دارچین: خوشعطر اما پیچیده
دارچین که از پوست درخت «سیناموم» بهدست میآید، حاوی ترکیباتی فعّال مانند «سینامآلدئید» ، «اوژنول» و «کومارین» است. این ترکیبات در سالهای اخیر بهعنوان آنتیاکسیدان، ضدالتهاب و حتی تنظیمکننده قند خون مورد بررسی قرار گرفتهاند.
اما در پژوهشی تازه از دانشگاه میسیسیپی، مشخص شده که سینامآلدئید میتواند گیرندههایی را فعال کند که باعث افزایش سرعت دفع داروها از بدن میشوند.
در نتیجه، داروهایی که نیاز به سطح پایدار در خون دارند، ممکن است اثربخشیشان کاهش یابد. این تحقیق فعلاً در مرحلهٔ آزمایشگاهی است و هنوز نتایج انسانی ندارد، اما هشدارهایی ابتدایی را برای پزشکان و بیماران ایجاد کرده است. نکته مهمتر آنکه نوع دارچین نیز در شدت این تأثیر اهمیت دارد.
نوع رایج دارچین در فروشگاهها،
«دارچین کاسیا» (Cassia Cinnamon) است که حاوی مقدار بیشتری کومارین است؛ ترکیبی با اثر ضدانعقادی که میتواند در ترکیب با داروهایی مانند وارفارین (Warfarin)، خطر خونریزی را افزایش دهد. گرچه مصرف کم دارچین در غذا مشکلی ایجاد نمیکند، اما مکملهای دارچینی میتوانند ریسک قابل توجهی داشته باشند، بهویژه در بیماران قلبی، دیابتی یا افرادی که داروی ضدانعقاد مصرف میکنند.
زردچوبه: طلای زردی که گاهی زیادهروی میکند
زردچوبه (Turmeric) با رنگ زرد درخشانش، سالهاست که بهعنوان ادویه و داروی سنتی در آشپزخانهها و درمانهای آیورودایی حضور دارد.
ترکیب فعّال آن «کورکومین» (Curcumin) است که بهدلیل خاصیت ضدالتهابی و آنتیاکسیدانیاش شناخته میشود. با اینحال، دربارهٔ تداخل زردچوبه با داروها هنوز اطلاعات انسانی کافی در دست نیست و عمده یافتهها مبتنی بر پژوهشهای حیوانی و سلولیاند.
با این وجود، برخی شواهد نشان میدهند که کورکومین میتواند عملکرد آنزیمهای کبدی دخیل در متابولیسم داروها را تغییر دهد.
این تغییرات میتواند اثربخشی داروهایی مانند ضدافسردگیها، داروهای کنترل فشار خون، برخی آنتیبیوتیکها و داروهای شیمیدرمانی را تعییر بدهد.
افزون بر این، خاصیت ضدانعقادی زردچوبه در دُزهای بالا ممکن است با داروهایی مانند آسپیرین یا وارفارین تداخل داشته باشد.
زردچوبه همچنین میتواند با پایین آوردن فشار خون یا قند خون، تأثیر داروهای مربوطه را تشدید کرده و حتی منجر به اُفت فشار یا هیپوگلیسمی شود. اما مانند دارچین، این نگرانیها بیشتر به مصرف مکملها برمیگردد و مصرف معمول زردچوبه در غذا مشکلی ایجاد نمیکند.
زنجبیل: درمان تهوّع یا تضعیف جذب دارو؟
زنجبیل (Ginger) نیز از آن دست ادویههایی است که در طب سنتی و نوین، بهعنوان درمانی طبیعی برای تهوّع، دردهای معده و التهاب شناخته میشود.
ترکیبات فعّال آن مانند
«جینجرول» (Gingerol) تأثیراتی در تنظیم پاسخهای التهابی و معدی دارند، اما همچنین ممکن است در نحوهٔ جذب داروها نیز دخالت کنند.
زنجبیل مانند دو ادویهٔ قبلی، خاصیت رقیقکننده خون دارد، هرچند ملایمتر. به همین دلیل، مصرف مکملهای زنجبیل همراه با داروهای ضدانعقاد، میتواند ریسک خونریزی را افزایش دهد.
از سوی دیگر، برخی پژوهشها نشان دادهاند که زنجبیل ممکن است قند خون را کاهش دهد و این مسئله در بیماران دیابتی که دارو یا انسولین مصرف میکنند، نیاز به دقت بیشتری دارد.
البته شواهد در این زمینه هنوز کافی نیستند و بررسیهای بیشتری نیاز است. مصرف معمول زنجبیل در خوراکیها، در اغلب موارد ایمن تلقی میشود، اما مصرف بلندمدت و دُز بالای مکملها، باید زیر نظر پزشک صورت گیرد.