تاریخ انتشار: ۳۰ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۴:۰۳
کد خبر: ۲۰۶۶۱۲
نسخه چاپی ارسال به دوستان ذخیره
عنصر مقاومت ویژگی شاخص ادبیات داستانی دفاع مقدس است
  یک نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس گفت: ادبیات داستانی دفاع مقدس در دوره‌های مختلف با تحولاتی همراه بوده ولی عنصر مقاومت و ایستادگی ویژگی مشترک این آثار محسوب می‌شود.

بهزاد شیخی با این توضیح که ادبیات دفاع مقدس در دوره‌های مختلف به فراخور تحولات فرهنگی ،اجتماعی ،سیاسی کشور بوجود آمده اظهار کرد: ادبیات دفاع مقدس در قالب داستان کوتاه ،شعر، قصه و رمان شکل گرفت. در ۶ ماه اول جنگ متاثر از مضامین حماسی بوده و بعد از آن بر اساس ادبیات ایدئولوژیک و دینی و نبرد حق و باطل یا خیر و شر شکل گرفت.

وی ادامه داد: ادبیات داستانی در دوره های بعد رویکرد دیگری از خود نشان داد مثلا"در دهه ۷۶ به نقد جنگ به معنای برخورد انسان ها پرداخت که گاها" شاهد آثاری از ادبیات ضد جنگ بوده ایم،در صورتی که در ادبیات حماسه و ایثار، جنگ عملی نکوهیده است که از سوی دشمن تحمیل می‌شود.

شیخی با مهم دانستن سال‌هایی که نویسنده در دوره‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی زندگی می‌کرده است گفت: آن چیزی که در همه آثار دفاع مقدس دیده می‌شود عنصر مقاومت ملی و استمرار آن در جامعه و همچنین درگیری آن در طبقات مختلف جامعه بوده است.در ادبیات مقاومت به همه مردم یکپارچه نگاه شده و مقاومت، ایستادگی، همگرایی را در کل اقوام ایرانی شامل شده است.

این پژوهشگر و نویسنده دفاع مقدس گفت: آثار دفاع مقدس در ابتدا متاثر ازهیجان و شعارزدگی برخی نویسندگانی بود که شاید برخوردار از تعلیمات دانشگاهی و نویسندگی نبودند ولی به مرور آثار مورد نقد قرار گرفتند و با پذیرش برخی از نقدها زمینه رشد آنها میسر شد.لذا ادبیات داستانی در حوزه‌های سینما، نقاشی، موسیقی و مجسمه سازی نیز تاثیر گذار بوده است.

وی ادامه داد: ادبیات داستانی در حوزه ترجمه نیز به شدت تحت تاثیر برخی از نویسندگان اتحاد جماهیر شوروی و برخی هم متاثر از ادبیات جنگ جهانی اول و دوم بود، ولی عنصر استقامت دینی که امروزه تحت عنوان جبهه مقاومت به آن نگاه می کنند وجه افتراق نویسندگان دفاع مقدس با نویسندگان کشورهای دیگر بود ، مقاومتی که  از قیام امام حسین(ع) و مقاومت عاشورایی گرفته شده است .

شیخی با این توضیح که شعر پیش قراول ادبیات دفاع مقدس می باشد گفت: بر اساس شعر، سروده‌ها و نوحه‌ها و شعارهای انقلابی طراحی شد که کارشان تهییج و حماسه سرایی بود، لذا سرودن شعر در قالب‌های مثل غزل ، رباعی و قصیده ،راحت تر از رمان یا داستان کوتاه است.

وی گفت: آن چه که به ماندگاری ادبیات دفاع مقدس کمک کرد جریان مستمر نشر، در تبلیغات فرهنگی سپاه، حوزه هنری و سازمان تبلیغات و ارشاد اسلامی بود که به واسطه مراکز مختلف در مدارس، مساجد و دانشگاه‌ها ،با سرعت و قیمت مناسب نسبت به سایر کتاب ‌ها توزیع می شد و در اختیار مردم قرار می گرفت، ولی در حال حاضر با قیمت بالای نشر شاید مخاطب کمتری در این زمینه جذب شود .

نویسنده دفاع مقدس با اشاره به طراحی شخصیت‌های مثبت و منفی در آثار نویسندگان و جذب مخاطب گفت: چون دفاع مقدس بر اساس محور مردم و بسیج عمومی شکل گرفت و حتی خود نیروهای ارتش و سپاه هم جزیی از مردم بودند، لذا قهرمانان داستان ‌ها از جنس مردم هستند و آثاری که حوادث و  قهرمانانش بر خلاف واقعیت باشند با عدم استقبال مخاطبان  روبرو می شد .

شیخی با بیان این که خاطره نگاری جزیی از آثار مکتوب تاریخ شفاهی جنگ به شمار می رود گفت: کارکرد خاطره نگاری علاوه بر ثبت و ضبط ، یاد و خاطره را در اقشار مختلف جامعه زنده نگه می دارد،بر این اساس دفاع مقدس یک دفاع ملی، استوار و در همه اقشار جامعه بوده است .

وی با اشاره به فرق ادبیات پایداری و ادبیات ضد جنگ بیان کرد: ادبیات پایداری با عنوان دفاع مقدس محصور به کشور ما می‌باشد و بعداز بوجود آمدن جبهه پایداری و جنگ در کشورهای عراق ،سوریه و افغانستان ،به ادبیات پایداری تبدیل شد، اگرچه در ادبیات پایداری هم جنگ یک امر ناپسند است ، امری که به ما تحمیل شده و کشور ایران همواره یک مدافع بوده نه یک مهاجم.

پژوهشگر دفاع مقدس ادامه داد: در ادبیات پایداری ،سیر جریان مقاومت مستمر وجود دارد که برگرفته از دفاع مقدس و از نهضت کربلا می‌باشد، لذا مرز ادبیات پایداری پرداختن به مقاومت هر انسانی هست که در مقابل ظلم مبارزه می‌کند.

ادبیات داستانی به آثار منثوری گفته می شود که ماهیت تخیلی دارند و غالبا" به قصه، داستان کوتاه ،رمان و انواع وابسته آن ادبیات داستانی می‌گویند، اساس ادبیات داستانی، تخیل آدم ها و حوادثی است که ساخته و پرداخته ذهن نویسنده است و با این وجود این تخیلات ریشه در واقعیت های عینی و ملموس اجتماعی دارند.

مرجع / ایرنا
:
:
:
آخرین اخبار