با وجودی که خوزستان یکی از مناطق گرم کشور به حساب می آید ،شهر دزفول با وجود رودخانه دز و تفریحگاه های متنوع ساحلی به یکی از مقاصد مهم گردشگری کشور در فصل گرم سال تبدیل شده است.

شهرستان دزفول در جنوب غربی ایران و شمال استان خوزستان به فاصله 150 کیلومتری اهواز واقع است که از اواسط بهار تا اواخر مهرماه شاهد آب و هوایی گرم است. اما با این وجود دزفول از جاذبه های خاصی برای گردشگری در ماه های گرم سال برخوردار است.

وجود یکی از قدیمی ترین پل های تاریخی استوار جهان در دزفول که در زمان ساسانیان به دستور شاپور اول ساسانی پس از غلبه بر سپاه روم ساخته شده یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی ایران است که در سال 263 میلادی بر روی رود دز بنا شد.

قرار گرفتن این پل بر روی رود دز این اثر با شکوه را به جاذبه ای مناسب همه فصول سال تبدیل کرده است. ثبت منظره زیبا و رویایی غروب خورشید بر عرشه پل تاریخی دزفول بی شک جزو خاطرات بیاد ماندنی هر گردشگری خواهد بود.

وجود رودخانه همیشه جاری دز که سومین رود پرآب کشور و یکی از ارزشمندترین جاذبه های طبیعی ملی است و از مرکز شهر دزفول عبور می نماید، مناظر زیبا و چشم نوازی را در شهر دزفول می آفریند. پیوستن رود در طلوع و غروب به آسمان یکی از زیباترین و شگفت انگیزترین مناظر طبیعی را در ایران به نمایش می گذارد. در کنار همه جذابیت هایی که عبور این رودخانه از شهر دزفول دارد، آثار و بناهای تاریخی، پارک های ساحلی از جمله جاذبه هایی است که مردم را از سراسر ایران به ویژه شهرهای جنوبی استان خوزستان به دزفول فرا می خواند.

پارک های ساحلی از کناره ساحل شرقی و غربی از شمال تا جنوب دزفول مناظری چشم نواز خلق کرده، وجود پارک های ساحلی رعنا بین 2 پل جدید و پل ساسانی دزفول و بوستان ساحلی ولیعصر در ساحل غربی رودخانه حد فاصل پل ساسانی تا پل پنجم و پارک های دووه و علی مالک با آلاچیق های زیبا و امکانات رفاهی خود در ساحل شرقی رودخانه دز فضای آرامش بخشی را برای سپری کردن اوقاتی خوش فراهم کرده است.

اما در بالادست رودخانه دز وجود محبوبترین تفریحگاه ساحلی خوزستان که به علی کله مشهور است. محل مناسب و دلنشینی برای تفرج گردشگران است.وجود سد تنظیمی و منظره زیبای آن در شب ، رستوران زیبا و بین المللی مجموعه و صفه های کنار رودخانه محیطی لذت بخش جهت شنا و تن سپردن به خنکای رود دز را فراهم می کند.

یک عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران شهرستان دزفول ( دز پارس ) از غارهای دست کند(در گویش محلی کت) مشرف بر رودخانه دز به عنوان دیگر جاذبه های گردشگری ماه های گرم سال در دزفول نام برد و گفت:این مکان های تفریحی و خنک در فصل گرم سال جزو جاذبه های منحصر به فرد دزفول به شمار می روند که در 2 منطقه تالخانی و کوپیته شهر دزفول در کنار رود دز قرار دارند.
حفره های غار مانندی که در کنار ساحل رود دز حفر شده اند در گویش محلی کت (kat) نامیده می شوند.

'نجمه مورث نوری' افزود:این حفره های غار مانند در دل صخره‌های کنار رودخانه که از جنس سنگ کانگرومرا تشکیل شده‌اند، حفر می شوند. سقف آن‌ها به وسیله سنگ‌های ریز و درشت که به شکل‌ طبیعی زمین می‌باشند، تزیین شده‌اند. مساحت کت‌ها بسته به امکان توسعه و کاربرد آنها از 5 مترمربع شروع شده و تا بیش از100 مترمربع نیز حفر مشاهده شده است.

وی اظهار کرد:' چال کندی' از دیگر جاذبه های منحصر به فرد دزفول در ماه های گرم سال است که یکی از مناطق طبیعی دیدنی زیبا و بکر شهرستان دزفول است که در 18 کیلومتری شمال شهر دزفول واقع شده است. شنا، قایق سواری و ماهی گیری از تفریحات منطقه چال کندی است.

همچنین جنس خاص زمین و دیواره های منطقه امکان سنگ نوردی را برای گروه های کوهنوردی در چال کندی فراهم می نماید.

این عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران شهرستان دزفول گفت: علاوه بر جاذبه هایی که برشمرده شد وجود دره های زیبا و بکر در دل زمین یکی دیگر از دیدنی هایست که در ماه های گرم سال می توان از این دره های دزفول دیدن کرد و تغییر دمای هوا را حس کرد.که مهمترین آن ها دره های دیدنی توبیرون و کول خرسون دزفول هستند.

دره "توبیرون” دزفول در فاصله حدود 20 کیومتری در شمال شهر دزفول واقع است. دیواره‌های رفیع آن با ارتفاع بلند گاه تا بیش از 100 متر می رسد و انبوه درختان انگور، انجیر وحشی، آبشارها و آب چکان ها جلوه بسیار زیبایی به این دره ‌داده است که چشم هر بیننده ‌ ای را محو تماشای خود می ‌سازد. این دره حاصل هزاران سال فرسایش آبی حاصل از بارندگی های فصلی درحوزه های بالاتر و سرازیر شدن تند آب در کوه و تپه می باشند بنحوی که در فصول خشک عمق زیاد دره مانند یک زهکش عمل کرده و آب سفره های زیر زمینی را جمع کرده و آب در کف دره جاری می شود.

'مورث نوری ' از 'کول خرسون' به عنوان یکی دیگر از جاذبه های شگفت انگیز ماه های گرم سال در دزفول نام برد و گفت: در فصل گرم تابستان نیز درون این دره می توان دمای بسیار پایینی را حس کرد. جوشش چشمه های دیواره ای، این دره را به یک دره شگفت تبدیل نموده است که برخی آن را دره ارواح نیز می خوانند. این دره دارای آب دائمی است که در کف آن جاری است همچنین وجود آبچکان ، نیزار و انواع روییدنی های خاص منطقه، گردش در آن را لذت بخش می نماید. کول در زبان محلی به معنی دره است.

وی از بافت زیبا و تاریخی محلات قدیمی دزفول به عنوان نماد شهر آجر یاد کرد و گفت:وجود ساباط هایی زیبا نظیر ساباط کتابی، سیلانی، ملاحاجی، پروهان، زرشنا و عزیزپور و ده ها ساباط دیگر همچنین خانه های تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند چون خانه های تاریخی قلمبر، سهرابی، زرگر، سوزنگر، تیزنو، قلقچی ، مساجد تاریخی نظیر مسجد جامع، دروازه، شاه رکن الدین ، حمام های تاریخی نظیر کرناسیون، میاندره و شاه رکن الدین در محلات قدیمی دزفول، بافتگردی در کوچه های آن را برای علاقه مندان به بناهای تاریخی و سنتی لذت بخش می نماید.
به گفته این عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران دز پارس ، آجرکاری بی نظیر این خانه ها شاهکار معماران زبردست دزفول است. زیر زمین های عمیق( در گویش محلی شوادان ) که قسمتی خاص و منحصر به فرد در معماری خانه های دزفول است نیز بر رمز آلودگی و خاص بودن بافت تاریخی دزفول می افزاید به ویژه که مخصوص ماه های گرم سال هستند. شوادان ها کاملا دست کند بوده و برای استراحت ساکنان ، نگهداری مواد غذایی در گذشته مورد استفاده قرار می گرفته و عمقی برابر7 تا 15 متر زیر زمین دارند.

' مورث نوری' اظهار کرد:از دیگر جاذبه های ارزشمند بازدید از قمش (سربطاق) چوقابافان است. این سازه ارزشمند چند صد ساله که در زیر زمین حفر گردیده با حدود 75 پله جزو سازه های آبی دزفول به شمار می رود که به تازگی احیا و آماده بازدید گردشگران شده است.

مجموعه قمش ها و سربطاق ها سیستم آبرسانی منحصر به فرد دزفول بودند که در گذشته آب رود دز را در سطح شهر دزفول از زیر زمین هدایت می نمودند.

با نگاهی به جاذبه های متنوع دزفول در ماه های گرم سال می توان به خوبی دزفول را یکی از مقاصد ارزشمند گردشگری کشور با وجود دیدنی های خاص و منحصر به فرد دانست.