کلانشهر اهواز این روزها به دلایل مختلف ازجمله عدم افزایش ظرفیت تولید آب متناسب با تغییر الگوی جمعیتی، توسعه حاشیهنشینی و انشعابهای غیرمجاز و تغییر الگوی مصرف با مشکل افت فشار و قطعیهای مکرر آب مواجه هستند.
مساله قطعی آب در اهواز تنها به نقاط حاشیه و کمتربرخوردار خلاصه نمیشود حتی در مناطق مرکزی و شمالی نیز به یک معضل تبدیل شدهاست.در این میان استفاده از آب شرب در آبیاری فضای سبز بر این مشکلات افزوده است.
مدیر دفتر مدیریت مصرف و کاهش آب بدون درآمد شرکت آب و فاضلاب اهواز گفت: در سال ۱۳۸۶ تفاهمنامه ای با عنوان جداسازی سامانههای آبیاری فضای سبز از آب شرب و تامین آب فضای سبز شهری از آب غیر شرب میان وزارت کشور و وزارت نیرو بسته شد.
بهروز هرمزی نژاد افزود: به موجب این تفاهمنامه تمام شهرداریهای کشور ملزم شدند که سیستم آبیاری فضای سبز را از سیستم آب شرب جدا و شبکه آبرسانی ایجاد کنند.
وی بیان کرد: در بند پنج مصوبه هفدهمین نشست شورای عالی آب در سال ۹۳ نیز که در دفتر معاون اول رییس جمهوری برگزار شد بار دیگر شهرداری های سراسر کشور برای جداسازی شبکه آبیاری فضای سبز شهرداریها از آب شرب و بهداشتی ظرف مدت یکسال مکلف شدند.
هرمزی نژاد افزود: پس از این مهلت اگر شهرداریها نسبت به جداسازی اقدام نکنkد شرکتهای آبفا مجاز به قطع انشعابهای غیرمجاز هستند.
وی با اشاره به اینکه ۹۰ درصد شهرداری های کشور این مصوبه را اجرا کردهاند گفت: این درحالیست که شهرداری اهواز از آب شرب برای آبیاری فضاهای سبز و همچنین بعضی از فوارهها استفاده میکند.
هرمزی نژاد بیان کرد: شرکت آب و فاضلاب اهواز در نقاط مختلف از آب مورد استفاده برای فضای سبز شهری نمونه گیری می کند و تست میزان کلر انجام میدهد، تمام این موارد به صورت مکتوب و تصویر مستندسازی میشوند.
وی ادامه داد: پیش از این مدارک متقن و محکمی برای احقاق حق نداشتیم اما درحال حاضر با همکاری معاونت مشترکان حتی تعداد و مکان انشعابهای غیرمجاز را شناسایی و میزان مصرف هر یک از انها را محاسبه کردهایم.
هرمزی نژاد گفت: این انشعابهای غیرمجاز آب مورد استفاده در فضای سبز شهری باعث تاثیرگذاری بر کیفیت و فشار شبکه آب شده که در این خصوص یک مطالعه جامع و مکتوب با همکاری واحد امور کیفی ابفا اهواز صورت گرفتهاست .
وی ادامه داد: در شهرهایی که رودخانه وجود ندارد شهرداریها آب خام را از لولههای خط انتقال آب متعلق به شرکت آب منطقهای و یا سازمان آب و برق خریداری می کنند و در اهواز نیز به دلیل وجود رودخانه کارون، شهرداری می تواند آب مورد نیاز را پس از پرداخت هزینه به سازمان آب و برق از رودخانه برداشت کند.
مدیر دفتر مدیریت مصرف و کاهش آب بدون درآمد شرکت آب و فاضلاب اهواز یادآور شد: درحال حاضر شهرداری نه تنها هزینهای بابت خرید آب پرداخت نمی کند بلکه با برداشت غیر مجاز هزینههایی مانند تعمیر و نگهداشت پمپ و ایستگاههای پمپاژ و برق مصرفی جهت تامین آب مورد نیاز خود را نیز ندارد.
وی ادامه داد: شرکت آبفای اهواز حدود ۲۳۶ میلیون مترمکعب درسال آب تولید می کند که از این مقدار حدودا ۲۰ میلیون مترمکعب توسط شهرداری اهواز برای آبیاری فضای سبز و بعضی از فوارهها استفاده میشود.
هرمزی نژاد. با اشاره به اینکه شهرداری اهواز ۶۴۱ انشعاب مجاز دارد گفت: حدود ۹ درصد از پرت آب در اهواز متعلق به شهرداری اهواز است. پیش از انعقاد تفاهمنامه شرکت آبفا می توانست به شهرداری اشتراک واگذار کند اما پس از این تفاهمنامه دیگر امکان فروش اشتراک به شهرداری وجود ندارد و شهرداری باید نسبت به جداسازی شبکه آب اقدام کند.
وی بیان کرد: شبکه توزیع آب اهواز به دلیل انشعابهای غیرمجاز شهرداری تکهتکه شدهاست، به طور نمونه تنها در محدوده میدان پنج نخل تا شهید بندر حدود ۴۵ شعله ی غیرمجاز برای آبیاری فضای سبز استفاده شدهاست.
به گفته هرمزی در نامههای مکرر از شهرداری خواسته شده که ساعت آبیاری فضای سبز را تا انجام عملیات جداسازی به ساعات غیر پیک مصرف و ترجیحا از ساعت ۲۳ تا چهار بامداد تغییر دهد اما شهرداری همچنان در همان ساعات پیک مصرف و به صورت غرقابی اقدام به آبیاری میکند.
هرمزی نژاد افزود: بعضی از مناطق شهرداری اقدام به آبیاری قطره ای کردهاند و در راستای کاهش مصرف آب گامهای موثری برداشتند اما این کافی نیست، برای برون رفت از تنش آبی در اهواز باید جداسازی انشعابات شرب شهری از غیر شرب برای آبیاری فضای سبز در دستور کار قرار گیرد.
وجود ۶۳۷ اشتراک مجاز
سخنگوی شهرداری اهواز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: شهرداری اهواز در مجموع ۶۳۷ اشتراک مجاز دارد که حدود ۳۶درصد فضای سبز موجود را پوشش میدهد.
علی احمدی ادامه داد: عمدتا آبیاری فضای سبز از ساعت ۲۴ تا ۶ صبح انجام میشود، ضمن آنکه حدود ۲۹درصد فضای سبز شهر اهواز با استفاده از سیستم شبکه مجزای آب خام آبیاری میشود.
وی بیان کرد: ۳۵ درصد مابقی مانده از فضای سبز اهواز با استفاده از تانکرهای آبرسانی پر شده از ایستگاههای خام آبیاری میشوند.
احمدی توضیح داد: آبیاری تمام فضای سبز شهرداری اهواز نیاز به پنج هزار میلیارد ریال اعتبار دارد که درحال حاضر تامین چنین اعتباری امکانپذیر نیست اما به صورت مرحلهای انجام خواهد شد و همچنین بخشی از این طرح در مرحله مطالعات است.
وی با رد وجود انشعاب غیرمجاز در فضای سبز شهرداری اهواز افزود: تاکنون هیچ انشعاب غیرمجازی در سیستم فضای سبز شهرداری اهواز دیده نشدهاست.
احمدی گفت: فضای سبز بخش حیاتی پیرامون ماست و نیاز به نگهداری دارد در شرایط فعلی باید برای حفظ آن تلاش کنیم.
در کنار لزوم جداسازی شبکه آبیاری فضای سبز از آب شرب، لازم است شهرداری تا زمان تحقق این امر بر مساله کاشت گونههای بومی متناسب با شرایط اقلیمی اهواز و همچنین ساعات آبیاری دقت بیشتری داشتهباشد.