ایسنا/خوزستان درس دادن، کار سختی است؛ حالا تصور کنید معلم مرزی‌ترین مدرسه استان خوزستان در مرز شلمچه هستید؛ شلمچه‌ای که هنوز که هنوز است بعد از گذشت ۳۵ سال از پایان جنگ تحمیلی، هنوز شبیه همان روزهای جنگ مانده است.

"به خرمشهر خوش آمدید، جمعیت ۳۶ میلیون نفر!" تابلوی ابتدای ورودی شهر با این عنوان دیده می‌شود. نشانی مدرسه را از کارشناس آموزش و پرورش خرمشهر می‌گیریم، لبخند می‌زند و می‌گوید: "هیچ مدرسه و دانش‌آموزی در خرمشهر نمی‌بینید مگر اینکه محروم باشد.

از شهر خارج می‌شویم و به هنرستان دخترانه شهدای شمخانی در نقطه مرزی شلمچه می‌رسیم؛ مدرسه نوساز است و خیرین امکانات خوبی تدارک دیده‌اند. حدود یک سال از افتتاح آن در نقطه صفر مرزی ایران و عراق می‌گذرد. به گفته مدیر آموزش و پرورش خرمشهر و معلمان، این مدرسه مرزی‌ترین مدرسه خوزستان و ایران است، دقیقا در مرز شلمچه.

حدود ۶۰ دانش‌آموز دختر دارد که از روستاهای اطراف می‌آیند و یک دانش‌آموز هم از خرمشهر؛ دانش‌آموزانی که عموما محروم هستند. در بدو ورود، مدیر مدرسه خوش آمدگویی می‌کند و یک به یک کلاس‌ها را به ما نشان می‌دهد. مدرسه نوساز است و به گفته کارشناس اداره آموزش و پرورش خرمشهر خیرین تجهیزات خوبی برایش تدارک دیده‌اند تا جایی که از مدارس شهر خرمشهر وضعیت به مراتب بهتری دارد.

خاتون طبیشی مدیر مدرسه دخترانه مرزی شلمچه از تلاش‌هایش برای راه‌اندازی و تجهیز آن می‌گوید: خوشحالم این مدرسه ساخته شد؛ خیلی از بچه‌های این منطقه بعد از کلاس ششم به خاطر نبود مدرسه در این نزدیکی و شرایط فرهنگی، ترک تحصیل می‌کردند اما حالا خیلی‌ها می‌توانند اینجا ادامه تحصیل بدهند و هنری بیاموزند که دست کم در آینده از آن درآمدی داشته باشند.

دغدغه مشترک معلمان منطقه؛ ترک تحصیل دخترها

وی ادامه داد: امسال حدود شش نفر از دانش‌آموزان، یا به خاطر ازدواج و یا هر موضوع دیگر بعد از ثبت‌نام ترک تحصیل کردند. هر چه قدر تماس گرفتم و خواهش کردم که به مدرسه برگردند، فایده‌ای نداشت.

طبیشی با اشاره به تلاش برای جذب دانش‌آموزان در ابتدای راه‌اندازی مدرسه مرزی شلمچه افزود: شرایط دختران اینجا را می‌دانم با توجه به اینکه مدرسه شهریورماه سال گذشته به ما تحویل داده شد، زمان زیادی برای ثبت‌نام بچه‌ها نمانده بود. تمام تلاشم را برای آمادگی مدرسه به کار گرفتم تا دختران این منطقه بعد از پایه ششم درس را رها نکنند و در عوض هنری یاد بگیرند. 

مدیر هنرستان دخترانه مرز شلمچه گفت: این مدرسه خیرساز است و به این دلیل، تمام تجهیزات را خیرین تهیه کرده‌اند و حتی برای رشته خیاطی نیز پارچه خریده‌اند تا کسی به خاطر شرایط مالی، ترک تحصیل نکند. مشکل اساسی من اولیا هستند و توی کَت‌شان نمی‌رود که اجازه ادامه تحصیل بدهند اما دانش‌آموزان علاقه زیادی دارند. دانش‌آموزی داشتیم که والدینش اجازه تحصیل به او نمی‌دادند و برای مدتی از مدرسه خارج شده بود اما با تلاش معلمش به درس بازگشت و حالا همان دانش‌آموز، همکار ما است و خودش هم معلم است.

حس و حال تدریس در مرزی‌ترین مدرسه

فاطمه مزرعه، معلم تصویرسازی و جلوه‌های ویژه مدرسه مرزی دخترانه شلمچه است که سابقه تدریس ۵ ساله دارد.

وی درباره شرایط تحصل دانش‌آموزانش در این رشته خاص گفت: در شهر، بیشتر دانش‌آموزان سیستم کامپیوتر و تجهیزات لازم برای این رشته را دارند اما اینجا نه. در نتیجه، قطعا تدریس برای من در شهر راحت‌تر بود اما اینجا صبر و انرژی بیشتری نیاز دارد و چون بیشتر دانش‌آموزان امکاناتی در خانه ندارند، مجبورم دوباره همان مطالب قبلی را توضیح بدهم و برای تدریس، زمان بیشتری نیاز است، در حالی که در شهر و مناطق برخوردارتر این گونه نیست.

وی ادامه داد: رشته بچه‌های من تصویرسازی و جلوه‌های ویژه است و توقع ندارم بدون ایراد باشند چون امکانات خاصی ندارند که در خانه و بعد از تدریس تمرین کنند بنابراین زمان بیشتری برای رفع اشکال به بچه‌ها می‌دهم. اتفاقا این بچه‌ها علاقه و استعداد بیشتری دارند اما تنها مشکل‌شان نداشتن کامپیوتر در خانه است؛ تعداد کمی از این بچه‌ها امکانات دارند.

مزرعه درباره سختی کارش گفت: مسیر رفت و آمد از مدرسه به خانه خیلی دور نیست اما به خاطر موقعیت و شرایط، پیدا کردن وسیله حمل و نقل هر روز به اینجا سخت است. سال گذشته در هنرستانی در خرمشهر تدریس می‌کردم که قطعا کار کردن آنجا راحت‌تر بود اما ما به عشق بچه‌های این مناطق محروم، سختی را با جان می‌خریم.

وی ادامه داد: در سطح شهر بیشتر خانوادها تحصیل کرده‌اند و می‌توانند به بچه‌هایشان کمک کنند اما اینجا هم امکانات کمتر است و هم سواد خانواده‌ها عمدتا کمتر است. اینجا تمام کار آموزش از صفر تا صد با معلم است.

این معلم مدرسه مرزی شلمچه گفت: بعضی از بچه‌ها را که درسشان نسبت به بقیه بهتر است، در طرح همیارمعلم شرکت داده‌ام تا به هم کلاسی‌هایشان کمک کنند.

وی افزود: بازار کار برای این بچه‌ها در خدمات کامپیوتری و دفاتر تبلیغاتی است؛ همیشه به آن‌ها توصیه می‌کنم که پرس و جو کنند و پروژه‌هایی در سطح شهر بگیرند تا به درآمدزایی برسند.

ساخت مدرسه مرزی، دختران را از ترک تحصیل نجات داد

سهیلا غانمی‌زاده، معاون مدرسه مرزی شلمچه نیز سابقه ۱۸ سال تدریس در مدارس دخترانه را دارد.

وی نیز درباره مدرسه‌شان گفت: این مدرسه، مرزی‌ترین دبیرستان دخترانه خوزستان و اولین دبیرستان در شلمچه است. بعضی خانواده‌ها به دلیل فقر مالی و بعد مسافت، در نهایت اجازه می‌دادند که بچه‌ها تا دوره راهنمایی درس بخوانند و همین مشکل، امکان ترک تحصیل را بیشتر می‌کرد اما ساخت این مدرسه، دختران این منطقه را از ترک تحصیل نجات داد.

غانمی‌زاده افزود: در مدرسه دخترانه مرز شلمچه سه رشته مدیریت خانواده، خیاطی و کامپیوتر به خاطر نیاز بچه‌ها تدریس می‌شود. وجود هنرستان برای منطقه خیلی بهتر از دبیرستان با رشته‌های نظری است. در هنرستان به بچه‌ها هنر و مهارت یاد می‌دهیم که در نهایت به آینده‌شان کمک می‌کند.

دسترسی محدود بچه‌ها به امکانات

زینب ابراهیمی، معلم رشته خیاطی با ۱۴ سال سابقه کار در آموزش و پرورش خوزستان است.

او نیز درباره کارش با دختران ساکن منطقه مرزی گفت: یک سال است که در این مدرسه مرزی به بچه‌ها رشته خیاطی تدریس می‌کنم. فاصله محل زندگی از محل کارم دور است اما شوق یاد دادن به بچه‌های محروم این منطقه، کار را آسان کرده است.

وی افزود: بچه‌های این منطقه که عموما از روستاهای اطراف می‌آیند خیلی با استعداد هستند و ایده‌های خیلی خوبی دارند اما در مضیقه مالی هستند و با توجه به فاصله نسبت به شهر، نمی‌توانند وسایل مورد نیاز برای درس را تهیه کنند اما مدیر مدرسه ما وسایل را تهیه می‌کند و خیلی در تکاپو است. ما نیز با این شرایط کنار می‌آییم تا به بچه‌ها فشار وارد نشود.  

این معلم مدرسه مرزی شلمچه ادامه داد: ساخت مدرسه در این منطقه مرزی، به بچه‌ها خیلی کمک کرده است. با توجه به مسائل فرهنگی و متعصب بودن برخی از خانواده‌ها، با ادامه تحصیل بچه‌ها در شهر یا مناطق دورتر مخالف بودند و ممکن است دانش‌آموز به این دلیل ترک تحصیل کند. خوبی این مدرسه در مرز شلمچه، ادامه تحصیل دختران است.

ابراهیمی گفت: اینجا بچه‌ها علاوه بر اینکه خیاطی یاد می‌گیرند، درآمدزایی هم دارند. البته نه تنها در رشته خیاطی، بلکه در رشته کامپیوتر هم بچه‌ها کارگرافیکی انجام می‌دهند و درآمد دارند. از خیرین بابت تجهیز این تنها مدرسه مرزی کار و دانش تشکر می‌کنم؛ کار بسیار بزرگی است و امکانات خوبی داده‌اند، البته هنوز کامل نیست و امیدواریم ادامه پیدا کند. 

گزارش از: فاطمه سعدیان - خبرنگار ایسنا