مشکلات ناشی از هشت سال جنگ تحمیلی، هنوز در جایجای خرمشهر بهخوبی دیده میشود و این شهر و مردم آن هنوز نتوانستهاند با برخی مشکلات ناشی از این جنگ، خداحافظی کنند ولی در کنار این موارد برخی مشکلات هست که ارتباطی به جنگ ندارند و به قولی در مدت اخیر به مردم خرمشهر تحمیل شده است.
گردوغبار یکی از آن مشکلات غیرمرتبط با جنگ است که به علت نامهربانیهای صورت گرفته با محیطزیست و طبیعت، عرصه زندگی را بر مردم خوزستان و خرمشهر تنگ کرده است و در این مدت نیز استشمام یک بوی تند و زننده را نیز باید به مشکلات مردم خرمشهر اضافه کرد.
هر از چند گاهی بویی نامطبوع در هوای شهر خرمشهر میپیچید و این بوی نامطبوع که نارضایتی مردم و حتی واکنش مراجع ذیصلاح را در پی داشته است در اطراف شهرک صنعتی خرمشهر بویی عادی و همیشگی است. این بوی تند در مدت اخیر در مناطق مرکزی شهر همواره شامه مردم را نوازش کرده که رئیس محیطزیست خرمشهر علت آن را تغییر جهت وزش باد به سمت شهر عنوان میکند.
این بو در برخی شبها و حتی در ساعاتی از روز بهقدری شدت مییابد که مردم مرکز شهر را نیز کلافه میکند بهخصوص اینکه این روزها در آستانه ورود هزاران نفر برای حضور در مراسم اربعین در خرمشهر و روزهای اول سال و حضور هزاران نفری کاروانهای راهیان نور، وجود این بو خاطره خوبی را برای میهمانان در ذهن حک نمیکند.
زندگی مطلوب نیست
یک شهروند خرمشهری نیز در این خصوص عنوان میکند: در هوا، بوی نامطبوعی پیچیده است و این بو هر چند وقت یک بار احساس میشود.
معصومه جابریان ادامه میدهد: این بو همیشگی نیست و در مقاطعی خاص کل شهر را تحت تأثیر خود قرار میدهد و این امر باعث شده که واقعاً حتی نفس کشیدن هم برای ما سخت شود بهخصوص اینکه این بود زننده و تند بهراحتی به درون منازل مردم نیز ورود میکند.
چرا بو رفع نمیشود
دیگر شهروند خرمشهری نیز در این راستا میگوید: این بو کلافهام میکند و از شدت آن علاوه بر مشکلات جسمی همچون سرفه و سنگینی سینه، عصبی هم میشوم.
وی ادامه میدهد: بارها با مراجع مختلف این موضوع را مطرح کردهایم و نارضایتی خود را از این وضعیت نامطلوب اعلام کردهایم.
سوسن محمدی، این مشکل را عامل از بین برنده زندگی مطلوب شهری میداند و میافزاید: نمیدانم چرا مسئولان شهری در راستای رفع این مشکل، قدمی جدی برنمیدارند و این موضوع را نه بهطور موقت که بهصورت دائمی خاتمه نمیدهند.
خانهها هم قابل سکونت نیست
دیگر شهروند خرمشهری از روستای حفار غربی نیز از تداوم بوی الکل سازی در فضای خانه ابراز نارضایتی کرده و میافزاید: این بو، تمام فضای خانه را در بر میگیرد. خیلی از زمانها از شدت آن دچار سردرد میشوم.
محمد صادق بریهی زاده ادامه میدهد: خیلیها در اطرافمان از این وضعیت ناراضی هستند و مشکلات تنفسی بسیاری ایجاد شده که نمیدانیم علت آن چیست.
معیارهای موردسنجش الکل سازی
اما رئیس اداره حفاظت محیطزیست خرمشهر در این راستا به منشأ این بوهای نامطبوع اشاره و اظهار میکند: منشأ این بوی نامطبوع، شرکت الکل سازی مستقر در شهرک صنعتی خرمشهر است.
رضا جاوید تصریح میکند: با وجود مراجعات و تذکرات فراوان، این کارخانه به تعهدات خود در رابطه با کنترل آلایندگی توجه نکرده است که در مقطع زمانی فعالیت این کارخانه متوقف اما اینک چند وقتی است که از سرگرفته شده است.
وی، آلودگیهای ایجاد شده در اثر فعالیت کارخانه الکل سازی در خرمشهر را میزانی بالا اعلام و اظهار میکند: در آزمایشهای بهعملآمده از پساب این کارخانه میزان اکسیژن موردنیاز شیمیایی (COD) پساب این کارخانه ۱۴ هزار و ۲۰۰ است در صورتی که استاندار آن ۱۰۰ است و اکسیژن موردنیاز بیولوژیکی (BOD) آن نیز نزدیک به ۱۰ هزار بوده که استاندارد آن ۵۰ است.
وی ادامه میدهد: پساب تولیدشده توسط این کارخانه ۱۲۰ مترمکعب در روز است که رقم بسیار بزرگی است و گالنهای تبخیری شهرک صنعتی خرمشهر به هیچ عنوان جوابگو نیست.
رئیس اداره محیطزیست تصریح میکند: طبق ارزیابیهای به عمل آمده، میزان سی. او. دی ۱۰۰ برابر حد مجاز و بی. او. دی نیز ۱۹۸ برابر حد مجاز است و طی چند نوبت نیز این موارد را به کارخانه اعلام کردهایم.
تهدیدی علیه سلامت
وی در ادامه اظهار میکند: براساس مطالعات انجام گرفته و موارد مشاهده شده، ادامه این روند مطابق قانون ممنوع است و تهدیدی جدی علیه سلامت مردم و محیطزیست تلقی میشود که درخواست مجازات کیفری نیز دادهایم.
جاوید بیان میکند: در پی ارجاع پرونده به دادستانی، این پرونده به دادیاری شعبه اول دادگاه انقلاب خرمشهر محول شد که بهاتفاق دادیار بازدیدی از الکل سازی داشتهایم و وی اتفاقات را از نزدیک مشاهده کرد.
رئیس اداره حفاظت محیطزیست خرمشهر از متوقف شدن روال قانونی پرونده به دلیل مراجعه نکردن مدیرعامل کارخانه خبر میدهد و میگوید: طبق اظهارات دادیار، برای تکمیل پرونده و انتقال به دادگاه و برای طی شدن روال قانونی نیاز به حضور مدیرعامل کارخانه و ثبت اظهارات وی است که مدیرعامل مراجعه نکرده و این امر صورت نگرفته است.
وی اضافه میکند: اما ما به پیگیری خود ادامه میدهیم و با دادستان در این رابطه صحبت میکنم و درخواست پلمپ کارخانه را خواهم داشت.
بیتوجهی منطقه آزاد
جاوید با تأکید بر اهمیت موضوع، آن را موضوعی فرابخشی میخواند و میگوید: سازمان محیطزیست، دادستانی، شبکه بهداشت و درمان و همچنین منطقه آزاد اروند و شرکت شهرکهای صنعتی که خود را متولی شهرک صنعتی خرمشهر میداند در قبال آلودگی محیطزیست و بهداشت و در قبال مردم مسئول هستند.
وی تأکید میکند: منطقه آزاد اروند و شرکتهای شهرک صنعتی باید این نکته را به خاطر داشته باشند که بهعنوان متولی شهرک صنعتی خرمشهر در قبال آلودگیهای ایجاد شده و بحث آلودگی آبوخاک و هوا مسئولند و اینها متولی تعمیر و نگهداری و حفظ شبکه فاضلاب، گالنهای تبخیری و همچنین متولی سلامت و حفظ محیطزیست نیز هستند.
رئیس اداره حفاظت محیطزیست خرمشهر از بیتوجهی سازمان منطقه آزاد اروند به نامهنگاریهای اداره محیطزیست خرمشهر در این خصوص خبر میدهد و میگوید: چندین بار با سازمان منطقه آزاد اروند مکاتبه کرده و اعلام کردهایم که گالنهای تبخیری شهرک صنعتی خرمشهر دچار نشتی و شکستگی شده است و حجم بسیاری از پساب به محیطزیست اطراف تخلیه میشود اما این سازمان تاکنون جواب هیچکدام از نامههای ما را نداده و این تخلیه پساب و انتشار آلودگیها همچنان ادامه دارد.
وی حدود بیش از ۶۰ درصد حجم گالنهای تبخیری را مربوط به پساب کارخانه الکل سازی اروند دانست و بر لزوم توجه جدی به این موضوع تأکید کرد.
جاوید با بیان اینکه شکایات بسیاری به سامانه استانداری خوزستان ارسال شده است، متن شکایتنامههای مردم خرمشهر و بهخصوص روستاهای همجوار همچون روستاهای غرب کارون از جمله روستاهای مقامسیه، رمسان و بدریه را نشان میدهد که بیش از ۱۰۰ امضا از اهالی در پایان نامهها وجود دارد که بوی ایجاد شده را مایه سلب آرامش و بیماری فرزندان خود عنوان کرده بودند.
برای تحقیق در مورد نحوه و میزان تأثیر بوهای ناشی از الکل سازی بر سلامتی مردم به سراغ مرکز بهداشت خرمشهر رفتیم مراجع ذیصلاح برای پاسخگویی موانع قانونی را برای عدم پاسخگویی فوری خود بیان کردند.
جعفر ربیهاوی مدیر گروه بهداشت محیط دانشکده علوم پزشکی آبادان در حاشیه پنجمین جلسه شورای سلامت و بهداشت و امنیت غذایی خرمشهر ضمن تائید سخن مسئولان بهداشت محیط خرمشهر که مسئول تعیین نحوه و میزان تأثیر مواد آلاینده بر سلامتی بر عهده سازمان محیطزیست است، اظهارنظر قطعی در این راستا را مستلزم انجام تحقیقات میدانی دانست.
حال این سؤال مطرح میشود که این بو که اینک چندین سال است آسایش شهری مردم را سلب کرده است، چرا هیچگونه اقدامی جدی در راستای مقابله با آن صورت نگرفته و تحقیق در این موضوع که مشکلی عینی و مشهود است به چه علتی ظرف این چند سال از مرکز بهداشت خرمشهر مغفول مانده است و تبعات این سهلانگاری در مواجه با این نوع آلایندگیها را تا چه زمانی مردم باید متحمل شوند؟