در کشوری مانند ایران که روی یکی از خطرناکترین کمربندهای زلزلهای جهان قرار دارد، انتخاب نوع سازه ساختمان اهمیت ویژهای دارد. متأسفانه در چند دهه اخیر، استفاده بیرویه و بدون نظارت دقیق از بتن در ساختوساز شهری به یک بحران جدی تبدیل شده است. از طرفی، در این میان فناوریهای نوین مانند سازههای ال اس اف LSF (Light Steel Frame) یا همان سازههای فولادی سبک، جایگزینهایی ایمن و قابل اعتماد محسوب میشوند که هنوز به طور گسترده در کشور ما شناخته نشدهاند.
در این مطلب، به بررسی معایب اسکلت بتنی میپردازیم و در ادامه سازههای نوینی مانند LSF را معرفی میکنیم و به بررسی مزایای این نوع سازه ها از جمله به صرفه تر بودن قیمت متر مربع سازه lsf می پردازیم.
بتن اگرچه از نظر فشاری مقاومت بالایی دارد، اما در برابر نیروهای کششی و جانبی، بهویژه نیروهای ناشی از زلزله، بسیار ضعیف است. همین ویژگی باعث شده که در زمینلرزههای اخیر در سراسر دنیا، از جمله زلزله مهیب ترکیه، شاهد تخریب شدید ساختمانهای بتنی باشیم.
آیا تصور کردهاید اگر زلزلهای با مقیاس ۷ ریشتر در کلانشهری مانند تهران رخ دهد، چه فاجعهای به بار خواهد آمد؟ بسیاری از ساختمانها به دلیل ضعفهای پنهان در اسکلت بتنی، مانند بمب ساعتی عمل میکنند که با لرزهای کوچک فرو میریزند.
بتن با اینکه در نگاه اول مقاوم به نظر میرسد، اما واقعیت آن است که در اقلیمهای متغیر و رطوبتپذیر، مانند مناطق شمالی یا جنوبی ایران، بهمرور زمان دچار فرسایش میشود. پدیدههایی مثل نفوذ رطوبت، خوردگی میلگردها، و انبساط و انقباضهای مکرر در دمای بالا یا پایین، موجب ترکخوردگی و کاهش شدید استحکام سازه میشود.
در بسیاری از شهرهای ایران، بهویژه در مناطق ساحلی، مشاهده شده که ساختمانهای بتنی تنها پس از ۲۰ سال دچار افت شدید کیفیت میشوند. این در حالی است که تصور عمومی بر این است که سازه بتنی تا ۵۰ سال و بیشتر عمر میکند؛ اما این تصور تنها در شرایط استاندارد و اجرای صحیح صدق میکند.
بر خلاف باور عمومی که سازههای بتنی را ارزان و کمهزینه میدانند، واقعیت آن است که این نوع اسکلتها در طول زمان نیاز به هزینههای تعمیر و نگهداری زیادی دارند. ترکهای سطحی، نشستهای سازهای، پوسیدگی آرماتورها، و ضعف در عایقکاری، همگی نیازمند ترمیم دورهای هستند.
در صورتی که این ترمیمها انجام نشود، خسارات جبرانناپذیری به وجود میآید؛ از ریزش سقف گرفته تا تخریب کامل ساختمان در صورت وقوع زلزله. در نتیجه، صاحبان این نوع ساختمانها در بلندمدت با هزینههایی مواجه میشوند که اغلب بیشتر از صرفهجویی اولیه در هزینه ساخت است.
در پاسخ به تمام معایب اسکلتهای بتنی، فناوری سازههای LSF به عنوان یک راهکار جایگزین با ویژگیهای فوقالعاده مطرح شده است. سازههای LSF که از فولاد سبک و گالوانیزه ساخته میشوند، بسیار مقاوم، سبک، قابل مونتاژ سریع، و ضدزلزله هستند.
در این نوع سازهها، فولاد به عنوان مصالح اصلی مورد استفاده قرار میگیرد و به دلیل طراحی مهندسیشده و دقیق، نه تنها در برابر زلزله عملکردی فوقالعاده دارد بلکه در برابر خوردگی، رطوبت، و تغییرات اقلیمی نیز مقاوم است. به همین دلیل است که کشورهای پیشرفته مانند ژاپن، کانادا و آمریکا به طور گسترده از این سازهها بهره میبرند.
پروژه سرای محله شهرک قدس با ال اس اف
همانگونه که در وبسایت شرکت رادین – مصالح پیشرفته ساختمانی پاسارگاد اشاره شده است:
برای افزایش مقاومت سازههای LSF در برابر زلزله، از مقاطع سرد نورد شده (Cold Form) از جنس ورق گالوانیزه استفاده میشود. این سازهها بهطور قابل توجهی وزن کمتری نسبت به سازههای سنتی دارند که باعث میشود فشارهای وارد شده از زلزله به حداقل برسد. این ویژگیها بهویژه در مناطق زلزلهخیز، کمک بزرگی به حفظ ایمنی ساکنان میکند.
یکی از بزرگترین تفاوتهایی که بین اسکلتهای بتنی و سازههای LSF وجود دارد، سرعت و سهولت اجرای آنهاست. اجرای یک سازه بتنی نیاز به فرآیندهایی زمانبر مانند قالببندی، بتنریزی، گیرش بتن و مراقبتهای پس از اجرا دارد. در حالی که سیستم LSF بر اساس مونتاژ قطعات پیشساخته طراحی شده و بدون نیاز به این مراحل وقتگیر، در کوتاهترین زمان ممکن قابل نصب است.
مزایای اجرایی این نوع سازهها بسیار متنوع است:
همچنین، سیستم LSF برخلاف بتن که نیاز به زمان طولانی برای خشک شدن دارد، امکان اجرا در تمام فصول سال را دارد؛ حتی در فصل سرما یا مناطق با بارندگی بالا. این ویژگیها آن را به یکی از نوینترین روشهای ساختوساز در جهان تبدیل کرده است.
اگرچه در نگاه اول، هزینه اجرای اسکلت بتنی کمتر از LSF به نظر میرسد، اما این مقایسه سطحی است و تمام جوانب را در نظر نمیگیرد. واقعیت آن است که هزینه نهایی یک ساختمان فقط به قیمت اولیه آن مربوط نمیشود، بلکه نگهداری، مقاومسازی، ترمیم، بیمه، و حتی هزینههای ناشی از تخریب در زلزله هم باید لحاظ شود.
در جدول زیر، مقایسهای میان این دو سیستم ارائه شده است:
عامل مقایسه |
اسکلت بتنی |
سازه LSF |
هزینه ساخت اولیه |
کمی بیشتر |
کم تر |
زمان اجرا |
طولانی |
بسیار کوتاه |
هزینه نگهداری |
بالا |
بسیار پایین |
عمر مفید در شرایط اقلیمی |
کمتر از ۳۰ سال |
بیش از ۵۰ سال |
عملکرد در زلزله |
ضعیف |
بسیار مقاوم |
امکان بازیافت مصالح |
کم |
بالا |
مزایای سازه ال اس اف LSF
بتن به عنوان یکی از پرمصرفترین مصالح ساختمانی در جهان، نقش قابلتوجهی در تولید گازهای گلخانهای دارد. تولید سیمان، که یکی از اجزای اصلی بتن است، سالانه میلیونها تن دیاکسید کربن وارد جو میکند.
در مقابل، سیستم LSF با استفاده از فولاد گالوانیزه بازیافتپذیر، کمترین میزان آسیب را به محیطزیست وارد میکند.
برخلاف تصور عموم که هزینه اجرای LSF را بالا میدانند، باید توجه داشت که این سیستم با کاهش هزینههای جانبی، نگهداری، مصرف انرژی و حتی بیمه، از نظر اقتصادی بسیار مقرونبهصرفه است.
سازههای بتنی در طول عمر خود نیاز به نگهداری مداوم دارند. پوسیدگی میلگرد، ترکهای سازهای، نفوذ رطوبت، و نیاز به مقاومسازی در برابر زلزله، همگی باعث تحمیل هزینههای پنهان به مالک میشود. این هزینهها گاهی تا ۴۰٪ هزینه ساخت اولیه را شامل میشوند.
در دنیایی که هر لحظه امکان وقوع فاجعهای طبیعی مانند زلزله وجود دارد، نمیتوان با روشهای ساختوساز دهههای گذشته، آیندهای ایمن را تضمین کرد. اسکلتهای بتنی اگرچه روزی یک پیشرفت محسوب میشدند، اما اکنون با چالشهایی جدی روبهرو هستند که ایمنی شهروندان را تهدید میکند.
پروژه ویلای ساوه با ال اس اف
شما همچنین می توانید جهت مشاهده پروژه های موفق انجام شده با ال اس اف و استعلام قیمت، به وبسایت شرکت رادین به نشانی www.radinlsf.com مراجعه کنید.