معاون اجرایی مؤسسه جهاد نصر گفت: مقایسه زه‌آب طرح 550 هزار هکتاری که جهاد نصر در آن‌ها کار می‌کند با زه‌آب مزارع نیشکر، مقایسه‌ای فنی و عملی نیست زیرا حجم آبی که نیشکر استفاده می‌کند با این طرح تفاوت دارد.

حسن علاقه‌بند در نشست خبری طرح 550 هزار هکتاری که امروز، 20 مردادماه در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: حجم آب مصرف شده برای اراضی طرح 550 هزار هکتاری به طور متوسط یک لیتر در هر هکتار است اما برای نیشکر این میزان 3 لیتر در هکتار است؛ بنابراین مقایسه زه‌آب این دو بخش با یکدیگر نادرست است و یک مقایسه فنی نیست.

وی افزود: یکی از کارهای مهم انجام شده در این مؤسسه در بحث مهندسی ارزش، کاهش عمق زهکش‌ها در مناطق اجرای طرح بوده است، به گونه‌ای که قبل از اجرای طرح، زهکش‌ها در عمق حدود 180 تا 220 سانتیمتری زمین قرار داشتند اما اکنون حدود 60 سانتیمتر عمق زهکش‌ها را بعد از اجرای طرح بالا آورده‌ایم.

 علاقه‌بند تصریح کرد: این اقدام در راستای کاهش خروجی زه‌آب‌های طرح است زیرا در گذشته زهکش‌ها، آب‌های تحت‌الارضی را تخلیه می‌کردند و در خصوص نیشکر نیز به دلیل آنکه زهکشی در عمق مناسبی قرار ندارد، این اتفاق می‌افتد اما این اقدام مؤسسه باعث شده تا حجم زه‌آب خروجی از زمین‌های طرح کاهش پیدا کند.

 وی گفت: با کاهش عمق قرارگیری زهکش‌ها در زمین حدود 20 درصد در خروج آب از طریق زهکشی‌ها صرفه‌جویی می‌شود و همچنین آب خروجی از طریق زهکش‌ها حدود 30 درصد است که اگر بهره‌برداری آب در اراضی طرح به خوبی مدیریت شود، زه‌آب طرح بیش از 10 تا 15 درصد نخواهد بود.

نگرانی استاندار نسبت به طرح 550 هزار هکتاری به حق است

 علاقه‌بند با اشاره به این‌که نگرانی استاندار خوزستان نسبت به عملکرد این طرح به حق است، عنوان کرد: اقداماتی که در زمینه زهکش‌های طرح انجام شده، از نظر فنی هیچ مشکلی ندارد و اقدامات در راستای کاهش حجم زه‌آب اراضی طرح 550 هزار هکتاری بوده است.

وی با بیان این نکته که بحث مهندسی ارزش به عنوان یکی از ضرورت‌های اجرای طرح 550 هزار هکتاری در دستور کار قرار دارد، عنوان کرد: یکی دیگر از اقدامات در راستای بحث مهندسی ارزش علاوه بر تغییر عمق زهکش‌ها، بکارگیری فیلتر مصنوعی به جای فیلتر طبیعی بوده که با استفاده از الیاف‌هایی که پسماند کارخانه‌های نساجی بوده، انجام شده است.

معاون اجرایی مؤسسه جهاد نصر ادامه داد: به جای آنکه از 10 میلیون مترمکعب شن و ماسه برای اجرای فیلتر طبیعی استفاده و به محیط زیست آسیب وارد کنیم از جایگزین آن یعنی فیلتر مصنوعی بهره گرفتیم.

 علاقه‌بند افزود: در بحث مهندسی ارزش یکی دیگر از اقدامات مهم انجام شده در این مؤسسه، تبدیل کانال‌های درجا به کانالت بوده که از 2 سال گذشته با توجه به اهمیت بحث آبیاری تحت فشار و کم‌فشار این اقدام مهم انجام شده است.

وی تصریح کرد: با جایگزین کردن کانالت به جای کانال‌های درجا، حدود 13 میلیون مترمکعب خاکی که باید برای احداث کانال درجا استفاده می‌شد، دست نخورده باقی می‌ماند و کمک شایانی به بحث محیط زیست و عمران استان خواهد کرد و می‌توان این خاک در سایر بخش‌های عمرانی و ساخت مسکن و راه به کار برد.

 مهندسی ارزش از راهبردهای اصلی طرح 550 هزار هکتاری

علاقه‌بند ادامه داد: با بکارگیری تجارب گذشته به مساله مهم جایگزینی کانالت به جای کانال‌های درجا توجه شد و احداث 10 کارخانه ساخت کانالت کمک چشمگیری به اشتغال استان داشته است زیرا بحث مهندسی ارزش یکی از راهبردهای اصلی طرح 550 هزار هکتاری است.

وی با بیان این نکته که وزارت نیرو طرح 550 هزار هکتاری را برای آبیاری سدی طراحی کرده بود، اظهار کرد: باید از روش‌های بهینه آبیاری سدی استفاده کرد و برای آبیاری سدی در برخی مناطق نیز روش آبیاری کم‌فشار و پرفشار به کار گرفته شود.

علاقه مند افزود: در این طرح 26 درصد آبیاری از طریق آبیاری تحت فشار، 31 درصد آبیاری کم‌فشار و 32 درصد از طریق آبیاری سطحی با استفاده از کانالت انجام می‌گیرد و تنها 11 درصد از اراضی با کانال و به روش سنتی آبیاری می‌شوند.

اجرای 206 هزار هکتار از فاز اول

علاقه‌بند عنوان کرد: فاز اول طرح 550 هزار هکتاری شامل 312 هکتار است که از این میزان تا 15 مردادماه امسال 206 هزار هکتار اجرا شده است. 66 هزار هکتار مربوط به پیش از سفر رئیس جمهور و 140 هزار هکتار آن بعد از سفر رئیس جمهور در استان اجرایی شده است.

وی گفت: 160 هزار هکتار از اراضی فاز اول به صورت 100 درصدی آماده بهره‌برداری هستند اما در 150 هزار هکتار از این اراضی کشاورزان مشغول کشت محصولات خود هستند.

علاقه‌بند با بیان این که اقدامات ما در محل زمین کشاورزی و بسیار زمان‌بر است، عنوان کرد: در زمین‌هایی که کار آن‌ها به صورن کامل انجام نشده، شرایط را به گونه‌ای فراهم می‌کنیم تا کشاورز بتواند به کشت محصولات خود بپردازد و مشکلی در این خصوص نداشته باشد.

وی در خصوص مشکلات زهکش‌های CMD و EMD عنوان کرد: این زهکش‌ها دچار مشکلاتی هستند که به خوبی عمل نمی‌کنند و مشاور در حال مطالعه روی این موضوع است. همچنین قرار است تا وزارت نفت نیز در این زمینه به کمک سازمان آب و برق بیاید تا مشکل زهکش‌های CMD و EMD حل شود.

معاون اجرایی مؤسسه جهاد نصر ادامه داد: در سال گذشته مؤسسه جهاد نصر حدود 40 میلیارد تومان در بحث زهکش‌ها برای وزارت نیرو کار انجام داد و اکنون نیز باید برای حل مشکل زهکش‌ها، اعتبار کافی از سوی وزارت نیرو در اختیار سازمان آب و برق قرار بگیرد تا بتواند مشکلات به وجود آمده را حل کند.

وی اظهار کرد: مشکلاتی که در خصوص زهکش‌های EMD و CMD به وجود آمده است تنها به خود زهکش‌ها ارتباط ندارد، بلکه بهره‌برداران در این مناطق بیش از برنامه کشت کرده‌اند و اقدام آن‌ها بر مشکلات زهکش‌ها افزوده است.

ما به مسائل زیست‌محیطی بی‌تفاوت نیستیم

علاقه‌بند با بیان این‌که ما به مسائل زیست‌محیطی بی‌تفاوت نیستیم، اظهار کرد: برای آنکه مشکلی در خصوص زهکش‌ها و مسائل زیست‌محیطی به وجود نیاید باید آب وارد شده به اراضی و زه‌آب خارج شده از آن مدیریت شود تا شاهد بروز مشکلاتی از این دسته نباشیم.

وی با بیان اینکه که تشکل‌های بهره‌برداری سامان نمی‌گیرند، مگر به دست مردم و کشاورزان اظهار کرد: ما اعتقاد داریم که شبکه‌های آبیاری و زهکش‌های اصلی و فرعی که در اختیار بخش‌های شبه دولتی است، باید در اختیار مردم و بخش خصوصی قرار بگیرد و تا زمانی که این اتفاق نیفتد این مشکلات همچنان ادامه خواهد داشت.

علاقه‌بند عنوان کرد: مؤسسه جهاد نصر کاری که در احیای اراضی خوزستان به عهده دارد، یک کار تکمیلی است و به نوعی تکمیل کننده سرمایه‌گذاری‌های انجام گرفته توسط وزارت نیرو است و اقدامات ما، بهره‌برداری از این سرمایه‌گذاری‌ها را بهینه می‌کند تا اهدافی که مدنظر سرمایه‌گذاری‌های انجام شده بوده، محقق شود.

وی ادامه داد: خوزستان یکی از چند استان کشور است که ناگزیر است برای بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده توسط وزارت نیرو زهکش‌های زیرزمینی ایجاد کند و با آبشویی‌هایی که انجام می‌دهد، کیفیت خاک را ارتقا دهد.

علاقه‌بند در خصوص انجام آزمایشات برای سنجش اقدامات انجام‌گرفته در اراضی خوزستان اظهار کرد: در 9 نقطه استان مزارع آزمایشی و الگویی ایجاد کرده‌ایم تا عملکرد اقدامات خودمان را در مزارع مشاهده کنیم و کشاورزان را در این خصوص آموزش دهیم و طبق کارهای انجام شده در این مزارع، بعضاً تا 47 درصد شاهد افزایش عملکرد بوده‌ایم که با توجه به اقدامات انجام شده عملکردی بسیار مناسب است.

ضرورت کشت چغندرقند در بخشی از اراضی طرح

 وی با بیان این‌که طرح 550 هزار هکتاری ابتدا 330 هزار هکتار بود و با پیگیری‌های این مؤسسه به 550 هزار هکتار تبدیل شد، عنوان کرد: طبق پیگیری‌های انجام شده‌ بحث تخصیص آب مورد نیاز برای اجرای فاز دوم این پروژه حل شده است که محور این پیگیری‌ها مؤسسه جهاد نصر بوده است و امیدواریم با جذب اعتبارات مورد نیاز برای اجرای فاز دوم این پروژه و همدلی میان مسئولان، فاز دوم طرح را آغاز کنیم.

علاقه‌بند با اشاره به مشکلات دستگاه‌های اجرایی برای جذب اعتبارات عنوان کرد: از 1300 میلیارد تومان اعتبار سال 95، تاکنون توانسته‌ایم 312 میلیارد تومان جذب کنیم و به درون استان بیاوریم. همچنین با اشتغال بیش از 8500 نفر به صورت مستقیم نقش مهمی در اشتغال استان را بر عهده داریم. از سوی دیگر باید فضا در استان به گونه‌ای فراهم شود تا اعتبارات مورد نیاز برای اجرای طرح به آن تخصیص یابد و روند اجرا تسریع پیدا کند.

وی با اشاره به این نکته که در 54 هزار و 800 هکتار از طرح 550 هزار هکتاری امکان کشت چغندرقند وجود دارد، بیان کرد: کشت چغندرقند در این سطح از اراضی می‌تواند 4 میلیون و 100 هزار تن تولیدات استان را افزایش دهد که این مسأله به سرمایه‌گذار بخش خصوصی نیازمند است. همچنین می‌توان فضا را به گونه‌ای آماده کرد تا از طریق فاینانس و سرمایه‌گذار خارجی این مهم اتفاق افتد.

معاون اجرایی مؤسسه جهاد نصر گفت: اگر این مسأله در اراضی 550 هزار هکتاری محقق شود، می‌توان از واردات 500 هزار تن شکر به درون کشور جلوگیری و با احداث 8 تا 9 کارخانه چغندرقند در استان به حل مشکل اشتغال جوانان استان کمک شایانی کرد؛ این مسأله باید با پیگیری‌ها و مکاتبات مردم و مسئولین نهادینه و به عنوان حق و مطالبه مردم خوزستان مطرح شود.