تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۴ - ۰۸:۴۸
کد خبر: ۱۰۵۴۰۵
نسخه چاپی ارسال به دوستان ذخیره
سینه‌زنی سه سنگ نقطه اوج عزاداری سینه‌زنی در بهبهان
مهم‌ترین و معروف‌ترین نوع سینه‌زنی مردم بهبهان «سه سنگ» نام دارد که عزاداران سه بار دست‌های خود را با ریتم خاصی به سینه می‌زنند
مهم‌ترین و معروف‌ترین نوع سینه‌زنی مردم بهبهان «سه سنگ» نام دارد که عزاداران سه بار دست‌های خود را با ریتم خاصی به سینه می‌زنند.

در میان مردم مذهبی بهبهان نیز عزاداری ایام محرم به صورت یک سنت دیرینه حفظ شده است. در این ایام هر یک از افرادی که نذر دارند آن را در دو هفته اول ماه محرم تهیه و میان عزاداران توزیع می‌‌کنند.

سبک سینه‌زنی سه سنگ سبک منحصر به فرد و شورانگیزی است که ایام محرم فقط در دیار بهبهان می‌توان نمونه آن را یافت. شوری که در سینه زنی سه سنگ مکتوم است چیز دیگری است.

تاریخ سینه‌زنی سه سنگ بهبهان مربوط می‌شود به 130 سال پیش. شاعر و مبدع این نوع سینه‌زنی میرزا شوقی بهبهانی بوده است.

مهم‌ترین و معروف‌ترین نوع سینه‌زنی مردم بهبهان «سه سنگ» نام دارد که عزاداران سه بار دست‌های خود را با ریتم خاصی به سینه می‌زنند. این نوع سینه‌زنی در ابتدا در بهبهان شکل گرفته و بعد هم به شهرهای دیگر گسترش پیدا کرد. حتی این نوع سینه‌زنی در هنگام جنگ در خرمشهر رواج زیادی داشت.

 

دسته‌های عزاداری نیز در حرم امامزاده‌ها عزاداری می‌کنند. حلوای قالبی، کتلی بقل، شربت آبلیمو و بلبل دستی (نوعی نان ساده از آرد گندم) از قدیمی‌‌ترین نذور مردم بهبهان است روز اول محرم مردم کوچه‌ها و خیابان‌ها را با پارچه‌های سیاه می‌پوشانند و در مکان‌های مناسب تکیه برای عزاداری برپا می‌کنند که بعضی از مردم تکایا را یادآور خیمه‌ها و چادرهای اصحاب امام حسین (ع) در کربلا می‌دانند.

در بین این تکیه‌ها برخی ویژه کودکان و نوجوانان است که شکوه خاصی دارند. مراسم‌ دهه نخست در این شهرستان‌ها معمولا پررنگ‌‌تر برگزار می‌شود و بسیاری نیز نذور خود را در این روز‌ها و شب‌‌ها با توزیع چای، شیر، شله زرد، آش رشته و انواع غذاهای محلی و غیر محلی ادا می‌کنند.

 سوگواران حسینی در جای جای شهرهای جنوبی خوزستان و در بیش از هزار حسینیه با جامه‌های سیاه، عشق و ارادت خود را به حضرت سید الشهدا (ع) ابراز می‌دارند.

در بهبهان نوحه‌ها اندیشه‌محور، تعزیت‌محور، حماسه‌محور و تمثیل‌محور هستند. در نوحه اندیشه‌محور پیام‌های عاشورا بیان می‌شود و اینکه زیر بار ظلم نرویم.

در نوحه تعزیت‌محور به ذکر مصیبت امام حسین اشاره دارد و نوحه حماسه‌محور حالت حماسی امام حسین و یارانش را بیان می‌کند و در ‌‌نهایت نوحه تمثیل‌محور یعنی استفاده از نماد‌ها و استعاره‌ها در نوحه است.

 البته در حال حاضر به نوحه‌ها‌یی که حماسی هستند بیشتر توجه می‌شود و به سبک‌های قدیمی کمتر توجه می‌کنند. طریقه سینه‌زنی سه سنگ نیز به این صورت است که عزاداران روی زانو می‌نشینند و نوحه‌خوان به‌ آرامی نوحه می‌خواند؛ تا جایی که نوحه وی اوج می‌گیرد و با گفتن کلمه «علی» سینه‌زنان سه بار محکم و متوالی به روی سینه خود می‌زنند و در چندین نوبت این شیوه تکرار می‌شود، سپس در پایان نوحه، نوحه‌سرا با گفتن صلوات، از عزاداران می‌خواهد که امامزاده را ترک کنند.

عزاداری بهبهانی‌ها، نحوه ورود و خروج دسته‌های عزاداری در امامزاده‌هاست؛ به‌گونه‌ای که به هنگام ورود به صحن امامزاده دسته‌های عزادار در قالب گروه‌ها (حلقه‌ها) ی چهار نفری کمر همدیگر را گرفته و با ریتم و‌آهنگی خاص که به آن» کولکی» می‌گویند با سردادن اشعار شورانگیزی همچون: شب قتل است که احوال ندارد زینب، همچو مرغی که پر و بال ندارد زینب یا:‌ای بی‌برادر زینب، بی‌یار و یاور زینب، و یا چگونه من آب روان بنوشم صدای العطش رسد به گوشم و سروده‌هایی از این قبیل، وارد صحن مطهر امامزاده می‌شوند و پس از نوحه‌خوانی و سینه‌زنی آرام و به هنگام خروج از امامزاده با زدن نوعی سینه که به آن «سه سنگ» می‌گویند از صحن امامزاده خارج می‌شوند.

نوحه مخصوص این سبک سینه‌زنی منسوب به قدیمی‌ترین نوحه‌سرای بهبهان، یعنی میرزا شوقی بهبهانی است. او به درخواست اهالی محله پهلوانان بهبهان نوحه جدیدی می‌سراید که به سه سنگ معروف شد و مورد توجه گروه‌های مختلف سینه‌زنی در بهبهان قرار گرفت. محلات کاروانسرا، پهلوانان و حضرت شاهزاده فضل، محله‌هایی از بهبهان هستند که اهالی آن مشهور‌ترین سینه‌زنی‌های «سه سنگ» را برگزار می‌کنند.
مرجع / فـارس
:
:
:
آخرین اخبار