عقربه‌های ساعت نرم نرمک بدون توقف به حرکت خود ادامه می‌دادند، هوا تاریک و تاریک‌تر می‌شد و عقربه‌های کوچک و بزرگ ساعت تلاش می‌کردند خود را به عدد ۹ نزدیک کنند تا قرار هر شب را به شهروندان یادآوری نمایند، صدای آژیر خودرو‌های جمع آوری زباله در مناطق مختلف شهر به گوش می‌رسید و چراغ گردان قرمز رنگ کوچه‌ها و خیابان‌های شهر را رنگ آمیزی می‌کرد.

کم کم همهمه‌ای در سکوت شب در خیابان‌ها می‌پیچد و آدم های نارنجی پوش با تواضع کیسه‌های کوچک و بزرگ زباله‌های رنگارنگ را از درِ خانه‌ها جمع می‌کردند، گاهی در مسیر شاید به خاطر بسته بندی نامناسب و سنگینی نایلون ها، زباله‌ها بر زمین می‌ریزند، اما هستند کسانی که کمر خم می‌کنند و زانو بر زمین بگذارند و با دستانی که خداوند آن‌ها را برای خوردن غذا، انجام کار‌های دستی، فشردن دست فرزند و القاء مهربانی و جایی برای بوسه زدن فرزندان بر دستان پدر آفریده، زباله‌ها را که بسیاری از ما از تماس دست با آن‌ها اجتناب می‌کنیم را جمع می‌کنند تا آثاری از کثیفی بر زمین نماند و بوی نامطبوع آن‌ها مشام احدی را آزار ندهد.

تغییر فصل‌ها هم کار را برای کارگران شهرداری سخت می‌کند، چه گرمای سوزان تابستان باشد و چه سرمای استخوان سوز پاییز و زمستان و چه روز‌های خوش عطر و رنگ بهاری کار برای آن‌ها تعطیل نیست، دیدن ریش و موی سفید مرد میانسالی که باید حالا روز‌های بازنشستگی و آرامش را تجربه کند و دست مهربانی بر سر نوه‌ها و فرزندان بکشد، با همه توان به دنبال خودروی زباله می‌دود یا همان جوانی که با داشتن تحصیلات عالی کیسه‌های طلای کثیف را در آغوش می‌گیرد و شهر را از آلودگی پاک می‌کند، شاید خیلی تصاویر قشنگی نباشد اما وقتی حرف نان که به میان می آید خود را قانع می کنیم اشکالی ندارد.

زحمات کارگران شهرداری به اندازه‌ای ارزشمند است که با بالاترین عیار طلا نمی‌توان آن را نوشت، هیچ زبانی توان بیان ارزش واقعی و در خور آن‌ها را ندارد و هیچ حقوقی را نمی‌توان برای جبران این همه تواضع و فروتنی خرج کرد، اما نه تنها روزگار این حرف‌ها را نمی‌فهمد و گوش‌ها برای شنیدن این ارزش ناشنوا و چشم‌ها برای دیدن این خدمات بزرگ نابینا هستند، بلکه هر از گاهی در شهر‌های مختلف خوزستان و سایر استان‌ها شاهد برپایی تجمع‌هایی هستیم که بوی حق می‌دهند.

رفتگر‌ها با اعتصاب و خودداری از جمع کردن زباله ها، اعتراض خود را به گوش مسئولان می‌رسانند، همان روز‌هایی که نایلون‌ها و سطل‌های بزرگ سرزیر می‌شوند از زباله‌های خانگی و صنعتی و بیمارستانی، بوی نامطبوع خیابان‌ها را فرا می‌گیرد و فرصتی برای جولان جانوران موذی و حشرات پیدا می‌شود، اعتصاب و اعتراض آن‌ها غیرمنطقی نیست، کار کرده اند و حقوق و بیمه می‌خواهند، نان آور خانواده هستند و باید سفره خالی را حتی با چند قرص نان پُر کنند، اما با پرداخت نشدن حقوق به مدت طولانی حتی ۱۸-۱۹ ماه همان نان خالی را هم نمی‌توانند بخورند.

وقتی به سمت مسئولان مربوطه می‌رویم، مدال تقصیر را بر گردن دیگری می‌اندازند، یکی می‌گوید شهردار مقصر است و دیگری می‌گوید شورای شهر، یکی می‌گوید درآمد‌های شهرداری محدود است و دیگری می‌گوید تعداد نیرو‌ها با وسعت شهر و نیاز به کارگر همخوانی ندارد، محروم بودن شهرداری از درآمد‌های ملی هم علت دیگری است که منجر به محروم شدن کارگران زحمتکش از حقوق و بیمه می‌شود.

اما موضوع این است که تا چه زمانی باید شاهد پایمال شدن حق کارگران زحمتکش باشیم؟ تا چه زمانی قرار است آن‌ها بلاتکلیف باشند و برای دریافت حق و حقوق خود منت این و آن را بکشند؟ اهمیت کار آن‌ها به حدی است که وقتی یکی دو روز دست از کار بکشند، فاجعه‌ای در شهر‌ها رخ می‌دهد، بطوریکه هیچ احدی حاضر به انجام دادن کار آن‌ها نیست و فقط خودشان هستند که دل به آلودگی‌ها می‌سپارند و کوچه به کوچه و خیابان به خیابان را تمیز می‌کنند تا از داشتن محیط زندگی لذت ببریم.

صحبت برخی مسئولان هم البته در این زمینه جالب است که می‌گویند این کارگران حق اعتراض و اعتصاب ندارند و باید کار و وظیفه خود را انجام دهند تا پس از تامین اعتبارات، حقوق و بیمه آنها واریز شود، اما سوال این است که آیا مسئولان می‌توانند در چنین شرایط اقتصادی بدون یک  یا چند ماه حقوق دوام بیاورند؟ آیا می‌توانند یک جا بنشینند و ضایع شدن حقوق خود را تماشا کنند؟ آیا حاضر می‌شوند در ازای کاری که انجام می‌دهند منت بکشند تا حقوقشان پرداخت شود؟

اخیرا شهرداران بسیاری از شهر‌های خوزستان تغییر کرده اند، برخی از آن‌ها سرپرست هستند و برخی هم استعفا داده اند، به همین علت حاضر به مصاحبه با خبرنگاران نمی‌شوند، اما آن‌هایی که حرف‌هایی برای گفتن دارند، پای تریبون آمدند و حرف‌های دل خود را با ما درمیان گذاشتند.

برای رفع مشکل کارگران شهرداری اندیمشک تلاش می‌کنیم

رضا شریفی، شهردار اندیمشک به خبرنگار ما گفت: در این ۴ سال که به عنوان شهردار این شهرستان در حال فعالیت هستم، تاکنون همه حقوق و بیمه پرسنل شهرداری هرماه پرداخت شده است.

او با اشاره به خبری که در روز‌های اخیر مبنی بر دریافت نکردن ۱۱ ماه حقوق کارگران شهرداری و فروش وسایل خانه خود که در فضای مجازی منتشر شده بود، بیان داشت: حقوق کارکنان شهرداری هرماه پرداخت می‌شود و این ۱۱ ماه حقوق معوقه مربوط به تاخیر در پرداخت چند روزه حقوق‌ها در هر ماه و مربوط به سال‌های قبل از ۱۳۹۷ است.

شریفی تصریح کرد: حقوق‌های معوقه در سال‌های قبل ۱۴ ماه به تعداد ۴۵۰ کارگر بود که با پیگیری‌های انجام شده ۳ ماه از حقوق‌های معوقه این کارکنان پرداخت شده و برای پرداخت ۱۱ ماه دیگر نیز جلساتی با شورای شهر اندیمشک برگزار شده که امیدواریم با برنامه ریزی انجام شده و همچنین پیگیری و تلاش‌های فریدون حسنوند، نماینده مردم اندیمشک در مجلس و روی کار آمدن دولت جدید این مشکل را هرچه زودتر برطرف کنیم.

کارگران شهرداری بیدروبه ۴ ماه حقوق معوقه دارند

عنایت چناری، رئیس شورای شهر بیدروبه اندیمشک به خبرنگار ما گفت: باتوجه به اینکه ما در شهرداری درآمد پایداری نداریم و تنها درآمد شهرداری بیدروبه ارزش افزوده استانی است، اما روز به روز این درآمد کمتر می‌شود، این در حالی است که شهرداری بیدروبه ۱۶ کارگر دارد و ۴ ماه حقوق خود را دریافت نکرده اند و کارگران شهرداری نیز ۲ ماه حقوق معوقه دارند.

او افزود: جمعیت شهر بیدروبه ۳ هزار نفر است که با توجه به این جمعیت تعداد نیرو‌های شهرداری برای خدمات رسانی در شهر بسیار کم بوده و نیرو‌ها به صورت شبانه روزی تلاش می‌کنند و چون وضعیت مالی شهرداری بسیار بد است قادر به اضافه کردن نیرو نیستیم.

به گفته چناری؛ در خصوص بیمه کارگران و کارکنان شهرداری مشکلی وجود ندارد و تاکنون بیمه همه این افراد پرداخت شده است.

شهردار سابق ۱۸ ماه حقوق معوقه به ارث گذاشته است

یک منبع آگاه در شهرداری آبژدان از توابع شهرستان اندیکا با تائید اعتراض کارگران شهرداری نسبت به حقوق و بیمه معوقه به خبرنگار ما گفت: حدود ۱۸ ماه از حقوق کارگران پرداخت نشده که این معوقه‌ها مربوط به شهردار سابق است و ۴ سال تصدی شهرداری این شهر را بر عهده داشته است.

او افزود: سرپرست جدید شهرداری حقوق یک ماه آن‌ها را پرداخت کرده و در صورتی که اعتبارات مورد نیاز تامین شوند، طی روز‌های آینده نیز مرحله بعدی مطالبات آن‌ها پرداخت خواهد شد.

این منبع آگاه به واریز بخشی از حق بیمه کارگران به حساب پیمانکار اشاره کرد و اظهار داشت: پیمانکار مربوطه باید به حساب آن‌ها واریز کند، مابقی حق بیمه آن‌ها نیز پس از برگزاری مناقصه، تعیین پیمانکار و انعقاد قرارداد با پیمانکار جدید نیز پرداخت می‌شود، البته شهردار معرفی شده و انتصاب او احتمالا تا یک ماه آینده انجام می‌گردد.

او تصریح کرد: پیگیری‌های بسیاری از طریق مراجع استانی انجام شده، ولی استانداری خوزستان نسبت به تعداد زیاد نیرو‌های این شهرداری تازه تاسیس معترض است، این در حالی است که شهرداری آبژدان ۴۳ کارگر و حدود ۶ نفر نیروی رسمی و پیمانکاری دارد.

شهرداری مسجدسلیمان سرپرست دارد

یک منبع آگاه در شهرداری مسجدسلیمان به خبرنگار ما گفت: تاکنون شهردار انتخاب نشده و منتظر صدور حکم از سوی استانداری خوزستان هستند، این در حالی است که تاکنون ۵-۴ ماه حقوق کارگران و ۲ ماه حقوق کارمندان شهرداری به تعویق افتاده است و هر از گاهی آن‌ها در اعتراض به شرایط خود تجمع‌های کوچک برپا می‌کنند تا شاید دستشان به پول برسد.

شهرداری اروندکنار حدود ۹۰ نیروی مازاد دارد

ایوب بچاری، شهردار اروند کنار در گفتگو با خبرنگار ما تعداد نیرو‌های شهرداری این شهر ۱۳۰ را نفر اعلام کرد و گفت: این در حالی است که باید ۶۰ نیرو داشته باشد و این نیرو‌های مازاد به اسم کارگری جذب می‌شوند و بعد با فشار و دلایل دیگر به کارمندی تبدیل شده اند و حالا تعداد کارمندان از کارگران مورد نیاز بیشتر است.

او با بیان اینکه استخدام شهرداری‌ها بر اساس آزمون استخدامی است و بقیه جذب‌ها به بودجه هر شهرداری مربوط می‌شود، اظهار داشت: جذب‌ها بر اساس ردیف درآمدی یک سال تا ۶ ماه است و از درآمد‌ها هزینه می‌شود، ضمن اینکه جریان افزایش نیرو‌ها در شهرداری‌ها مثل اروند کنار بر این اصل است که مبنای خدمات دهی شهرداری بر پایه نیروی حجمی و روزمزد ۴۵ تا ۸۰ روزه بسته به پروژه مورد نظر است و این کار فصلی و در شرایط بحران و ضرورت صورت می‌گیرد.

بچاری بیان داشت: به این نیرو‌ها ۳ ماه بیمه تعلق می‌گیرد، اما بعد از پایان مدت قرارداد با اعمال فشار به صورت نیروی دائم باقی می‌مانند و یکی از عمده مشکلات شهرداری‌ها همین است، همچنین دلیل عقب افتادن بحث حقوق و بیمه موضوع تورم نیرو و بحث درآمد است و اروند کنار تا سال ۱۴۰۰ و تقریبا در ۴ سال اخیر درآمدی در حد صفر داشته و کل درآمد سالیانه آن ۱۰۰ میلیون تومان است.

به گفته شهردار اروندکنار؛ تنها راهکار فعلی برای شهرداری‌ها برون سپاری بوده و تنها راهکاری که در شرایط فعلی با این حجم از نیرو باقی مانده است، بازنشست کردن نیرو‌ها و خودداری از جذب نیروی جدید است.

توازن و تناسب نیروها، حلقه مفقوده در بدنه شهرداری خرمشهر

فرهاد دربندی، سرپرست شهرداری خرمشهر به خبرنگار ما گفت: تعداد نیرو‌های فعلی شهرداری این شهر یک هزار و ۲۸۰ نفر است که به تفکیک یک هزار و ۲۱۳ نفر نیرو‌های مستقیم شهرداری و ۷۲۰ نفر نیروی پیمانکاری هستند، البته بر اساس چارت سازمانی تنها نیرو‌های اداری در نظر گرفته می‌شوند و نیرو‌های کارگری و خدمات شهری محسوب نمی‌شوند.

او با بیان اینکه طبق برآورد‌های شهرداری خرمشهر در بخش کارمندی ۱۰۰ نفر نیروی مازاد و در بخش کارگری با کمبود ۱۰۰ نیروی خدماتی مواجه است، ادامه داد: بنا بر ابلاغ نیرو‌های اداری شهرداری باید ۳۸۰ تا ۴۰۰ نفر باشند که در این شهر و در بخش مذکور تراکم نیرو وجود دارد، به عبارت دیگر به تفکیک در بخش خدمات شهری تعداد نیرو‌ها باید ۱۹۹ نفر باشد که اکنون ۹۹ نفر است و کمبود ۱۰۰ نفره وجود دارد، در مقابل در بخش اداری نیز شمار نیرو‌ها باید ۲۸۱ باشد که در حال حاضر ۳۴۰ نفر است و این یعنی ۱۰۰ نفر نیروی مازاد.

دربندی تصریح کرد: یکی از علت‌های این مشکلات این است که در جذب نیرو‌های خدمات شهری به کارمندی تبدیل شده و سفارش‌ها و اعمال نظر‌های شورا‌ها نیز بی تاثیر نبوده، اما در سایر بخش‌ها حجم بدنه به این صورت است که ۸۸ نفر نیروی حراستی، ۱۰۰ نیروی آتش نشانی، ۵۵ نفر اتوبوسرانی، ۲۰۶ نفر در فضای سبز و ۸۶ نفر نیز در بخش عمران هستند که مجموع آن‌ها تعداد نیرو‌های شهرداری را تشکیل می‌دهد.

سرپرست شهرداری خرمشهر بیان داشت: در این شرایط نمی‌توان این افراد را اخراج کرد، زیرا از این راه امرار معاش می‌کنند و یکی از علت‌های تزریق این حجم نیرو به شهرداری نیز بیکاری در شهرستان است، مردم برای اشتغال به افراد صاحب نفوذ مراجعه می‌کنند و، چون جذب در دیگر دستگاه‌ها به صورت آزمون‌های استخدامی است به ناچار به شهرداری تزریق شده اند.

این مقام مسئول تصریح کرد: در شرایط فعلی نیز تزریق بیکار بیشتر باری بر دوش جامعه می‌شود و با اخراج نیرو شاید بتوان گره از کار شهرداری خرمشهر باز کرد، اما چالش بزرگتر برای شهرستان ایجاد می‌شود و به اعتقاد من تنها راهکار در شرایط فعلی این است که نیروی جدیدی جذب نشود، البته این کار را من انجام داده ام و در مدت مسئولیت خود اجازه جذب حتی یک نفر را نیز ندادم و دیگر دوستان نیز باید تلاش کنند که برابر تقاضا برای جذب بیشتر مقاومت کنند.

دخل و خرج شهرداری همخوانی ندارد

دربندی درخصوص علت دیر کرد حقوق و بیمه افراد اظهار داشت: علاوه بر تعداد زیاد نیرو به طور کلی همخوان نبودن دخل و خرج است، درآمد شهرداری کم، اما هزینه‌های آن زیاد است و این بدهی‌ها هم در طول یک سال تلمبار شده و توان پرداخت صلب شده است، از طرف دیگر با توجه به اینکه شهرداری اداره بزرگی محسوب می‌شود و خدمات متنوع ارائه می‌کند هزینه‌های جانبی و جاری بسیاری دارد و حمل زباله نیاز به ابزار دارد.

او بیان کرد: حفظ فضای سبز ابزار خاص خود را می‌خواهد و آتش نشانی نیز نیاز به ماشین آلاتی دارد که بسیار گران هستند و در مقابل این هزینه‌های زیاد درآمد‌های شهرداری کاهش یافته، زیرا عمده درآمد‌های شهرداری از محل دریافت عوارض ساخت و ساز است که با توجه به گران شدن مصالح و تورم، مردم کمتر اقدام به ساخت و ساز با مجوز در شهر می‌کنند و این بر سطح درآمد‌های تاثیر گذار بوده است، ضمن اینکه شرکت‌ها و دستگاه‌ها نیز باید به شهرداری عوارض پرداخت کنند، اما در خرمشهر نگاه دستگاه به این موضوع مثبت نیست و خود برای پرداخت عوارض پیشقدم نمی‌شوند از جمله این اداره‌ها اداره بندر خرمشهر بوده که مراحل قانونی برای گرفتن این عوارض در حال سپری شدن است.

بازگشت ۱۳ میلیارد تومان وام به صندوق شهرداری، امید آخر شهرداری خرمشهر

فرهاد دربندی گفت: برای بهبود این شرایط می‌توان به زنده کردن بدهی‌های شهرداری‌ها از دیگر دستگاه‌ها همینطور به باز پس گیری وام‌هایی که شهرداری خرمشهر به دیگر شهرداری‌ها داده امیدوار بود، شهرداری خرمشهر قبلا به شهرداری‌های زیادی همچون؛ تهران، اصفهان، دارخوین، اهواز، دزفول، اندیمشک و چند شهرستان دیگر حدود ۱۳ میلیارد تومان وام داده است که می‌تواند بخشی از مشکلات آن را مرتفع کرد.

او اظهار کرد: برای ساماندهی نیرو‌های انسانی من با توجه به حکم سرپرستی نمی‌توانم کاری انجام دهم، ساماندهی نیرو‌ها نیز به سیاستگذاری مدت دارد که با کمک شورا و شهردار شدنی است، همچنین شورای شهر خرمشهر نیز برنامه‌ای برای ساماندهی دارد، اما من با توجه به مدت محدود نمی‌توانم ورود کنم و باید برنامه کلان و طولانی مدت اجرا شد که امید است شهردار خرمشهر ظرف یک هفته آینده معرفی و این اقدام این عملی شود.

این موضوع تلخ فقط مختص شهر‌های خوزستان نیست، بسیاری از استان‌ها در این شرایط دست و پا می‌زنند، اما خواب زمستانی مسئولان گویی بیداری ندارد.

نکته جالب توجه در حرف‌های بسیاری از شهردار‌ی ها و اعضای شورای شهر، محدود بودن درآمد‌های شهرداری است، این در حالی است که درآمد شهرداری از مالیات و عوارض مسکونی و استیجاری، افزایش کرایه ناوگان حمل و نقل عمومی و ... تامین می‌شود، اما نه تنها حقوق کارگران به موقع پرداخت نمی‌شود، بلکه تغییری در امکانات شهری و فضای سبز و... به چشم نمی‌خورد و بسیاری از شهروندان از نامطلوب بودن وضعیت شهر‌ها و امکانات مختلف گلایه دارند.

امیدواریم مسئولان و روسای دستگاه‌های اجرایی با نگاهی مسئولانه‌تر و با وجدانی بیدار‌تر به این موضوع بپردازند و راه حلی دائمی برای رفع این مشکل پیدا و اجرایی کنند تا کارگران هم روی خوش زندگی را ببینند و غم دریافت حقوق و مزایا را نداشته باشند.

گزارش از ملیحه گریزی نسب