به گزارش فارس، سازه‌های آبی شامل 13 اثر تاریخی است که به اصطلاح «منظومه آبی» شوشتر نام نهاده می‌شود و به دلیل منحصر به فرد بودن در لیست آثار تاریخی یونسکو جای گرفت، این آثار در همه بخش‌های شهرستان شوشتر به نحوی کاملا مهندسی شده توزیع شده و کارکردی بسیار پیچیده و حساب شده دارند.

 *وضعیت اورژانسی آثار تاریخی

یک دوستدار میراث فرهنگی درباره آثار تاریخی شوشتر می‌گوید: توجه به آثار تاریخی شوشتر روز به روز کاهش می‌یابد و به این دلیل مشکلات زیادی برای مردم این شهرستان به وجود آمده است.

احمد شمس آبادی می‌افزاید: از زمانی که آثار شوشتر در فهرست جهانی به ثبت رسید همه پروژه‌های مرمتی آثار تاریخی شوشتر متوقف شد و مردم از این بابت ناراضی هستند.

وی وضعیت بسیاری از آثار تاریخی شوشتر را در شرایط کنونی بحرانی توصیف کرده، می‌گوید: می‌توان وضعیت آثار تاریخی شوشتر را اورژانسی دانست. اما اورژانسی که هیچ کس برای درمان آن اقدام نمی‌کند.

شمس آبادی تاکید می‌کند: آثار تاریخی در شوشتر به نوعی مانع پیشرفت شهر شده‌اند و نه میراث فرهنگی خود برای آبادانی آثار تاریخی اقدامی انجام می‌دهد و نه اجازه می‌دهد که مردم برای آبادی شهر خود اقدامی انجام دهند.

وی می‌گوید: در شرایط کنونی مرمت پل لشکر متوقف شده است و پل گرگر نیز پس از سه سال از تخریب و ریزش، همچنان مسدود است؛ اینها تنها گوشه‌ای از وضعیت نابسامان آثار تاریخی شوشتر است.

*گوش شنوایی برای هشدارها نیست

یک دوستدار میراث فرهنگی در این باره می‌گوید: بارها در مجامع مختلف نسبت به بحرانی بودن وضعیت آثار تاریخی شوشتر هشدار دادیم ولی در این باره هیچ توجهی نشد.

محمدباقر محب زاده می‌افزاید: مکرر اعلام کردیم  پل گرگر در وضعیت نابسامانی است اما فرماندار وقت در سال‌های 87 و 88 بارها سخنان دوستداران میراث فرهنگی را نپذیرفت و اکنون همگان به دیده خود شاهد تخریب روز به روز این آثار گرانبها هستند.

وی تصریح کرد: آب رفته به جوی باز نمی‌گردد، در این شرایط تنها باید تلاش کرد که آثار تاریخی به وضعیت قبل از ثبت جهانی باز گردد و فرافکنی و انداختن توپ در زمین دیگران و شانه خالی کردن از بار مسئولیت در زمینه حفظ و مرمت آثار، ره به جایی نخواهد برد.

*کاش شوشتر ثبت جهانی نمی‌شد

نماینده مردم شوشتر در مجلس شورای اسلامی معتقد است: نابسامانی وضعیت آثار تاریخی شوشتر از زمانی که به ثبت جهانی رسید آغاز شد و به این دلیل مردم بارها اعلام کردند که ای کاش آثار تاریخی شوشتر به ثبت جهانی نمی‌رسید.

حجت الاسلام سید محمد سادات ابراهیمی می‌افزاید: مردم شوشتر تاثیری از ثبت جهانی در شهر ندیده‌اند و به این دلیل همیشه از این موضوع گلایه‌مند هستند.

وی می‌گوید: میزان اعتبارات در سازمان میراث فرهنگی بسیار کم است مثلا در سال‌جاری در بودجه، این سازمان هیچ اعتباری نداشته است و هیچ پروژه‌ای به مجلس برای اجرا پیشنهاد نکرده است.

سادات ابراهیمی می‌افزاید: مردم انتظار دارند که آثار تاریخی شوشتر روز به روز در وضعیتی بهتر و معرف تمدن این شهرستان باشد ولی در شرایط کنونی هر بازدید کننده‌ای از شوشتر تنها شاهد ویرانی در این بخش است.

*وعده‌های خاک خورده

سادات ابراهیمی با اشاره به وعده‌های رئیس جمهور  می‌گوید: در جشن ثبت جهانی آثار تاریخی شوشتر که با حضور رئیس جمهور، 42 سفیر و اعضای کابینه در شوشتر برگزار شد رئیس جمهور دستور اختصاص اعتباری ویژه را برای آثار تاریخی شوشتر صادر کرد ولی این دستور هنوز پس از سه سال محقق نشده است.

نماینده مردم شوشتر تاکید می‌کند: بارها درباره وضعیت نابسامان آثار تاریخی شوشتر هشدار داده‌ایم اما مسئولان سازمان میراث فرهنگی دید تعاملی در امور ندارند و تنها برای شهرستان شوشتر مانع ایجاد می‌کنند.

*فقط حفاظت اضطراری

مدیر پایگاه سازه‌های آبی تاریخی شوشتر می‌گوید: در سال جاری اعتباری برای حفاظت اضطراری آثار تاریخی شوشتر در اختیار پایگاه سازه‌های آبی تاریخی شوشتر قرار گرفته است.

امین محمود زاده می‌افزاید: در سال جاری همه آثار ثبت جهانی به نحوی حفاظت اضطراری می‌شوند و برخی از آثار نیز در اولویت قرار دارند.

وی تاکید می‌کند: آثاری مانند پل شاه علی، بند میزان، بند ماهی‌بازان و ... به دلیل وضعیت بسیار بد در اولویت مرمت و حفاظت قرار دارند.

محمود زاده خاطر نشان می‌کند: برای رفع مشکل در آثار تاریخی و جذب اعتبار تلاش داریم تا این اعتبار به بهترین وجه جذب و مرمت آثار به بهترین صورت انجام شود.

*اعمال قانون حرف اول را می‌زند

مدیر پایگاه سازه‌های آبی تاریخی شوشتر با رد هر گونه مشکل از ناحیه آثار تاریخی در ساخت و ساز و عمران شهری، می‌افزاید: تنها در بخش ارائه پاسخ به استعلام‌ها بر اساس نقشه حریم آثار تاریخی عمل می‌کنیم و در این باره هیچ حب و بغضی در کار نیست.

محمود زاده تاکید می‌کند: در صورتی که در اعمال قانون کوتاهی کنیم نهادهای نظارتی وجود دارد که با ما برخورد بسیار شدید می‌کنند.

وی می‌افزاید: نقشه حریم پایگاه سازه‌های آبی تاریخی شوشتر تدوین شده است و در تلاش هستیم تا این نقشه بار دیگر بازنگری شود.

*آثار تاریخی شوشتر؛ ساکت و ویران

شاید سه سال از ثبت جهانی آثار تاریخی شوشتر گذشته باشد ولی گرد سه هزار ساله بر چهره آثار ثبت جهانی شده شوشتر نشسته است. ویرانی روز افزون آثار تاریخی از طرفی و مخالفت با مردم برای ساخت و ساز در سطح شهرستان شوشتر از طرف دیگر موانعی برای شهروندان ایجاد کرده است.

این یک قانون است که اگر انتفاعی از محدودیت‌ها برای انسان حاصل نشود، جامعه محدودیت را بر خواهد داشت. برای آثار تاریخی نیز چنین است. اگر ثمره و نتیجه آثار تاریخی در شهری تنها محدودیت، ویرانی، عقب افتادگی و خمودگی برای شهر باشد، مردم خود آن آثار را ویران می‌کنند.

گزارش/ مجتبی نارنج پور