زمینهای طلایی دزفول که روزی انبار گندم و مرکبات خوزستان بودند، حالا زیر سایه بیتوجهی و رانت، یکییکی به باغویلا و تالار تبدیل میشوند؛ ۱۰ سال هشدار، دهها وعده، اما هنوز زمین برای تولید بسته و برای تفریح باز است.
ده سال است هشدار میدهند، قلع و قمع میکنند، دستور مینویسند و وعده میدهند، اما باغویلاها هنوز هر صبح از دل زمینهای حاصلخیز دزفول جوانه میزنند. شهری که زمانی قطب کشاورزی خوزستان بود، حالا به گفته امام جمعهاش، به قطب «زیرمیزی و ویلاسازی» تبدیل شده است.
از هشدار تا هشدار؛ هیچکس پاسخگو نیست
از اسفند ۱۳۹۴ که رئیس وقت جهاد کشاورزی خوزستان هشدار داد: «باغهای دزفول در حال ویلاسازیاند و این کار به تولیدات لطمه میزند» تا امروز، آبان ۱۴۰۴، روایت تکرار میشود.در مرداد امسال امام جمعه دزفول صراحتاً گفت: «تعداد زیادی باغویلا با برق غیرقانونی شبکه را فلج کردهاند».در شهریور همان سال، فرمانده یگان اراضی خوزستان با افتخار اعلام کرد دزفول «رتبه نخست تغییر کاربری غیرمجاز در استان» را دارد!و حالا در آبان امسال، امام جمعه دوباره هشدار داده: «زمینهایی که باید در اختیار شرکتهای دانشبنیان قرار گیرند، با رشوه و زیرمیزی به تالار و ویلا تبدیل میشوند.»سؤال اینجاست: ۱۰سال هشدار برای چیست وقتی هر سال آمارها سنگینتر و زمینها سبکتر میشوند؟
قانون هست، اراده نه
در همه این سالها، فرمانداران، مدیران جهاد کشاورزی، ائمه جمعه و حتی دادستانها از «لزوم مقابله» گفتهاند.قانون حفظ کاربری اراضی، تبصره ۲ ماده ۱۰، هر سال در دهها عملیات قلع و قمع به اجرا درمیآید؛ اما همان زمینها دوباره دیوار میشوند فرمانده انتظامی دزفول در مرداد ۹۸ گفته بود: «دو هزار ویلا باغ غیرمجاز در دزفول وجود دارد».پنج سال بعد، فرمانده اراضی خوزستان میگوید فقط در پنج ماه نخست ۱۴۰۴، «۷۰۴ مورد جدید شناسایی شده است.»اعداد تغییر کردهاند، اما نتیجه نه: زمین کشاورزی در حال بلعیده شدن است.
سرمایهگذار در صف، دلال در صف جلو
امام جمعه دزفول در آبان ۱۴۰۴ از شرکتی دانشبنیان گفت که چهار سال است دنبال زمین میدود تا تولیدش را ۱۵ برابر کند، اما زمین نمییابد.همزمان همان زمینها با «پول زیرمیزی» به تفرجگاههای خصوصی تبدیل میشوند.این تضاد، فقط ناتوانی مدیریتی نیست، بلکه ضربه به عدالت اقتصادی است:در شهری که باید پرچم «تولید و علم» برافراشته باشد، پرچم «ویلا و تالار» بالا رفته است.
حرف، بدون عمل، دیگر کافی است
از فرماندار اسبق در سال ۱۳۹۹ که گفت: «تغییر کاربری شرعاً حرام است»تا فرماندار فعلی در ۱۴۰۲ که تأکید کرد: «جلوی تبدیل باغات به باغویلا گرفته میشود»و تا امام جمعه امروز که فریاد میزند: «زمینهای کشاورزی کلاس یک با زیرمیزی به تالار تبدیل میشوند»،یک چیز تغییر نکرده: مشکل هنوز حل نشده است.این حجم از تکرار، دیگر هشدار نیست؛ اعتراف است به اینکه سیستم نظارتی، جریمهها و تصمیمات فعلی بیاثر یا بیانگیزهاند.
راهکار: شفافیت، اراده، و حمایت از تولید واقعی
۱. سامانه شفاف زمین: همه زمینهای واگذار شده و متقاضیان باید در سامانهای عمومی ثبت شوند. هر تغییر کاربری بدون مجوز رسمی باید ظرف ۷۲ ساعت در معرض دید مردم قرار گیرد.۲. برخورد مالی سنگین با رانتگیران: جریمه باید چند برابر سود تخلف باشد، نه هزینهای قابلتحمل برای ثروتمندان.۳. زمین برای تولید، نه تفریح: اولویت واگذاری اراضی باید به شرکتهای دانشبنیان، تعاونیهای کشاورزی و سرمایهگذاران تولیدی داده شود.۴. نظارت مردمی و رسانهای: سکوت در برابر زمینخواری خیانت است. رسانهها باید حمایت شوند، نه تهدید.
امروز دزفول هنوز میتواند نفس بکشد، اما اگر همین روند ادامه یابد، فردا از زمینهای مرغوبش فقط تابلوهای فروش ویلا باقی میماند.مردم از شما قول نمیخواهند، عمل میخواهند.