنهادات عملی برای بهبود وضعیت، بر تقویت مشارکت مردمی در مدیریت آب تاکید کرد و گفت: با توجه به اینکه در ماده ۴۰ قانون برنامه هفتم توسعه، مشارکت مردمی مورد توجه قرار گرفته است، باید تعاونیهای آببران و تولیدی را تقویت کنیم اما آییننامهها فاقد حمایتهای لازم هستند.
رئیس سازمان جهادکشاورزی خوزستان اضافه کرد: وزارت نیرو باید بخشی از درآمد خود را به این تعاونیها اختصاص دهد و مشوقهایی برای صرفهجویی در آب، مانند کاهش هزینه آب برای کشاورزانی که مصرف را کاهش میدهند، در نظر گرفته شود.
وی پیشنهاد کرد قوانین دریافت آب زراعی اصلاح شود تا تحویل حجمی آب و مشوقهای غیرمالی برای سامانههای نوین آبیاری ترویج یابد که این اقدامات میتواند راندمان مصرف آب را افزایش دهد و بهرهوری را ارتقا بخشد.
سلطانی کاظمی همچنین اجرای فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری را بعنوان طرح پیشران کشاورزی کشور ضروری دانست و خواستار تخصیص ردیف اعتباری مستقل در بودجه شد.
وی گفت: عملیاتی شدن این طرح نباید فقط به سهام دولت در شرکت توسعه نیشکر گره بخورد، زیرا میتواند امنیت غذایی و توسعه پایدار استان را تثبیت کند.
سلطانی کاظمی در حوزه سرمایهگذاری، به وابستگی ۹۵ درصدی کشاورزی استان به تسهیلات بانکی اشاره کرد و افزود: با وجود حجم تولید محصولات مختلف کشاورزی در استان، تسهیلات تبصره ۱۸ در کشور به طور یکسان تقسیم میشود و کل تسهیلات بخش کشاورزی خوزستان امسال تنها ۲۳۰ میلیارد تومان بوده است.
وی با استناد به قانون برنامه ششم توسعه که ۱۵ درصد تسهیلات بانکهای غیرتخصصی را به کشاورزی اختصاص میدهد، گفت: این قانون اجرا نشده و تنها ۶ درصد آن محقق شده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان ادامه داد: همچنین، بر اساس ماده ۴۷ قانون رفع موانع تولید، تسهیلات باید متناسب با نقش کشاورزی در تولید ناخالص داخلی (۱۱ درصد در خوزستان) باشد، اما بانکها تنها شش درصد دادهاند که ۷۵ درصد آن توسط بانک کشاورزی تأمین شده است.
وی پیشنهاد کرد مجلس از نقش نظارتی خود برای الزام بانکهای غیرتخصصی استفاده کند تا منابع مورد نیاز تأمین شود.
سلطانی کاظمی بر مشکل سرمایه در گردش واحدهای تولیدی تأکید کرد و گفت: عدم تامین سرمایه در گردش منجر به ریزش واحدها میشود و ما مجبور به صدور پروانههای جدیدیم. اختصاص سهم آلایندگی به کشاورزی میتواند این چرخه را شکسته و بخش را احیا کند.
رئیس سازمان جهادکشاورزی خوزستان تاکید کرد: این پیشنهاد، اگر عملی شود، نه تنها خسارات زیستمحیطی جبران میشود، بلکه کشاورزی خوزستان به عنوان ستون فقرات امنیت غذایی کشور، تقویت خواهد شد.