"حقوق ما کم است و کفاف نمی‌دهد، همین حقوق اندک را هم مجبوریم با اعتصاب بگیریم، برای مقابله با آب‌های سطحی آمده‌ایم ولی سیل مشکلات ما را با خود برده است" اینها برخی درد دل‌ کارگران شهرداری اهواز است که از برگزاری مانور دفع آب‌های سطحی استفاده کردند تا مطالبه‌های خود را بیان کنند.

 آفتاب نزده تانکرها و ماشین آلات سنگین شهرداری در کنارگذر خیابان ساحلی اهواز یکی یکی پشت سر هم ایستادند و کمتر از یک ساعت قطاری از تجهیزات، کارکنان و خودروها ردیف می‌شود. لباس‌ها، بادگیرها و دستکش‌های نو را میان آنها تقسیم می‌کنند و هر منطقه شهرداری به ترتیب شماره نیروها و تجهیزات خود را به خط کرده تا مسوولان شهرداری از آنها سان ببینند.

معضل قدیمی فرسوده بودن شبکه فاضلاب در برخی شهرهای خوزستان از جمله اهواز، و گنجایش نداشتن تخلیه به ویژه هنگام بارش شدید باران، سال‌هاست که مردم را رنج می‌دهد. بیشتر خیابان‌ها و معابر اهواز شاهد پس زدگی فاضلاب و بوی نامطبوع ناشی از آن هستند و شهرداری برای آماده باش نیروها پیش از بارندگی‌ها، امروز رزمایشی را با نام "مانور دفع آب های سطحی" برگزار کرد.

تا شروع مراسم زمان باقی است و جنب و جوش زیادی در محل برپاست، کارگران که بیشتر آنها لباس مستعمل و کهنه ویژه کارگران شهرداری را به تن دارند، مشغول پوشیدن لباس و بادگیر نو بر روی آن لباس‌ها هستند تا به گفته یکی از کارگران حفظ آبرو کنند و برخی دیگر چسب به دست، در حال نصب بنر کوچک معرف تجهیزات و شهرداری آن منطقه بر روی تجهیزات هستند.

"خودروی مکنده"، "پمپ های تخلیه آب"، "پمپ های لجن کش"، "پمپ سیار SP"، "خودروی امدادرسان"، "لوله باز کن و تخلیه چاه" و "جن تکس" نوشته‌های روی برخی از این ادوات و تجهیزات است.

از بی‌سیم، حضور شهردار به نیروها اعلام و کارگران در منطقه دسته دسته به صف می شوند. "رضا امینی" که حدود یک ماه است به طور رسمی سکان شهرداری این شهر را به دست گرفته، به همراه تعدادی از معاونان و شهرداران مناطق در همان ابتدا از خودرو پیاده و با حضور در جمع کارگران هر منطقه به صحبت با آنها و شنیدن مطالبه و گلایه آنها پرداخت.

به نظر می‌رسید که شهردار در همین مدت کم از عمق مشکل ها در این شهر باخبر شده و اینکه تنها راه باز کردن گره‌های اهواز، نه با کار معمول بلکه با کار جهادی و شبانه روز میسر است؛ و شاید به همین دلیل بود که امروز به جای پوشیدن کت و شلوار ترجیح داده بود تا لباس خاکی ویژه نیروهای جهادی را به تن کند.

از "پرداخت نشدن حقوق" و "نداشتن لباس و تجهیزات" گرفته تا "کمبود نیرو" و "تبعیض میان کارگران در شهرداری" و "مشکلی که پیمانکاران بر آنها تحمیل کرده اند" مسایلی است که نیروها با شهردار مطرح می‌کنند. شهردار هم قول پیگیری و حل مشکل را می‌داد و به سراغ نیروهای بعدی در صف مانده می رفت و صحبت های آنها را می شنید.

راننده لودر است و از چهره‌اش می توان فهمید۵۰ سالی سن دارد. وقتی می بیند که شهردار نزدیک می شود، با انبوهی از کاغذ که می‌گفت نامه هایی است که برای تبدیل وضعیت خود به شهرداری زده، جمعیت دور شهردار را عقب می زند و خود را به شهردار می رساند. از مشکلش که می گوید ناخودآگاه گریه اش می گیرد: "آقای شهردار به پیر به پیغمبر به داد ما کارگرها برسید... ». شهردار نامه اش را می گیرد و قول پیگیری می دهد.

با عبور شهردار از هر قسمت، کارگران که مراسم را خاتمه یافته می دانستند، لباس ها و بادگیرهای نو را از تن کنده و به مسوول قسمت خود تحویل می دهند. با تعدادی از آنها هم صحبت می شویم. نگرانی هایی دارند که مصاحبه برای آنها مشکل ایجاد کند، با قول اینکه نام کاملشان را درج نکنم، حاضر به مصاحبه می شوند.

علیرضای جوان که عکس دختر کوچکش را از تلفن همراه نشانم می دهد، می گوید "حقوق ما کم است و کفاف نمی دهد، با این حقوق شرمنده زن و بچه مان هستیم و برای دریافت حقوق باید التماس کنیم، اگر دست به اعتصاب بزنیم هم ما را به مراجع قضایی معرفی می کنند. شما بفرمایید! گرفتن حق جرم است؟"

این صحبت ها مرا به یاد نشست مشترک شهردار با رییس و اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی که یکشنبه همین هفته در شهرداری اهواز برگزار شده بود، انداخت. شهردار در آن جلسه بدهی‌های این شهرداری را بالغ بر ۶ هزار میلیارد ریال اعلام کرد و شهرداری اهواز را "پیکر بی جانی که دارای حیات نباتی است" توصیف کرده و گفته بود:"بدهی شهرداری اهواز به پیمانکاران موجب شده تا روزانه پیمانکاران علیه این شهرداری مصاحبه کنند و یا حکم قضایی بگیرند و کارگرانی که به دلیل تاخیر در پرداخت مطالباتشان جانشان به لب رسیده تهدید به خودسوزی در مقابل شهرداری کنند." "افراد زیادی وارد شهرداری شده‌ و در بخش های اداری مشغول کار شده اند ضمن اینکه کسانی هستند که در سازمان های دیگر کار می کنند و از شهرداری حقوق می گیرند که اگر این افراد تعیین تکلیف شود، ۱۰ درصد به اعتبارات شهرداری اهواز افزوده می شود."

شهردار در آن نشست از "«انباشت نیرو" و "حقوق گرفتن برخی افراد که در شهرداری کار نمی کنند" و "مشکل ساختاری شهرداری" سخن گفته بود و این موجب شد تا از وضعیت نیروها نیز از کارگران پرس و جویی کنم.

محمد که بادگیر سبز رنگ یک دست به تن داشت، از کمبود نیروی خدماتی گله می کرد گفت" "نیروی خدماتی کم داریم و هر کارگر باید محدوده وسیعی را برای تمیزکردن خیابان ها به عهده داشته باشد. یک اداره چند دفتردار و آبدارچی می خواهد؟ تعداد زیادی از افرادی که هم ردیف و مشابه ما هستند در کارهای اداری مشغول کار هستند."

عدنان که به گفته خودش ۲۹ سال سابقه کار در شهرداری دارد می گوید: همه بچه ها در سیل دو سال پیش، تا پای جان حضور داشتیم. شهرمان است و دوستش داریم و برای کمک به شهروندان جان هم می دهیم ولی به خدا با این وضعیت حقوق، شرمنده زن و بچه هستیم."

یکی دیگر از کارکنان حرف های علیرضا را قطع می کند و کفش و لباس پاره خود را نشان می دهد و می‌گوید:"کارگر نیاز به لباس و تجهیزات دارد، این لباس های نو را که می بینید به تن داریم، اینها فقط برای مسوولین است تا آنها ببینند و بعد از مراسم باید تحویل دهیم."

عبدالرضا هم دست خشک و زمخت خودش را نشان می‌دهد و می‌گوید:تنها چیزی که به ما می دهند یک حقوق است و همان حقوق را هم باید با اعتصاب بگیریم؛ به بهانه‌های مختلف اضافه کاری را حذف می‌کنند. هر ماه برای دریافت حقوق باید اعتصاب کنیم و اگر اعتصاب نکنیم، انگار پیمانکار فراموش می کند که باید حقوقی هم به ما بدهد." به اینجا که می رسد، حسین که بادگیر را تحویل داده و با تکپوش، چفیه‌ای به دور صورت پیچیده، حرفش را قطع می کند و می‌گوید:"ما بچه های نظام هستیم، همه این کارگرها که می بینی، یا خودشان یا یکی از نزدیکانشان رزمنده و جانباز هستند. اگر اعتصاب می‌کنیم برای اخلال گری نیست، کارد به استخوانمان رسیده. با این وضعیت اقتصادی که حقوق چند روز دوام ندارد، چطور بدون حقوق چند ماه زندگی کنیم و منتظر بمانیم تا پیمانکار بخواهد حق ما را پرداخت کند؟»

تقریبا مراسم رو به اتمام است و شهردار در جمع خبرنگاران مشغول ارایه گزارش از اقدام های انجام شده برای بارندگی های پیش روست، از کارگران فاصله می گیرم و خودم را به او می رسانم و در قالب سوال مطالبه کارگران را مطرح می‌کنم. شهردار اهواز هم با تاکید بر اینکه شهرداری قصد آسیب زدن به معیشت کارگران را ندارد از مشکل ساختاری در شهرداری اهواز پرده برداشت. امینی گفت: "مشکلات کارگران شهرداری در ۲ بخش ساختاری و روزمرگی است. بسیاری از عقب ماندگی ها، پرداخت و حقوق این کارگران تا شهریور پرداخت شده است ولی ساختار به کارگیری نیروهای خدماتی و اداری در این شهردای دچار عارضه‌های جدی است که عواقبی را برای کارگران و شهرداری ایجاد کرده است و موجب شده تا این کارگران در مناسبات خود با شهرداری نتوانند به حقوق خود برسند".

وی ادامه داد: "انباشت نیروی انسانی از جمله مشکلات جدی شهرداری اهواز است. بیش از ساختار شهرداری نیرو وارد شهردای شده و حقوقی برای آنها ایجاد کرده است که باید ادا شود. حتما باید تلاش کنیم تا با اجرای طرح های مختلف شهری نیروهای موجود به کار گرفته شوند تا هم گره ای از مشکل شهر باز شود و هم بتوان حقوق کارگران پرداخت شود".

گزارش از: محمد زمانی