محمدعلی نیکخواه بهرامی در سالگرد پسرش از حجب و حیا و ویژگیهای آیدین حرف زد. از اینکه حقش بود زودتر به تیم ملی دعوت شود.
سالن بسکتبال آزادی در هر زمان که به خود مسابقهای می بیند، میزبان یک مهمان ویژه نیز هست. مهمانی که خود بسکتبالی نبوده اما سهم بزرگی در این رشته دارد. کسی که دو ملی پوش بزرگ به بسکتبال ایران معرفی کرد. دو ملی پوشی که دست سرنوشت یکی از آنها را گرفت اما دیگری همچنان برای ایران میدرخشد. محمدعلی نیکخواه بهرامی پدر صمد و آیدین است که همیشه در گوشه شرقی سالن آزادی مینشیند و رقابتهای لیگ به خصوص بازیهای پسرش، صمد را نگاه میکند. برای گرامی داشت یاد آیدین نیکخواهبهرامی با این استاد دانشگاه به گفت و گو نشسته و از بسکتبال ایران پرسیده است.
پدر صمد نیکخواه بهرامی درباره بسکتبال معتقد است که پس از مرگ پسرش دچار افت شده و درجا میزند و درباره آیدین نیز از جای خالیاش می گوید.
*از مهمان های همیشگی بازی ها هستید. مهمان ویژه ای که میان تماشاگران می نشیند.
سعی میکنم در اکثر بازیهایی که در تهران برگزار میشود حضور داشته باشم و عملکرد صمد را بببینم. به هر حال لذت میبرم، چرا که صمد به یک جایی رسیده و نسبتا (باخنده) خوب بازی میکند. از بازی کردنش خوشم میآید چراکه میداند باید چه کار کند. او سالها بازی کرده و حالا میخواهد در میدان بهترین باشد.
* اما خشن بازی میکند.
نه صمد خشن نیست. حالت بازی او اینگونه است. خشونتهایش هم برای حریف نیست و برای هم تیمیهایش است. او میخواهد همه مثل خودش باشند. او سالها بازی کرده و زمانی که همتیمیهای جوانش اشتباههایی که نباید انجام دهند را تکرار میکنند، اعصابش به هم میریزد. او موفقیت میخواهد و برای آن مبارزه میکند. البته برایش فرقی هم ندارد چه باشگاه باشد چه تیم ملی، به دنبال مبارزه است. میخواهد برای ایران بهترین باشد.
* صمد درون میدان با صمد خارج از میدان تفاوت زیادی دارد؟
بله. او در میدان اینطور است. خیلی تمرین و حداکثر توانش را هزینه میکند. اذیت هم میشود. بعد از هر مسابقه تمام بدنش زخم است. یا خون میآید یا سرخ شدهاست. البته طبیعت ورزشی چون بسکتبال چنین است.
* حالا که مهرام ضعیفتر هم شده کار صمد دشوار است.
بله. او به گونهای هم بازیکن و هم مربی است. حالا که سیاست باشگاه این است که از جوانها استفاده کند ملیپوشهای اصلی باید جور دیگران را هم بکشند. هماکنون که تیمها را میبینم مهرام ضعیفترین است.
* البته ضعیفترین تیم در میان مدعیان.
بله. در بین مدعیان مهرام ضعیفترین تیم است. البته با آمدن بازیکن خارجی جدید شرایط بهتر شده اما وقتی عملکرد دیگر بازیکنان را میبینم شاهد پیشرفت نیستیم. پسرفت داشتهاند. به نظرم مهرام در هفتههای اول بهتر بود. حالا شاید کمی خسته بودند.
* در کل بسکتبال را در این چند سال چگونه دیدید؟
2 سال است که چیزی نشده و در جا میزنیم. در یک مقطعی رشد خوبی داشتیم و قهرمانی آسیا، حضور در المپیک و جام جهانی را تجربه کردیم اما به یکباره شاهد افت بودیم. به نظرم بسکتبال بعد از آن اتفاق که برای آیدین افتاد شروع به افت کرد.
* میتوان ناکامی در قهرمانی آسیا در سال گذشته را هم به عنوان آخرین نقطه سقوط معرفی کرد؟
فکر نمیکنم. آن شکست یک اتفاق بود که بازیکنان مقصر نبودند. البته آنجا نبودم که بخواهم نظری بدهم و تلویزیون هم چند مسابقه را نشان داد. فکر میکنم مربی نتوانست به خوبی تیم را هدایت کند.
* با صمد صحبت نکردید؟
نه. زمانی که شکست میخورد اگر با او صحبت کنم عصبانی میشود. آنها کار خودشان را کردند اما مربی مقصر بود.
* فکر میکنید بچیروویچ میتواند کاری انجام دهد؟
نمیدانم سال آینده چه نتیجهای میگیرد. تا امروز عملکرد خوبی داشته است. با آن تیم شکسته در کاپ آسیا نمایش خوبی داشت. زمانی گذشته و باید منتظر باشیم تا نتایج مشخص شود. به نظرم او هم به زمان نیاز دارد.
* پدربزرگ هم شدهاید. صمد بعد از پدر شدن فرق کرده است؟
نه همان صمد است. کمی خانواده دوستتر شده که دلیلش تولد دخترش است.
* پنجمین سال درگذشت پسرتان است. اگر اجازه بدهید از آیدین بپرسیم. صمد همیشه از جای خالی برادرش حرف میزند. شما چه احساسی از نبودن آیدین دارید؟
پنجمین سال نبودنش است اما از نظر من او نرفته است. آیدین همیشه هست. همیشه فکر میکنم به یک مسافرت ورزشی رفته به همین دلیل تفاوتی احساس نمیکنم. جایش همیشه خالی است اما احساسش میکنم.
* آرامتر از صمد بود. حتی در زندگی؟
هر دو جایگاه خاص خودشان را دارند. آیدین و صمد منحصر به فرد هستند و نمیتوانند جای هم باشند. زجری که میکشیدم زمانی بود که برابر هم بازی میکردند و باید یکی از آنها برنده میشد.
* کدام بهتر بود؟
نمیتوان گفت. یک عده معتقد بودند آیدین بهتر است و عدهای دیگر از صمد تعریف میکردند. هر دو قدرت خاص خود را داشتند. هر دو خوب بودند. صمد پست سه بازی میکند و آیدین سه و چهار بود. به همین دلیل آیدین چیزهایی داشت که بیشتر برای تیمش موثر بود. اما اذیتش میکردند.
* چرا؟
هیچ وقت او را راحت ندیدم. همیشه اذیتش میکردند. او بازی خاص خودش را داشت، به همین دلیل آزار میدید. ویژگیاش پرتاب سه امتیازی بود اما به او اجازه اقدام نمیدادند.
* یک مثال بزنید.
برای یک دوره از رقابتهای تیم ملی جوانان بود که به اردو دعوت شد، چنین مشکلی را تجربه کرد. در زمان آقای غضنفری یک مربی خارجی داشتیم که مربی بسکتبال نبود. او مربی دوومیدانی بود. به آیدین میگفت پرتاب سه امتیازی نداشته باش و پاس بده. آیدین هم میگفت شگرد من پرتاب سه امتیازی است و به همین دلیل کار خودش را میکرد.
*به همین دلیل خیلی دیر وارد تیم ملی شد؟
آیدین حجب و حیای زیادی داشت. حقش نبود که اینقدر دیر انتخاب شود. به نظرم از همان سالهایی که صمد وارد تیم ملی شد، او هم باید دعوت میشد. همیشه نفر سیزدهم بود و خط میخورد اما هیچ وقت ناراحت نبود. به یاد دارم یک دفعه به جای فرد دیگری دعوت شد اما به مسئولان گفت که فلانی را ببرند.
* اما آیدین در انتخابی المپیک پکن همه چیز را ثابت کرد.
بله. در آن رقابتها بهترین نمایش را داشت. فوقالعاده بود. اگر زودتر دعوت میشد تیم ملی نتایج بهتری میگرفت.
* شما خانوادهای دانشگاهی بودید. چطور شد که دو پسر شما وارد ورزش حرفهای شدند؟
صمد و آیدین هم ورزش را دوست داشتند و هم تحصیل را. در درس ضعیف نبودند و کم نداشتند. نظر من این بود که هم بازی کنند و هم درس بخوانند. آنها نشان دادند در ورزش میتوانند پیشرفت بیشتری داشته باشند.
* رشته تحصیلی آنها نیز تربیت بدنی بود.
بله، نظر خودم این بود در رشته تربیت بدنی تحصیل کنند. فکر میکردم پس از سالها ورزش میتوانند در این رشته موفق باشند. آیدین در دانشگاه هم خوب بود. معتقدم اگر آنها به سمت تحصیل میرفتند بازهم موفق بودند چرا که آیدین از نفرات ممتاز دانشگاه بود. هماکنون صمد هم تحصیلش را ادامه میدهد. ابتدا برایش دشوار بود اما روز به روز کارش در دانشگاه روان شد. اینطور که میشنوم جزو دانشجویان ممتاز است.