از دارویی به نام پودر او آر اس (ORS) برای ایجاد تعادل مایعات بدن، عملکرد طبیعی سلولها و ایجاد انرژی استفاده میشود. استفاده از آن عوارضی مانند تب، استفراغ، آلوپسی و اسهال هم دارد. محلول او ار اس (ORS) حاوی نمکهای خوراکی است و در واقع، برای کمبود الکترولیت بدن از آن استفاده میشود. در ترکیبات پودر او آر اس، کلرید سدیم، کلرید پتاسیم و سیترات سدیم وجود دارد. این محلول آبرسانی خوراکی در شکلها و نامهای مختلفی به بازار عرضه میشود. در این مقاله از نحوه عملکرد پودر او آر اس و نکات دیگر مربوط به آن، مانند عوارض و جایگزینها میگوییم.
اگر میزان مایعات از دسترفته از بدن، بیشتر از مقدار مایعات مصرفی باشد، کمآبی و نیاز به درمان دهیدراتاسیون به وجود میآید. عوامل متنوعی از جمله اسهال یا استفراغ باعث کمآبی بدن میشوند. اگر این وضعیت را به حال خود رها کنید، امکان دارد که با عوارض بسیار خطرناکی روبهرو شوید. بسیاری از عملکردهای بدن، وابسته به وجود آب کافی هستند. از پودر او آر اس برای جبران کمآبی بدن استفاده میشود. هدف از درمان با آبرسانی خوراکی، تکمیل سطح مایعات بدن است و معمولاً برای درمان کمآبی متوسط به دلیل اسهال یا استفراغ استفاده میشود. پودر ors برای ورزشکاران و تأمین انرژی هم کاربرد دارد. برای استفاده از آن، باید حتماً نظر دکتر گوارش را جویا شوید.
یادتان باشد که محلولهای آبرسانی خوراکی فقط باید با تجویز پزشک استفاده شوند. در صورت استفاده نادرست، ORS میتواند منجر به مسمومیت شود. اگر اسهال یا استفراغ زیادی داشتید، ابتدا با پزشک مشورت کنید. در بیشتر موارد، بزرگسالان سالم میتوانند با نوشیدن آب، آب گوشت و میوه یا نوشیدنیهای ورزشی، مایعات مورد نیاز بدن خود را تامین کنند. اما اگر پزشک اجازه دهد، مصرف او آر اس مجاز خواهد بود. در ترکیبات پودر او آر اس از مواد مختلفی شامل نمکها و موارد زیر استفاده میشود و برای همین در رفع کمآبی و تامین انرژی نقش مهمی دارد:
به طور دقیقتر، در ترکیب این پودر از کلرید سدیم، کلرید پتاسیم و سیترات سدیم هم استفاده میشود.
این محصول برای جایگزینی مایعات و مواد معدنی (مانند سدیم، پتاسیم) از دسترفته در اثر اسهال و استفراغ استفاده میشود. با وجود آن، جای نگرانی بابت کمآبی بدن وجود ندارد. بدن بدون مقدار مناسبی از مواد معدنی و مایعات نمیتواند عملکرد درستی داشته باشد. با تجویز دکتر اسهال، یعنی دکتر گوارش در زمان ابتلا به این بیماری، اقدام به مصرف پودر او آر اس کنید. سرخودانه دست به مصرف نزنید و یادتان باشد که شاید با سایر داروهای اسهال تداخل پیدا کند.
به طور کلی، کمآبی خفیف بدن را میتوان با مایعاتی مانند آب و آب گوشت رقیق درمان کرد. اما برای کمآبی متوسط، ORS بهتر است و علاوه بر آب، مقادیری گلوکز و الکترولیت را هم وارد بدن میکند. الکترولیتها حاوی موادی معدنی مانند پتاسیم و سدیم هستند. این ترکیبات جذب مایع را در دستگاه گوارش به حداکثر میرسانند. دستگاه گوارش متکی بر انتقالدهندههای سدیم-گلوکز (SGLTs) است که پروتئینهای حامل در سلولهای روده هستند. انتقالدهندهها به حرکت مواد در غشاهای اجزای بدن کمک میکنند. سدیم برای جذب مناسب به گلوکز نیاز دارد و به همین دلیل است که او ار اس حاوی گلوکز و سدیم است.
در محلول او ار اس از آب، گلوکز، سدیم، پتاسیم و سیترات استفاده میشود. اینها میتوانند آب از دسترفته بدن را جبران کنند، انرژی مورد نیاز سلولها را در اختیارشان بگذارند و به جذب سدیم لازم برای بدن کمک کنند. سدیم الکترولیت مهمی است که سطح آب و املاح بدن را متعادل میکند. پتاسیم هم در عملکرد بهتر عضلات کاربرد دارد و سیترات در تنظیم ph خون نقش مهمی ایفا میکند؛ در واقع، تنظیم اسیدی و قلیاییبودن آن را به عهده دارد.
متخصص گوارش و کبد پزشکی است که به بررسی مشکلات و بیماریهای مربوط به دستگاه گوارش و کبد میپردازد. پزشکان متخصص در حیطه گوارش به مشکلات اندامهایی توجه دارند که در فرایند بلع و دفع کاربرد پیدا میکنند. سیستم صفراوی بدن هم که صفرا و آنزیمهای گوارشی را به رودهها میرساند، از سوی دکتر گوارش و کبد مورد مطالعه قرار میگیرد. پزشکان با تخصص در این زمینه، امکان استفاده از روشهای متنوعی مانند کولونوسکوپی جهت تشخیص وضعیت بیماران را پیدا میکنند. با آگاهی از اینکه تخصص گوارش چیست و چه حیطههایی را پوشش میدهد، در زمان بروز مشکلات مربوط به آن میتوانید بهموقع به متخصص مراجعه کنید.
در صورت مصرف بیش از حد پودر او آر اس، امکان بروز علائمی مانند از حالرفتن یا بروز مشکلات تنفسی وجود دارد. در این صورت، باید سریعاً با مرکز فوریتهای پزشکی یعنی اورژانس تماس بگیرید. مسمومیت ناشی از مصرف زیاد از حد یا همان اوردوز این دارو خطرناک است و باید فوراً پیگیری شود. با بهبود وضعیت، امکان مصرف غذاهای نرم و سبک مانند برنج، موز و سیبزمینی آبپز وجود دارد.
در زمان وقوع اسهال، اگر ORS در دسترس نباشد، میتوان آب، آبگوشت و/یا مایعات دیگر را مصرف کرد. نوشیدنیهایی با محتوای قند بالا، مانند آبمیوه یا نوشابه، توصیه نمیشوند، چون میتوانند اسهال را بدتر کنند. دقت کنید که دارویی برای جایگزینی او آر اس وجود ندارد. اما اگر دلیل مشکل اسهال یا استفراغ و موارد دیگر باشد، داروهایی در همین زمینهها به رفع اختلال کمک خواهند کرد. برای مثال:
برخی مطالعات نشان میدهند که پروبیوتیکها هم به بهبود اسهال و کمآبی بدن کمک میکنند.
موضوع آبرسانی به بدن اهمیت زیادی دارد. هرگز نباید بگذارید که بدن دچار علایم دهیدراتاسیون شود. اگر بنا به دلایل مختلف از جمله انواع اسهال، استفراغ یا ورزشکردن و…، بدنتان بیآب شده، باید مایعات از دسترفته را به آن برگردانید. موارد استفاده پودر او آر اس متنوع است. از آن برای تأمین انرژی هم استفاده میشود. یادتان باشد که اجازه استفاده از محلول او ار اس (ors) را بدون تجویز پزشک ندارید.
اهمیت الکترولیتها در بدن بسیار مهم است. بنابراین، حتماً برای تأمین آنها و کنترل آب بدن، نیاز به مشورت با متخصص دارید. برای استفاده از ors و جلوگیری از عوارض جانبی پودر او آر اس، حتماً نظر دکتر گوارش را جویا شوید. او میداند که تخصص گوارش چیست و با کنترل مایعات بدن و عملکرد ساختارهای مختلف بدن در این زمینه آشنا است. برای شناسایی بهترین متخصصان و آگاهی از اینکه او آر اس چیست و باید چقدر مصرف شود، به سامانه دکتردکتر مراجعه کنید. این پلتفرم اینترنتی راهی برای بررسی نظرات بیماران پیشین هر دکتر برایتان فراهم کرده و به شما کمک میکند تا بهشکل آنلاین از پزشک موردنظرتان نوبت بگیرید.
تشخیص و درمان بیماریهای گوارشی و اختلالات مرتبط با معده، کبد، پانکراس، روده کوچک و بزرگ، مجرای صفراوی و مری از وظایف متخصص گوارش و کبد است. این متخصص با استفاده از روشهای تشخیصی مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی معده، سونوگرافی و آزمایش خون، بیماریهایی مانند زخم معده، اسپاسم مری، رفلاکس معده، سندرم روده تحریکپذیر، ورم معده، کولیت روده، هپاتیت ویروسی، اسهال، سنگ کیسه صفرا، سیروز کبدی، سرطان کبد، کبد چرب و نارسایی کبدی را تشخیص داده و درمان میکند.
بیماریهایی مانند سرطان معده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونتهای گوارشی نیز از دیگر مواردی هستند که توسط دکتر گوارش و کبد در سایت نوبت دهی دکتردکتر(https://drdr.ir/) بررسی و درمان میشوند. این متخصصان با دقت و تخصص خود به بررسی و مدیریت بیماریهای پیچیده گوارشی پرداخته و به بیماران خود کمک میکنند تا سلامت خود را بازیابند.