خوزستان همواره به عنوان خاستگاه نیشکر معروف بوده و بارها اعلام شده که این استان از بهترین فضا و آب و هوا برای پرورش نیشکر، برخوردار است زیرا آب و هوا و خاکی مستعد برای پرورش این محصول استراتژیک دارد اما در شرایط کنونی که شوری آبهای رودخانههای خوزستان بسیار زیاد شده، معدن شیرینی دوام نیاورده و به نوعی صدایش درآمده است.
کاهش 15 درصد تولید شکر
در روزهای گذشته برداشت نیشکر از مزارع خوزستان آغاز شد. رفتهرفته میزان تولید شکر و کاهش آن نسبت به سال گذشته و کمبود تولید مشخص میشود اما آنچه در شرایط کنونی از مزارع نیشکر برمیآید، رشد بسیار کم نیشکر در مزارع استان است که به گفته مدیر عامل شرکت کشت و صنعت امام خمینی این موضوع به دلیل شوری آب رودخانه اتفاق افتاده است.
ناصر مجدی در این باره توضیح میدهد: همه ساله میزان رشد ساقههای نیشکر از نظر ارتفاع به 240 سانتیمتر میرسید اما امسال رشد این محصول در خوزستان و در مزارع کشت و صنعت امام خمینی به کمتر از 190 سانتیمتر رسیده است.
وی خاطرنشان میکند: گیاه نیشکر تنها میتواند تا میزان شوری 1.7 زیمنس را تحمل کند این در حالی است که اکنون شوری آب رودخانه به 2.1 زیمنس در حال حاضر و 2.3 زیمنس در تابستان میرسد که اوضاع را برای رشد این گیاه سودآور بسیار بحرانی کرده است.
این مسئول با اشاره به اینکه میزان کشت نیشکر در مزارع کشت و صنعت امام خمینی نسبت به سال گذشته تغییری نداشته است، تاکید میکند: میزان سطح زیر کشت در مقایسه با سال گذشته تغییر چندانی نکرده است ولی پیش بینی میشود که میزان تولید شکر بین 15 تا 17 درصد کاهش یابد.
مجدی میافزاید: با چنین اتفاقی بیش از 150 میلیارد ریال به دلیل شوری آب رودخانه به کشت و صنعت امام خمینی خسارت وارد شده است که البته رقمی مشابه با سایر شرکتهای کشت و صنعت است.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت امام خمینی تاکید میکند: اگر شور شدن آب رودخانهها همچنان ادامه داشته باشد مشخص نیست در سالهای آینده چه بلایی سر کشت و صنعتها و تولیدکنندگان شکر در خوزستان میآید و باید برای این مشکل چارهاندیشی کرد.
بر اساس آمار موجود در خوزستان، در سال گذشته با کاهش 12 درصدی میزان تولید شکر در خوزستان مواجه بودیم که امسال با شواهد موجود این میزان پنج تا هفت درصد افزایش یافته است و زنگ خطر برای تولید نیشکر و اشتغال موجود در این بخش در خوزستان به صدا در آمده است.
حل مشکل انتقال آب
شاید بسیاری از کارشناسان دلایل شوری آب را به سد گتوند و وجود سازند گچساران در این سد ارتباط دهند ولی نماینده مردم اهواز در مجلس معتقد است که شوری آب رودخانه به دلیل کاهش چشمگیر دبی آب به دلیل انتقال از سرشاخههای کارون است.
سید شکرخدا موسوی در این باره میافزاید: بارها برای این مسئله تذکر دادهایم ولی توجهی به این مسئله نشده است و در شرایط کنونی تنها شاهد وخامت اوضاع در بخش آب خوزستان هستیم.
وی با اشاره به اهمیت صنعت شکر و نیشکر در خوزستان تاکید میکند: علاوه بر اشتغالزایی که در این صنعت وجود دارد تولید شکر در این شرکتها میتواند باعث خودکفایی کشور باشد و به این دلیل باید از شرکتهای تولید کننده این محصول استراتژیک حمایت بیشتری شود.
موسوی یادآور میشود: کاهش چشمگیر دبی رودخانه باعث شده مشکلات زیادی برای کشاورزان و کشت و صنعتهای خوزستان به وجود آید و در این خصوص بارها به وزیر نیرو تذکر داده شده است.
دز شورتر از کارون
آمار موجود حاکی از آن است که میزان شوری رودخانه دز در سالهای گذشته رشد صعودی داشته است و در این سالها بیش از 18 درصد شور شده است به طوری که بسیاری از کاربریهای کشاورزی و اکوسیستم در حاشیه این رودخانه تغییر اساسی کرده است. رودخانه کارون نیز از این شرایط مستثنا نیست و وضعیتی مشابه دارد. سدسازیها و انتقال آب از سرشاخههای کارون و انتقال بین رودخانهای در خوزستان برای بهبود شرایط کیفیت آب رودخانه از عوامل چنین اتفاق ناگواری است که عواقب آن در خوزستان دامن بسیاری از صنایع به ویژه کشاورزی را گرفته است.
اتفاقی که در شرایط کنونی کمر نیشکر را خم کرده و شاید در ماههای آتی عواقب و اثرات آن بر اشتغال و بیکاری سایهای سنگین بیندازد و روز به روز بر جمعیت بیکاران خوزستان بیفزاید.