معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آب سازمان آب و برق خوزستان با اشاره به کاهش 70 درصدی ذخایر سدهای استان، گفت: آورد رودخانه های خوزستان 63 درصد کاهش داشته است.
مصطفی شبه یکشنبه اظهار داشت: آورد رودخانه های استان در سال آبی جاری نسبت به آمار طولانی مدت 63 درصد و نسبت به سال گذشته 40 درصد کاهش داشته است.
وی افزود: رودخانه مارون نسبت به آمار بلندمدت 80 درصد و نسبت به پارسال 62 درصد کاهش نشان می دهد.
شبه اضافه کرد: آبدهی کارون نسبت به آمار بلندمدت 65 درصد و نسبت به سال گذشته 43 درصد کم شده است.
این مقام مسئول تصریح کرد: رودخانه زهره با 97 درصد خشکسالی روبه روست و آبدهی این رودخانه نسبت به پارسال نیز 84 درصد کاهش یافته است.
به گفته وی، رودخانه کرخه نسبت به آمار بلندمدت 44 درصد و نسبت به پارسال 21 درصد کاهش داشته است.
معاون سازمان آب و برق خوزستان همچنین ظرفیت مخازن سدهای استان را 18 میلیارد مترمکعب عنوان کرد و گفت: در حال حاضر حجم آب مفید سدها در حدود پنج میلیارد مترمکعب است که نسبت به سال های نرمال 70 درصد و نسبت به سال گذشته 60 درصد کاهش نشان می دهد.
وی اظهار داشت: سدهای حوزه کارون 1.5 میلیارد مترمکعب، سد دز 1.2 میلیارد مترمکعب، سد مارون کمتر از 140 میلیون متر مکعب، سد جره، 68 میلیون مترمکعب و سد کوثر 1.9 میلیارد مترمکعب ذخیره دارد.
شبه تاکید کرد: در برنامه ریزی برای مصارف تابستان باید مصارف کشت های پائیزه، آب شرب و سهمیه محیط زیست لحاظ شود.
وی افزود: حوزه کارون بزرگ با توجه به اینکه بیشتر مصرف کنندگان بخش کشاورزی را تغذیه می کند، حساس ترین حوزه آبی استان به شمار می رود و خشکسالی در این حوزه تبعات بسیاری برای استان به همراه دارد.
*کارون همچنان شور است
شبه با اشاره به تداوم شوری و نفوذ آب دریا به کارون گفت: شوری آب در ایستگاه تصفیه خانه خرمشهر 28 هزار و 486 میکروموس و در تصفیه خانه آبادان 11 هزار و 986 میکروموس است.
وی افزود: شوری آب در تاریخ 16 تیر در خروجی سد شهید عباسپور 543 میکروموس است که به تدریج در طی مسیر افزایش می یابد به طوری که در خروجی سد گتوند 921 میکروموس، در ملاثانی یک هزار و 556 میکروموس، پایین دست اهواز 2 هزار و 372 میکروموس، دارخوین 6 هزار و 721 میکروموس و در ایستگاه مارد 10 هزار و 264 میکروموس است.
شبه اضافه کرد: با احداث سد خاکی مارد میزان شوری تا حد زیادی کم شده است و با بهره برداری از طرح غدیر آب شرب آبادان و خرمشهر از سد کرخه تامین می شود.
وی در ادامه با انتقاد از برداشت بیش از اندازه آب توسط مزارع نیشکر و شلتوک تاکید کرد: تنها راه کاهش شوری در پایین دست کارون، افزایش آب رودخانه است اما رهاسازی آب از سدهای بالادست این مشکل را حل نمی کند زیرا مصرف کنندگان و کشاورزان مسیر هر چقدر آب رهاسازی شود، برداشت می کنند، بنابراین باید مصارف و برداشت های بالادست کاهش یابد و مدیریت شود.
شبه اضافه کرد: کشت شلتوک یکی از عوامل تهدید کمی و کیفی رودخانه است و با وجود ممنوعیت کشت امسال بیش از 20 هزار هکتار در حوزه کارون و 10 هزار هکتار در حوزه کرخه شلتوک کاری شده است، البته پارسال که مشکل آب نداشتیم 65 هزار هکتار شلتوک کاری در این 2 حوزه انجام شده بود.
*ممنوعیت کشت تابستانه در خوزستان
معاون سازمان آب و برق خوزستان گفت: درخواست ما ممنوعیت کشت بهاره و تابستانه در حوزه های کارون، جراحی و زهره بوده اما ستاد بحران استان برای کشت های تابستانه تصمیم گیری می کند که هنوز بحث در این زمینه ادامه دارد و تصمیم نهایی در روزهای آینده اتخاذ می شود.
وی افزود: محدود 50 درصدی کشت در حوزه دز و ممنوعیت کشت برنج در حوزه کرخه از دیگر درخواست های ما برای مدیریت مصارف در تابستان امسال بوده است.
شبه تصریح کرد: علاوه بر محدودیت منابع آّبی، شبکه های زهکشی حوزه کرخه برای کشت برنج طراحی نشده و در صورت شلتوک کاری با طغیان این شبکه ها و خسارت به همه مزارع روبه رو می شویم، همانطور که در سال های گذشته نیز با این مشکل روبه رو بوده ایم.
خوزستان، قطب کشاورزی کشور، بیش از سه میلیون هکتار زمین حاصلخیز دارد که به دلیل کمبود آب کمتر از یک میلیون هکتار آن در کشت های پائیزه زیر کشت می رود.
پنج رودخانه دائمی و پرآب خوزستان (کارون، دز، کرخه، مارون- جراحی و زهره) در بیش از یک دهه گذشته با خشکسالی شدید روبه رو بوده اند.
در ماه های اخیر کاهش شدید آب رودخانه کارون، موجب نفوذ دریا به این رودخانه و شوری آب شرب شهرهای آبادان و خرمشهر شد که اعتراضات خیابانی بسیاری را به همراه داشت.
اعلام ممنوعیت کشت شلتوک در استان نیز با اعتراض کشاورزان و برگزاری چند تجمع همراه بوده است.