مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان با بیان این‌که عدم اجرای آمایش سرزمینی در کشور از دلایل ایجاد بیابان است، گفت: این امر موجب شده صنعتی به مکانی برده شود که آب در آن وجود ندارد؛ در حالی که هر عرصه صنعتی باید با توجه به پتانسیل آن منطقه راه‌اندازی شود و مناسب نبودن مدیریت این مسایل موجب عدم مهار بیابان‌ها در کشور شده است.

شهریار بذرکار در نشست خبری که روز دوشنبه، 10 اسفندماه در این اداره کل برگزار شد، با بیان اینکه هفته منابع طبیعی از 15 اسفند آغاز می‌شود، اظهار کرد: از مجموع سطح 6.4 میلیون هکتاری خوزستان، 5 میلیون هکتار تحت مدیریت اداره کل منابع طبیعی است که شامل حدود یک میلیون هکتار جنگل‌های طبیعی و بیشه‌زار، یک میلیون هکتار بیابان‌های ماسه‌ای و 2 میلیون و 488 هزار هکتار مراتع است.

وی افزود: امسال اداره‌کل منابع طبیعی خوزستان 170 پروژه در بخش‌های مختلف حفاظت مرتع، جنگل و بیابان در دست اجرا دارد که اعتبار آن 34 میلیارد تومان است که بخش اعظم اعتبار آن از محل اعبارات ملی بوده است زیرا اعتبارات استانی نسبت به سال گذشته افت داشته است ؛ همچنین اعتبارات ملی 130 درصد افزایش یافته در حالی که اعتبارات استانی حدود 50 درصد کاهش داشته است و در کل 18.7 درصد نسبت به سال گذشته افزایش را شاهد بوده‌ایم.

بذرکار با بیان اینکه 61 درصد مساحت کشور در اقلیم خشک و فراخشک است، اظهار کرد: در بخش بیابان‌ها در کشور 32 میلیون هکتار بیابان وجود دارد که یک میلیون و 270 هزار هکتار آن در خوزستان است؛ این در حالی است که متوسط جهانی اقلیم‌های خشک کشورها 19.6 درصد است و این میزان در کشور ما بیش از 3 برابر نرم جهانی است.

وی بیان کرد: از نظر اکوسیستمی 43 میلیون هکتار کشور بیابانی است در حالی که سرانه بیابان در جهان 2.2 هکتار بوده اما در کشور ما 0.5 هکتار است. خوزستان 18 شهرستان با اقلیم بیابانی دارد که بر اقتصاد آن مناطق تاثیرگذار است که باید برنامه‌ریزی برای مدیریت مهار بیابان صورت بگیرد.

بذزکار افزود: در مهار بیابان‌ها با چالش‌های بسیاری رو به‌رو هستیم که از جمله آن خشکسالی‌های متعدد است که یک مساله فرامنطقه‌ای است و حدودا از سال 2000 در شرایط خشکسالی بوده‌ایم و همچنین 30 میلیارد مترمکعب از آب‌های حاصل از بارندگی کشور کاهش یافته زیرا میزان بارندگی کشور 250 میلی‌متر بوده و خشکسالی موجب کاهش 10 میلی‌متری آن شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان عنوان کرد: در چند سال گذشته با وجود خشکسالی در خوزستان مجوز حفر چاه داده شد و این را ثابت می‌کند که این مساله جدی گرفته نشد و این امر موجود از بین رفتن برخی ساختارهای سنتی مانند ساختار عشایری شد.

وی با اشاره به پدیده ریزگردها اظهار کرد: با اقدام استاندار جهت ایجاد کارگروهی برای پدیده ریزگردها، نقشه‌های استان در این زمینه تعریف شدند که 400 هزار هکتار کانون بیابان‌زدایی در بخش‌های مختلف استانی تعریف و دارای نقشه شده است که ممکن است در آینده بر تعداد این کانون‌ها افزوده شود. باید دلیل بروز ریزگردها مشخص شود؛ در غیر این صورت در اجرای برنامه‌های اجرایی با مشکل مواجه خواهیم شد.

بذرکار بیان کرد: دلایل بروز ریزگردها به صورت مدون مشخص نشده‌اند اما دیدگاه اداره‌کل منابع طبیعی این است که کانون ریزگردها در تالاب‌ها، آبگیری‌های فصلی، رودهای خشک شده، بخش کشاورزی و در بیابان‌ها است؛ نزدیک به 4 هزار هکتار جهت بیابان‌زدایی و با اعتبار 15 میلیارد تومان به اداره‌کل منابع طبیعی واگذار شده است که 75 درصد آن انجام شده است.

وی عنوان کرد: این اداره‌کل با اعتبارات ریزگردها که در اختیار دارد در 11 منطقه اقداماتی انجام داده است که در برخی از بخش‌ها به مرحله آبیاری رسیده‌ایم و در 11 منطقه دیگر و 6 شهرستان اعتبار 15 میلیارد تومانی مخصوص ریزگردها توزیع شده و در حال اجرا است.

بذرکار گفت: فرسایش بادی ماسه‌زارهای اطراف کرخه ارتباطی به ریزگردها ندارد و ماسه‌زارها خود به تنهایی موجب بسیاری از بیماری‌های چشمی مردم آن مناطق، خالی شدن آن مناطق از سکنه و از بین بردن مزارع آنان شده است که منابع طبیعی روی حدود 4 هزار هکتار کار می‌کند و همچنین در 8 هزار هکتار زمین بیابانی در خوزستان در حال بیابان‌زدایی و کار بیولوژیکی هستیم.

وی تصریح‌کرد: بیابان‌زدایی 8 هزار هکتار در 16 منطقه در دست اقدام است که 11منطقه آن در حوزه ریزگردها و 5 منطقه دیگر در حوزه نفت است و همچنین کارهای نگهداری، آبیاری و مالچ‌پاشی در 41 منطقه خوزستان و در سطح 50 هزار هکتار در حال انجام است که این 41 منطقه در شهرستان‌های اهواز، باوی، حمیدیه، شوش، هندیجان، امیدیه، ماهشهر و دشت آزادگان پراکنده است که به 41 مدیر احتیاج دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان گفت: اعتبارات بیولوژیک برای 3 تا 5 سال بسته می‌شود که اداره کل منابع طبیعی انتظار دارد اعتبارات ریزگردها از محل تملک دارایی باشد تا منتظر تامین اعتبار نباشیم.

بذرکار بیان کرد: کانون‌های ریزگردها در شهرستان‌های هندیجان و ماهشهر است و عدم سیاست‌گذاری برای منابع آب موجب بروز پدیده ریزگردها در این مناطق شده و در خصوص عوامل ریزگردها انجام مطالعه امری ضروری است.

وی با اشاره به کانون‌های ریزگردها گفت: ریزگردهای اخیر خوزستان از جایی که توسط رودخانه‌های فصلی که قبلا آن‌ها را مهار می‌کرد و اکنون خشک شده‌اند، ایجاد می‌شوند. همچنین در طرح‌های عمرانی باید ملاحظات زیست محیطی لحاظ شود و این سخن به این علت درست است که مقام معظم رهبری در 17 اسفندماه بر آن تاکید کرده است.

مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری خوزستان با اشاره به صادرات آب به‌صورت مجازی، بیان کرد: کشورهای پیشرفته درختانی که آب زیادی می‌طلبد را قطع می‌کنند و متناسب با شرایط و قوانین خود در این زمینه برخورد می‌کنند و از کشت محصولاتی که نیاز به آب زیاد دارند خودداری می‌کنند؛ انتظار داریم که شرایط به گونه‌ای پیش رود که بتوانیم این مسایل را کنترل و مدیریت کنیم.