حدود یک ماه پیش پیش و در نیمه تیرماه بود که شبانه دود غلیظی شهرهای خوزستان را فرا گرفت. مردم اهواز، هویزه، سوسنگرد و برخی دیگر شهرها در خانه‌هایشان بودند که بوی دود را احساس کردند ولی منشاء دود مشخص نبود.

فردای آن شب مشخص شد که بخش عراقی تالاب هورالعظیم دچار آتش‌سوزی شده و با وزش باد به سمت کشور ما دود شهرهای مرزی خوزستان و اهواز را فرا گرفته است.

هورالعظیم، تالاب مرزی و مشترک بین کشورهای ایران و عراق است که علاوه بر گستردگی در چندین شهر مرزی خوزستان از جمله هویزه و دشت‌آزادگان، بخش عمده این تالاب در عراق قرار دارد.

با گذشت چند روز و تداوم انتشار دود و ادامه آتش‌سوزی در هورالعظیم و در پی آن ایجاد مشکلات تنفسی برای مردم شهرهای مرزی، مسئولان خوزستان بر آن شدند تا خود آستین بالا بزنند و آتش را خاموش کنند.

به این منظور با هماهنگی وزارت کشور، وزارت امور خارجه و وزارت دفاع ایران، دو فروند بالگرد و یک فروند هواپیمای آبپاش در چندین مرحله به کانون‌های آتش‌سوزی در کشور عراق اعزام شدند. پس از آن در 3 مردادماه اعلام شد که آتش در بخش عراقی هورالعظیم مهار شده است. با این وجود کیامرث حاجی‌زاده، مدیرکل مدیریت بحران خوزستان، همان روز گفت که به دلیل گرمای هوا امکان آتش‌سوزی مجدد وجود دارد.

یکی دو روز نگذشته بود که دوباره دود شبانه در اهواز و شهرهای مرزی پیچید و فردای آن روز از سوی اداره‌کل محیط زیست خوزستان به استناد تصاویر ماهواره‌ای، شعله‌ور شدن مجدد آتش در بخش عراقی هورالعظیم تایید شد.

اکنون آن سوی مرز عرصه‌ای طبیعی و باارزش همچنان در آتش می‌سوزد و دودش این سوی مرز به چشم مردم هویزه و اهواز می‌رود.

شهر مرزی هویزه نزدیک‌ترین منطقه خوزستان به کانون آتش‌سوزی هورالعظیم در کشور عراق است. مردم این شهر در گفت‌گو با ایسنا از پیامدهای انتشار دود در شهرشان می‌گویند.

یک تعمیرکار کولر که در بازار هویزه مغازه دارد، در این بار می‌گوید: وضعیت دود در شهر هویزه نسبت به 20 روز پیش بهتر شده است اما هنوز شب‌ها دود در شهر می‌پیچد. با وجود اینکه به پزشک مراجعه کرده‌ام اما آثار آن هنوز وجود دارد. دیگر ریه‌هایمان خراب شده...

وی با اشاره به مشکلات تنفسی که با انتشار دود برایش به وجود آمده، ادامه می‌دهد: تا حالا هیچ سابقه ای از آلرژی یا آسم یا بیماری تنفسی دیگری نداشته‌ام اما حالا دود در حلق‌مان ما را مریض می‌کند.

عادل مری‌پور هم که به همراه دختر کوچکش برای خرید به بازار آمده، می‌گوید: اوضاع هویزه خیلی بد است و بچه‌هایمان به سختی نفس می‌کشند. قبلا فقط گرمای هوا بود و روزها مشکل داشتیم اما حالا که شب‌ها دود می‌آید دیگر شب و روز آسایش نداریم. با این وضعیت چطور بچه‌هایمان می‌توانند بیرون بروند؟

وی ادامه می‌دهد: با انتشار دوباره دود، باز هم مشکل تنفسی پیدا کرده‌ایم و حالمان بدتر شده است. دود شب‌های گذشته با همان شدت دفعه قبل بود.

مری‌پور می‌گوید: در این مدت یک بار توزیع ماسک در سطح شهر از طریق هلال احمر انجام شد اما از مسئولین می‌خواهیم که به داد مردم هویزه برسند.

حسین ساکی، سبزی‌فروش جوان بازار هویزه هم می‌گوید: سه شب پیش وضعیت دود خیلی بد بود اما دیشب کمی بهتر بود. از ساعت 10 شب تا نزدیک صبح همه شهر را دود می‌گیرد و مردم و مخصوصا بچه‌ها نمی‌توانند از خانه بیرون بروند.

وی افزود: اول صبح دود خیلی غلیظ است و اصلا نمی‌توانم سبزی برای فروش بیاورم. حتی رفت و آمد مردم در شهر کمتر شده و در درآمد من هم تاثیر دارد.

عاطفه ساعدی، همسر آقای ساکی هم به کودک نوزادش اشاره می‌کند و می‌گوید: بچه‌ام از قبل آسم دارد و این دود بسیار برایش خطرناک است.

وی می‌گوید: از نظر تامین دارو مشکلی نداریم اما مراکز درمانی خیلی شلوغ هستند و کسانی که وضعیت حادی دارند مجبورند به سوسنگرد یا اهواز بروند. اینجا رسیدگی خوب نیست و حتی برای کوچک‌ترین مورد باید به شهرهای بزرگ‌تر برویم.

شریف سویطی جوان اهل هویزه هم می‌گوید: وضعیت مراکز درمانی شهر را ببینید. هلال احمر به ما ماسک داده است اما ماسک مشکل دود را حل نمی‌کند. من تنگی نفس دارم و همیشه ماسک به همراه خود دارم تا همین که دود وارد شهر شد از آن استفاده کنم ولی حالم بسیار بدتر از قبل شده است.

وی ادامه می‌دهد: من لیزرکار هستم و شب‌ها کار می‌کنم. با وجود دود، دید بسیار کم شده است و اصلا نمی‌توانم کار کنم و شب‌ها چشمهایم سوزش دارد.

مرد مسنی هم که در بازار کاسبی می‌کند، می‌گوید: روزها دود کم است و از ماسک استفاده نمی‌کنم اما وقتی دود هست تنگی‌نفس می‌گیرم. به همین دلیل دکتر رفتم و دارو گرفتم.

مهدی ساکی اهل هویزه که نجات‌گر هلال احمر است، هم می‌گوید: انتشار دود از حدود ساعت 10 شب شروع می‌شود و تا اول صبح ادامه دارد. هلال احمر ماسک‌هایی داده است تا هنگام انتشار دود بین مردم توزیع کنیم.

وی ادامه داد: دیگر کسی شب‌ها نمی‌تواند بیرون برود. فعلا برای خود من مشکلی از نظر تنفسی پیش نیامده است اما اطرافیانم مشکل تنفسی پیدا کرده‌اند. حتی یکی از دوستانم ریه‌اش مشکل پیدا کرده و برای درمان به تهران مراجعه کرده است.

در یکی از مراکز درمانی هویزه در نیمه روز خبری از بیماران تنفسی نیست. با این حال جوانی که به این مرکز مراجعه کرده، می‌گوید: در روز کسی دچار مشکل تنفسی نمی‌شود و معمولا مراجعه‌کنندگان شب وقتی دود منتشر می‌شود، دچار مشکل می‌شوند و به مراکز درمانی می‌آیند.

وی ادامه داد: مادرم و برادرزاده‌ام با وجود اینکه سابقه بیماری تنفسی نداشتند، فقط به دلیل همین دود مشکل تنفسی پیدا کرده‌اند.

ماجد مری‌پور، مدیر شبکه بهداشت و درمان هویزه، در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به وضعیت شهر پس از انتشار دود می‌گوید: دو مرکز درمانی به صورت شبانه‌روزی در هویزه و شهر رفیع از توابع این شهرستان فعالیت می‌کنند. همچنین اتوبوس آمبولانس در منطقه مستقر شده است.

وی در خصوص اقدامات درمانی انجام شده هم می‌گوید: اکسیژن‌تراپی و نصب دستگاه نبولایزر برای کمک به تنفس بیماران، برخی از اقدامات درمانی هستند که برای شهروندان انجام می‌شود.

مدیر شبکه بهداشت و درمان هویزه با بیان اینکه در بین مراجعه‌کنندگان با مشکل تنفسی ناشی از انتشار دود کودکان 6 ماهه و 9 ماهه هم بوده‌اند، بیان می‌کند: کودکان، زنان باردار و سالمندان بیشتر در معرض خطر هستند که جهت پیگشیری از طریق بروشور و بنر اطلاع‌رسانی انجام شد. همچنین نسبت به توزیع ماسک اقدام کرده‌ایم.

مری پور عنوان می‌کند: کمبود خاصی در زمینه درمان وجود ندارد اما اقدامات درمانی موقتی هستند و باید مشکل تالاب هورالعظیم حل شود.

وی با اشاره به طولانی شدن مدت آتش‌سوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم و انتشار دود در هویزه می‌گوید: از ماه گذشته تاکنون در مجموع حدود 154 نفر از مردم شهرستان هویزه و شهر رفیع به دلیل انتشار دود به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند که به صورت سرپایی درمان شده‌اند.

مدیر شبکه بهداشت و درمان هویز می‌گوید: در مرحله نخست آتش‌سوزی و انتشار دود در مجموع مراجعه‌کنندگان شهرستان هویزه هر شب حدود 14 تا 15 نفر بودند. اکنون با آتش‌سوزی مجدد در نقطه دیگری از تالاب  و تغییر جهت دود طی سه شب گذشته مراجعه کننده‌ای با عارضه تنفسی در شهر رفیع نداشته‌ایم اما در این بازه زمانی تعدادی از مردم هویزه به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند.

مری‌پور در خصوص خدمات‌رسانی به بیماران در مراکز درمانی گفت: فضای فیزیکی مراکز درمانی کم است اما با توجه به اینکه مراجعین با عارضه تنفسی بیشتر در شب‌ها مراجعه می‌کنند، ازدحامی وجود ندارد. در مرکز درمانی هویزه 14 تخت وجود دارد و با وجود اتوبوس آمبولانس تقریبا می‌توانیم حدود 30 بیمار را به صورت همزمان پوشش دهیم.

آن سوی مرز، نیزارهای هورالعظیم می‌سوزند و این سوی مرز ستاد مدیریت بحران خوزستان هشدار می‌دهد که وزارت خارجه باید عراق را برای خاموش کردن آتش هور پای کار بیاورد.

معاون دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در خوزستان با بیان اینکه امکان شکایت ایران از عراق در صورت عمدی بودن آتش‌سوزی هورالعظیم وجود دارد، می‌گوید که در صورتی که آتش‌سوزی هورالعظیم عمدی باشد و مستنداتی در دست داشته باشیم و به وزارت خارجه ارائه کنیم، وزارت خارجه می‌تواند در این خصوص علیه کشور عراق شکایت کند.

از طرف دیگر مدیرکل مدیریت بحران خوزستان از پیگیری برگزاری نشست با کشور عراق در خصوص تعیین تکلیف وضعیت تالاب هورالعظیم خبر می‌دهد و می‌گوید: باید هر دو کشور ایران و عراق نسبت به رهاسازی آب در هورالعظیم اقدام کنند.

با همه این حرف‌ها، هور هنوز در آتش است و خوزستان در دود.