پروژه متروی اهواز پس از مساله بدعهدی شرکت پیمانکار و مشکلات مالی که جزء جدایی ناپذیر این پروژه بوده، این بار با چالش معوقات کارگری روبرو شده که مشکلات بسیاری برای کارگران طرح ایجاد کرده است.

13 سال پیش که کلنگ پروژه قطار شهری اهواز بر زمین زده شد، مجریان نوید روزهایی در آینده نزدیک برای کاهش بار ترافیکی در شهر اهواز را دادند اما تنها ثمره آن تاکنون کنده کاری های سطح شهر در نقاط مختلف، هدر رفت مبالغ هنگفت و البته بدهی 16 ماهه کارگران فعال در این پروژه بوده است.

پروژه متروی اهواز از نیروگاه زرگان در شمال شرقی اهواز شروع می‌شود و پس از عبور از میدان ‌های اصلی شهر، در منطقه بقایی در جنوب غربی اهواز به انتهای مسیر خود می‌رسد. طول این مسیر بر اساس مصوبه شورای عالی ترافیک کشور 23 کیلومتر و شامل 24 ایستگاه است. این پروژه به دو فاز دسته بندی و فاز نخست آن از فرودگاه تا مصلی همراه با 6 ایستگاه تعیین شده است. 

در طول 13 سال گذشته یکی از مهم ترین معضلات این پروژه کش و قوس های بسیار در پرداخت حقوق کارکنان شرکت کیسون (پیمانکار پروژه قطار شهری اهواز) بوده است به طوریکه به گفته کارگران این شرکت درحال حاضر پرداخت حقوق آنها 16 ماه به تعویق افتاده است.

یکی از کارگران این شرکت با تاکید بر تعویق در پرداخت حقوق 16 ماه گذشته گفت: کارکنان شرکت کیسون در ابتدا حدود 2هزار نفر بودند اما درحال حاضر به 190 نفر کاهش یافته اند. این درحالیست که با کارگران اخراجی هم تسویه حساب نشده است.

وی با اشاره به توقف پروژه قطار شهری اهواز ادامه داد: شرکت کیسون و کارفرما اختلافاتی دارند که همین اختلاف سبب ضربه به کارگران شده است. درواقع کارگران قربانی این اختلافات هستند.

این کارگر شرکت کیسون خاطر نشان کرد: کارگران با مشکلات مالی مواجه شده اند بسیاری از آنها خودرو و وسایل زندگی خود را برای گذران زندگی فروخته اند و بسیاری دیگر در هزینه های معیشتی روزمره خود در مانده اند.

دبیر اجرایی خانه کارگر خوزستان اگرچه از مشکلات میان کارگران و پیمانکار پروژه قطار شهری اهواز خبر ندارد اما می گوید: بنا بر یک تفکر غلط شرکت های پیمانکاری به محض بروز مشکلات مالی اقدام به اخراج کارگران خود می کنند درحالیکه بروز چالش ها ناشی از نبود مدیریت صحیح است.

قربان درویشی با اشاره به مغفول ماندن سرمایه گذاری بر روی نیروی انسانی ماهر ادامه داد: کارگران شرکت کیسون باید شکایت خود را به اداره کار ارائه دهند تا رای مقتضی صادر شود و پس از آن درصورت محکوم شدن شرکت ، واحد اجرای احکام شرکت کیسون را ملزم به پرداخت مطالبات می کند.

وی با انتقاد از شورای اشتغال و کمیسیون کارگری استان گفت: این شورا ضعیف عمل می کند زیرا برنامه ریزی ها برای ایجاد شغل مناسب نیست، در ابتدا باید برای حفظ اشتغال فعلی تلاش کرد و بعد به فکر اشتغال جدید بود.

مدیرعامل سازمان قطار شهری اهواز ضمن تایید به تعویق افتادن حقوق 16 ماهه این کارگران اظهار داشت: این پروژه از ابتدای سال جاری تاکنون متوقف شده است.

شهرام شاهین زاده ادامه داد: اختلافاتی با پیمانکار پروژه داریم که برای حل در شورای عالی فنی کشور مطرح شده است. 

وی با طرح این مطلب که پروژه ظرف چند روز آینده مجددا فعال می شود گفت: پروژه قطار شهری تا اسفند سال گذشته فعال بود در این مدت 2.5 کیلومتر ریل گذاری و یک کیلومتر عملیات حفاری تونل انجام شد.

شاهین زاده با بیان اینکه یکبار برای همیشه این اختلافات باید حل شود تصریح کرد: قرار است منابع مالی به پیمانکار داده شود و شرکت نیز پس از آن مکلف به اولویت قراردادن حقوق کارگران است.

مدیرعامل سازمان قطار شهری اهواز چندی پیش نیز درخصوص آخرین وضعیت متروی اهواز با اشاره به اینکه گام نخست از خط اول متروی اهواز تا پایان سال 97 به بهره برداری نمی رسد گفت: اگر در بهترین شرایط ، منابع مالی این پروژه تامین شود به یک دوره 18 ماهه برای بهره برداری زمان نیاز داریم.

شاهین زاده با بیان اینکه تکمیل گام نخست از خط اول متروی اهواز به 6هزار میلیارد ریال نیاز دارد افزود: امسال برخلاف سال های گذشته در بند 13 مجوز بانک مرکزی ، بانک های عامل از تضمین اصل و سود اوراق مشارکت منع شده که این امر به شدت رغبت سرمایه گذاران را کاهش داده به طوری که با وجود 2 دوره صدور اوراق مشارکت هیچ سرمایه گذاری حاضر به خرید این اوراق نشد. 

مشکلات مالی پروژه قطار شهری اهواز و اختلاف بین کارفرما و پیمانکار این شرکت مساله جدیدی نیست و تاکنون کارگران بارها قربانی این مساله شده اند. رییس شورای شهر اهواز چندی پیش در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در همین خصوص اظهار داشت: در قطار شهری مشکل منابع مالی وجود دارد و همه درباره وضعیت مالی شهرداری هم اطلاع دارند. چالش بزرگی که ما پیدا کردیم ادعای پیمانکار بود. قرار داد بر اساس EPC یعنی ارایه خدمات مهندسی، تامین کالا و ساخت و اجرا است، اکنون بحث شده و پیمانکار ادعا کرده که ما حجم کار را اضافه کرده‌ایم.

محمدجعفر فلسفی با اشاره به اینکه پروسه مباحث حقوقی و فنی مترو اهواز هم سبب شده که کار با مشکلاتی مواجه شود یادآور شد: ادعای پیمانکار مبنی بر رقم بسیار بالایی بود و پیمانکار می‌گوید که یکهزار و 850 میلیارد ریال طلبکار هستم.

پروژه متروی اهواز درگیر مشکلات ریز و درشت بسیاری است که پیش از این به بخشی از آنها از جمله ایجاد گره های ترافیکی در شهر توسط سازه های نیمه کاره، استهلاک تاسیسات و تجهیزات بکار رفته شده و بد عهدی های شرکت پیمانکار پرداخته شده است اما درحال حاضر مساله مهم زیر پا گذاشتن حقوق کارگرانی است که بیش از یکسال و چهار ماه از آخرین حقوق پرداختی به آنها می گذرد. بی شک تسریع در تکمیل فازهای این پروژه در کنار تزریق منابع مالی، بکارگیری نقشه راه مشخص و تعهد پیمانکار، نیازمند وجود کارگرانی است که انگیزه لازم برای ادامه کار را داشته باشند.