رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان بر ضرورت جلوگیری از آتش زدن بقایای مزارع گندم تاکید کرد و گفت: کشاورزان نباید به بهانه وجود کاه و کلش، سرمایه ملی را نابود کنند.
سید بهرام اندرزیان خاک را یکی از منابع پایه و اساس تولید غذا برای نسلهای مختلف بشر دانست و گفت: حفظ خاک توسط ما برای انتقال به نسل بعدی ضروری است و باید در نگهداری و حفظ آن کوشا باشیم تا نسلهای بعد بتوانند مواد غذایی تولید کنند.
وی اظهارکرد: خاک یک محیط زنده است و موجودات ریز و ذرهبینی با انجام فعالیتهای خاصی موجبات حاصلخیزی آن را فراهم میکنند؛ در واقع کود و عناصر غذایی که کشاورز به خاک میدهد توسط موجودات ذرهبینی فرآیندسازی و به شکل قابل استفاده برای گیاه تبدیل میشوند.
وی با تاکید بر اینکه حفظ این بقایا به افزایش ماده آلی خاک کمک میکند بیان کرد: با افزایش ماده آلی خاک، موجودات زنده درون خاک فعالیت مطلوبتری دارند که بهبود و اصلاح خاک را به همراه دارد و در سالهای بحران و کم آبی از تنش خشکی گیاه جلوگیری میشود.
آتش زدن خاک موجب مرگ خاک میشود
رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان ادامه داد: وقتی بقایای گیاه را آتش میزنیم با بالا رفتن دمای خاک، موجودات ذرهبینی درون آن از بین رفته و ضمن کاهش شدید حاصلخیزی خاک، موجب مرگ آن میشود.
اندرزیان با تاکید بر اینکه تشدید تنش خشکی و فشار بر گیاه در شرایط کمآبی به کاهش عملکرد و رشد محصول منجر میشود گفت: این در حالی است که آتش زدن بقایای گندم موجب آلودگی هوا شده و موجب بیماریهای تنفسی و بروز حساسیتها میشود.
وی به قانون هوای پاک اشاره و تصریح کرد: بر اساس ماده ۲۰ قانون هوای پاک، ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی و ماده ۴۵ قانون، حفاظت و حمایت از جنگلها و مراتع، آتش زدن بقایای مزارع جرم محسوب میشود و خاطیان میتوانند به جزای نقدی و حبس محکوم شوند.
رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان به کشاورزان توصیه کرد بر اساس دستورالعملهایی که توسط مراکز تحقیقات کشاورزی در استانها ترسیم شده و به صورت دوره آموزشی در مراکز خدمات کشاورزی دهستانها ارایه می شود توجه کنند و بقایای مزارع کشاورزی را مدیریت کنند.
اندرزیان مدیریت بقایای مزارع را ضروری دانست و گفت: کشاورزان میتوانند بعد از برداشت گندم، کاه را از مزرعه خارج و کلش را دیسک بزنند و با مصرف یک کیسه اوره در هکتار به پوسیده شدن بقایای گندم در خاک کمک کنند.
وی کشت مستقیم گیاه بعدی را یکی دیگر از روشهای مدیریت بقایای مزارع دانست و اظهارکرد: وقتی محصول برداشت شد میتوان کاه موجود را جداگانه به فروش رساند.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان با بیان اینکه آتش زدن مزارع موجب از بین بردن سرمایه کشاورز میشود خاطرنشان کرد: میتوان بعد ازبرداشت گندم، کشت مستقیم ماش یا کنجد انجام داد؛ کلش باقی مانده ضمن سایهاندازی گیاه مانع از بین رفتن و خشک شدن زودتر خاک میشود و به جوانهزنی و رشد گیاه نیز کمک میکند.
اندرزیان با تاکید بر اینکه نباید به بهانه وجود کاه و کلش به سرمایه ملی ضربه بزنیم بیان کرد: آتش زدن کاه در مزارع در دنیا منسوخ شده و فقط در ایران و برخی کشورها متداول است که باید در این خصوص فرهنگسازی شود چرا که کشاورز نباید راحتترین کار را انتخاب کند.
در خاک مرده هیچ گیاهی رشد نمیکند
وی تاکید کرد: وقتی موجودات زنده خاک از جمله کرم و میکروارگانیسمها بر اثر آتش زدن از بین میروند تا عمق ۲۰ سانتیمتری خاک از بین میرود و بیش از یکسال طول میکشد تا خاک به حالت اول بازگردد؛ با ادامه این رویه برای سالهای متمادی، ممکن است خاک هیچوقت به حالت اول باز نگردد و بمیرد.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان تصریح کرد: خاک مرده با هیچ کود یا نهادهای موجب گیاه نمیشود البته در کشتهای بعدی آسیبهای خاک تا حدی جبران میشود ولی هیچگاه به حالت اولیه باز نمیگردد.
هر ساله بعد از برداشت گندم از مزارع، کشاورزان خوزستانی اقدام به آتش زدن بقایا و کاه و کلش از سطح مزارع میکنند که مشکلات زیست محیطی فراوانی در منطقه ایجاد میکند.
