معاون پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب گغت: پروژه مطالعاتی شیوه های ازدیاد برداشت در شش میدان بزرگ نفتی جنوب با ارزش 28 میلیارد تومان در حال انجام است .

باقر پورقاسم در نشست خبری که روز شنبه 13 آبان‌ماه در حاشیه نهمین نمایشگاه تخصصی ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: معاونت پژوهش و فناوری بر اساس مأموریتی که به شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب واگذار شده، در سه حوزه اصلی فعالیت‌های خود را انجام می‌دهد که شامل حوزه‌هایی از جمله حوزه ازدیاد برداشت (EOR) و بهبود تولید (IOR) هستند.

وی افزود: ساخت تجهیزات و ماشین‌آلات فرایندی دومین حوزه‌ای است که جزو مأموریت‌های اصلی مناطق نفت‌خیز جنوب محسوب می‌شود و به تبع آن معاونت پژوهش و فناوری این شرکت باید در این حوزه نیز فعالیت داشته باشد.

پورقاسم تصریح کرد: طبیعتا وقتی شرکتی، تولید بیش از 80 درصد نفت کشور را عهده‌دار باشد، موظف است که در زمینه تعمیر و نگهداری ماشین‌الات فرایندی اقدامات لازم را انجام دهد که بخشی از این اقدامات به دلیل شرایط حاکم بر کشور و شرایط ناشی از تحریم‌ها برای نخستین بار در کشور پایه‌گذاری شد.

وی با بیان اینکه معاونت پژوهش و فناوری مناطق نفت‌خیز جنوب، بومی‌سازی و تدوین دانش فنی ساخت تجهیزات را دنبال می‌کند، عنوان کرد: حوزه استفاده از علوم جدید شامل نانو، لیزر و سایر علومی که جدیدا کاربردی می‌شوند و در صنعت می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند، سومین حوزه‌ای است که توسط این معاونت دنبال می‌شود.

معاون پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب گفت: استفاده از مواد نانو و افزایش کارایی در تاسیسات حتی در زمینه ازدیاد برداشت از جمله محورهایی است که با اهمیت بالایی توسط این معاونت دنبال می‌شود. با توجه به اهمیت بالای حوزه HSE در شرکت‌های تولیدی، این معاونت موظف است به منظور رعایت مبانی HSE پروژه‌های پژوهشی تعریف کند.

پورقاسم اظهار کرد: در حال حاضر معاونت پژوهش و فناوری مناطق نفت‌خیز جنوب در حوزه ازدیاد برداشت، هشت پروژه جاری، 11 پروژه خاتمه‌یافته، 4 پروژه مصوب و چهار پروژه در حال تصویب دارد که انشاءالله این چهار پروژه مصوب، ظرف دو ماه آینده به مرحله انعقاد قرارداد می‌رسند و تا پایان سال جاری بحث انعقاد قرارداد این چهار پروژه در حال تصویب را نیز داشته باشیم.

وی بیان کرد: همچنین در حال حاضر در حوزه ساخت تجهیزات ماشین‌آلات فرایندی پنج پروژه جاری، چهار پروژه مصوب و هفت پروژه در حال تصویب و در حوزه استفاده از علوم و فناوری‌های جدید نانو و لیزر، 3 پروژه جاری، 3 پروژه خاتمه‌یافته، یک پروژه مصوب و یک پروژه در حال تصویب داریم.

معاون پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با بیان اینکه مأموریت اصلی مناطق نفت‌خیز جنوب، افزایش ضریب بازیافت و بهبود تولید است، گفت: در این راستا دو حرکت بزرگ در این شرکت انجام گرفته است. قدم اول طرح میادین است که بر اساس این طرح، شرکت ملی نفت 9 مرکز تحقیقاتی و دانشگاهی را مأمور کرده تا هر کدام شیوه‌های ممکن برای ازدیاد برداشت در یک میدان بزرگ نفتی را بررسی کنند.

پورقاسم ادامه داد: هر کدام از این مراکز دانشگاهی، بررسی شیوه‌های ازدیاد برداشت در یک میدان را عهده‌دار هستند و در نهایت باید روش برتر را از میان سایر شیوه‌ها برای ازدیاد برداشت در میدان مربوطه انتخاب و ارائه کنند و مناطق نفت‌خیز جنوب موظف به بکارگیری این شیوه‌ها خواهد بود.
 
پورقاسم اظهار کرد: علاوه بر طرح میادین، دو پروژه بسیار مهم دیگر نیز در حوزه ازدیاد برداشت شامل پروژه ارائه روش‌های ازدیاد برداشت در میدان آب‌تیمور و پروژه ساخت ژل‌پلیمر را داریم. میدان آب‌تیمور دارای سنگ بسیار فشرده و ضریب بازیافت حدود5 درصد است. براساس نتایج‌ آزمایشاتی که تاکنون به دست آمده است امکان افزایش ضریب‌ بازیافت این میدان به اندازه 40 تا 50 درصد به روش‌های سیلاب‌زنی وجود دارد.

وی بیان کرد: در حال حاضر در مرحله نتایج آزمایش‌ها هستیم و اگر آزمایش پایلوت این شیوه- افزایش ضریب بازیافت در مقیاس کوچک- میدان آب‌تیمور موفق‌آمیز بود، این نتایج در مرحله میدانی بعدی قرارداد پروژه، اجرایی می‌شوند. البته این پروژه در نهایت می‌تواند چشم‌انداز خوبی برای شیوه‌های ازدیاد برداشت در میدان آب‌تیمور به ما ارائه دهد.

معاون پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در خصوص پروژه ساخت ژل‌پلیمر عنوان کرد: یکی از کارهای مهم ما تدوین دانش فنی و ساخت ژل‌پلیمر برای نخستین بار بود که در حوزه ازدیاد برداشت انجام گرفت. در بعضی از میادین سنگ کربنات به دلیل وجود سیستم‌های شکستگی بزرگ، شرایطی در مخزن ایجاد می‌شود که لای آب موجود در زیر لایه نفتی می‌تواند به علت افت فشار مستقیما وارد چاه شود و عملا بخشی از نفت‌های اطراف چاه در این صورت غیرقابل تولید می‌شود.

پورقاسم گفت: بر اساس فعالیت‌ها و پروژه‌هایی پژوهشی انجام گرفته با تولید یک نوع ژل که رفتار بسیار پیچیده‌ای از خود نشان می‌دهد و تزریق آن، می‌توان جلوی بروز این وضعیت را گرفت. رفتار این ژل به گونه‌ای است که در محیط‌های با تخلخل بالا نفوذ و پس از زمان خاصی آن محیط را مسدود می‌کند که بدین ترتیب می‌توان از حرکت آب اضافی جلوگیری کرد و در نهایت امکان تولید نفت بیشتری از مخزن به دست می‌آید.

وی افزود: هزینه پروژه‌های جاری ما شامل دو پروژه ساخت ژل‌پلمیر و ارائه روش‌های ازدیاد برداشت در میدان آب‌تیمور، حدود 1.9میلیارد تومان است. همچنین مجموع هزینه پنج پروژه خاتمه یافته ما در این حوزه، حدود 778میلیون تومان بود.

معاون پژوهش و فناوری شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب عنوان کرد: بررسی تأثیر تخلیه مخزن بر مچالگی لوله‌های جداری میادین کوپال و مارون، روش‌های ازدیاد برداشت در میدان رامشیر به روش تزریق امتزاجی، بررسی شیوه‌های آلوده شدن نفت میدان مارون و ارزیابی مقاومت و یکپارچگی میدان گچساران در مقابل فشارافزایی از اهم پروژه‌های مصوب و در حال تصویب ما در حوزه ازدیاد برداشت هستند.

پورقاسم در خصوص ساخت تجهیزات و ماشین‌آلات فرایندی گفت: پروژه ساخت و تولید سولار سنتر گازی، خاتمه یافته و همچنین پروژه ساخت چهار نوع کمپرسور مختلف که تعداد 500 نوع در مناطق نفت‌خیز جنوب کاربرد دارند، را نیز در دستور کار داریم که پروژه ساخت یکی از این کمپرسورها به تصویب رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: بر اساس توان‌سنجی که در کشور صورت گرفته، در حال حاضر تنها از 30 درصد توان موجود در کشور در زمینه ساخت تجهیزات نفت و گاز استفاده می‌شود. پایه‌های استفاده از بومی‌سازی تکنولوژی از 10 سال گذشته در کشور ایجاد شد و امروز خوشبختانه با توافق برجام تاثیرات خوبی را شاهد بودیم.