انتقال آب سرشاخههای کارون شاهرگ حیات و سلامت مردم خوزستان و چهارمحال و بختیاری را به مخاطره انداخته و عامل بروز ریزگردهای داخلی خوزستان و افزایش بیماریهای تنفسی شده است
انتقال آب سرشاخههای کارون از سیاستهای غلط مدیریت آب و منابع کشور است که در چند دهه گذشته به صورت افراطی برای صنایع آب بر کویر و کشاورزی غیر اقتصادی و غیر اصولی با آب گران انتقالی و حتی برای تفریحات آبی مناطق کویری در حال انجام است.
در حالی انتقال آب سرشاخههای کارون در حال انجام است که رئیس سازمان محیط زیست تمام طرحهای انتقال آب کارون را فاقد مجوز زیست محیطی میداند و معاون محیط زیست انسانی این سازمان نیز کارون را به عنوان آلودهترین رودخانه معرفی میکند.
آب گوارای شرب و هوای سالم در عنصر حیات بخش برای طبیعت و انسانها هستند که این دو عنصر حیات بخش به دلیل تخریبهای محیط زیست که آثار آن در خوزستان نمایانتر شده است برای مردم این استان کیمیا شدهاند.
انتقال آب سرشاخه کارون؛ ریزگردهای داخلی خوزستان و افزایش بیماریهای تنفسیانتقال آب های رودخانههای خوزستان و مخصوصا رود حیاتبخش کارون که بسیاری از مناطق مسیر آن تحت تاثیر این رود هستند باعث کاهش رطوبت خاک و افزایش ریزگردهای داخلی خوزستان شده است.
ریزگردها در خوزستان با سه منشا خارج از کشور، مشترک ایران و عراق(هورالعظیم) و ریزگردهای داخلی استان خوزستان هستند،که همه به دلیل تغییر رفتار رودها و سد سازیها و انتقال آبها و تخریبهای محیط زیستی هستند، ریزگردهایی که در گذشته وجود نداشتند اما با کاهش آب رودخانهها و کاهش رطوبت خاک بوجود آمدهاند.
در این میان آمارهای نگران کننده از وضع سلامت مردم خوزستان را باید جدی گرفت، بیماریهای تنفسی در میان کودکان و اطفالی رواج یافته است که در خانوادههای آنها هیچ نوع بیماری تنفسی در گذشته گزارش نشده بوده است.
رئیس اداره سلامت آموزش و پرورش خوزستان در اینباره اظهار کرد: هر ساله مربیان بهداشت مدارس آمار بیماریهای دانشآموزان را بررسی میکنند که امسال با بررسیهای انجامشده مشخص شد که برخی بیماریها کاهش و برخی افزایش داشتند؛ از این میان بیماری آسم و مشکلات تنفسی نسبت به سه سال گذشته در دانشآموزان استان دو برابر شده است.
حسین فودازی، عضو هیأت مدیره انجمن علمی پرتودرمانی و سرطان شناسی با تاکید بر این که آلودگی هوا صرفا ناشی از سوختهای هیدروکربنی نیست، خاطرنشان کرد: در سالهای اخیر شاهد هستیم افرادی مبتلا به سرطان ریه میشوند که نه مصرف کننده دخانیات هستند و نه سابقه بیماری سرطان در خانوادههای آنها گزارش شده است.
وی با بیان این که در کشور میزان افراد مبتلا به سرطان ریه بدون آن که از دخانیات استفاده کرده باشند، افزایش نشان میدهد، اظهار داشت: آلودگی هوا و ورود ریزگردها منجر به ابتلا این افراد به سرطان ریه شده است؛ چراکه این ریزگردها به تدریج تغییراتی در کیسههای هوایی ایجاد میکند که با تکرار این تغییرات، تشکیل تودههای بدخیم در ریهها را در پی دارد.
انتقال آب گوارای سرشاخههای کارون و افزایش غلظت فاضلاب رودخانه کارون و نابودی آب شرب خوزستانفاضلاب رود کارون با انتقال آبهای گوارای سرشاخههای کوهرنگ و چشمه لنگان و ... در پایین دست و در خوزستان غلیظتر شده است، به طوری که کارون را در خوزستان مسیر بزرگ فاضلاب میدانند، حتی تصفیه آبهای کارون، کیفیت آب شرب مناسب سرچشمههای کارون را فراهم نخواهد کرد، آب گوارای سرشاخههای کارون به مصرف غیر اقتصادی و غیر منطقی کشاورزی در غیر مسیر کارون میرسد که هزینه گران آب انتقالی به آن مناطق اصلا توجیه اقتصادی و محیط زیستی ندارد.
در سفری که در اسفندماه سال گذشته وزیر بهداشت به خوزستان داشت دکتر قاضی زاده هاشمی گفت: اگر من حوزه درمان را توسعه دهم، بدون اینکه مشکل فاضلاب این خوزستان حل شود، هر سال گرفتار وبا و بیماریهای آمیبی و میکروبی ناشی از آبهای آلوده خواهیم بود.
وزیر بهداشت در مورد ریزگردهای داخلی خوزستان نیز گفت: برای بخش داخلی ریزگردهای خوزستان، حداقل اقدامات مراقبتی توسط وزارت کشور، سازمان محیط زیست و سازمان ملی استاندارد که بخش نظارتی مهمی دارند، انجام شود. اگر آنها کنار ما نباشند، فقط با معلول مواجه خواهیم بود و علت را برطرف نکردهایم.
وی خاطرنشان کرد: هر دوره بیمارانی به ما مراجعه میکنند که در پذیرش احترام آمیز آنها به دلیل کمبود امکانات ناتوان هستیم بنابراین باید پیشگیری کنیم تا کسی بیمار نشود و مراجعه نکند.
انتقال آبهای سرشاخههای کارون، نابودی آب شرب خوزستان به بهانه تامین آب شرب دیگر مناطقمسؤولان مختلف خوزستان و مردم خوزستان نیز از وضع نامناسب آب آشامیدنی در خوزستان شکایت دارند، به گونهای که مردم شریف خوزستان در حاشیه کارون برای آب شرب اقدام به خرید آب معدنی و یا آب تصفیه شده میکنند.
سئوال جدی که مطرح میشود این است،که در اینکه آب سرشاخههای کارون برای کشاورزی با آب گران انتقالی نباید انتقال یابد و برای صنایع آب بر هم باید صنایع آب بر در ساحل دریا باشد شکی نیست، اما با وجود اینکه انتقال آب سرشاخههای کارون، آب شرب مردم مسیر کارون را به مخاطره میاندازد، مجوز انتقال برای شرب مناطق دیگر و مصارف دیگر وجود دارد؟
از سوی دیگر عدم آب رسانی مناسب به شهرها و روستاهی مسیر رود کارون در چهارمحال بختیاری و خوزستان، سبب شده است در مناطقی مانند لردگان چهارمحال بختیاری و برخی مناطق خوزستان روش آب رسانی به وسیله تانکرها باشد.
اگر قرار است مردم خوزستان آب شرب خود و سلامت خود را از دست دهند دیگر انتقال آبهای سرشاخههای کارون به بهانه کذب شرب هم مجاز نخواهد بود.
با این همه هشدار ما شاهد هستیم که امسال کلنگ انتقال آب کارون به کرمان و رفسنجان برای تعادل بخشی به باغات پسته و صنایع آب بری که به تازگی افتتاح شده است توسط رئیس جمهور به زمین زده شد، در حالی که رئیس سازمان محیط زیست میگوید که طرح انتقال آب بهشت آباد و بیرگان و دیگر طرحهای انتقال آب سرشاخههای کارون هیچ مجوز زیست محیطی ندارد و کارشناسان این طرحهای انتقال آب را نابودی منابع آب کشور برای اهداف بدون توجیه اقتصادی و کشاورزی با آب گران انتقالی میدانند و این طرحها را مخالف اقتصاد مقاومتی و جنایت زیست محیطی میدانند که مخاطرات فراوان گوناگون و حتی برای سلامت جامعه دارد و نمیشود حتی به بهانه آب شرب، آب شرب سالم را از خوزستان دریغ کرد.
ضمن اینکه راهکارهای دیگر برای تامین آب شرب برای آشامیدن وجود دارد، یکی شیرین کردن آب خلیج فارس است، که توسط کشورهای حاشیه خلیج فارس در حال انجام است و البته کشاورزی با آب گران انتقالی، چه از خزر چه از کارون باعث نابودی اقتصاد کشور و محیط زیست است، بدترین نوع انتقال آب، انتقال آب بین حوضهای رودخانهای است که در کشور ما به عنوان اولین راه انتقال آب و بصورت بسیار افراطی انجام شده است،هم اکنون سالانه 800 میلیون متر مکعب آب از سرشاخههای کارون به زاینده رود، عموما اصفهان برای کشاورزی و مقداری برای صنایع یزد انتقال مییابد، همچنین حدود 200 میلیون متر مکعب هم آب به قم از طریق سرشاخههای دز(کارون بزرگ) انتقال میابد.
مسیر انتقال آب سرشاخههای کارون نیز از بیرگان (تونل سوم کوهرنگ) و بهشت آباد با شدت و تلاش شبانه روزی در حال انجام است که به زودی حجمی حدود900 میلیون متر مکعب آب علاوه بر آبهایی که هم اکنون بصورت سالیانه از کارون برداشت میشود از کارون برداشت خواهد شد.
آمارها و مشاهدات نشان میدهد تا کنون انتقال آبها برای صنایع آب بر، کشاورزی غرقابی غیر اقتصادی با آب گران انتقالی و تفریحات آبی مانند بزرگترین اکواریومهای خاورمیانه، پارک دلفینها، بزرگترین پارکهای آبی، بیشترین فضای سبز مصنوعی کشور با گیاهان آبدوست در فلات مرکزی ایران بوده است.