افسردگی در دختران نوجوان

آمار افسردگی در نوجوانان، مخصوصا نوجوانان دختر بیشتر از بقیه گروه‌های سنی است. حدود 18 درصد از نوجوانان دختر به افسردگی مبتلا می‌شوند و حدود نیمی از آنها تا بزرگسالی سراغ درمان نمی‌روند. در این مقاله علائم افسردگی در نوجوانان دختر را معرفی و دلایل و درمان آن را بررسی خواهیم کرد.

افسردگی در نوجوانان

نوجوانان بیشتر از بقیه افراد به افسردگی مبتلا می‌شوند. در این دوره سنی، نوجوانان در حال گذار از دوران کودکی و ورود به بزرگسالی به همراه مسئولیت‌ها و فشارهای آن هستند. مهارت‌های حل مسئله و توانایی کمتر در مقابله با چالش‌ها باعث می‌شود تا نوجوانان بیشتر از بزرگسالان در زمینه سلامت روان آسیب پذیر باشند.

با توجه به مواردی مثل تصمیمات تاثیرگذار در دوره جوانی، فشار همسالان و تلاش برای کشف هویت و شخصیت خود باعث می‌شود تا نوجوانان واکنش متفاوتی نسبت به بزرگسالان در ابتلا به افسردگی داشته باشند. این تفاوت‌ها حتی می‌تواند باعث تفاوت در بروز علائم نیز شود.

علائم افسردگی در نوجوانان دختر

Kids of any gender can experience depression and anxiety. But by the teenage years, girls are much more likely to be diagnosed with those mood disorders. Experts don’t know for sure why this is, but it could be because girls sometimes gain emotional maturity more quickly and may be more emotionally sensitive. منبع: childmind

ترجمه: کودکان از هر جنسیتی می توانند افسردگی و اضطراب را تجربه کنند. اما در سنین نوجوانی، دختران با احتمال بیشتری به این اختلالات خلقی مبتلا می‌شوند. کارشناسان به طور قطع نمی‌دانند چرا این اتفاق می‌افتد، اما این موضوع می‌تواند به این خاطر باشد که دختران گاهی زودتر به بلوغ عاطفی می‌رسند و ممکن است از نظر عاطفی حساس‌تر باشند.

تغییرات چشمگیر زیادی در جسم و روان نوجوانان به دلیل بلوغ جسمی و جنسی اتفاق می‌افتد. این تغییرات مخصوصا در سطح ترشح هورمون‌های جنسی می‌تواند چالش‌های جدیدی برای نوجوانان دختر ایجاد کند. در ادامه علائم افسردگی در نوجوانان دختر در جوانب مختلف بررسی خواهیم کرد.

علائم خلقی

افسردگی یک اختلال خلقی است. مهم‌ترین و پررنگ‌ترین علائم افسردگی در عاطفه و خلق رخ می‌دهد. نوجوانان دختر ممکن است برخی از علائم زیر را تجربه کنند:

1. احساس ناراحتی، همراه یا بدون گریه کردن
2. احساس بی‌حوصلگی یا خشم درباره موارد کوچک و کم اهمیت
3. احساس ناامیدی یا بی‌ارزشی
4. تحریک پذیری
5. بی‌علاقگی نسبت به فعالیت‌هایی که قبلا برای فرد جذاب بودند
6. افزایش تعارضات و بحث‌ها با خانواده و دوستان
7. کاهش اعتماد به نفس
8. احساس گناه کاذب
9. درگیری ذهنی بیش از حد با شکست‌ها و ناکامی‌ها
10. حساسیت بییش از حد درباره شکست یا پذیرفته نشدن توسط دیگران مخصوصا دوستان
11. ضعف در تمرکز و توجه
12. ضعف در پروسه تفکر و ناتوانی در تصمیم‌گیری
13. افکار مرگ و خودکشی

علائم رفتاری افسردگی در نوجوانان دختر

افسردگی به اشکال مختلف باعث تغییر در رفتار نیز می‌شود. مهم‌ترین علائم رفتاری شامل موارد زیر می‌شوند:

1. خستگی مفرط و کمبود انرژی
2. بی‌خوابی یا پرخوابی مفرط
3. تغییر در اشتها که منجر به پرخوری یا بی‌اشتهایی می‌شود
4. مصرف الکل یا مواد مخدر
5. بی‌قراری (ناتوانی در آرام نشستن، تکان دادن پا و...)
6. کاهش سرعت تفکر، تلکم و حرکت
7. دردهای روان‌تنی (دردهای جسمی و بدنی که ریشه پزشکی ندارند)
8. کاهش ارتباطات اجتماعی
9. کاهش عملکرد درسی و کاهش نمرات
10. بی‌توجهی به وظایف شخصی ضروری مثل استحمام
11. رفتارهای خشونت‌آمیز یا تکانشی (بدون فکر)
12. آسیب به خود

چه زمانی باید به متخصص مراجعه کنیم؟

ممکن است با مطالعه علائم ذکر شده وحشت‌زده و نگران نوجوان خود شوید. نوجوانان تحت تغییرات و فشارهای مختلفی که تجربه می‌کنند، ممکن است بسیاری از علائم گفته شده را داشته باشند اما آیا افسرده هستند؟ تشخیص اختلالات روانشناختی مخصوصا در نوجوانان بسیار دشوار و زمان‌بر است و با بررسی چند علامت ممکن نیست. متخصصین سلامت روان علاوه بر بررسی علائم، زمینه و ریشه آنها را بررسی کردند و در صورت نیاز با کمک ابزارها و آزمایش‌های مختلف می‌توانند تشخیص را تایید یا رد کنند.

صرفا بروز علائم به معنای ابتلا به افسردگی نیست. همانطور که ممکن است شما به یک دلیل مشخص عصبانی و ناراحت باشید و رفتار خاصی از خود بروز دهید، نوجوان شما نیز ممکن است گهگداری برخی از علائم ذکر شده را داشته باشد. یکی از جوانب تشخیص، پایداری و ماندگاری علائم برای مدت طولانی است.

از طرف دیگر، عدم وجود علائم ذکر شده به معنای عدم وجود افسردگی نیست. نوجوانان ممکن است به دلایل مختلف علائم خود را مخفی کنند یا به اشکال مختلف توجیه کنند. در نهایت، اگر وجود برخی از علائم شما را نگران می‌کند، می‌توانید با مراجعه به پزشک عمومی راهنمایی و مشورت بگیرید. پزشک عمومی بعد از بررسی عوامل و انجام آزمایش‌ها، در صورت نیاز شما را به روانشناس یا روانپزشک ارجاع خواهد داد. در ضمن اگر برای نوجوان خود نیازمند جلسات مشاوره آنلاین افسردگی دارید می‌توانید به مجموعه روانشناسی پل مراجعه کنید.

چرا نوجوانان دختر به افسردگی مبتلا می‌شوند؟

مشخص کردن دلیل اصلی ابتلا به افسردگی ممکن نیست. عوامل مختلف زیادی می‌توانند در ابتلا به اختلالات روانشناختی نقش داشته باشند. عوامل خطر ابتلا به اختلال افسردگی شامل این موارد می‌‌شود:

1. ابتلای یکی از اعضای خانواده درجه یک به افسردگی
2. تجربه یا مشاهده نزدیک خشونت جسمی یا جنسی
3. ابتلا به اختلالات روانشناختی دیگر (مثل اضطراب)
4. ابتلا به اختلالات عصبی رشدی (مثل اوتیسم یا بیش‌فعالی)
5. ابتلا به بیماری مزمن (مثل دیابت)
6. سومصرف الکل یا مواد مخدر

علاوه بر موارد ذکر شده، در این بخش برخی از مهم‌ترین عوامل که دختران نوجوان را در خطر ابتلا به افسردگی قرار می‌دهد بررسی خواهیم کرد.

7- استفاده از شبکه‌های اجتماعی

نوجوانان امروزی بیشتر و زودتر از هر نسل دیگری با تکنولوژی سروکار دارند. حجم عظیمی از زمان روزانه نوجوانان امروزی در شبکه‌های اجتماعی سپری می‌شود و مطالعات زیادی ارتباط شبکه‌های اجتماعی با ابتلا به اختلالات خلقی را تایید کرده‌اند.

8- اعتماد به نفس کم

نوجوانان دختر نسبت به دختران جوان و همینطور نوجوانان پسر، اعتماد به نفس کمتری دارند. فارغ از اینکه دختران با دوستان و همسالان خود ارتباط زیادی سپری می‌کنند یا در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند، اعتماد به نفس کم باعث می‌شود تا احساس بدی نسبت به توانایی‌ها و ظاهر خود داشته باشند.

بر اساس مطالعات، 70 درصد از دختران نوجوان فکر می‌کنند که در درس، روابط دوستانه یا به عنوان فرزند، کافی و خوب نیستند! اعتماد به نفس کم یکی از پیش‌بین‌های افسردگی است.

9- روابط ناسالم

نوجوانان در حال یادگیری تعاملات اجتماعی هستند و در این پروسه ممکن است در روابط ناسالم زیادی قرار بگیرند. آنها ممکن است برای اثبات خود یا طرد نشدن به روابط ناسالم با همجنس یا جنس مقابل قرار بگیرند. از طرف دیگر، نوجوانانی که به روابط ناسالم تن نمی‌دهند از طرف همسالان خود طرد می‌شوند.

10- سواستفاده جنسی

بر اساس آمار جهانی، از هر پنج دختر نوجوان، یکی از آنها مورد سواستفاده جنسی قرار می‌گیرد. تجربه سواستفاده جنسی تاثیر منفی بسیار زیادی بر سلامت روان آنها خواهد داشت.

عوارض ابتلا به افسردگی در نوجوانان دختر

افسردگی تاثیرات زیادی در جوانب مختلف زندگی دارد. دوره نوجوانی دوره حساسی است که نیاز به تصمیم‌های حیاتی زیادی دارد و اختلالات خلقی مثل افسردگی در این دوره می‌توانند تاثیرات زیادی در زندگی فرد بگذارند. درمان افسردگی در هر دوره سنی اهمیت زیادی دارد اما عدم درمان آن در دوره نوجوانی مشکلات بسیار زیادی ایجاد می‌کند. در این بخش برخی از این عوارض را بررسی می‌کنیم.

1- ابتلا به اختلالات دیگر

ابتلا به یک اختلال روانشناختی و عدم درمان باعث می‌شود تا فرد ریسک بیشتری در ابتلا به اختلالات دیگر داشته باشد. اختلالات دسته افسردگی، اضطراب و وسواسی ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند و ابتلا به هر کدام، خطر ابتلا به دیگران را افزایش می‌دهد. علاوه بر این اختلالاتی مثل اختلالات خواب، پرخوری عصبی، بی‌اشتهایی عصبی نیز در دختران بیشتر است.

2- بیماری‌های پزشکی

ابتلا به افسردگی خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را افزایش می‌دهد. بیماری‌های قلب و عروق، فشارخون، چاقی مفرط، بیماری‌های زوال عقل مثل آلزایمر و پارکینسون فقط برخی از این بیماری‌ها هستند.

3- سومصرف مواد یا الکل

نوجوانان مخصوصا نوجوانان مبتلا به اختلالات روانشناختی در معرض سومصرف مواد یا الکل هستند. این مشکلات سلامت روان باعث می‌شود تا فرد توانایی کمتری در مقابله با فشار همسالان برای تجربه مواد یا الکل داشته باشد و همینطور در صورت تجربه آنها، به احتمال بیشتری به آنها وابسته می‌شوند.

4- آسیب به خود

آسیب زدن به خود در نوجوانان مخصوصا در نوجوانان دختر مبتلا به افسردگی بسیار رایج است. نوجوانان دختر ممکن است با قصد و برنامه قبلی یا به دلیل بی‌توجهی به خود آسیب می‌زنند. یکی از علائم افسردگی در نوجوانان دختر افکار مزاحم مربوط به مرگ و خودکشی است که در کنار میل به آسیب زدن به خود می‌تواند منجر به تلاش برای خودکشی شود.

درمان افسردگی در نوجوانان دختر

افسردگی یکی از رایج‌ترین اختلالات روانشناختی است و مخصوصا در نوجوانان نرخ بسیار بالایی دارد اما از طرف دیگر، افسردگی بیشتر از هر اختلال دیگری با موفقیت درمان می‌شود. بیشتر از 90 درصد افراد مبتلا به افسردگی که سراغ درمان می‌روند، درمان می‌شوند.

رویکردهای درمانی مختلفی برای درمان افسردگی وجود دارد. رایج‌ترین و موثرترین رویکرد درمانی افسردگی، CBT یا شناخت رفتار درمانی است. در این روش درمانی، رفتار و افکار معیوب و ناسالم کشف و بررسی می‌شوند و برطرف می‌شوند.

در صورت نیاز ممکن است متخصص سلامت روان استفاده از دارو را پیشنهاد کند. دارودرمانی جزو درمان اصلی افسردگی نیست اما در صورتی که ناهنجاری در عملکرد مغز یا نوروترنسمیترها در تشدید علائم نقش داشته باشد، دارودرمانی ضروری است.

در درمان افسردگی نوجوانان دختر، حمایت خانواده نقش پررنگ و مهمی دارد. خانواده، مخصوصا والدین، بخش مهمی از زندگی نوجوان هستند و حمایت و همراهی آنها در پروسه درمان کمک زیادی به او خواهند کرد.

کلام آخر

نوجوانان دختر بیشتر از هر گروه سنی و جنسیتی دیگر به افسردگی مبتلا می‌شوند. با توجه به تاثیراتی که افسردگی بر جوانب مختلف زندگی دارد و حساسیتی که این دوره زمانی در زندگی فرد دارد، درمان آن اهمیت زیادی دارد.

منابع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/

https://www.charliehealth.com/post/teenage-girl-depression

https://childmind.org/