رودخانه اروند که در سال‌های پیش از آغاز جنگ تحمیلی به عنوان یکی از اصلی‌ترین مراکز اقتصادی آبی ایران مطرح بود، در طول‌ سال‌های گذشته به دلیل اثرات باقیمانده از دوران جنگ عملا حیات اقتصادی خود را به شکلی محدود ادامه داده  است؛ موضوعی که پس از گذشت نزدیک به سه دهه به نظر می‌رسد به راه‌حلی نهایی نزدیک شده است.

با پایان یافتن جنگ تحمیلی چند ده شناور فعال در رود اروند به دلیل اصابت گلوله و مشکلات ناشی از نبرد دو طرفه میان ایران و عراق در این رود غرق شدند و بسیاری از آن‌ها به انتهای آب رسیدند.

به دنبال این اتفاق عملا امکان تردد کشتی‌ها و شناورهایی که آبخور آن‌ها بیش از هشت متر بود، در این رود متوقف شد تا ابعاد اقتصادی اروند برای سال‌های طولانی تحت‌الشعاع قرار بگیرد.

با وجود آنکه در طول سال‌های گذشته دولت ایران با محوریت سازمان بنادر و دریانوردی برنامه‌ریزی‌های قابل توجهی را برای شناورسازی و خارج‌سازی تعدادی از این مغروقه‌ها به کار بسته و حتی در پروژه‌های خود آمار عملکردی مثبتی نیز به ثبت رسانده است اما قرار گرفتن تعدادی از این شناورهای غرق شده  در سرزمین عراق و البته در خط مرزی آبی مشترک تا زمانی که دولت عراق اعلام آمادگی نکند که این مغروقه‌ها خارج شوند نمی‌توان انتظار داشت عملکرد اقتصادی اروند متفاوت شود.

از این رو آخرین خبرها حاکی از آن است که ایران به طور جدی پیگیر مذاکره با دولت عراق برای نهایی شدن تعهدات دو طرفه در این حوزه است. طبق اعلام دریس مدیر کل بندر و دریانوردی خرمشهر، ایران در راستای برنامه‌ریزی خود در سال گذشته، ۱۸ فروند از ۳۹ فروند مغروقه قرار گرفته در اروند را خارج کرده و برای ۲۱ فروند باقیمانده نیز کار اجرایی مربوطه را آغاز کرده است.

به گفته وی، برای خارج‌سازی مغروقه‌های قرار گرفته در مسیر مشترک و البته لایروبی اروند نیاز به راه‌اندازی دفتری مشترک میان ایران و عراق است که گام‌های مثبتی در این راستا برداشته شده و در حال حاضر وزارت امور خارجه و سازمان بنادر و دریانوردی به طور جدی پیگیر این مسئله هستند.

هر چند با گسترده شدن عملیات دریایی در بنادر جنوبی ایران عملا امکان ورود کشتی‌های با ظرفیت بزرگ ترانزیتی به اروند فراهم نیست، اما صرف بازگشایی این رود به روی شناورهای با آبخور بالا، می‌تواند ضمن کاهش هزینه تامین محموله‌های اقتصادی مورد نیاز در منطقه از نظر اشتغالزایی نیز پیشرفت قابل قبولی را در این حوزه به وجود آورد. موضوعی که می‌تواند دغدغه‌ طولانی‌مدت توسعه دوباره خرمشهر پس از سال‌های جنگ را تا حدی برطرف کند.