در مهندسی عمران از بنتونیت جهت حفاری، فونداسیون، شمع کوبی، درزگیری و ضدآب کردن بتن و سیمان استفاده می شود. برخی مهندسین ساختمان از این ترکیب معدنی ارزان قیمت غافل شده و هزینه بالایی جهت استفاده از چدن و فولاد برای مرزبندی می پردازند. مهم ترین کاربرد بنتونیت در ساختمان سازی، ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطوح می باشد. به این ترتیب مقاومت سطوح در برابر فشار هیدرواستاتیک افزایش می یابد.

در ادامه بیشتر راجب نقش بنتونیت در صنعت ساختمان سازی صحبت خواهیم کرد.

کاربرد بنتونیت در ساختمان

بنتونیت یک نوع ماده معدنی است که در معادن بنتونیت ایران یافت می شود و در عمران جهت پی ریزی ها، در دیواره های سازه و دیواره های حائل، شمع کوبی، ساخت دوغاب و روان سازی مصالح ساختمانی کاربرد دارد. همچنیت در احداث تونل نیز از آن بهره برداری می شود.

شرکت سینا تولید در تعریف بنتونیت گفته است:

بنتونیت Bentonite نوعی خاک معدنی آتشفشانی و بسیار کاربردی می باشد که حداقل از ۸۵% خاک رس تشکیل شده است. ویژگی اصلی خاک بنتونیت این است که در صورت تماس با آب و مایعات متورم می شود. این ماده به لحاظ خاک شناسی دارای ساختمان آلومینوسیلیکاتی و غنی از مونتموریونیت ـ بدلیت بوده و ترکیبی از چندین کانی معدنی مختلف است. از لحاظ فیزیکی دارای دانه بندی های مختلف ، بي بو و سفيد مايل به کرم رنگ می باشد. در طبیعت ، نا خالصی هایی چون پتاسیم ، سدیم ، آلومینیوم و کلسیم دارد.

عنصر غالب در شبکه کریستالی بنتونیت ساختمانی، سدیم است. این نوع کانی در صنایع به عنوان ماده اولیه، چسباننده، سوسپانسیون، تولید کاشی های سیمانی، بتن و مصالح ساختمانی مقاوم در برابر آب کاربرد دارد.

بنتونیت سدیمی این قابلیت را دارد تا 15 برابر حجم خود منبسط شود. این خاصیت برای درزگیری و بستن منافذ در صنعت عمران بسیار مفید است. در صنعت ساختمان، بنتونیت سدیمی را با دوغاب ترکیب کرده و ملات بنتونیت می سازند. دوغاب نیز از ترکیب گل یا سیمان یا هر ماده جامد دیگر با آب به دست می آید. ملات بنتونیت در ساخت فونداسیون، جهت نگهداری یا آب بندی دیواره های گود و همچنین شمع کوبی سازه مورد استفاده قرار می گیرد.

بنتونیت ملات خودگیری است که سبب ایجاد خاصیت ضدآب شده و در خاک نرم و پیاده سازی محوطه دفن زباله نفوذ کرده و تاثیرات خود را می گذارد. ملات این ترکیب معدنی دارای خاصیت چسبندگی بالا بوده و پس از خشک شدن بسیار سخت و مقاوم می شود.

دیگر کاربرد بنتونیت در ساختمان، بالا بردن میزان استحکام و مقاومت در برابر رطوبت در بتن و روان شدن مصالح ساخت و ساز است. به نقل از سایت خانه بنتونیت ایران در رابطه با کاربرد عمده بنتونیت در مهندسی:

یکی از مصارف عمده بنتونیت در مهندسی سیویل تهیه بتون های پلاستیک است. اختلاط آن با سیمان یا بتون دوامی بیشتر از سنگ نسوز سخت بدان بخشیده و از ترکیدن آن جلوگیری می کند بتون پلاستیکی را برای ساختن دیوارهای غیر قابل نفوذ در استخر های بزرگ اب و همچنین در اطراف کارگاهای شیمیائی به کار می برند.

سایر کاربردهای رایج بنتونیت در ساختمان سازی و عمران شامل تزریق در پایه سدها، آب بندی استخرهای آبیاری، ممانعت از نشت آب از آبگیرها و آب بندها و تزریق پشت قطعات پیش ساخته بتنی حفاری مکانیزه می باشد. طبق بررسی ها چنان چه 1-2 درصد بنتونیت سدیم به سیمان پرتلند اضافه شود، کارایی آن افزایش یافته و جداشدگی کمتر رخ می دهد.

نحوه تهیه ملات بنتونیت

هدف از تهیه ملات بنتونیت، افزایش خاصیت هیدراته آن است. برای تهیه ملات، آب را کم کم به خاک بنتونیت اضافه می کنند تا گلوله نشود. بهتر است از آب تمیز و فاقد ناخالصی استفاده شود تا بهترین نتیجه حاصل شود. ملات بنتونیت هم به صورت یکجا و هم مرحله ای قابل آماده سازی و مصرف است. برای ترکیب پودر بنتونیت و آب، هم می توان از میکسر استفاده کرد و هم به صورت دستی این کار را انجام داد.

مقدار آبی که برای ژله ای شدن بنتونیت لازم است بستگی به نوع و کیفیت بنتونیت ساختمانی دارد. برای ایجاد یک ملات یکدست باید کانی با مقدار کافی هیدراته شود. در مهندسی عمران به ملات بنتونیت، دوغاب هم گفته می شود. دوغاب بنتونیت مانع از حرکت آب داخل خاک، شکاف ها و درزهای سنگ می گردد. با تزریق این دوغاب در شن های ساحلی مانع از جریان آب شده و از نفوذ آب استخر به دیواره ها جلوگیری می کنند. چنان چه ملات بنتونیت در ماسه تزریق شود، همچون سدی در مقابل آب عمل کرده و نیازی به دیواره سازی نخواهد بود.

قطعا پیش از شروع کار باید بنتونیتی با قابلیت جذب بالای آب، قدرت تورم پذیری زیاد، چسبندگی و پرکنندگی مطلوب بدون ضرررسانی به سطوح انتخاب کرد.

خرید بنتونیت ساختمانی

بنتونیت ساختمانی مرغوب باید از دانه بندی یکنواخت و همگنی برخوردار باشد. همچنین درجه خلوص و عیار بالایی داشته باشد. قطعا با انتخاب مراکز معتبر و شناخته شده فعال در این حوزه می توانید خرید مطمئنی داشته باشید.

زئولایف تولیدکننده انواع بنتونیت دانه بندی شده در گریدهای مختلف می باشد. همکاران ما در این مجموعه آماده ارائه مشاوره تخصصی رایگان در خصوص انتخاب بهترین محصول با توجه به کاربرد مورد نظر شما هستند.

کلام آخر

بنتونیت ساختمانی ترکیبی معدنی از جنس رس است که در صنعت ساختمان سازی جهت ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطوح مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این مهم ترین ترین کاربرد بنتونیت در ساختمان می باشد.