تاریخ انتشار: ۰۸ بهمن ۱۳۹۱ - ۲۰:۵۴
کد خبر: ۲۸۱۱۲
نسخه چاپی ارسال به دوستان ذخیره
آبادان در قاب انقلاب اسلامی
مهرداد معماری
دهه فجر ؛ یادبود انقلابی است  است که آوازه اش در چشم بره زدنی تمام عالم را گرفت و برای نخستین بار ؛ طرح ایجاد حکومتی اسلامی مبتنی بر ارزش های واقعی اسلام ناب را در ادبیات سیاسی جهان مطرح نمود. مردم بیدار ایران ؛ فارغ از تفاوت های قومی و زبان و دین و مذهب ؛ در به ثمر رسیدن انقلاب به رهبری حضرت امام خمینی ( ره ) نقش داشتند و اگر وحدت کلمه و ایمان به خدا و رهبری خردمندانه امام ( ره) نبود هیچگاه صبح پیروزی را نمی دیدیم و دیده بر آفتاب استقلال ؛ آزادی و جمهوری اسلامی نمی گشودیم.

در پیروزی انقلاب اسلامی علاوه بر سه عامل اصلی که نام برده شد ؛ عوامل دیگری نیز تاثیر گزار بوده اند. از جمله ی این عوامل موثر می توان به نقش صنعت نفت بعنوان اصلی ترین منبع تهیه و تدارکات رژیم شاهنشاهی اشاره نمود. صنعت نفت به طور عام و پالایشگاه نفت آبادان به طور ویژه در تسریع بخشی سقوط حکومت شاهنشاهی نقش بسزایی داشتند. امام خمینی(ره) همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی به كاركنان و كارگران صنعت نفت فرمودند: شما برادران بودید كه در اعتصابات خودتان در مقابل رژیم طاغوتی ایستادید و نهضت را پیش بردید و اسلام را تقویت كردید.

صنعت نفت و انقلاب

پالایشگاه نفت آبادان

در شرایطی كه پایه‌های حكومت پهلوی به لرزه در آمده بود و شاه ایران ساده لوحانه در مقابل درخواست تداوم چتر حمایت بیگانگان بر كشور، وعده صادرات نفت به آنها می داد؛ نفتی ها مهم ترین و منسجم ترین تشكل اعتراض آمیز خود را با اعتصاب كاركنان صنعت نفت اهواز و آبادان در نیمه پاییز 1357 شكل داده بودند.اعتصاب كاركنان و كارمندان صنعت نفت، رفته رفته فضا و رنگ و بوی انقلابی یافت و اعتراضات صنفی تبدیل به خروشی سراسری همگام با ملت ایران ، رژیم شاه را بیش از پیش وحشت زده و نگران كرد.

در روزهای میانی پاییز 57 بود كه دولت برای خنثی كردن اعتصاب دست به اقدامی عجیب زد و با دعوت از بازنشستگان و به كار گیری نظامیان، قصد داشت تولید نفت خام را از سر گیرد، اما این تاكتیك دولت كارگر واقع نشد و تنها نتییجه حاصل آن بود كه بخش هایی از تاسیسات به واسطه عدم آشنایی نظامیان با نحوه كار آنها دچار آسیب و از كار افتادگی شد.

عدم از سرگیری تولید نفت، علاوه بر تحمل فشارهای نظامی رژیم شاه، مستلزم پذیرش تبعات فراوانی از جمله پیامدهای تبلیغی بلند گویان دولتی علیه كاركنان انقلابی صنعت نفت بود. به طوری كه نقل است كه می گویند رییس جمهور وقت آمریكا در گفت و گوی كوتاه تلفنی با محمد رضا پهلوی به صراحت گفته بود:"Cut oil, Cut live"!

سایت و محوطه پالایشگاه نفت آبادان در ساعات آغازین روز 16 دی 1357 سرشار از فریاد آزادی خواهانه كاركنان نفت بود كه فریاد می زدند: "صادرات نفت هرگز، تولید فقط برای مصرف داخلی"؛ پس از آن بود كه دولت مجبور شد برای تامین بنزین به واردات روی بیاورد .

با قطع صادرات نفت، حكومت شاه تنها ابزار قدرتی خود را از دست داد و سرانجام با ناتوانی در سركوب خشم معترضان، تنها راه چاره شاه فرار در 26 دی ماه 1357 بود كه ضربه مهلك را بر پیكر نحیف دربار پهلوی وارد كرد. به این ترتیب با ورود امام خمینی (ره) در 12 بهمن ماه به ایران، روز 22 بهمن 57 فجر انقلاب روزی نو را در تاریخ انقلاب اسلامی رقم زد و با كوتاه كردن دست بیگانگان، نفت ملی شد.

نمایی از آبادان قدیم

سینما رکس و انقلاب

حکایت سینما رکس آبادان از جمله ی  فجیع ترین حادثه ی سال های انقلاب بود. شهر آبادان با برخورداری از بزرگترین پالایشگاه خاورمیانه در آن سال ها ؛ با جمعیتی در حدود نیم میلیون نفر از جمله شهرهایی بود که مورد توجه ی خاص دربار بود بطوری که مسوولان این شهر نه از سوی مدیران کل در اهواز که مستقیما از سوی وزارت خانه ی متبوع و یا حتا دربار شاهنشاهی انتخاب می شدند.تمام این ها باعث شده بودند که فضای عمومی شهر آبادان در سال های 56 و پیش از آن شکل و شمایلی فرنگی و اروپایی داشته باشد و کمتر نشانه هایی از تظاهرات نظیر آن چه در دیگر شهرها دیده می شد ؛ دیده بشود. با این وجود به دلیل نزدیکی آبادان به عراق و کویت که از مراکز نقل و انتقال اعلامیه های امام (ره) در سال های اخیر از خرداد 42 به بعد بود ؛ عملا به محل آمد و شد روحانیون مبارز و روشنفکرانی مبدل شده بود که مرتبا جلسات خاص انقلابی برگزار می نمودند اما همانگونه که گفته شد آن شور و نشاط انقلابی همانند دیگر شهرها کمتر دیده می شد که البته با عنایت به فضای کاملا کنترل شده مناطق خاص و ویژه نظیر آبادان ؛ غیر منطقی نیز نبود.

آتش سوزی سینما رکس آبادان و کشتار بی رحمانه ی تماشاگران این سینما ؛ شوک غیرقابل توصیفی در بین مردم این شهر و بعد در سراسر کشور ایجاد کرد که پس از پیروزی انقلاب و تشکیل دادگاه صالحه در محل سینما نفت ( تاج ) این شهر پرده ازجنایات رژیم ستمشاهی برداشت .نتیجه آن شد که نقش مردم آبادان در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی پر رنگ تر شد تا در کنار جنبش عظیم کارکنان صنعت نفت این شهر ؛ برای همیشه در تاریخ ثبت شد. گرچه برخی تلاش نمودند تا جنایت 28 امرداد1357 را بر گردن انقلابیون بیاندازند اما تنها با یکی دو معادله ساده می توان دریافت که عمّال رژیم سفّاک پهلوی  مجریان آن تصمیم شیطانی بودند. رژیم می دانست که آبادان ؛ بواسطه ی استراتژیک بودن و وجود پالایشگاه بزرگش می بایست به شکلی ویژه اداره و کنترل بشود و به همین منظور نیاز داشت تا بی آن که بهانه ای به دست کارگران پالایشگاه و مردم بدهد حضور تمام عیار نظامی و امنیتی خود را در آبادان به نمایش بگذارد تا از این طریق راه را بر انقلابیونی که درصدد سوق پالایشگاه به سوی اعتصابی فراگیر بود ببندد. واقعه سینما رکس آبادان نه تنها رژیم  شاهنشاهی را بیمه نکرد که حتی پایه های آن حکومت  غیر مردمی را نیز لرزاند تا جایی که برخی جماعت خاموش در آبادان و دیگر شهرهای ایران به پا خواستند و رژیم پهلوی را درگیر مشکلات عدیده نمود.

:
:
:
آخرین اخبار