این روزها بحث برسر واردات گندم از دو کشور پاکستان و هند در حالی داغ شده است که شائبه واردات گندم از کشورهای دیگر که ممنوعیت آن در سال ۸۵ اعلام شده بود، باقی است.
سال ۸۵ دستور ممنوعیت واردات گندم از چند کشور جهان صادر شد. در آن زمان وزارت بازرگاني واردات گندم از برخي كشورها را به دليل وجود علف هرز قرنطينهاي و سياهك ناقص گندم ممنوع اعلام کرد.
معاون برنامهريزي و اقتصادي وزارت جهاد كشاورزي در نامهاي به وزارت بازرگاني گفته بود: واردات گندم از كشورهاي آفريقايي، عربستان، هند، پاكستان، افغانستان،عراق، بنگلادش، چين، ژاپن، تايلند،مالزي، برمه، اندونزي، نيوزيلند، تركيه، آمريكا و كانادا بدليل گزارش وجود علف هرز قرنطينهاي و سياهك ناقص گندم در مزارع گندم اين كشورها مورد موافقت سازمان حفظ نباتات كشور نيست. اما واردات گندم از ساير كشورها با رعايت شرايط قرنطينه مجاز است.
اما این روزها بحث برسر واردات گندم از دو کشور پاکستان و هند در حالی داغ شده است که شائبه واردات گندم از کشورهای دیگر که ممنوعیت آن در سال ۸۵ اعلام شده بود، باقی است. در آمار واردات گندم که از سوی اتاق بازرگانی صنایع و معادن ایران منتشر شده است، نام چند کشور ممنوعه واردات در آن به چشم می خورد. در ده ماهه نخست سال جاری، سوئیس، روسیه و هلند سه کشوری هستند که بیشترین حجم واردات گندم به ایران را تشکیل می دهند. در مجموع ۲میلیون و ۵۳ هزار دلار به ارزش ۲میلیارد و ۹۰۰میلیون تومان انواع فرآورده های گندمی اعم از دانه گندم سخت، گندم دامی و سبوس و آخال گندم از ۲۹ کشور جهان به مقصد ایران صادر شده است.
طبق آمار اتاق بازرگانی صنایع و معادن، از سال ۸۵ تا سال جاری، سال ۸۶ کمترین میزان واردات دانه گندم را داشتیم. در این سال نام هیچکدام از کشورهای فهرست ممنوعه واردات گندم به چشم نمی خورد. یک سال بعد از آن در سال ۸۷، واردات گندم سخت افزایش یافته و این افزایش در حالی رخ داد که نام دو کشور فهرست ممنوعه در بین کشورهای واردکننده دیده می شود.
در سال ۸۷، با وجود اینکه واردات گندم از دو کشور کانادا و آمریکا ممنوع اعلام شده بود که هر کدام به ترتیب رتبه نخست و سوم را از حجم واردات گندم تشکیل می دادند.
یکی دیگر از کشورهای لیست سیاه کاناداست. کانادا گرچه در سال جاری گندم هایش را به مقصد ایران صادر نکرده است اما در سال ۸۸ حدود ۵۰۰میلیون کیلوگرم گندم به ارزش ۱۶۰میلیون دلار گندم به ایران تحویل داده است. لازم به ذکر است که در سال ۸۸ کانادا سومین کشور صادرکننده گندم به ایران بود. در آن سال نیز نام ایالات متحده آمریکا در فهرست صادرکنندگان گندم به ایران به چشم می خورد. در سال ۸۸، کانادا و آمریکا هرکدام به ترتیب، ۵۸۰میلیون و ۱۱۹میلیون کیلوگرم گندم به ایران صادر کردند.
در سال ۸۹ نام مکزیک در کنار دو کشور دیگر لیست سیاه در واردات گندم دیده می شود. در آن سال، در حالی از مکزیک گندم به ایران وارد شد که از دو کشور دیگر یعنی چین و ترکیه دو کشور دیگر فهرست سیاه واردات گندم، واردات آرد و گندم انجام شد. واردات گندم از مکزیک تا سال ۹۰ نیز ادامه داشت.
در سال جاری از دو کشور لیست سیاه واردات گندم یعنی ایالت متحده آمریکا و ترکیه گندم به ایران وارد شده است. این اتفاق در حالی رخ داده است که نام گندم های این دو کشور پیش از این در ردیف گندم های الوده قرار گرفته بود. درحالی که امسال از این دو کشور واردات گندم انجام شد که از کشورهای هند، چین و ترکیه نیز واردات سبوس گندم صورت گرفته است.
پایان داستان واردات گندمهای آلوده و غیرآلوده به ایران مشخص نیست و اظهارات متفاوتی از سوی مسئولان برای واردات این محصول مطرح میشود. جای تعجب است که چگونه وقتی نام های چند کشور در فهرست ممنوعیت واردات قرار دارند، از آن کشورها واردات گندم صورت می گیرد؟