یک استاد دانشگاه گفت:مردم به وعده‌های نامزدهای انتخاباتی و سفره خود نگاه می‌کنند و انتظار دارند پس از مشارکت در انتخابات شرایط بهتر شود و اگر تغییری صورت نگیرد حضور در پای صندوق‌های رای کاهش می‌یابد.
عبدالرضا نواح جامعه‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در خصوص کاهش میزان مشارکت در انتخابات طی سال‌های گذشته در کشور اظهار کرد: اگر از نظر جامعه‌شناسی سیاسی به این مسئله نگاه کنیم باید بررسی کنیم که کدام طیف‌ها کمتر پای صندوق‌های رای حاضر شدند. وی ادامه داد: در تحلیلی کلی و با در نظر گرفتن حضور عامه مردم، میزان مشارکت در انتخابات 92 حدود 65 درصد و در انتخابات 96 نیز حدود 50 درصد بود که اگر ابزار دقیق‌تری برای سنجش وجود داشته باشد باید بررسی کرد که سهم مشارکت زنان، جوانان و اقشار مختلف اجتماعی در این انتخابات چقدر بوده است.
مردم در انتظار تحقق وعده‌ها هستند
نواح با بیان اینکه یکی از دلیل کاهش میزان مشارکت بالارفتن سطح آگاهی و درایت مردم است، بیان کرد: سیاست‌های خارجی و داخلی موجود در دهه 90، به نفع مردم کار نمی‌کرد از این رو ساده‌ترین دلیلی که می‌شود در این خصوص ذکر کرد این است که مردم به وعده‌های نامزدهای انتخاباتی و سفره خود نگاه می‌کنند و وقتی می‌بینند که پس از شرکت در انتخابات شاهد تغییری در زندگی خود نیستند، انگیزه‌ای برای رای دادن ندارند. البته در دوم دوم انتخابات ریاست جمهوری 1403 تغییراتی حاصل شد.وی با اشاره به کاهش مشارکت در استان‌هایی نظیر کردستان، خوزستان و همچنین شهر تهران گفت: یکی از دلایل کاهش مشارکت دوقطبی شدن جامعه است. یک قطب جریان اصول‌گرا با یک رای ثابت و تعریف شده و سمتِ دیگر جریان اصلاح‌طلب و مردم عادی هستند و طیف دوم چون امیدشان را به تغییر از دست داده بودند، شاهد کاهش میزان مشارکت در انتخابات بودیم. عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز ادامه داد: در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری کمپین انتخاباتی آقای پزشکیان با بهره‌گیری از افراد باسابقه و خوش نام فعالیت بیشتری انجام داد، در عین حال وعده‌های خاصی از سوی این نامزد انتخاباتی به مردم داده نشد و صادقانه بیان کرد که باید برای انجام کارها از کارشناس استفاده کرد. البته در حال حاضر مردم منتظر هستند که ببینند اقدامات کارشناسی دکتر پزشکیان در زمینه اقتصادی و افزایش روابط بین‌الملل برای کاهش تحریم‌ها چیست و این مسئله به نوعی انگیزه مشارکت در انتخابات را بالا برد.
توجه به نسل جوان در برنامه نامزدها مشاهده نشد
نواح گفت: یکی دیگر از دلایل افزایش مشارکت نیز هراس از تبلیغات و ضدتبلیغاتی بود که علیه آقای جلیلی صورت گرفت که البته این نامزد ریاست جمهوری نیز برنامه‌ای برای رفع این هراس انجام نداد و به مسائلی مثل حجاب، تحریم‌ها و روابط بین‌الملل اشاره‌ای نکرد. عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به کاهش مشارکت نسل جوان و نسلی که به نام نسل Z  شناخته می‌شود در انتخابات گفت: یکی از راهکارها این است که ما باید برای فرهنگ مدنی جامعه فکری بکنیم. در حالی که حدود 70 سازمان و نهاد فرهنگی مشغول فعالیت هستند اما شرایط فرهنگی مناسبی در جامعه نداریم. وی با بیان اینکه نامزدهای ریاست جمهوری برنامه خاصی برای جوانان در مناظره‌های انتخاباتی نداشتند، گفت: در حال حاضر آگاهی جوانان ما از فضای مجازی تامین می‌شود و در حالی که از نظر  فیزیکی در جامعه ما هستند، اما از نظر روحی در دنیای دیگری سیر می‌کنند که باید برای این مسئله فکر جدی کرد چون واقعا نگران‌کننده است که نسلZ  متوجه ادبیات و گفتمان ما نیست و حساسیتی نسبت به سرنوشت جامعه ندارد. متاسفانه این نسل فراموش شده است و دچار یک رشد خودجوش پسامدرنیستی جهانی شده است. این استاد دانشگاه با بیان اینکه نسل جوان مورد بی‌توجهی قرار گرفته است، اظهار کرد: جوانان خوزستانی در حال حاضر چه امکانات تفریحی دارند؟ یک جوان زمانی ساخته می‌شود که از محیط خانه خارج شود و وارد جامعه شود و در یک جامعه سالم بتواند با هم‌نسل‌ها و هم‌سن‌های خود ارتباط داشته باشد، رشد کند و به عضوی از جامعه تبدیل شود.
اقدامات فرهنگی مشارکت را افزایش می‌دهد
وی ادامه داد: در انتخابات پیش‌رو خیلی از بی‌اخلاقی‌های انتخاباتی در رسانه ملی دیده شد. ما دارای یک جامعه مذهبی و اسلامی هستیم و با کشورهایی مثل امریکا که کاندیداهای ریاست جمهوری در دوران انتخابات و مناظره‌ها با ادبیات ساده‌تر و غیر سیاسی‌ترین با یکدیگر مواجه می‌شوند، تفاوت داریم. جامعه ما تحمل ادبیات و گفتمان نامناسب را ندارد. به عنوان یک جامعه شناس یکی از مشکلات اساسی در  جامعه را عدم تحمل افراد نسبت به یکدیگر می‌دانم.وی تصریح کرد: ما در جامعه دارای یک ارتباط موزاییکی و طولی بین افراد هستیم و هر کسی که بالاتر قرار گرفته، قدرت تحمیل بیشتر عقاید خود را دارد و کنشگری ارتباطی را به دعوا و تخاصم پنجر می‌کند‌.نواح با تاکید بر لزوم انجام کار فرهنگی در جامعه گفت: این اقدام باید از طریق نهادهای فرهنگی صورت بگیرد، همچنین ایجاد مکان‌های فرهنگی نظیر تفریحگاه‌ها برای تعامل و ارتباط مردم با یکدیگر ضروری به نظر می‌رسد.نواح در پاسخ به این سوال که تکلیف 60 درصدی که در انتخابات مشارکت نکردند چیست، اظهار کرد: من معتقد به این نیستم که عدم مشارکت در کشور نهادینه شده است. چند دلیل برای این عدم مشارکت وجود دارد. دلیل اول این است که هر شهروندی کاندیدای واقعی خود را داشته باشد و نه نامزد تحمیلی. به عقیده من دکتر پزشکیان نیز تا اندازه‌ای نامزد واقعی ما محسوب نمی‌شود. دیگر اینکه مردم به مسائلی نظیر قیمت دلار، نرخ تورم، ارزش پول ملی و همچنین میزان مالیاتی که به دولت پرداخت می‌کنند، نگاه می‌کنند.
مردم انتظار برخورداری از رفاه دارند
وی گفت: مردم انتظار دارند در ازای پرداخت مالیات خدمات و رفاه دریافت کنند. اما مردم خوزستان و به خصوص اهواز در ازای پرداخت مالیات چه خدماتی دریافت می‌کنند. شما به هر کلانشهری که سر بزنید شرایط بهتری نسبت به اهواز دارند و سال‌هاست  که خوزستان و خصوصا شهر اهواز از مزایای توسعه‌ی اقتصادی بهره ی چندانی ندارد.حال چگونه می‌توان انتظار مشارکت بالا از مردمی داشت که از پیش پا افتاده‌ترین امکانات رفاهی بی‌بهره هستند. نواح همچنین گفت: البته افرادی نیز که دارای وابستگی‌های سیاسی به خارج از کشور هستند پای صندوق‌های رای حاضر نمی‌شوند اما عمده کسانی که نیامدند دو دسته هستند یکی میانسالان که به مسائل اقتصادی و مشکلات معیشتی خود  نگاه می‌کنند و خود را جزو محذوفان جامعه تلقی می‌کنند  و دسته دیگر جوان‌ها هستند که فکر می‌کنند کسی برای آنها ارزشی قائل نیست و به خواستشان توجهی صورت نمی‌گیرد و اساسا فاقد زبان همدلانه با آنان هستند. این استاد دانشگاه با تاکید بر لزوم تغییر در سیاست‌های انتخاباتی در کشور اظهار کرد:  به نظر من این سبک از انتخابات در حال دیگر  جواب نمی‌دهد. در انتخابات اخیر همانطور که مشاهده کردیم مردم نامزدها را به 5=+1 یا مثلا 4=1 تقسیم‌بندی می‌کردند. وی یادآور شد: ما در انتخابات نباید به افراد و شخص رای دهیم بلکه باید به برنامه رای دهیم و در راستای تحقق این موضوع باید به دنبال تاسیس و  تشکیل احزاب شناسنامه‌دار و قوی باشیم که روال همه جای دنیا است تا هر ۴ سال به حزب و برنامه‌ای اقبال کنیم که تامین کننده.ی نیازهای واقعی مردم است و نه احزاب و گروه‌هایی که نه قادر به پیاده کردن وعده هایشان هستند و بلکه در توهم مضاعفی از باورهای ایدئولوژیکشان غرق شده‌اند.